1And it came to pass in those days, that there went out a decree from Caesar Augustus that all the world should be taxed.
1Ug nahitabo niadtong mga adlawa nga may minggula gikan kang Cesar Augusto usa ka sugo nga buhaton ang usa ka padron sa tanang pumoluyo sa tibook yuta.
2(And this taxing was first made when Cyrenius was governor of Syria.)
2Kini mao ang unang padron nga gibuhat, sa diha nga si Cirenio mao ang gobernador sa Siria.
3And all went to be taxed, every one into his own city.
3Ug nangadto ang tanan sa pagpasulat sa padron, ang tagsatagsa sa iyang lungsod nga kaugalingon.
4And Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judaea, unto the city of David, which is called Bethlehem; (because he was of the house and lineage of David:)
4Ug si Jose usab mitungas gikan sa Galilea sa lungsod sa Nazaret ngadto sa Judea sa lungsod ni David, nga ginganlan Betlehem, tungod kay siya sa panimalay ug sa banay ni David.
5To be taxed with Mary his espoused wife, being great with child.
5Aron sa pagpasulat sa iyang kaugalingon uban kang Maria nga kaslonon kaniya nga nagasabak.
6And so it was, that, while they were there, the days were accomplished that she should be delivered.
6Ug nahitabo nga samtang didto sila, natuman ang mga adlaw nga siya mag-anak.
7And she brought forth her firstborn son, and wrapped him in swaddling clothes, and laid him in a manger; because there was no room for them in the inn.
7Ug nag-anak siya sa iyang kamagu-langan nga Anak nga lalake, ug giputos niya sa mga bakbak, ug gipahigda niya sa usa ka pasungan; tungod kay wala nay dapit alang kanila sa balay nga abutanan.
8And there were in the same country shepherds abiding in the field, keeping watch over their flock by night.
8Ug may mga magbalantay sa mga carnero sa maong yuta nga nagapabilin sa kaumahan ug nagabantay sa ilang panon sa kagabhion.
9And, lo, the angel of the Lord came upon them, and the glory of the Lord shone round about them: and they were sore afraid.
9Ug ania karon, usa ka manolonda sa Ginoo mikunsad kanila, ug ang himaya sa Ginoo misidlak sa libut nila ug nangalisang sila sa dakung kahadlok.
10And the angel said unto them, Fear not: for, behold, I bring you good tidings of great joy, which shall be to all people.
10Ug ang manolonda nag-ingon kanila: Dili kamo mahadlok; kay ania karon, ginadala ko kaninyo ang mga maayong balita sa dakung kalipay alang sa tanang katawohan.
11For unto you is born this day in the city of David a Saviour, which is Christ the Lord.
11Kay natawo karon alang kaninyo, sa lungsod ni David, ang Manluluwas, nga mao si Cristo nga Ginoo.
12And this shall be a sign unto you; Ye shall find the babe wrapped in swaddling clothes, lying in a manger.
12Ug kini mao ang ilhanan ninyo: makaplagan ninyo ang usa ka bata nga naputos sa mga bakbak, ug gipahigda sa usa ka pasungan.
13And suddenly there was with the angel a multitude of the heavenly host praising God, and saying,
13Ug sa kalit mitungha uban sa manolonda ang usa ka kadaghanan sa mga panong langitnon nga nanagdayeg sa Dios ug nanag-ingon:
14Glory to God in the highest, and on earth peace, good will toward men.
14Himaya sa Dios sa kahitas-an, ug sa yuta pakigdait sa taliwala sa mga tawo nga iyang gikahimut-an.
15And it came to pass, as the angels were gone away from them into heaven, the shepherds said one to another, Let us now go even unto Bethlehem, and see this thing which is come to pass, which the Lord hath made known unto us.
15Ug nahitabo nga sa pagbiya kanila sa mga manolonda nga nagapaingon sa langit, ang mga magbalantay sa mga carnero nasig-ingon ang usa ug usa: Mangadto kita karon hangtud sa Betlehem, ug tan-awon nato kining butang nga nahitabo, nga gipaila kanato sa Ginoo.
16And they came with haste, and found Mary, and Joseph, and the babe lying in a manger.
16Ug nangadto sila pagdali, ug hingkit-an nila si Maria ug si Jose, ug ang bata nga nagahigda sa pasungan,
17And when they had seen it, they made known abroad the saying which was told them concerning this child.
17Ug sa hingkit-an nila kini, gipahibalo nila ang giingon kanila mahatungod niining bata.
18And all they that heard it wondered at those things which were told them by the shepherds.
18Ug ang tanan nga nakadungog niini nanghibulong sa mga butang nga gisugilon kanila sa mga magbalantay sa mga carnero.
