¹Then he called his twelve disciples together, and gave them power and authority over all devils, and to cure diseases.

¹Ug gitigum niya ang napulo ug duha ka mga tinon-an, ug iyang gihatagan sila ug gahum ug pagbulot-an ibabaw sa tanang mga yawa, ug sa pag-ayo sa mga sakit.

²And he sent them to preach the kingdom of God, and to heal the sick.

²Ug iyang gisugo sila sa pagwali sa gingharian sa Dios, ug sa pag-ayo sa mga masakiton.

³And he said unto them, Take nothing for your journey, neither staves, nor scrip, neither bread, neither money; neither have two coats apiece.

³Ug siya miingon kanila: Dili kamo magdala bisan unsa alang sa inyong panaw, bisan sungkod, bisan balonan, bisan tinapay, bisan salapi; dili usab magbaton ug duha ka saput.

⁴And whatsoever house ye enter into, there abide, and thence depart.

⁴Ug sa bisan unsang balay nga inyong pagasudlan, magpabilin kamo didto, ug gikan didto manlakaw.

⁵And whosoever will not receive you, when ye go out of that city, shake off the very dust from your feet for a testimony against them.

⁵Ug bisan kinsa nga dili modawat kaninyo, sa pagpahawa ninyo niadtong lungsora, paphaa ninyo ang abug sa inyong mga tiil, aron sa pagpamatuod batok kanila.

⁶And they departed, and went through the towns, preaching the gospel, and healing every where.

⁶Ug nanggikan sila ug nangagi sa mga balangay nga nagawali sa Maayong Balita, ug nanagpanambal sa bisan diin dapit.

⁷Now Herod the tetrarch heard of all that was done by him: and he was perplexed, because that it was said of some, that John was risen from the dead;

⁷Karon si Herodes nga tetrarca nakadungog sa tanan nga nabuhat; ug nalibug siya pag-ayo, tungod kay giingon sa uban, nga si Juan nabanhaw gikan sa mga minatay.

⁸And of some, that Elias had appeared; and of others, that one of the old prophets was risen again.

⁸Ug sa uban, nga si Elias mitungha; ug sa uban, nga usa sa mga karaan nga manalagna nabanhaw.

⁹And Herod said, John have I beheaded: but who is this, of whom I hear such things? And he desired to see him.

⁹Ug si Herodes miingon: Si Juan gipunggotan ko sa ulo; apan, kinsa ba kini nga mahitungod kaniya akong hingdunggan kining mga butanga? Ug siya naninguha nga makakita kaniya.

¹⁰And the apostles, when they were returned, told him all that they had done. And he took them, and went aside privately into a desert place belonging to the city called Bethsaida.

¹⁰Ug sa nahiuli ang mga apostoles, sila nagpahayag kaniya sa mga butang nga ilang nabuhat. Ug iyang gidala sila ug miadto sa hawa, ngadto sa lungsod nga ginganlan Betsaida.

¹¹And the people, when they knew it, followed him: and he received them, and spake unto them of the kingdom of God, and healed them that had need of healing.

¹¹Apan ang mga panon sa katawohan, sa nakaalinggat niini, misunod kaniya; ug iyang gidawat sila, ug gisultihan sila mahitungod sa gingharian sa Dios, ug ang nagkinahanglan nga tambalan, iyang giayo.

¹²And when the day began to wear away, then came the twelve, and said unto him, Send the multitude away, that they may go into the towns and country round about, and lodge, and get victuals: for we are here in a desert place.

¹²Ug misugod ang kahaponon; ug ang napulo ug duha miabut, ug miingon kaniya: Palakta ang panon sa katawohan aron sila makaadto sa mga balangay ug sa kaumahan nga naglibut, ug mamahulay sila ug mangitag mga kalan-on; kay ania kita dinhi sa dapit sa kamingawan.

¹³But he said unto them, Give ye them to eat. And they said, We have no more but five loaves and two fishes; except we should go and buy meat for all this people.

