Cebuano

聖經新譯本 (Simplified)

Proverbs

30

1Ang mga pulong ni Agus ang anak nga lalake ni Jache; ang pagpanagna. Ang tawo miingon kang Etiel, ngadto kang Etiel ug kang Ucal:
1当认识投靠至圣者
2Sa pagkamatuod ako labi pang mananapon kay sa bisan kinsang tawo, Ug walay pagsabut sa usa ka tawo;
2“我比众人更愚顽,也没有聪明。
3Ug ako wala makakat-on sa kaalam, Ni may kahibalo ako sa Usa nga Balaan.
3我没有学习智慧,也不晓得有关至圣者的知识。
4Kinsa bay nakasaka ngadto sa langit, ug nanaug? Kinsa bay nagahipos sa hangin diha sa iyang mga kinomo? Kinsa bay nakahugpong sa katubigan sulod sa iyang panapton? Kinsa bay nagapahimutang sa tanang mga kinatumyan sa yuta? Kinsa ba ang iyang ngalan, ug kinsa ba ang ngalan sa iyang anak nga lalake, kong ikaw nahibalo?
4谁升上天,又降下来呢?谁收聚风在掌中呢?谁包水在衣服里呢?谁立定地的四极呢?他的名字叫什么?他儿子的名字叫什么?你知道吗?
5Ang tagsatagsa ka pulong sa Dios inulay: Siya mao ang usa ka kalasag kanila nga modangup diha kaniya.
5 神所说的话句句都是炼净的,投靠他的,他就作他们的盾牌。
6Dili ka magdugang sa iyang mga pulong, Tingali unya pagabadlongon ka niya, ug ikaw hikaplagan nga usa ka bakakon.
6他的话语,你不可增添;恐怕他责备你,你就表明是说谎的。
7Duruha ka mga butang ang akong gipangayo kanimo; Ayaw pag-imakuli sila kanako sa dili pa ako mamatay:
7我有两件事求你,在我死去以前,求你答应我。
8Ipahilayo gikan kanako ang kabakakan ug mga bakak; Ayaw ako paghatagi ug kawaladon ni mga bahandi; Pakan-a ako sa makaon nga maoy gikinahanglan alang kanako:
8求你使虚假和谎言远离我;不要使我贫穷,也不要使我富裕,只要给我需用的食物。
9Tingali unya ako mabusog, ug magalimod kanimo , ug magaingon: Kinsa ba si Jehova? Kun tingali unya ako mahimong kabus, ug mangawat, Ug magagamit sa walay hinungdan sa ngalan sa akong Dios.
9免得我吃饱了,就不认你,说:‘耶和华是谁?’又恐怕我贫穷,就偷窃,污渎了我 神的名。
10Ayaw pagbutangbutang sa usa ka sulogoon ngadto sa iyang agalon, Tingali unya siya manghimaraut kanimo, ug ikaw pagailhon nga sad-an.
10观察世事领悟教训“不要向主人诽谤他的仆人,恐怕他咒诅你,你就判为有罪。
11Adunay usa ka kaliwatan nga nagapanghimaraut sa ilang amahan, Ug wala magbulahan sa ilang inahan.
11有一种人咒诅父亲,又不给母亲祝福。
12Adunay usa ka kaliwatan nga ulay ilang kaugalingong mga mata, Ug bisan pa niini wala mahugasi gikan sa ilang pagkahugaw.
12有一种人自以为清洁,却没有洗去自己的污秽。
13Adunay usa ka kaliwatan, Oh pagkamapahitas-on gayud sa ilang mga mata! Ug ang ilang mga tabontabon sa mata napahitaas.
13有一种人眼目多么高傲,他们的眼睛,长在顶上。
14Adunay usa ka kaliwatan kansang mga ngipon ingon sa mga pinuti, ug ang ilang mga tango ingon sa mga cuchillo, Aron sa paglamoy sa mga kabus gikan sa yuta, ug sa hangul gikan sa kinataliwad-an sa mga tawo.
14有一种人牙如剑,齿如刀,要吞灭地上的困苦人和世人中的贫穷人。
15Ang alimatok may duruha ka anak nga baye, nga nagasinggit : Hatagi, hatagi. Adunay totolo ka butang nga dili gayud matagbaw, Oo, upat nga dili moingon: Igo na:
15水蛭有两个女儿,常说:‘给我!给我!’不知足的东西有三样,连总不说‘够了’的共有四样,
