¹And it came to pass, in the multitude pressing on him to hear the word of God, that he was standing beside the lake of Gennesaret,

¹Nú bar svo til, að hann stóð við Genesaretvatn og mannfjöldinn þrengdist að honum til að hlýða á Guðs orð.

²and he saw two boats standing beside the lake, and the fishers, having gone away from them, were washing the nets,

²Þá sá hann tvo báta við vatnið, en fiskimennirnir voru farnir í land og þvoðu net sín.

³and having entered into one of the boats, that was Simon`s, he asked him to put back a little from the land, and having sat down, was teaching the multitudes out of the boat.

³Hann fór út í þann bátinn, er Símon átti, og bað hann að leggja lítið eitt frá landi, settist og tók að kenna mannfjöldanum úr bátnum.

⁴And when he left off speaking, he said unto Simon, `Put back to the deep, and let down your nets for a draught;`

⁴Þegar hann hafði lokið ræðu sinni, sagði hann við Símon: ,,Legg þú út á djúpið, og leggið net yðar til fiskjar.``

⁵and Simon answering said to him, `Master, through the whole night, having laboured, we have taken nothing, but at thy saying I will let down the net.`

⁵Símon svaraði: ,,Meistari, vér höfum stritað í alla nótt og ekkert fengið, en fyrst þú segir það, skal ég leggja netin.``

⁶And having done this, they enclosed a great multitude of fishes, and their net was breaking,

⁶Nú gjörðu þeir svo, og fengu þeir þá mikinn fjölda fiska, en net þeirra tóku að rifna.

⁷and they beckoned to the partners, who [are] in the other boat, having come, to help them; and they came, and filled both the boats, so that they were sinking.

⁷Bentu þeir þá félögum sínum á hinum bátnum að koma og hjálpa sér. Þeir komu og hlóðu báða bátana, svo að nær voru sokknir.

⁸And Simon Peter having seen, fell down at the knees of Jesus, saying, `Depart from me, because I am a sinful man, O lord;`

⁸Þegar Símon Pétur sá þetta, féll hann fyrir kné Jesú og sagði: ,,Far þú frá mér, herra, því að ég er syndugur maður.``

⁹for astonishment seized him, and all those with him, at the draught of the fishes that they took,

⁹En felmtur kom á hann og alla þá, sem með honum voru, vegna fiskaflans, er þeir höfðu fengið.

¹⁰and in like manner also James and John, sons of Zebedee, who were partners with Simon; and Jesus said unto Simon, `Fear not, henceforth thou shalt be catching men;`

¹⁰Eins var um Jakob og Jóhannes Sebedeussyni, félaga Símonar. Jesús sagði þá við Símon: ,,Óttast þú ekki, héðan í frá skalt þú menn veiða.``

¹¹and they, having brought the boats upon the land, having left all, did follow him.

¹¹Og þeir lögðu bátunum að landi, yfirgáfu allt og fylgdu honum.

¹²And it came to pass, in his being in one of the cities, that lo, a man full of leprosy, and having seen Jesus, having fallen on [his] face, he besought him, saying, `Sir, if thou mayest will, thou art able to cleanse me;`

¹²Svo bar við, er hann var í einni borginni, að þar var maður altekinn líkþrá. Hann sá Jesú, féll fram á ásjónu sína og bað hann: ,,Herra, ef þú vilt, getur þú hreinsað mig.``

¹³and having stretched forth [his] hand, he touched him, having said, `I will; be thou cleansed;` and immediately the leprosy went away from him.

¹³Jesús rétti út höndina, snart hann og mælti: ,,Ég vil, verð þú hreinn!`` Jafnskjótt hvarf af honum líkþráin.

¹⁴And he charged him to tell no one, `But, having gone away, shew thyself to the priest, and bring near for thy cleansing according as Moses directed, for a testimony to them;`

¹⁴Og hann bauð honum að segja þetta engum. ,,En far þú,`` sagði hann, ,,sýn þig prestinum, og fórna fyrir hreinsun þína, eins og Móse bauð, þeim til vitnisburðar.``

¹⁵but the more was the report going abroad concerning him, and great multitudes were coming together to hear, and to be healed by him of their infirmities,

¹⁵En fregnin um hann breiddist út því meir, og menn komu hópum saman til að hlýða á hann og læknast af meinum sínum.

¹⁶and he was withdrawing himself in the desert places and was praying.

¹⁶En hann dró sig einatt í hlé til óbyggðra staða og var þar á bæn.

¹⁷And it came to pass, on one of the days, that he was teaching, and there were sitting by Pharisees and teachers of the Law, who were come out of every village of Galilee, and Judea, and Jerusalem, and the power of the Lord was — to heal them.

¹⁷Dag nokkurn var hann að kenna. Þar sátu farísear og lögmálskennendur, komnir úr hverju þorpi í Galíleu og Júdeu og frá Jerúsalem, og kraftur Drottins var með honum til þess að lækna.

¹⁸And lo, men bearing upon a couch a man, who hath been struck with palsy, and they were seeking to bring him in, and to place before him,

¹⁸Komu þá menn með lama mann í rekkju og reyndu að bera hann inn og leggja hann fyrir framan Jesú.

¹⁹and not having found by what way they may bring him in because of the multitude, having gone up on the house-top, through the tiles they let him down, with the little couch, into the midst before Jesus,

¹⁹En vegna mannfjöldans sáu þeir engin ráð til að komast inn með hann og fóru því upp á þak og létu hann síga í rekkjunni niður um helluþekjuna beint fram fyrir Jesú.