¹³Apan siya miingon kanila: Hatagi ninyo sila ug pagkaon. Ug sila miingon: Ang ania kanato dili molabaw sa lima ka tinapay ug duha ka isda; gawas kong mangadto kami sa pagpalit ug makaon alang niining tanang katawohan.

¹⁴For they were about five thousand men. And he said to his disciples, Make them sit down by fifties in a company.

¹⁴Kay sila may lima ka libo ka mga lalake. Ug miingon siya sa iyang mga tinon-an: Palingkora ninyo sila sa pinundok, tagkalim-an ang usa ka pundok.

¹⁵And they did so, and made them all sit down.

¹⁵Ug sila nagbuhat sa ingon, ug nagpalingkod kanilang tanan.

¹⁶Then he took the five loaves and the two fishes, and looking up to heaven, he blessed them, and brake, and gave to the disciples to set before the multitude.

¹⁶Ug siya mikuha sa lima ka tinapay ug duha ka isda, ug sa mihangad sa langit, siya nanalangin kanila, ug nagtipiktipik, ug naghatag sa mga tinon-an aron ibutang sa atubangan sa panon sa katawohan.

¹⁷And they did eat, and were all filled: and there was taken up of fragments that remained to them twelve baskets.

¹⁷Ug nangaon sila, ug nangabusog ang tanan; ug may natigum nga napulo ug duha ka bukag sa mga tinipik nga nahabilin kanila.

¹⁸And it came to pass, as he was alone praying, his disciples were with him: and he asked them, saying, Whom say the people that I am?

¹⁸Ug nahitabo nga sa nagaampo siya sa hilit, ang mga tinon-an didto uban kaniya; ug siya nangutana kanila nga nagaingon: Kinsa kono ako matud sa mga panon sa katawohan?

¹⁹They answering said, John the Baptist; but some say, Elias; and others say, that one of the old prophets is risen again.

¹⁹Ug sila, sa nagatubag, miingon: Si Juan nga Bautista; apan ang uban nagaingon, si Elias; ug ang uban nagaingon, nga usa sa mga karaang manalagna nabanhaw.

²⁰He said unto them, But whom say ye that I am? Peter answering said, The Christ of God.

²⁰Ug siya miingon kanila: Apan kamo, unsa man ang pulong ninyo kong kinsa ako? Ug sa mitubag si Pedro miingon: Ang Cristo sa Dios.

²¹And he straitly charged them, and commanded them to tell no man that thing;

²¹Apan siya nagtugon kanila, ug nagsugo kanila sa dili pagsugilon niini kang bisan kinsa nga tawo;

²²Saying, The Son of man must suffer many things, and be rejected of the elders and chief priests and scribes, and be slain, and be raised the third day.

²²Nga nagaingon: Ang Anak sa tawo kinahanglan magaantus sa daghang mga butang, ug igasalikway sa mga anciano ug sa mga pangulong sacerdote, ug sa mga escriba, ug pagapatyon, ug mabanhaw sa ikatolo ka adlaw.

²³And he said to them all, If any man will come after me, let him deny himself, and take up his cross daily, and follow me.

²³Ug miingon siya sa tanan: Kong kinsa ang buot magsunod kanako, mag-dumili siya sa iyang kaugalingon, ug magpas-an sa iyang cruz sa matag-adlaw, ug sumunod kanako.

²⁴For whosoever will save his life shall lose it: but whosoever will lose his life for my sake, the same shall save it.

²⁴Kay bisan kinsa nga buot magluwas sa iyang kinabuhi, kini mawala kaniya; apan bisan kinsa nga mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako, kini maluwas niya.

²⁵For what is a man advantaged, if he gain the whole world, and lose himself, or be cast away?

²⁵Kay unsay kapuslanan sa usa ka tawo kong maangkon niya ang tibook nga kalibutan, ug mawala kun mapilde kaniya ang iyang kaugalingon?

