1Karon nagakahaduol ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura nga ginganlan pasko.
1Now the feast of unleavened bread, which [is] called the passover, drew nigh,
2Ug ang mga pangulong sacerdote ug ang mga escriba nanagpangita ug usa ka lalang sa pagpatay kaniya; kay nangahadlok sila sa lungsod.
2and the chief priests and the scribes sought how they might kill him; for they feared the people.
3Ug si satanas misulod ang Judas, ang ginganlan Iscariote, nga usa sa napulo ug duha.
3And Satan entered into Judas, who was surnamed Iscariote, being of the number of the twelve.
4Ug siya miadto ug nakigsulti sa mga pangulong sacerdote ug sa mga capitan, kong unsaon niya sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.
4And he went away and spoke with the chief priests and captains as to how he should deliver him up to them.
5Ug sila nangalipay ug nanagkauyon sa paghatag kaniya ug salapi.
5And they were rejoiced, and agreed to give him money.
6Ug siya miuyon ug nangita ug higayon sa pagtugyan kaniya sa wala didto ang panon sa katawohan.
6And he came to an agreement to do it, and sought an opportunity to deliver him up to them away from the crowd.
7Ug miabut ang adlawsa tinapay nga walay levadura nga maoy ighahalad sa cordero sa pasko.
7And the day of unleavened bread came, in which the passover was to be killed.
8Ug gisugo niya si Pedro ug si Juan nga nagaingon: Pangadto kamo ug hikayon ninyo kanato ang pasko, aron kita makapangaon.
8And he sent Peter and John, saying, Go and prepare the passover for us, that we may eat [it].
9Ug sila miingon kaniya: Asa ba ang buot mo nga kami magahikay?
9But they said to him, Where wilt thou that we prepare [it]?
10Ug siya miingon kanila: Ania karon, sa pagsulod ninyo sa ciudad, pagasugaton kamo sa usa ka tawo, nga magadala ug usa ka banga nga tubig; sunda ninyo siya hangtud sa sulod sa balay nga iyang pagasudlan.
10And he said to them, Behold, as ye enter into the city a man will meet you, carrying an earthen pitcher of water; follow him into the house where he goes in;
11Ug mag-ingon kamo sa agalon sa panimalay: Ang Magtutudlo nagaingon kanimo: Hain ang lawak nga pagakan-an ko sa pasko uban sa akong mga tinon-an?
11and ye shall say to the master of the house, The Teacher says to thee, Where is the guest-chamber where I may eat the passover with my disciples?
12Ug siya magapakita kaninyo ug usa ka dakung lawak sa ibabaw nga andam: didto maghikay kamo.
12And *he* will shew you a large upper room furnished: there make ready.
13Ug sila minglakaw, ug hingkaplagan sumala sa iyang giingon kanila. Ug gihikay nila ang pasko.
13And having gone they found it as he had said to them; and they prepared the passover.
14Ug sa pag-abut sa takna milingkod siya sa lamesa, ug ang napulo ug duha ka mga apostoles uban kaniya.
14And when the hour was come, he placed himself at table, and the [twelve] apostles with him.
15Ug siya miingon kanila: Gihandum ko sa mainit gayud ang pagkaon niini nga pasko uban kaninyo sa dili pa ako magaantus.
15And he said to them, With desire I have desired to eat this passover with you before I suffer.
16Kay ako nagaingon kaninyo, nga dili na ako magakaon niini hangtud nga matuman kini didto sa gingharian sa Dios.
16For I say unto you, that I will not eat any more at all of it until it be fulfilled in the kingdom of God.
17Ug gikuptan niya ang usa ka copa, ug sa nakapasalamat siya, miingon: Dawata kini, ug inyong bahinbahinon kaninyo.
17And having received a cup, when he had given thanks he said, Take this and divide it among yourselves.
18Kay ako nagaingon kaninyo nga dili na ako moinum sa bunga sa parras, hangtud nga moabut ang gingharian sa Dios.
18For I say unto you, that I will not drink at all of the fruit of the vine until the kingdom of God come.
19Ug mikuha siya ug tinapay, ug sa nakapasalamat siya, iyang gitipiktipik ug gihatag kanila nga nagaingon: Kini mao ang akong lawas nga gihatag tungod kaninyo; buhata ninyo kini nga handumanan kanako.
19And having taken a loaf, when he had given thanks, he broke [it], and gave [it] to them, saying, This is my body which is given for you: this do in remembrance of me.
