¹And he spake also a simile to them, that it behoveth [us] always to pray, and not to faint,

¹Þá sagði hann þeim dæmisögu um það, hvernig þeir skyldu stöðugt biðja og eigi þreytast:

²saying, `A certain judge was in a certain city — God he is not fearing, and man he is not regarding —

²,,Í borg einni var dómari, sem hvorki óttaðist Guð né skeytti um nokkurn mann.

³and a widow was in that city, and she was coming unto him, saying, Do me justice on my opponent,

³Í sömu borg var ekkja, sem kom einlægt til hans og sagði: ,Lát þú mig ná rétti á mótstöðumanni mínum.`

⁴and he would not for a time, but after these things he said in himself, Even if God I do not fear, and man do not regard,

⁴Það vildi hann ekki lengi vel. En að lokum sagði hann við sjálfan sig: ,Ekki óttast ég Guð að sönnu né skeyti um nokkurn mann.

⁵yet because this widow doth give me trouble, I will do her justice, lest, perpetually coming, she may plague me.`

⁵En þessi ekkja lætur mig aldrei í friði. Því vil ég rétta hlut hennar, áður en hún gjörir út af við mig með nauði sínu.```

⁶And the Lord said, `Hear ye what the unrighteous judge saith:

⁶Og Drottinn mælti: ,,Heyrið, hvað rangláti dómarinn segir.

⁷and shall not God execute the justice to His choice ones, who are crying unto Him day and night — bearing long in regard to them?

⁷Mun Guð þá ekki rétta hlut sinna útvöldu, sem hrópa til hans dag og nótt? Mun hann draga að hjálpa þeim?

⁸I say to you, that He will execute the justice to them quickly; but the Son of Man having come, shall he find the faith upon the earth?`

⁸Ég segi yður: Hann mun skjótt rétta hlut þeirra. En mun Mannssonurinn finna trúna á jörðu, þegar hann kemur?``

⁹And he spake also unto certain who have been trusting in themselves that they were righteous, and have been despising the rest, this simile:

⁹Hann sagði líka dæmisögu þessa við nokkra þá er treystu því, að sjálfir væru þeir réttlátir, en fyrirlitu aðra:

¹⁰`Two men went up to the temple to pray, the one a Pharisee, and the other a tax-gatherer;

¹⁰,,Tveir menn fóru upp í helgidóminn að biðjast fyrir. Annar var farísei, hinn tollheimtumaður.

¹¹the Pharisee having stood by himself, thus prayed: God, I thank Thee that I am not as the rest of men, rapacious, unrighteous, adulterers, or even as this tax-gatherer;

¹¹Faríseinn sté fram og baðst þannig fyrir með sjálfum sér: ,Guð, ég þakka þér, að ég er ekki eins og aðrir menn, ræningjar, ranglátir, hórkarlar eða þá eins og þessi tollheimtumaður.

¹²I fast twice in the week, I give tithes of all things — as many as I possess.

¹²Ég fasta tvisvar í viku og geld tíund af öllu, sem ég eignast.`

¹³`And the tax-gatherer, having stood afar off, would not even the eyes lift up to the heaven, but was smiting on his breast, saying, God be propitious to me — the sinner!

¹³En tollheimtumaðurinn stóð langt frá og vildi ekki einu sinni hefja augu sín til himins, heldur barði sér á brjóst og sagði: ,Guð, vertu mér syndugum líknsamur!`

¹⁴I say to you, this one went down declared righteous, to his house, rather than that one: for every one who is exalting himself shall be humbled, and he who is humbling himself shall be exalted.`

¹⁴Ég segi yður: Þessi maður fór réttlættur heim til sín, en hinn ekki, því að hver sem upp hefur sjálfan sig, mun auðmýktur verða, en sá sem auðmýkir sjálfan sig, mun upp hafinn verða.``

¹⁵And they were bringing near also the babes, that he may touch them, and the disciples having seen did rebuke them,

¹⁵Menn færðu og til hans ungbörnin, að hann snerti þau. Lærisveinarnir sáu það og átöldu þá.

¹⁶and Jesus having called them near, said, `Suffer the little children to come unto me, and forbid them not, for of such is the reign of God;

¹⁶En Jesús kallaði þau til sín og mælti: ,,Leyfið börnunum að koma til mín, varnið þeim eigi, því að slíkra er Guðs ríki.

¹⁷verily I say to you, Whoever may not receive the reign of God as a little child, may not enter into it.`

¹⁷Sannlega segi ég yður: Hver sem tekur ekki við Guðs ríki eins og barn, mun aldrei inn í það koma.``

¹⁸And a certain ruler questioned him, saying, `Good teacher, what having done — shall I inherit life age-during?`

¹⁸Höfðingi nokkur spurði hann: ,,Góði meistari, hvað á ég að gjöra til þess að öðlast eilíft líf?``

¹⁹And Jesus said to him, `Why me dost thou call good? no one [is] good, except One — God;

¹⁹Jesús sagði við hann: ,,Hví kallar þú mig góðan? Enginn er góður nema Guð einn.