²⁶For whosoever shall be ashamed of me and of my words, of him shall the Son of man be ashamed, when he shall come in his own glory, and in his Father's, and of the holy angels.

²⁶Kay bisan kinsa nga maulaw tungod kanako ug sa akong mga pulong igakaulaw siya sa Anak sa tawo kong kini moabut sa iyang himaya ug sa himaya sa Amahan, ug sa mga balaang manolonda.

²⁷But I tell you of a truth, there be some standing here, which shall not taste of death, till they see the kingdom of God.

²⁷Apan ako nagaingon kaninyo sa pagkamatuod gayud, nga adunay uban sa mga nagatindog dinhi nga dili makatilaw sa kamatayon hangtud nga makita nila ang gingharian sa Dios.

²⁸And it came to pass about an eight days after these sayings, he took Peter and John and James, and went up into a mountain to pray.

²⁸Ug nahitabo sa mga walo ka adlaw sa human kining mga pagsaysay, nga iyang gidala si Pedro ug si Juan ug si Jacobo, ug mitungas sa bukid sa pag-ampo.

²⁹And as he prayed, the fashion of his countenance was altered, and his raiment was white and glistering.

²⁹Ug sa nagaampo siya, ang dagway sa iyang nawong nabalhin, ug ang iyang bisti miputi ug misilaw.

³⁰And, behold, there talked with him two men, which were Moses and Elias:

³⁰Ug ania karon, may duha ka tawo nakigsulti kaniya nga mao si Moises ug si Elias;

³¹Who appeared in glory, and spake of his decease which he should accomplish at Jerusalem.

³¹Nga nanungha nga may himaya, ug nanagsulti mahitungod sa iyang kamatayon nga haduol nang pagatumanon niya sa Jerusalem.

³²But Peter and they that were with him were heavy with sleep: and when they were awake, they saw his glory, and the two men that stood with him.

³²Karon si Pedro ug ang mga kauban niya hilabihan nga nakakatulog; apan sa ilang paghimata nakita nila ang iyang himaya, ug ang duha ka tawo nga nagtindog uban kaniya.

³³And it came to pass, as they departed from him, Peter said unto Jesus, Master, it is good for us to be here: and let us make three tabernacles; one for thee, and one for Moses, and one for Elias: not knowing what he said.

³³Ug nahitabo, nga sa ilang pagbulag kaniya si Pedro miingon kang Jesus: Magtutudlo, maayo nga pabilin kita dinhi; ug magbuhat kita ug tolo ka payag; usa alang kanimo, usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias; sa wala siya magpanghibalo sa iyang gisulti.

³⁴While he thus spake, there came a cloud, and overshadowed them: and they feared as they entered into the cloud.

³⁴Ug samtang nagasulti siya niining mga butanga, may miabut usa ka panganod, nga naglandong kanila; ug sila nahadlok sa diha nga nahisulod sila sa panganod.

³⁵And there came a voice out of the cloud, saying, This is my beloved Son: hear him.

³⁵Ug usa ka tingog migula gikan sa panganod nga nagaingon: Kini mao ang akong Anak, akong pinili; kaniya magpatalinghug kamo.

³⁶And when the voice was past, Jesus was found alone. And they kept it close, and told no man in those days any of those things which they had seen.

³⁶Ug sa miabut ang tingog, si Jesus hingkaplagan nga nag-inusara. Ug nangahilum sila, ug wala magsugilon kang bisan kinsa niadtong mga adlawa sa bisan unsang butang nga ilang hikit-an.

³⁷And it came to pass, that on the next day, when they were come down from the hill, much people met him.

³⁷Ug nahitabo sa sunod nga adlaw, sa paglugsong nila gikan sa bukid, misugat kaniya ang usa ka dakung panon sa katawohan.

³⁸And, behold, a man of the company cried out, saying, Master, I beseech thee, look upon my son: for he is mine only child.