20Sa maong pagkaagi usab mikuha siya sa usa ka copa sa human ang panihapon nga nagaingon: Kini nga copa mao ang bag-ong tugon sa akong dugo nga pagaulaon tungod kaninyo.
20In like manner also the cup, after having supped, saying, This cup [is] the new covenant in my blood, which is poured out for you.
21Apan, ania karon, ang kamot sa magatugyan kanako kauban ko sa lamesa.
21Moreover, behold, the hand of him that delivers me up [is] with me on the table;
22Kay sa pagkamatuod, ang Anak sa tawo moadto, ingon sa gitagal; apan alaut kadtong tawo nga pinaagi kaniya igatugyan siya.
22and the Son of man indeed goes as it is determined, but woe unto that man by whom he is delivered up.
23Ug misugod sila sa pagsinusihay sa taliwala sa ilang kaugalingon kong kinsa kanila ang magabuhat niining butanga.
23And *they* began to question together among themselves who then it could be of them who was about to do this.
24Ug miturok usab ang usa ka paglalisay sa taliwala nila kong kinsa kanila ang maisip nga labing daku.
24And there was also a strife among them which of them should be held to be [the] greatest.
25Ug siya miingon kanila: Ang mga hari sa mga Gentil nagapakaagalon kanila ug ang mga adunay pagbulot-an sa ibabaw kanila ginanganlan mga magbubuhat-sa-maayo.
25And he said to them, The kings of the nations rule over them, and they that exercise authority over them are called benefactors.
26Apan kamo dili ingon niini; kondili ang labing daku kaninyo makigsama sa manghud; ug ang magapangulo mahasama siya niadtong nagaalagad.
26But *ye* [shall] not [be] thus; but let the greater among you be as the younger, and the leader as he that serves.
27Kay hain ang labing daku, ang nagalingkod ba sa pagkaon, kun ang nagaalagad? Dili ba ang nagalingkod sa pagkaon? Apan ako ania sa taliwala ninyo ingon niadtong nagaalagad.
27For which [is] greater, he that is at table or he that serves? [Is] not he that is at table? But *I* am in the midst of you as the one that serves.
28Apan kamo mao kadtong nanagpadayon kauban nako sa mga pagtintal kanako.
28But *ye* are they who have persevered with me in my temptations.
29Ug ako nagatudlo kaninyo ug usa ka gingharian, ingon nga ang akong Amahan nagatudlo kanako.
29And *I* appoint unto you, as my Father has appointed unto me, a kingdom,
30Aron managpangaon ug managpanginum kamo sa akong lamesa didto sa akong gingharian; ug managlingkod kamo sa mga lingkoranan nga harianon, sa paghukom sa napulo ug duha ka banay ni Israel.
30that ye may eat and drink at my table in my kingdom, and sit on thrones judging the twelve tribes of Israel.
31Ug miingon ang Ginoo: Simon, Simon, ania karon, si satanas nangayo nga iyang mabatonan kamo aron iyang pagaalig-igon kamo ingon sa trigo.
31And the Lord said, Simon, Simon, behold, Satan has demanded to have you, to sift [you] as wheat;
32Apan ako nangamuyo tungod kanimo aron dili magmahuyang ang imong pagtoo; ug ikaw, kong mahibalik na, buhata ang paglig-on sa imong mga igsoon.
32but *I* have besought for thee that thy faith fail not; and *thou*, when once thou hast been restored, confirm thy brethren.
33Ug siya miingon kaniya: Ginoo, uban kanimo andam ako sa pag-adto bisan sa bilanggoan ug sa kamatayon.
33And he said to him, Lord, with thee I am ready to go both to prison and to death.
34Ug siya miingon: Nagaingon ako kanimo, Pedro, ang manok dili motuktugaok karong adlawa hangtud nga ikaw sa makatolo makalimod nga ikaw nakaila kanako.
34And he said, I tell thee, Peter, [the] cock shall not crow to-day before that thou shalt thrice deny that thou knowest me.
35Ug siya miingon kanila: Sa gisugo ko kamo nga walay puntil ug walay balonan, ug walay sapin, nakulangan ba kamo bisan unsang butanga? Ug sila miingon: Wala.
35And he said to them, When I sent you without purse and scrip and sandals, did ye lack anything? And they said, Nothing.
36Unya siya miingon kanila: Apan karon ang adunay puntil, dad-on niya; ug ang balonan mao usab; ug ang walay bisan unsa, magbaligya sa iyang kupo ug magpalit siya ug pinuti.