²⁰the commands thou hast known: Thou mayest not commit adultery, Thou mayest do no murder, Thou mayest not steal, Thou mayest not bear false witness, Honour thy father and thy mother.`

²⁰Þú kannt boðorðin: ,Þú skalt ekki drýgja hór, þú skalt ekki morð fremja, þú skalt ekki stela, þú skalt ekki bera ljúgvitni, heiðra föður þinn og móður.```

²¹And he said, `All these I did keep from my youth;`

²¹Hann sagði: ,,Alls þessa hef ég gætt frá æsku.``

²²and having heard these things, Jesus said to him, `Yet one thing to thee is lacking; all things — as many as thou hast — sell, and distribute to the poor, and thou shalt have treasure in heaven, and come, be following me;`

²²Þegar Jesús heyrði þetta, sagði hann við hann: ,,Enn er þér eins vant: Sel allt, sem þú átt, og skipt meðal fátækra, og munt þú fjársjóð eiga á himnum. Kom síðan og fylg mér.``

²³and he, having heard these things, became very sorrowful, for he was exceeding rich.

²³En er hann heyrði þetta, varð hann hryggur við, enda auðugur mjög.

²⁴And Jesus having seen him become very sorrowful, said, `How hardly shall those having riches enter into the reign of God!

²⁴Jesús sá það og sagði: ,,Hve torvelt er þeim, sem auðinn hafa, að ganga inn í Guðs ríki.

²⁵for it is easier for a camel through the eye of a needle to enter, than for a rich man into the reign of God to enter.`

²⁵Auðveldara er úlfalda að fara gegnum nálarauga en auðmanni að komast inn í Guðs ríki.``

²⁶And those who heard, said, `And who is able to be saved?`

²⁶En þeir, sem á hlýddu, spurðu: ,,Hver getur þá orðið hólpinn?``

²⁷and he said, `The things impossible with men are possible with God.`

²⁷Hann mælti: ,,Það sem mönnum er um megn, það megnar Guð.``

²⁸And Peter said, `Lo, we left all, and did follow thee;`

²⁸Þá sagði Pétur: ,,Vér yfirgáfum allt, sem vér áttum, og fylgdum þér.``

²⁹and he said to them, `Verily I say to you, that there is not one who left house, or parents, or brothers, or wife, or children, for the sake of the reign of God,

²⁹Jesús sagði við þá: ,,Sannlega segi ég yður, að enginn hefur yfirgefið heimili, konu, bræður, foreldra eða börn Guðs ríkis vegna

³⁰who may not receive back manifold more in this time, and in the coming age, life age-during.`

³⁰án þess að hann fái margfalt aftur á þessum tíma og í hinum komandi heimi eilíft líf.``

³¹And having taken the twelve aside, he said unto them, `Lo, we go up to Jerusalem, and all things shall be completed — that have been written through the prophets — to the Son of Man,

³¹Hann tók þá tólf til sín og sagði við þá: ,,Nú förum vér upp til Jerúsalem, og mun allt það koma fram við Mannssoninn, sem skrifað er hjá spámönnunum.

³²for he shall be delivered up to the nations, and shall be mocked, and insulted, and spit upon,

³²Hann verður framseldur heiðingjum, menn munu hæða hann, misþyrma honum og hrækja á hann.

³³and having scourged they shall put him to death, and on the third day he shall rise again.`

³³Þeir munu húðstrýkja hann og lífláta, en á þriðja degi mun hann upp rísa.``

³⁴And they none of these things understood, and this saying was hid from them, and they were not knowing the things said.

³⁴En þeir skildu ekkert af þessu, orð þessi voru þeim hulin, og þeir skynjuðu ekki það, sem sagt var.

³⁵And it came to pass, in his coming nigh to Jericho, a certain blind man was sitting beside the way begging,

³⁵Svo bar við, er hann nálgaðist Jeríkó, að blindur maður sat þar við veginn og betlaði.

³⁶and having heard a multitude going by, he was inquiring what this may be,

³⁶Hann heyrði, að mannfjöldi gekk hjá, og spurði, hvað um væri að vera.

³⁷and they brought him word that Jesus the Nazarene doth pass by,

³⁷Var honum sagt, að Jesús frá Nasaret færi hjá.

³⁸and he cried out, saying, `Jesus, Son of David, deal kindly with me;`

³⁸Þá hrópaði hann: ,,Jesús, sonur Davíðs, miskunna þú mér!``

³⁹and those going before were rebuking him, that he might be silent, but he was much more crying out, `Son of David, deal kindly with me.`

³⁹En þeir sem á undan fóru, höstuðu á hann, að hann þegði. En hann hrópaði því meir: ,,Sonur Davíðs, miskunna þú mér!``

⁴⁰And Jesus having stood, commanded him to be brought unto him, and he having come nigh, he questioned him,

⁴⁰Jesús nam staðar og bauð að leiða hann til sín. Er hann kom nær, spurði Jesús hann:

⁴¹saying, `What wilt thou I shall do to thee?` and he said, `Sir, that I may receive sight.`

⁴¹,,Hvað vilt þú, að ég gjöri fyrir þig?`` Hinn svaraði: ,,Herra, að ég fái aftur sjón.``

⁴²And Jesus said to him, `Receive thy sight; thy faith hath saved thee;`

⁴²Jesús sagði við hann: ,,Fá þú aftur sjónina. Trú þín hefur bjargað þér.``Jafnskjótt fékk hann sjónina. Og hann fylgdi honum og lofaði Guð. En allt fólkið, er sá þetta, vegsamaði Guð.

⁴³and presently he did receive sight, and was following him, glorifying God; and all the people, having seen, did give praise to God.

⁴³Jafnskjótt fékk hann sjónina. Og hann fylgdi honum og lofaði Guð. En allt fólkið, er sá þetta, vegsamaði Guð.