³⁸Ug ania karon, usa ka tawo gikan sa panon sa katawohan, misinggit nga nagaingon: Magtutudlo, ako nagapakilooy kanimo nga imong tan-awon ang akong anak nga lalake, kay siya mao ra ang akong bugtong anak;

³⁹And, lo, a spirit taketh him, and he suddenly crieth out; and it teareth him that he foameth again, and bruising him hardly departeth from him.

³⁹Ug ania karon, usa ka espiritu nag-kupot kaniya, ug siya sa kalit mosinggit; ug kini nagapakurog kaniya hangtud nga mobula ang iyang baba, ug halus dili kini mobiya kaniya nga nagasamadsamad kaniya sa hilabihan.

⁴⁰And I besought thy disciples to cast him out; and they could not.

⁴⁰Ug nagpakilooy ako sa imong mga tinon-an sa paghingilin niini, ug sila wala makahimo.

⁴¹And Jesus answering said, O faithless and perverse generation, how long shall I be with you, and suffer you? Bring thy son hither.

⁴¹Ug si Jesus mitubag ug miingon: Ay, kaliwatan nga walay pagtoo ug sukihan, hangtud anus-a ako magapuyo uban kaninyo ug mag-antus kaninyo? Dad-a nganhi ang imong anak.

⁴²And as he was yet a coming, the devil threw him down, and tare him. And Jesus rebuked the unclean spirit, and healed the child, and delivered him again to his father.

⁴²Ug sa diha nga nagakaduol na siya, ang yawa nagpahapla kaniya sa yuta, ug gipakurog siya sa hilabihan. Apan si Jesus nagbadlong sa espiritu nga mahugaw, ug giayo niya ang ulitawo, ug siya giuli niya sa iyang amahan.

⁴³And they were all amazed at the mighty power of God. But while they wondered every one at all things which Jesus did, he said unto his disciples,

⁴³Ug silang tanan nahitingala sa pagkahalangdon sa Dios. Apan samtang ang tanan nahibulong sa tanang mga butang nga gibuhat ni Jesus, siya miingon sa iyang mga tinon-an:

⁴⁴Let these sayings sink down into your ears: for the Son of man shall be delivered into the hands of men.

⁴⁴Ipatidlum kining mga pulonga sa inyong mga igdulongog; kay ang Anak sa tawo igatugyan sa mga kamot sa mga tawo.

⁴⁵But they understood not this saying, and it was hid from them, that they perceived it not: and they feared to ask him of that saying.

⁴⁵Apan sila wala makasabut niining pulonga, ug kini natago gikan kanila, aron dili nila hisabtan; ug sila nahadlok sa pagpangutana kaniya mahatungod nining pulonga.

⁴⁶Then there arose a reasoning among them, which of them should be greatest.

⁴⁶Ug may miabut nga usa ka paglalisay sa taliwala nila, kong kinsa kanila ang labing daku.

⁴⁷And Jesus, perceiving the thought of their heart, took a child, and set him by him,

⁴⁷Apan sa nakita ni Jesus ang hunahuna sa ilang kasingkasing, mikuha siya sa usa ka bata nga diyutay, ug gibutang siya sa iyang kiliran.

⁴⁸And said unto them, Whosoever shall receive this child in my name receiveth me: and whosoever shall receive me receiveth him that sent me: for he that is least among you all, the same shall be great.

⁴⁸Ug miingon kanila: Bisan kinsa nga magadawat niining diyutayng bata sa akong ngalan, magadawat kanako; ug bisan kinsa nga magadawat kanako, magadawat sa nagsugo kanako. Kay ang labing diyutay sa taliwala ninyong tanan, mao ang mahimong daku.

⁴⁹And John answered and said, Master, we saw one casting out devils in thy name; and we forbad him, because he followeth not with us.

⁴⁹Ug si Juan mitubag ug mingon: Magtutudlo, among hingkit-an ang usa nga nagahingilin sa mga yawa sa imong ngalan, ug siya among gidid-an kay siya wala magsunod uban kanamo.