16Ang Sheol; ug ang tiyan nga apuli; Ang yuta nga wala matagbaw sa tubig; Ug ang kalayo nga wala magaingon: Igo na.
16就是阴间、不能生育的妇人、水源不足之地和总不说‘够了’的火。
17Ang mata nga nagayubit sa iyang amahan, Ug nagatamay sa pagsugot sa iyang inahan, Ang mga uwak sa walog maoy modagit niini, Ug ang mga gagmayng agila magakaon niini.
17嘲笑父亲,藐视年老母亲的,他的眼必被谷中的乌鸦啄出来,给雏鹰所吃。
18Adunay totolo ka butang nga mga katilingad-an kaayo alang kanako, Oo, upat nga wala nako hibaloi:
18我测不透的奇事有三样,连我不知道的,共有四样:
19Ang dalan sa usa ka agila diha sa hangin; Ang dalan sa usa ka halas ibabaw sa usa ka bato; Ang dalan sa usa ka sakayan diha sa kinataliwad-an sa dagat; Ug ang dalan sa usa ka tawo uban sa usa ka dalaga.
19就是鹰在空中飞翔之道,蛇在磐石上爬行之道,船在海中航行之道,男与女交合之道。
20Mao man usab ang dalan sa usa ka mananapaw nga babaye; Siya nagakaon ug nagapamahid sa iyang baba, Ug nagaingon: Ako wala makabuhat ug pagkadautan.
20淫妇的行径是这样的:她吃了,把嘴一抹,就说:‘我没有作错事。’
21Kay alang sa totolo ka butang ang yuta mokurog, Ug alang sa upat, nga kini dili na niya maantus:
21使地震动的事有三样,连地也担当不起的,共有四样:
22Alang sa usa ka sulogoon kong siya mao ang hari; Ug sa usa ka buang kong siya mabusog sa makaon;
22就是奴仆作王,愚顽人吃得饱,
23Alang sa usa ka dulumtanan nga babaye kong siya maminyo; Ug sa usa ka sulogoon nga babaye nga maoy manununod sa iyang agalon nga babaye.
23被人厌恶的女子出嫁,婢女接替主母的地位。
24Adunay upat ka butang nga mga gagmay sa ibabaw sa yuta, Apan sila maalamon gayud kaayo:
24地上有四样小东西,非常聪明:
25Ang olmigas maoy usa ka katawohan nga dili kusgan, Bisan pa niini sila nagaandam sa ilang makaon sa ting-init;
25蚂蚁是微小的昆虫,却能在夏天预备粮食。
26Ang mga conejo maoy usa ka maluyahon nga kaubanan, Bisan pa niini nagabuhat sa ilang mga balay sulod sa mga bato;
26石獾并不是强壮的动物,却能在岩石中做窟。
27Ang mga dulon wala may hari, bisan pa niini silang tanan mopanaw pinaagi sa mga panon;
27蝗虫没有君王,却能成群列队出发。
28Ang lawa-lawa nagapangapyot pinaagi sa iyang mga kamot, Bisan pa niini siya anaa sa mga palacio sa mga hari.
28壁虎虽可以用手捕捉,却住在王宫中。
29Adunay totolo ka butang nga sa ilang pagpanlakat mga matahum man, Oo, upat nga mga matahum sa ilang mga pagpanaw:
29步伐威武的东西有三样,连行走威武的,共有四样:
30Ang leon, nga maoy labing gamhanan taliwala sa tanang mga mananap, Ug dili motalikod tungod sa bisan unsa man;
30就是在百兽中最威猛的狮子,它面对任何野兽,也不会退缩;
31Ang iro sa pangayam; ang kanding nga lake usab; Ug ang hari diin batok kaniya nga walay mga pag-alsa.
31还有高视阔步的(“高视阔步的”原文作“束着腰的”,意义隐晦;现参古译本改译。)雄鸡和公山羊,以及率领军兵的君王。
32Kong ikaw nakabuhat sa binuang sa pagpatuboy sa imong kaugalingon, O kong ikaw naghunahuna ug dautan, Isap-ong ang imong kamot ibabaw sa imong baba.
32如果你行事愚昧,自高自大,或是心怀恶计,就要用手掩口。
33Kay ang pagbatil sa gatas nagadala ug mantekilya, Ug ang paglubag sa ilong nagapagula sa dugo; Busa ang pagpugos sa kaligutgut nagadala ug pakig-away.
33搅动牛乳必生出乳酪,紧压鼻子必压出血来,激起怒气必产生纷争。”