19But Mary kept all these things, and pondered them in her heart.
19Apan kining tanang mga butang, gitipigan ni Maria nga nagapalandong niini sa iyang kasingkasing.
20And the shepherds returned, glorifying and praising God for all the things that they had heard and seen, as it was told unto them.
20Ug namauli ang mga magbalantay sa mga carnero, nga nanaghimaya ug nanagdayeg sa Dios tungod sa tanang mga butang nga ilang hingdunggan ug hingkit-an, ingon sa gimantala kanila.
21And when eight days were accomplished for the circumcising of the child, his name was called JESUS, which was so named of the angel before he was conceived in the womb.
21Ug sa natuman ang walo ka adlaw, aron pagacircuncidahan ang bata, gitawag nila ang iyang ngalan JESUS, ngalan nga gibutang kaniya sa manolonda sa wala pa siya ipanamkon sa tiyan.
22And when the days of her purification according to the law of Moses were accomplished, they brought him to Jerusalem, to present him to the Lord;
22Ug sa natuman ang mga adlaw sa pagpaputli kanila sumala sa Kasugoan ni Moises, ilang gidala siya sa Jerusalem, aron sa paghalad kaniya sa Ginoo;
23(As it is written in the law of the LORD, Every male that openeth the womb shall be called holy to the Lord;)
23Ingon sa nahasulat sa Kasugoan sa Ginoo: Ang tanang panganay nga lalake nga nahamugso sa tagoangkan, pagatawgon nga balaan sa Ginoo;
24And to offer a sacrifice according to that which is said in the law of the Lord, A pair of turtledoves, or two young pigeons.
24Ug aron sa paghalad usa ka halad sumala sa naasoy sa Kasugoan sa Ginoo: Duha ka tukmo kun duha ka kuyabug nga salampati.
25And, behold, there was a man in Jerusalem, whose name was Simeon; and the same man was just and devout, waiting for the consolation of Israel: and the Holy Ghost was upon him.
25Ug ania karon, may usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan si Simeon, ug kining tawohana matarung ug maampoon, nga nagahulat sa kalipayan sa Israel; ug ang Espiritu Santo nagapaibabaw kaniya.
26And it was revealed unto him by the Holy Ghost, that he should not see death, before he had seen the Lord's Christ.
26Ug gipadayag sa Espiritu Santo kaniya, nga dili siya makakita sa kamatayon, sa dili pa niya makita ang Cristo sa Ginoo.
27And he came by the Spirit into the temple: and when the parents brought in the child Jesus, to do for him after the custom of the law,
27Ug siya sa Espiritu misulod sa templo: ug sa gidala sa mga ginikanan sa sulod ang bata nga si Jesus, aron ilang pagabuhaton kaniya sumala sa nabatasan sa Kasugoan,
28Then took he him up in his arms, and blessed God, and said,
28Gidawat niya sa iyang mga bukton ug nagdayeg sa Dios nga nagaingon:
29Lord, now lettest thou thy servant depart in peace, according to thy word:
29Tugoti karon, Ginoo, nga ang imong ulipon mogikan sa pakigdait sumala sa imong pulong.
30For mine eyes have seen thy salvation,
30Kay nakita sa akong mga mata ang imong kaluwasan,
31Which thou hast prepared before the face of all people;
31Nga imong gitagana sa atubangan sa nawong sa tanang katawohan;
32A light to lighten the Gentiles, and the glory of thy people Israel.
32Usa ka kahayag alang sa pagpadan-ag sa mga Gentil, ug sa himaya sa imong lungsod nga Israel.
33And Joseph and his mother marvelled at those things which were spoken of him.
33Ug ang iyang amahan ug inahan nanghibulong sa mga butang nga ginahisgutan mahitungod kaniya.
34And Simeon blessed them, and said unto Mary his mother, Behold, this child is set for the fall and rising again of many in Israel; and for a sign which shall be spoken against;
34Ug si Simeon nagapanalangin kanila ug nag-ingon kang Maria nga inahan niya: Ania karon, kining bataa gibutang alang sa pagkapukan ug pagbangon sa daghan sa Israel; ug alang sa usa ka ilhanan nga pagasupakon.
35(Yea, a sword shall pierce through thy own soul also,) that the thoughts of many hearts may be revealed.
35Oo, ug usa ka pinuti magalagbas sa imong kaugalingong kalag; aron igapadayag ang mga hunahuna sa daghang mga kasingkasing.