36He said therefore to them, But now he that has a purse let him take [it], in like manner also a scrip, and he that has none let him sell his garment and buy a sword;
37Kay ako nagaingon kaninyo nga kini nga nahasulat kinahanglan matu-man kanako: Ug giisip siya uban sa mga malinapason, kay ang mga butang nahatungod kanako adunay pagkatuman.
37for I say unto you, that this that is written must yet be accomplished in me, And he was reckoned with [the] lawless: for also the things concerning me have an end.
38Ug sila nanag-ingon: Ginoo, tan-awa, aniay duha ka pinuti. Unya miingon kanila: Igo na.
38And they said, Lord, behold here are two swords. And he said to them, It is enough.
39Ug siya migula ug milakaw, ingon sa iyang nabatasan, ngadto sa bukid sa mga Olivo, ug ang mga tinon-an nanagsunod usab kaniya.
39And going forth he went according to his custom to the mount of Olives, and the disciples also followed him.
40Ug sa miabut na siya sa dapit, miingon siya kanila: Manag-ampo kamo, aron dili kamo mahasulod sa panulay.
40And when he was at the place he said to them, Pray that ye enter not into temptation.
41Ug siya mibulag kanila sa may usa ka salibay sa bato ang gilay-on; ug siya miluhod, ug nag-ampo,
41And he was withdrawn from them about a stone's throw, and having knelt down he prayed,
42Nga nagaingon: Amahan, kong buot ka, kuhaa kanako kining copa: apan dili matuman ang akong kabubut-on kondili ang imo.
42saying, Father, if thou wilt remove this cup from me: -- but then, not my will, but thine be done.
43Ug mipakita kaniya ang usa ka manolonda gikan sa langit sa pagpalig-on kaniya.
43And an angel appeared to him from heaven strengthening him.
44Ug sa diha siya sa paghingutas, nagaampo siya sa labihang kainit, ug ang iyang singut nahimong ingon sa mga tinulo sa dugo, nga nagakatagak sa yuta.
44And being in conflict he prayed more intently. And his sweat became as great drops of blood, falling down upon the earth.
45Ug sa pagtindog niya gikan sa iyang pag-ampo, miduol siya sa iyang mga tinon-an, ug iyang hingkaplagan sila nga nangatulog tungod sa kasubo.
45And rising up from his prayer, coming to the disciples, he found them sleeping from grief.
46Ug siya miingon kanila: Nganong nangatulog kamo? Pamangon kamo ug manag-ampo aron dili kamo mahasulod sa panulay.
46And he said to them, Why sleep ye? rise up and pray that ye enter not into temptation.
47Ug samtang nagasulti pa siya, ania karon ang usa ka panon sa katawohan, ug ang ginganlan si Judas, usa sa napulo ug duha, nagauna kanila; ug siya miduol kang Jesus sa paghalok kaniya.
47As he was yet speaking, behold, a crowd, and he that was called Judas, one of the twelve, went on before them, and drew near to Jesus to kiss him.
48Apan si Jesus miingon kaniya: Judas, ginaluiban mo ba ang Anak sa tawo sa usa ka halok?
48And Jesus said to him, Judas, deliverest thou up the Son of man with a kiss?
49Ug sa hingkit-an sa mga nagaalirong kaniya kong unsa ang mahitabo, sila nanag-ingon kaniya: Ginoo, mobakyaw ba kami sa pinuti?
49And they who were around him, seeing what was going to follow, said [to him], Lord, shall we smite with [the] sword?
50Ug may usa kanila nga mitigbas sa ulipon sa labawng sacerdote, ug iyang gipalungan kini sa dalunggan nga too.
50And a certain one from among them smote the bondman of the high priest and took off his right ear.
51Apan si Jesus mitubag ug miingon: Pasagdi ninyo sila hangtud dinhi. Ug iyang gihikap ang dalunggan ug naayo kini.
51And Jesus answering said, Suffer thus far; and having touched his ear, he healed him.
52Ug si Jesus miingon sa mga pangulong sacerdote, ug sa mga capitan sa templo, ug sa mga anciano nga mingduol batok kaniya: Mianhi ba kamo ingon nga batok sa usa ka tulisan nga nanagdala man kamo ug mga pinuti ug mga puspus?
52And Jesus said to the chief priests and captains of the temple and elders, who were come against him, Have ye come out as against a robber with swords and sticks?
53Sa didto ako uban kaninyo sa templo adlaw-adlaw, wala ninyo bakyawa ang inyong mga kamot batok kanako, apan kini mao ang inyong takna, ug ang gahum sa kangitngitan.
53When I was day by day with you in the temple ye did not stretch out your hands against me; but this is your hour and the power of darkness.
