¹Всяка мъдра жена съгражда дома си, А безумната го събаря със собствените си ръце.

¹Ang tagsatagsa ka manggialamon nga babaye magatukod sa iyang balay; Apan ang buangbuang magaguba niana uban sa iyang mga kamot.

²Който ходи в правотата си, бои се от Господа; Но опакият в пътищата си Го презира.

²Kadtong nagalakat sa iyang pagkatul-id nahadlok kang Jehova; Apan kadtong sukwahi sa iyang dalan nagatamay kaniya.

³В устата на безумния има пръчка за гордостта [му], А устните на мъдрите ще ги пазят.

³Diha sa baba sa buangbuang mao ang usa ka bunal alang sa iyang pagkamapahitas-on; Apan ang mga ngabil sa manggialamon magabantay kanila.

⁴Дето няма волове, яслите са чисти, Но в силата на воловете е голямото изобилие.

⁴Sa dapit diin walay mga vaca, ang pasungan mahinlo; Apan ang dakung abut pinaagi sa kusog sa vaca.

⁵Верният свидетел няма да лъже, А лъжливият свидетел издиша лъжи.

⁵Ang usa ka matinumanon nga saksi dili mobakak; Apan ang bakakon nga saksi magapamulong ug mga bakak.

⁶Присмивателят търси мъдрост и не я намира, А за разумният учението е лесно.

⁶Ang usa ka mayubiton magapangita sa kaalam ug dilimakakaplag niini; Apan ang kahibalo masayon alang kaniya nga may salabutan.

⁷Отмини безумния човек Щом си узнал, че той няма разумни устни.

⁷Lakaw ngadto sa atubangan sa usa ka tawong buangbuang, Ug ikaw dili makakaplag diha kaniya sa mga ngabil sa kahibalo.

⁸Мъдростта на благоразумния е да обмисля пътя си, А глупостта на безумните е да заблуждават.

⁸Ang kaalam sa buotan mao ang pagsabut sa iyang dalan; Apan ang binuang sa mga buangbuang mao ang paglimbong.

⁹Приносът за грях се присмива на безумните, А между праведните [има Божие] благоволение.

⁹Ang mga buang magatiaw-tiaw lamang sa halad-tungod-sa-sala; Apan sa taliwala sa mga matarung adunay maayong kabubut-on.

¹⁰Сърцето познава своята си горест И чужд не участвува в неговата радост.

¹⁰Ang kasingkasing mahibalo sa iyang kaugalingong kapaitan; Ug walay usa ka dumuloong nga moambit sa kalipay niini.

¹¹Къщата на нечестивите ще се събори, Но шатърът на праведните ще благоденствува.

¹¹Ang balay sa tawong dautan pagagun-obon; Apan ang balong-balong sa matarung pagapauswagon.

¹²Има път, който се вижда прав на човека, Но краят му е пътища към смърт.

¹²Adunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa usa ka tawo; Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.

¹³Даже и всред смеха сърцето си има болката, И краят на веселието е тегота.

¹³Bisan diha sa pagkatawa ang kasingkasing magamasulub-on; Ug ang katapusan sa kalipay mao ang kagul-anan.

¹⁴Развратният по сърце ще се насити от своите пътища, А добрият човек [ще се насити] от себе си.

¹⁴Ang nagabalik sa pagpakasala sa kasingkasing pagapun-on uban sa iyang kaugalingong mga paagi; Ug ang usa ka maayong tawo matagbaw gikan sa iyang kaugalingon.

¹⁵Простият вярва всяка дума, А благоразумният внимава добре в стъпките си.

¹⁵Ang walay-pagtagad motoo sa tagsatagsa ka pulong; Apan ang mabinantayon nga tawo magatan-aw pag-ayo sa iyang paglakaw.

¹⁶Мъдрият се бои и се отклонява от злото, А безумният самонадеяно се хвърля напред.

¹⁶Ang usa ka tawong manggialamon mahadlok, ug magapahilayo gikan sa dautan; Apan ang buang mapangahason sa iyang kaugalingon nga may pagdaut ug siya masaligon.

¹⁷Ядовитият човек постъпва несмислено, И зломисленикът е мразен.

¹⁷Siya nga dili masuko magahimo sa kabuangan; Ug ang usa ka tawo nga dautan ug mga paagi ginadumtan.

¹⁸Безумните наследяват глупост, А благоразумните се увенчават със знание.