36And there was one Anna, a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Aser: she was of a great age, and had lived with an husband seven years from her virginity;
36May usa nga si Ana, usa ka manalagna nga babaye, ang anak ni Fanuel, sa banay ni Aser, (siya hilabihan na gayud ka tigulang, nga nagpuyo uban sa iyang bana sa pito ka tuig sukad sa iyang pagkaulay,
37And she was a widow of about fourscore and four years, which departed not from the temple, but served God with fastings and prayers night and day.
37Ug siya balo nga may kawaloan na ug upat ka tuig) nga wala mobulag sa templo, nga nagaalagad sa Dios uban sa mga pagpuasa ug mga pagpangaliyopo sa gabii ug sa adlaw.
38And she coming in that instant gave thanks likewise unto the Lord, and spake of him to all them that looked for redemption in Jerusalem.
38Ug sa miabut siya niadtong taknaa nagpasalamat siya sa Dios ug nagsulti mahitungod sa bata sa tanang mga nanagpaabut sa pagtubos sa Jerusalem.
39And when they had performed all things according to the law of the Lord, they returned into Galilee, to their own city Nazareth.
39Ug sa nakahuman sila sa tanang mga butang, nga uyon sa Kasugoan sa Ginoo, mingpauli sila sa Galilea sa ilang kaugalingong lungsod nga Nazaret.
40And the child grew, and waxed strong in spirit, filled with wisdom: and the grace of God was upon him.
40Ug ang bata nagatubo ug nagamalig-on, nga napun-an sa kaalam; ug ang gracia sa Dios diha kaniya.
41Now his parents went to Jerusalem every year at the feast of the passover.
41Ug ang iyang mga ginikanan nagaadto tuigtuig sa Jerusalem sa fiesta sa pasko.
42And when he was twelve years old, they went up to Jerusalem after the custom of the feast.
42Ug sa may napulo ug duha na ka tuig ang iyang panuigon, mitungas sila sa Jerusalem, ingon sa nabatasan sa fiesta.
43And when they had fulfilled the days, as they returned, the child Jesus tarried behind in Jerusalem; and Joseph and his mother knew not of it.
43Ug sa natapus nila ang mga adlaw, sa ilang pagpamauli, ang bata nga si Jesus mipabilin sa Jerusalem, ug ang iyang mga ginikanan wala mahibalo niini.
44But they, supposing him to have been in the company, went a day's journey; and they sought him among their kinsfolk and acquaintance.
44Apan sa nagadahum sila nga didto siya sa mga kakuyog, minglakaw sila ug usa ka adlaw nga panaw; ug ilang gipangita siya sa kinataliwad-an sa ilang kabanayan ug mga kaila.
45And when they found him not, they turned back again to Jerusalem, seeking him.
45Ug sa wala siya hikit-i nila mibalik sila sa Jerusalem, sa pagpangita kaniya.
46And it came to pass, that after three days they found him in the temple, sitting in the midst of the doctors, both hearing them, and asking them questions.
46Ug nahitabo nga sa tapus ang tolo ka adlaw ilang hingkaplagan siya sa templo, nga nagalingkod sa taliwala sa mga magtutudlo, sa pagpatalinghug ug pagpangutana kanila;
47And all that heard him were astonished at his understanding and answers.
47Ug ang tanang mga nanagpakadungog kaniya, nanghibulong sa iyang kaalam ug sa iyang mga pagtubag.
48And when they saw him, they were amazed: and his mother said unto him, Son, why hast thou thus dealt with us? behold, thy father and I have sought thee sorrowing.
48Ug sa ilang hingkit-an siya nang-hitingala sila; ug miingon kaniya ang iyang inahan: Anak, nganong gibuhatan mo kami sa ingon? Ania karon, ang imong amahan ug ako nangita kanimo nga mga masulob-on.
49And he said unto them, How is it that ye sought me? wist ye not that I must be about my Father's business?
49Ug siya nag-ingon kanila: Ngano nga gipangita ninyo ako? Wala ba kamo manghibalo nga ako kinahanglan magapadayon sa mga butang nga iya sa akong Amahan?
50And they understood not the saying which he spake unto them.
50Ug sila wala managpakasabut sa iyang giingon kanila.
51And he went down with them, and came to Nazareth, and was subject unto them: but his mother kept all these sayings in her heart.
51Ug milugsong siya kuyog kanila, ug miabut sa Nazaret; ug siya nagpailalum sa ilang pagbuot: ug ang iyang inahan nagtipig niining tanang mga pulong sa iyang kasingkasing.
52And Jesus increased in wisdom and stature, and in favour with God and man.
52Ug si Jesus nagatubo sa kinaadman, ug sa gitas-on ug sa kahimut-an sa Dios ug sa mga tawo.