¹I said in my heart, `Pray, come, I try thee with mirth, and look thou on gladness;` and lo, even it [is] vanity.

¹ Dywedais wrthyf fy hun, "Tyrd yn awr, gad imi brofi pleser, a'm mwynhau fy hun,"

²Of laughter I said, `Foolish!` and of mirth, `What [is] this it is doing?`

² ond yr oedd hyn hefyd yn wagedd. Dywedais fod chwerthin yn ynfydrwydd, ac nad oedd pleser yn dda i ddim.

³I have sought in my heart to draw out with wine my appetite, (and my heart leading in wisdom), and to take hold on folly till that I see where [is] this — the good to the sons of man of that which they do under the heavens, the number of the days of their lives.

³ Ceisiais godi fy nghalon � gwin, gan ofalu fy mod yn ymddwyn yn ddoeth ac yn ffrwyno ffolineb, nes imi weld beth oedd yn dda i bobl ei wneud dan y nef yn ystod cyfnod byr eu hoes.

⁴I made great my works, I builded for me houses, I planted for me vineyards.

⁴ Gwneuthum bethau mawr: adeiledais dai i mi fy hun, a phlannu gwinllannoedd;

⁵I made for me gardens and paradises, and I planted in them trees of every fruit.

⁵ gwneuthum erddi a pherllannau, a phlannu pob math ar goed ffrwythau ynddynt;

⁶I made for me pools of water, to water from them a forest shooting forth trees.

⁶ gwneuthum hefyd lynnoedd i ddyfrhau ohonynt y llwyni coed oedd yn tyfu;

⁷I got men-servants, and maid-servants, and sons of the house were to me; also, I had much substance — herd and flock — above all who had been before me in Jerusalem.

⁷ prynais gaethion, yn ddynion a merched, ac yr oedd gennyf weision wedi eu geni yn fy nhu375?; yr oedd gennyf fwy o wartheg a defaid nag unrhyw un a fu o'm blaen yn Jerwsalem;

⁸I gathered for me also silver and gold, and the peculiar treasure of kings and of the provinces. I prepared for me men-singers and women-singers, and the luxuries of the sons of man — a wife and wives.

⁸ cesglais arian ac aur, trysorau brenhinoedd a thaleithiau; yr oedd gennyf hefyd gantorion a chantoresau, a digonedd o ferched gordderch i ddifyrru dynion.

⁹And I became great, and increased above every one who had been before me in Jerusalem; also, my wisdom stood with me.

⁹ Deuthum yn enwog, ac yn fwy llwyddiannus nag unrhyw un a fu o'm blaen yn Jerwsalem; ac eto glynais wrth ddoethineb.

¹⁰And all that mine eyes asked I kept not back from them; I withheld not my heart from any joy, for my heart rejoiced because of all my labour, and this hath been my portion, from all my labour,

¹⁰ Nid oeddwn yn cadw draw oddi wrth unrhyw beth a chwenychai fy llygaid, nac yn troi ymaith oddi wrth unrhyw bleser. Yn wir yr oeddwn yn cael llawenydd yn fy holl lafur, a hyn oedd fy nh�l am fy holl waith.

¹¹and I have looked on all my works that my hands have done, and on the labour that I have laboured to do, and lo, the whole [is] vanity and vexation of spirit, and there is no advantage under the sun!

¹¹ Yna, pan drois i edrych ar y cyfan a wnaeth fy nwylo a'r llafur yr ymdrechais i'w gyflawni, gwelwn nad oedd y cyfan ond gwagedd ac ymlid gwynt, heb unrhyw elw dan yr haul.

¹²And I turned to see wisdom, and madness, and folly, but what [is] the man who cometh after the king? that which [is] already — they have done it!

¹² Yna trois i edrych ar ddoethineb, ac ar ynfydrwydd a ffolineb. Beth rhagor y gall y sawl a ddaw ar �l y brenin ei wneud nag sydd eisoes wedi ei wneud?

¹³And I saw that there is an advantage to wisdom above folly, like the advantage of the light above the darkness.

¹³ Yna gwelais fod doethineb yn werthfawrocach nag ynfydrwydd, fel y mae goleuni yn werthfawrocach na thywyllwch.