⁵⁰And Jesus said unto him, Forbid him not: for he that is not against us is for us.

⁵⁰Apan si Jesus miingon kaniya: Ayaw pagdid-i siya; kay ang dili batok kaninyo, dapig siya kaninyo.

⁵¹And it came to pass, when the time was come that he should be received up, he stedfastly set his face to go to Jerusalem,

⁵¹Ug nahitabo nga sa haduol na moabut ang mga adlaw nga siya pagabayawon, sa malig-on nga nawong mipadulong siya sa Jerusalem.

⁵²And sent messengers before his face: and they went, and entered into a village of the Samaritans, to make ready for him.

⁵²Ug nagpadalag mga sulogoon una kaniya, ug sila miadto, ug misulod sa usa ka balangay sa mga Samariahanon, sa pagpangandam alang kaniya.

⁵³And they did not receive him, because his face was as though he would go to Jerusalem.

⁵³Ug sila wala modawat kaniya, tungod kay ang iyang nawong nagapakita nga nagapadulong siya sa Jerusalem.

⁵⁴And when his disciples James and John saw this, they said, Lord, wilt thou that we command fire to come down from heaven, and consume them, even as Elias did?

⁵⁴Ug sa pagkakita niini sa iyang mga tinon-an nga si Jacobo ug si Juan, sila miingon: Ginoo, buot ba ikaw nga magsugo kami nga manaug ang kalayo gikan sa langit ug magsunog kanila, ingon sa gibuhat usab ni Elias?

⁵⁵But he turned, and rebuked them, and said, Ye know not what manner of spirit ye are of.

⁵⁵Apan milingi si Jesus, ug nagbadlong kanila, ug miingon: Wala kamo manghibalo kong unsang espirituha ang anaa kaninyo.

⁵⁶For the Son of man is not come to destroy men's lives, but to save them. And they went to another village.

⁵⁶Kay ang Anak sa tawo wala moanhi sa paglaglag sa mga kinabuhi sa mga tawo, kondili sa pagluwas kanila. Ug nangadto sila sa laing balangay.

⁵⁷And it came to pass, that, as they went in the way, a certain man said unto him, Lord, I will follow thee whithersoever thou goest.

⁵⁷Ug nahitabo nga sa nagpanlakaw sila sa dalan, may usa ka tawo miingon kaniya: Ginoo, monunot ako kanimo bisan asa ikaw moadto.

⁵⁸And Jesus said unto him, Foxes have holes, and birds of the air have nests; but the Son of man hath not where to lay his head.

⁵⁸Ug si Jesus miingon kaniya: Ang mga milo adunay mga lungib, ug ang mga langgam sa langit adunay mga salag; apan ang Anak sa tawo walay dapit kapaurarayan sa iyang ulo.

⁵⁹And he said unto another, Follow me. But he said, Lord, suffer me first to go and bury my father.

⁵⁹Ug siya miingon sa usa Numunot ikaw kanako. Apan siya miingon: Ginoo, tugoti una ako sa pag-adto ug paglubong sa akong amahan.

⁶⁰Jesus said unto him, Let the dead bury their dead: but go thou and preach the kingdom of God.

⁶⁰Apan si Jesus miingon kaniya: Pasagdi ang mga patay nga maglubong sa ilang kaugalingong mga minatay; apan lumakaw ka ug magmantala sa gingharian sa Dios.

⁶¹And another also said, Lord, I will follow thee; but let me first go bid them farewell, which are at home at my house.

⁶¹Ug may usa usab nga miingon kaniya: Ako mosunod kanimo, Ginoo; apan tugoti una ako sa pagpanamilit kanila nga atua sa akong balay.

⁶²And Jesus said unto him, No man, having put his hand to the plough, and looking back, is fit for the kingdom of God.

⁶²Apan si Jesus miingon kaniya: Walay tawo nga, sa makakupot sa iyang kamot sa daro, ug sa magalingi, takus sa gingharian sa Dios.