²⁰and he having seen their faith, said to him, `Man, thy sins have been forgiven thee.`

²⁰Og er hann sá trú þeirra, sagði hann: ,,Maður, syndir þínar eru þér fyrirgefnar.``

²¹And the scribes and the Pharisees began to reason, saying, `Who is this that doth speak evil words? who is able to forgive sins, except God only?`

²¹Þá tóku fræðimennirnir og farísearnir að hugsa með sér: ,,Hver er sá, er fer með slíka guðlöstun? Hver getur fyrirgefið syndir nema Guð einn?``

²²And Jesus having known their reasonings, answering, said unto them, `What reason ye in your hearts?

²²En Jesús skynjaði gjörla hugsanir þeirra og sagði við þá: ,,Hvað hugsið þér í hjörtum yðar?

²³which is easier — to say, Thy sins have been forgiven thee? or to say, Arise, and walk?

²³Hvort er auðveldara að segja: ,Syndir þínar eru þér fyrirgefnar,` eða segja: ,Statt upp og gakk`?

²⁴`And that ye may know that the Son of Man hath authority upon the earth to forgive sins — (he said to the one struck with palsy) — I say to thee, Arise, and having taken up thy little couch, be going on to thy house.`

²⁴En til þess að þér vitið, að Mannssonurinn hefur vald á jörðu til að fyrirgefa syndir, þá segi ég þér:`` _ og nú talar hann við lama manninn _ ,,Statt upp, tak rekkju þína, og far heim til þín.``

²⁵And presently having risen before them, having taken up [that] on which he was lying, he went away to his house, glorifying God,

²⁵Jafnskjótt stóð hann upp frammi fyrir þeim, tók það, sem hann hafði legið á, fór heim til sín og lofaði Guð.

²⁶and astonishment took all, and they were glorifying God, and were filled with fear, saying — `We saw strange things to-day.`

²⁶En allir voru furðu lostnir og lofuðu Guð. Og þeir urðu ótta slegnir og sögðu: ,,Óskiljanlegt er það, sem vér höfum séð í dag.``

²⁷And after these things he went forth, and beheld a tax-gatherer, by name Levi, sitting at the tax-office, and said to him, `Be following me;`

²⁷Eftir þetta fór hann út. Þá sá hann tollheimtumann, Leví að nafni, sitja hjá tollbúðinni og sagði við hann: ,,Fylg þú mér!``

²⁸and he, having left all, having arisen, did follow him.

²⁸Og hann stóð upp, yfirgaf allt og fylgdi honum.

²⁹And Levi made a great entertainment to him in his house, and there was a great multitude of tax-gatherers and others who were with them reclining (at meat),

²⁹Leví bjó honum veislu mikla í húsi sínu, og þar sat að borði með þeim mikill fjöldi tollheimtumanna og annarra.

³⁰and the scribes and the Pharisees among them were murmuring at his disciples, saying, `Wherefore with tax-gatherers and sinners do ye eat and drink?`

³⁰En farísearnir og fræðimenn þeirra vönduðu um við lærisveina hans og sögðu: ,,Hvers vegna etið þér og drekkið með tollheimtumönnum og bersyndugum?``

³¹And Jesus answering said unto them, `They who are well have no need of a physician, but they that are ill:

³¹Og Jesús svaraði þeim: ,,Ekki þurfa heilbrigðir læknis við, heldur þeir sem sjúkir eru.

³²I came not to call righteous men, but sinners, to reformation.`

³²Ég er ekki kominn til að kalla réttláta, heldur syndara til iðrunar.``

³³And they said unto him, `Wherefore do the disciples of John fast often, and make supplications — in like manner also those of the Pharisees — but thine do eat and drink?`

³³En þeir sögðu við hann: ,,Lærisveinar Jóhannesar fasta oft og fara með bænir og eins lærisveinar farísea, en þínir eta og drekka.``

³⁴And he said unto them, `Are ye able to make the sons of the bride-chamber — in the bridegroom being with them — to fast?

³⁴Jesús sagði við þá: ,,Hvort getið þér ætlað brúðkaupsgestum að fasta, meðan brúðguminn er hjá þeim?

³⁵but days will come, and, when the bridegroom may be taken away from them, then they shall fast in those days.`

³⁵En koma munu þeir dagar, er brúðguminn verður frá þeim tekinn, þá munu þeir fasta á þeim dögum.``

³⁶And he spake also a simile unto them — `No one a patch of new clothing doth put on old clothing, and if otherwise, the new also doth make a rent, and with the old the patch doth not agree, that [is] from the new.

³⁶Hann sagði þeim einnig líkingu: ,,Enginn rífur bót af nýju fati og lætur á gamalt fat, því að bæði rífur hann þá nýja fatið og bótin af því hæfir ekki hinu gamla.

³⁷`And no one doth put new wine into old skins, and if otherwise, the new wine will burst the skins, and itself will be poured out, and the skins will be destroyed;

³⁷Og enginn lætur nýtt vín á gamla belgi, því þá sprengir nýja vínið belgina og fer niður, en belgirnir ónýtast.

³⁸but new wine into new skins is to be put, and both are preserved together;

³⁸Nýtt vín ber að láta á nýja belgi.Og enginn, sem drukkið hefur gamalt vín, vill nýtt, því að hann segir: ,Hið gamla er gott.```

³⁹and no one having drunk old [wine], doth immediately wish new, for he saith, The old is better.`

³⁹Og enginn, sem drukkið hefur gamalt vín, vill nýtt, því að hann segir: ,Hið gamla er gott.```