1A wise son [heareth] his father's instruction; But a scoffer heareth not rebuke.
1Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong.
2A man shall eat good by the fruit of his mouth; But the soul of the treacherous [shall eat] violence.
2Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig.
3He that guardeth his mouth keepeth his life; [But] he that openeth wide his lips shall have destruction.
3Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan.
4The soul of the sluggard desireth, and hath nothing; But the soul of the diligent shall be made fat.
4Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok,
5A righteous man hateth lying; But a wicked man is loathsome, and cometh to shame.
5Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon.
6Righteousness guardeth him that is upright in the way; But wickedness overthroweth the sinner.
6Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala.
7There is that maketh himself rich, yet hath nothing: There is that maketh himself poor, yet hath great wealth.
7Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan.
8The ransom of a man's life is his riches; But the poor heareth no threatening.
8Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga.
9The light of the righteous rejoiceth; But the lamp of the wicked shall be put out.
9Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon.
10By pride cometh only contention; But with the well-advised is wisdom.
10Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam.
11Wealth gotten by vanity shall be diminished; But he that gathereth by labor shall have increase.
11Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan.
12Hope deferred maketh the heart sick; But when the desire cometh, it is a tree of life.
12Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi.
13Whoso despiseth the word bringeth destruction on himself; But he that feareth the commandment shall be rewarded.
13Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan.
14The law of the wise is a fountain of life, That one may depart from the snares of death.
14Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.
15Good understanding giveth favor; But the way of the transgressor is hard.
15Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud.
16Every prudent man worketh with knowledge; But a fool flaunteth [his] folly.
16Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang.
17A wicked messenger falleth into evil; But a faithful ambassador is health.
17Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo.
18Poverty and shame [shall be to] him that refuseth correction; But he that regardeth reproof shall be honored.
18Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan.
19The desire accomplished is sweet to the soul; But it is an abomination to fools to depart from evil.
19Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan.
20Walk with wise men, and thou shalt be wise; But the companion of fools shall smart for it.
20Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana.
21Evil pursueth sinners; But the righteous shall be recompensed with good.
21Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo.
22A good man leaveth an inheritance to his children's children; And the wealth of the sinner is laid up for the righteous.
22Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung.
23Much food [is in] the tillage of the poor; But there is that is destroyed by reason of injustice.
23Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia.
24He that spareth his rod hateth his son; But he that loveth him chasteneth him betimes.
24Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon.
25The righteous eateth to the satisfying of his soul; But the belly of the wicked shall want.
25Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon.