¹My son, if thou art become surety for thy neighbor, If thou hast stricken thy hands for a stranger;

¹Anak ko, kong ikaw mahimong magpapasalig alang sa imong isigkatawo, Kong ikaw sa imong mga kamot makadagmal sa usa ka dumuloong;

²Thou art snared with the words of thy mouth, Thou art taken with the words of thy mouth.

²Ikaw nabitik tungod sa mga pulong sa imong baba, Ikaw nadakpan tungod sa mga pulong sa imong baba.

³Do this now, my son, and deliver thyself, Seeing thou art come into the hand of thy neighbor: Go, humble thyself, and importune thy neighbor;

³Buhata kini karon, anak ko, ug gumawas ka sa imong kaugalingon, Sanglit ikaw nagapus sa kamot sa imong isigkatawo: Lakaw, magpaubos ka sa imong kaugalingon, ug magpakilooy sa imong isigkatawo;

⁴Give not sleep to thine eyes, Nor slumber to thine eyelids;

⁴Ayaw paghatagi ug katulog ang imong mga mata, Ni paghinanok ang imong mga tabon-tabon;

⁵Deliver thyself as a roe from the hand [of the hunter], And as a bird from the hand of the fowler.

⁵Gumawas ka sa imong kaugalingon ingon sa usa ka lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam , Ug ingon sa usa ka langgam gikan sa kamot sa mangangayam sa langgam.

⁶Go to the ant, thou sluggard; Consider her ways, and be wise:

⁶Umadto ka sa olmigas, ikaw nga tapulan; Palandunga ang iyang mga dalan, ug pagmaalamon:

⁷Which having no chief, Overseer, or ruler,

⁷Nga bisan walay pangulo, Capatas, kun punoan,

⁸Provideth her bread in the summer, And gathereth her food in the harvest.

⁸Nagaandam sa iyang kalan-on sa ting-init, Ug nagahipos sa iyang makaon sa ting-ani.

⁹How long wilt thou sleep, O sluggard? When wilt thou arise out of thy sleep?

⁹Unsa ang kadugayon nga ikaw matulog, Oh tapulan? Anus-a ka mobangon gikan sa imong pagkatulog?

¹⁰[Yet] a little sleep, a little slumber, A little folding of the hands to sleep:

¹⁰Usa ka diyutay nga pagkatulog, usa ka diyutay nga paghinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:

¹¹So shall thy poverty come as a robber, And thy want as an armed man.

¹¹Busa ang imong pagkakabus modangat ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga may hinagiban.

¹²A worthless person, a man of iniquity, Is he that walketh with a perverse mouth;

¹²Usa ka tawo nga walay hinungdan, usa ka tawo sa kasal-anan, Mao siya nga nagalakat nga may usa ka masukihong baba;

¹³That winketh with his eyes, that speaketh with his feet, That maketh signs with his fingers;

¹³Nga nagapangidhat sa iyang mga mata, nga namulong uban sa iyang mga tiil, Nga nagabuhat ug mga ilhanan uban sa iyang mga tudlo;

¹⁴In whose heart is perverseness, Who deviseth evil continually, Who soweth discord.

¹⁴Sa kang kinsang kasingkasing anaa ang pagkamasukihon, Nga nagalalang ug dautan sa kanunay, Nga nagapugas sa pagpakiglalis.

¹⁵Therefore shall his calamity come suddenly; On a sudden shall he be broken, and that without remedy.

¹⁵Busa ang iyang kalisdanan modangat sa hinanali; Sa usa ka hinanali siya mabungkag, ug nga niana walay arang ikatabang.

¹⁶There are six things which Jehovah hateth; Yea, seven which are an abomination unto him:

¹⁶Adunay unom ka butang nga gidumtan ni Jehova; Oo, pito nga maoy dulumtanan niya:

¹⁷Haughty eyes, a lying tongue, And hands that shed innocent blood;

¹⁷Mapahitas-ong mga mata, usa ka dila nga bakakon, Ug mga kamot nga nag-ula sa dugo nga inocente;

¹⁸A heart that deviseth wicked purposes, Feet that are swift in running to mischief,

¹⁸Usa ka kasingkasing nga nagalalang sa dautang mga tinguha, Mga tiil nga matulin nga modalagan ngadto sa binilyako,

¹⁹A false witness that uttereth lies, And he that soweth discord among brethren.

¹⁹Usa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak, Ug kadto nga nagapugas sa pagkalalis sa mga kaigsoonan.

²⁰My son, keep the commandment of thy father, And forsake not the law of thy mother:

²⁰Anak ko, bantayi ang sugo sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang balaod sa imong inahan:

²¹Bind them continually upon thy heart; Tie them about thy neck.

²¹Bugkuson mo sila kanunay sa imong kasingkasing; Ibaligtos sila sa imong liog.

²²When thou walkest, it shall lead thee; When thou sleepest, it shall watch over thee; And when thou awakest, it shall talk with thee.

²²Sa diha nga ikaw magalakaw, kini magatultol kanimo; Sa diha nga ikaw matulog, kini magabantay kanimo; Ug sa diha nga ikaw mahigmata kini makigsulti kanimo.

²³For the commandment is a lamp; and the law is light; And reproofs of instruction are the way of life:

²³Kay ang sugo maoy usa ka lamparahan; ug ang balaod maoy suga; Ug ang pagbadlong sa pahamatngon maoy dalan sa kinabuhi:

²⁴To keep thee from the evil woman, From the flattery of the foreigner's tongue.

²⁴Sa pagpalikay kanimo gikan sa dautang babaye, Gikan sa pag-uloulo sa dila sa dumuloong.

²⁵Lust not after her beauty in thy heart; Neither let her take thee with her eyelids.

²⁵Ayaw kaibug sa iyang kaanyag diha sa imong kasingkasing; Ni pabihag ikaw kaniya uban sa mga tabontabon sa iyang mga mata.

²⁶For on account of a harlot [a man is brought] to a piece of bread; And the adulteress hunteth for the precious life.

²⁶Kay tungod sa usa ka babaye nga bigaon ang usa ka tawo mataral lamang ngadto sa usa ka tipak nga tinapay; Ug ang babayeng mananapaw mangita alang sa bililhon nga kinabuhi.

²⁷Can a man take fire in his bosom, And his clothes not be burned?

²⁷Makadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan, Ug ang iyang mga sapot dili ba masunog?

²⁸Or can one walk upon hot coals, And his feet not be scorched?

²⁸Kun makalakat ba ang usa ka tawo ibabaw sa mainit nga mga baga, Ug ang iyang mga tiil dili ba mapagtong?

²⁹So he that goeth in to his neighbor's wife; Whosoever toucheth her shall not be unpunished.

²⁹Busa siya nga moadto sa asawa sa iyang isigkatawo; Bisan kinsa nga makapanghilabut kaniya dili gayud makagawas sa silot.

³⁰Men do not despise a thief, if he steal To satisfy himself when he is hungry:

³⁰Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan, kong siya mangawat Aron sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon sa diha nga siya pagagutom:

³¹But if he be found, he shall restore sevenfold; He shall give all the substance of his house.

³¹Apan kong siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; Siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay.

³²He that committeth adultery with a woman is void of understanding: He doeth it who would destroy his own soul.

³²Siya nga makapanapaw sa usa ka babaye maoy tawong walay salabutan: Siya nagabuhat niini aron sa paglaglag sa iyang kaugalingong kalag.

³³Wounds and dishonor shall he get; And his reproach shall not be wiped away.

³³Ang mga samad ug pagkawalay dungog mao ang iyang mamakuha; Ug ang iyang pagkawalay-ulaw dili na gayud mapapas

³⁴For jealousy is the rage of a man; And he will not spare in the day of vengeance.

³⁴Kay ang pangabugho mao ang kapungot sa usa ka tawo; Ug siya dili mopasaylo sa adlaw sa pagpanimalus.

³⁵He will not regard any ransom; Neither will he rest content, though thou givest many gifts.

³⁵Siya dili motagad ug bisan unsang paglukat; Ni matagbaw siya bisan pa kong hatagan mo ug daghang mga gasa.