1Виното е присмивател, [и] спиртното питие крамолник; И който се увлича по тях е неблагоразумен.
1Ang vino maoy usa ka tigtamay, ang maisug nga ilimnon mao ang sabaan; Ug bisan kinsa nga masayup tungod niini dili manggialamon.
2Царското заплашване е като реване на лъв; Който го дразни съгрешава против своя си живот.
2Ang pagkamakalilisang sa usa ka hari ingon sa pagngulob sa usa ka leon: Kadtong magahagit kaniya sa pagpakasuko magapakasala batok sa iyang kaugalingong kinabuhi.
3Чест е за човека да страни от препирня; А всеки безумен се кара.
3Maoy usa ka kadungganan alang sa usa ka tawo ang pagpahilayo gikan sa pagpakig-away; Apan ang tagsatagsa ka buang magakaaway.
4Ленивият не иска да оре, поради зимата, Затова, когато търси [във време] на жетва, не ще има нищо.
4Ang tapulan dili modaro tungod sa panahon nga tingtugnaw; Busa siya magapakilimos sa tingani, ug walay maiya.
5Намерението в сърцето на човека е [като] дълбока вода; Но разумен човек ще го извади.
5Ang tambag diha sa kasingkasing sa tawo ingon sa halalum nga tubig, Apan ang usa ka tawo nga may salabutan magatimba niini.
6Повечето човеци разгласяват всеки своята доброта; Но кой може да намери верен човек?
6Ang kadaghanan sa mga tawo magabutyag sa tagsatagsa sa iyang kaugalingong kalolot; Apan sa usa ka matinumanon nga tawo kinsay makakaplag kaniya ?
7Чадата на праведен човек, който ходи в непорочността си, Са блажени след него.
7Ang usa ka tawong matarung magalakat diha sa iyang pagkahingpit sa kasingkasing, Bulahan ang iyang mga anak sunod kaniya.
8Цар, който седи на съдебен престол, Пресява всяко зло с очите си.
8Ang usa ka hari nga magalingkod sa trono sa paghukom Magapatibulaag sa tanang dautan pinaagi sa iyang mga mata.
9Кой може да каже: Очистих сърцето си; Чист съм от греховете си?
9Kinsay makaingon, gihimo ko ang akong kasingkasing nga malinis, Ako ulay gikan sa akong sala?
10Различни грамове и различни мерки, И двете са мерзост Господу.
10Ang nagkalainlaing mga timbangan ug nagkalainlaing mga sukdanan, Silang duruha managsama mga q2 dulumtanan kang Jehova.
11Даже и детето се явява чрез постъпките си - Дали делата му са чисти и прави.
11Bisan ang usa ka bata magapaila sa iyang kaugalingon pinaagi sa iyang mga buhat, Kong ang iyang buhat maputi ba ug kong kini matarung ba.
12Слушащото ухо и гледащото око, Господ е направил и двете.
12Sa mapatalinghugon nga igdulungog, ug sa matinan-awong mata, Si Jehova ang nagbuhat bisan niining duruha.
13Не обичай спането, да не би да обеднееш! Отвори очите си, [и] ще се наситиш с хляб.
13Ayaw paghigugmaa ang pagkatulog, tingali unya ikaw modangat sa pagkakabus; Bukha ang imong mga mata, ug ikaw mabusog sa tinapay.
14Лошо е! лошо е! казва купувачът, Но като си отиде, тогава се хвали.
14Dili maayo, dili maayo, nagapamulong ang pumapalit; Apan sa makalakaw na siya sa iyang dalan, unya siya magapangandak.
15Има злато и изобилие драгоценни камъни, Но устните на знанието са скъпоценно украшение.
15Adunay bulawan, ug daghang mga rubi; Apan ang mga ngabil sa kahibalo maoy usa ka bililhong mutya.
16Вземи дрехата на този, който поръчителствува за чужд. Да! вземи залог от онзи, [който поръчителствува] за чужди хора.
16Kuhaa ang iyang panapton nga maoy pasalig alang sa usa ka lumalangyaw; Ug batonan mo siya sa usa ka saad nga maoy pasalig alang sa mga dumuloong.
17Хляб [спечелен] с лъжа е сладък за човека; Но после устата му ще се напълнят с камъчета.
17Ang tinapay sa kabakakan matam-is sa usa ka tawo; Apan sa kaulahian ang iyang baba mapuno sa grava.
18Намеренията се утвърждават чрез съвещание, [Затова] с мъдър съвет обяви война.
18Ang tagsatagsa ka tuyo natukod pinaagi sa pagtambag; Ug pinaagi sa maalamong pagmando nakiggubat ikaw.
19Одумникът обхожда и открива тайни, Затова не се събирай с онзи, който отваря широко устните си.
19Kadtong magasuroysuroy ingon sa usa ka witwitan nagabutyag sa mga tinagoan; Busa ayaw pagpakigkauban niadtong magapalapad sa pagwalis sa iyang mga ngabil.
20Светилникът на този, който злослови баща си или майка си, Ще изгасне в най-мрачната тъмнина.
20Bisan kinsa nga magatunglo sa iyang amahan kun sa iyang inahan, Ang iyang lamparahan pagapalongon diha sa kaitum sa kangitngitan.
21На богатството, което бързо се придобива из начало, Сетнината не ще бъде благословена.
21Ang usa ka panulondon mahimong kuhaon sa hinanali sa sinugdanan; Apan ang katapusan niana dili pagabulahanon.
22Да не речеш: Ще въздам на злото; Почакай Господа и Той ще те избави.
22Dili ka mag-ingon: Ako mobalus sa dautan: Humulat ka kang Jehova, ug siya magaluwas kanimo.
23Различни грамове са мерзост за Господа, И неверните везни не са добри.
23Ang nagkalainlaing mga bato sa timbangan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Ug ang usa ka limbongan nga timbangan dili maayo.
24Стъпките на човека [се оправят] от Господа; Как, прочее, би познал човек пътя си?
24Ang mga pagpanlihok sa usa ka tawo iya ni Jehova; Nan unsaon man sa pagpakasabut sa tawo sa iyang dalan?
25Примка е за човека да казва необмислено: Посвещавам [това, ]И след като се е обрекъл [тогава] да разпитва.
25Kini maoy usa ka lit-ag sa usa ka tawo nga mamulong sa hinanali: Kini maoy balaan, Ug tapus sa mga panaad ang pagpakigsayud.
26Мъдрият цар пресява нечестивите, И докарва върху тях колелото [на вършачката].
26Ang usa ka hari nga manggialamon magaalig-ig sa dautan, Ug magapaligid kanila sa ligid sa giukan .
27Духът на човека е светило Господно, Което изпитва всичките най-вътрешни части на тялото.
27Ang espiritu sa tawo mao ang lamparahan ni Jehova, Nagasusi sa tanan niyang kinahiladman uyamut nga mga dapit.
28Милост и вярност пазят царя, И той поддържа престола си с милост.
28Kalooy ug kamatuoran nagapanalipod sa hari; Ug ang iyang trono ginatuboy tungod sa kalolot.
29Славата на младите е силата им, И украшението на старците са белите [им] коси.
29Ang himaya sa mga batan-ong lalake mao ang ilang kusog; Ug ang katahum sa mga tigulang mao ang ilang ubanon nga ulo.
30Бой, който наранява, И удари, които стигат до най-вътрешните части на тялото, Очистват злото.
30Ang mga labud nga makasamad makahugas sa dautan; Ug ang mga pagbunal molagbas sa kinahiladman uyamut nga mga dapit.