¹⁴The wise! — his eyes [are] in his head, and the fool in darkness is walking, and I also knew that one event happeneth with them all;

¹⁴ Y mae'r doeth �'i lygaid yn ei ben, ond y mae'r ff�l yn rhodio yn y tywyllwch; eto canf�m mai'r un peth yw tynged y ddau.

¹⁵and I said in my heart, `As it happeneth with the fool, it happeneth also with me, and why am I then more wise?` And I spake in my heart, that also this [is] vanity:

¹⁵ Yna dywedais wrthyf fy hun, "Yr un peth a ddigwydd i mi ac i'r ff�l. Pa elw a gaf o fod yn ddoeth?" Yna dywedais, "Y mae hyn hefyd yn wagedd."

¹⁶That there is no remembrance to the wise — with the fool — to the age, for that which [is] already, [in] the days that are coming is all forgotten, and how dieth the wise? with the fool!

¹⁶ Oherwydd ni chofir am byth am y doeth mwy na'r ff�l, ond fe anghofir am y naill a'r llall fel yr �'r dyddiau heibio; yn wir, marw y mae'r doeth fel y ff�l.

¹⁷And I have hated life, for sad to me [is] the work that hath been done under the sun, for the whole [is] vanity and vexation of spirit.

¹⁷ Yna deuthum i gas�u bywyd, gan fod y cyfan sy'n digwydd dan yr haul yn achosi blinder imi; yn wir y mae'r cyfan yn wagedd ac yn ymlid gwynt.

¹⁸And I have hated all my labour that I labour at under the sun, because I leave it to a man who is after me.

¹⁸ Yr oeddwn yn cas�u'r holl lafur a gyflawnais dan yr haul, gan y bydd yn rhaid imi ei adael i'r un a ddaw ar fy �l;

¹⁹And who knoweth whether he is wise or foolish? yet he doth rule over all my labour that I have laboured at, and that I have done wisely under the sun! this also [is] vanity.

¹⁹ a phwy sy'n gwybod ai doeth ynteu ff�l fydd hwnnw? Ac eto, ef fydd yn rheoli'r holl lafur a gyflawnais mewn doethineb dan yr haul. Y mae hyn hefyd yn wagedd.

²⁰And I turned round to cause my heart to despair concerning all the labour that I laboured at under the sun.

²⁰ Yna euthum i anobeithio'n llwyr am yr holl lafur a gyflawnais dan yr haul.

²¹For there is a man whose labour [is] in wisdom, and in knowledge, and in equity, and to a man who hath not laboured therein he giveth it — his portion! Even this [is] vanity and a great evil.

²¹ Oherwydd y mae'r sawl a lafuriodd yn ddoeth a deallus a chyda medr yn gadael ei eiddo i un na lafuriodd amdano. Y mae hyn hefyd yn wagedd ac yn flinder mawr.

²²For what hath been to a man by all his labour, and by the thought of his heart that he laboured at under the sun?

²² Beth a gaiff neb am yr holl lafur a'r ymdrech a gyflawnodd dan yr haul?

²³For all his days are sorrows, and his travail sadness; even at night his heart hath not lain down; this also [is] vanity.

²³ Oherwydd y mae ei holl ddyddiau yn ofidus, a'i orchwyl yn boenus; a hyd yn oed yn y nos nid oes gorffwys i'w feddwl. Y mae hyn hefyd yn wagedd.

²⁴There is nothing good in a man who eateth, and hath drunk, and hath shewn his soul good in his labour. This also I have seen that it [is] from the hand of God.

²⁴ Nid oes dim yn well i neb na bwyta ac yfed a chael mwynhad o'i lafur. Yn wir gwelais fod hyn yn dod oddi wrth Dduw;

²⁵For who eateth and who hasteth out more than I?

²⁵ oherwydd pwy all fwyta a chael mwynhad hebddo ef?

²⁶For to a man who [is] good before Him, He hath given wisdom, and knowledge, and joy; and to a sinner He hath given travail, to gather and to heap up, to give to the good before God. Even this [is] vanity and vexation of spirit.

²⁶ Yn wir, y mae Duw yn rhoi doethineb, deall a llawenydd i'r sawl sy'n dda yn ei olwg, ond i'r un sy'n pechu fe roddir y dasg o gasglu a chronni ar gyfer yr un sy'n dda yng ngolwg Duw. Y mae hyn hefyd yn wagedd ac yn ymlid gwynt.