54Ug ilang gidakup siya, ug gidala sa gawas, ug gihatud ngadto sa balay sa labawng sacerdote. Apan si Pedro misunod sa halayo.
54And having laid hold on him, they led him [away], and they led [him] into the house of the high priest. And Peter followed afar off.
55Ug sa nagdaub sila sa kalayo sa taliwala sa tugkaran, ug sa nanagpanlingkod sila sa tingub, si Pedro milingkod sa taliwala nila.
55And they having lit a fire in the midst of the court and sat down together, Peter sat among them.
56Ug may usa ka sulogoong babaye, sa nakakita kaniya sa naga lingkod siya sa kahayag sa kalayo, ug sa mitutok kaniya, miingon: Kining tawohana uban kaniya.
56And a certain maid, having seen him sitting by the light, and having fixed her eyes upon him, said, And this [man] was with him.
57Apan siya milimod nga nagaingon: Babaye, wala ako makaila kaniya.
57But he denied [him], saying, Woman, I do not know him.
58Ug sa pagkataodtaod may lain nga nakakita kaniya, ug miingon: Ikaw usab usa kanila. Apan si Pedro miingon: Tawo, dili ako.
58And after a short time another seeing him said, And *thou* art of them. But Peter said, Man, I am not.
59Ug sa tapus ang gidugayon nga usa ka takna, may lain na usab nga nagmatuod sa malig-on gayud, nga nagaingon: Sa pagkamatuod kining tawohana kauban usab niya kay siya usa ka Galileanhon.
59And after the lapse of about one hour another stoutly maintained it, saying, In truth this [man] also was with him, for also he is a Galilaean.
60Apan si Pedro miingon: Tawo, ako wala manghibalo kong unsa ang imong ginasulti. Ug dihadiha, samtang nagasulti pa siya, mituktugaok ang manok.
60And Peter said, Man, I know not what thou sayest. And immediately, while he was yet speaking, [the] cock crew.
61Ug ang Ginoo miiingi, ug gitutokan niya si Pedro; ug si Pedro nahanumdum sa pulong sa Ginoo sa iyang pag-ingon kaniya: Sa dili pa makatuktugaok ang manok karon adlawa, igalimod mo ako sa makatolo.
61And the Lord, turning round, looked at Peter; and Peter remembered the word of the Lord, how he said to him, Before [the] cock crow thou shalt deny me thrice.
62Ug migula si Pedro sa gawas ug mihilak sa mapait gayud.
62And Peter, going forth without, wept bitterly.
63Ug ang mga tawo nga nagabantay kang Jesus nanagbiaybiay kaniya ug nanagbunal kaniya.
63And the men who held him mocked him, beating [him];
64Ug ilang gitaptapan siya sa mata, ug gisagpa, ug gipangutana nila nga nagaingon: Tagnaa, kinsa ang mibunal kanimo?
64and covering him up, asked him saying, Prophesy, who is it that struck thee?
65Ug daghan pang ubang mga butang ang gisulti nila batok kaniya, nga nagpakaulaw kaniya.
65And they said many other injurious things to him.
66Ug sa pagkaadlaw na, nanagtigum ang katilingban sa mga anciano sa lungsod, ug ang mga pangulong sacerdote, ug ang mga escriba, ug ilang gidala siya ngadto sa sanhedrin, nga nagaingon:
66And when it was day, the elderhood of the people, both [the] chief priests and scribes, were gathered together, and led him into their council, saying,
67Kong ikaw mao si Cristo, tug-ani kami. Apan siya miingon kanila: Kong ako magatug-an kaninyo, dili kamo managpanoo.
67If *thou* art the Christ, tell us. And he said to them, If I tell you, ye will not at all believe;
68Ug kong ako usab mangutana kaninyo, dili ako ninyo pagatubagon, ug dili usab ako ninyo pagabuhian.
68and if I should ask [you], ye would not answer me at all, nor let me go;
69Apan sukad karon ang Anak sa tawo magalingkod sa too sa gahum sa Dios.
69but henceforth shall the Son of man be sitting on the right hand of the power of God.
70Ug silang tanan nanag-ingon: Busa, mao ba ikaw ang Anak sa Dios? Ug siya miingon kanila: Kamo nanag-ingon nga mao ako.
70And they all said, *Thou* then art the Son of God? And he said to them, *Ye* say that I am.
71Ug sila nanag-ingon: Unsa pay pagkinahanglan ta sa saksi? Kay kita gayud nakadungog gikan sa iyang baba.
71And they said, What need have we any more of witness, for we have heard ourselves out of his mouth?