¹⁸Ang walay-pagtagad makapanunod sa binuang; Apan ang mga buotan pagapurongpurongan sa kahibalo.

¹⁹Злите се кланят пред добрите, И нечестивите при портите на праведния.

¹⁹Ang tawong dautan moyukbo sa atubangan sa maayo; Ug ang dautan, diha sa mga ganghaan sa matarung.

²⁰Сиромахът е мразен даже от ближния си, А на богатия приятелите са много.

²⁰Ang kabus ginadumtan bisan sa iyang kaugalingong silingan; Apan ang dato may daghang mga higala.

²¹Който презира ближния си, съгрешава, А който показва милост към сиромасите е блажен.

²¹Kadtong nagatamay sa iyang isigkatawo nagapakasala; Apan kadtong may kalooy sa ka bus, malipayon siya.

²²Не заблуждават ли се ония, които измислят зло? Но милост и вярност [ще се показват] към тия, които измислят добро

²²Wala ba mangasayup kadtong nagamugna ug dautan? Apan ang puangod ug kamatuoran anaa kanila nga nagamugna ug maayo.

²³От всеки труд има полза, А от бъбренето с устните само оскъдност.

²³Diha sa tanang buhat adunay bunga; Apan ang sulti sa mga ngabil nagapadulong lamang ngadto sa kawalad-on nga tuman.

²⁴Богатството на мъдрите е венец за тях, А глупостта на безумните е [всякога] глупост.

²⁴Ang purongpurong sa mga manggialamon mao ang ilang mga bahandi; Apan ang binuang sa mga buang mao lamang ang kabuangan.

²⁵Верният свидетел избавя души, А който издиша лъжи е [цяла] измама.

²⁵Ang matuod nga saksi nagaluwas ug mga kalag; Apan kadtong nagapamulong sa kabakakan nagalimbong.

²⁶В страха от Господа има силна увереност, И Неговите чада ще имат прибежище.

²⁶Diha sa pagkahadlok kang Jehova mao ang malig-on nga pagsalig; Ug ang iyang mga anak adunay usa ka dapit nga dalangpanan.

²⁷Страхът от Господа е извор на живот, За да се отдалечава човек от примките на смъртта,

²⁷Ang pagkahadlok kang Jehova maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang tawo makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.

²⁸Когато людете са многочислени, слава е за царя, А когато людете са малочислени, съсипване е за княза.

²⁸Diha sa panon sa katawohan anaa ang himaya sa hari; Apan diha sa kawalad-on sa katawohan anaa ang kalaglagan sa principe.

²⁹Който не се гневи скоро, показва голямо благоразумие, А който лесно се гневи проявява безумие.

²⁹Kadtong mahinay nga masuko may dakung salabutan; Apan kadtong madali-dalion sa espiritu nagabayaw sa kabuangan.

³⁰Тихо сърце е живот на тялото, А разяреността е гнилост на костите.

³⁰Ang usa ka malinawong kasingkasing maoy kinabuhi sa unod; Apan ang kasina mao ang pagkadunot sa kabukogan.

³¹Който угнетява бедния нанася укор на Създателя му, А който е милостив към сиромаха показва почит Нему.

³¹Kadtong nagadagmal sa kabus nagatamay sa iyang Magbubuhat; Apan kadtong may kalooy sa hangul nagatahud kaniya,

³²Нечестивият е смазан във [време на] бедствието си, А праведният и в смъртта си има упование.

³²Ang dautan giunlod ngadto sa kahiladman tungod sa iyang buhat nga dautan; Apan ang matarung may usa ka dalangpanan sa iyang kamatayon.

³³В сърцето на разумния мъдростта почива, А между безумните тя се явява.

³³Ang kaalam magapuyo diha sa kasingkasing niadtong may salabutan; Apan kadtong anaa sa sulod sa mga buang mapadayag sa iyang kaugalingon .

³⁴Правдата възвишава народ, А грехът е позор за племената.

³⁴Ang pagkamatarung nagabayaw sa usa ka nasud; Apan ang sala maoy usa ka kaulawan sa bisan unsang katawohan.

³⁵Благоволението на царя е към разумния слуга, А яростта му против онзи, който докарва срам.

³⁵Ang kalooy sa hari anaa sa usa ka sulogoon nga nagabuhat sa pagkamaalamon; Apan ang iyang kaligutgut anaa batok niadtong nagapakaulaw.