1Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong.
1A wise son [heareth] his father's instruction; but a scorner heareth not rebuke.
2Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig.
2A man shall eat good by the fruit of his mouth; but the soul of the treacherous, violence.
3Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan.
3He that guardeth his mouth keepeth his soul; destruction shall be to him that openeth wide his lips.
4Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok,
4A sluggard's soul desireth and hath nothing; but the soul of the diligent shall be made fat.
5Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon.
5A righteous [man] hateth lying; but the wicked maketh himself odious and cometh to shame.
6Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala.
6Righteousness preserveth him that is perfect in the way; but wickedness overthroweth the sinner.
7Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan.
7There is that feigneth himself rich, and hath nothing; there is that maketh himself poor, and hath great wealth.
8Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga.
8The ransom of a man's life is his riches; but the indigent heareth not rebuke.
9Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon.
9The light of the righteous rejoiceth; but the lamp of the wicked shall be put out.
10Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam.
10By pride there only cometh contention; but with the well-advised is wisdom.
11Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan.
11Wealth [gotten] by vanity diminisheth; but he that gathereth by manual-labour shall increase [it].
12Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi.
12Hope deferred maketh the heart sick; but the desire [that] cometh to pass is a tree of life.
13Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan.
13Whoso despiseth the word shall be held by it; but he that feareth the commandment shall be rewarded.
14Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.
14The teaching of the wise [man] is a fountain of life, to turn away from the snares of death.
15Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud.
15Good understanding procureth favour; but the way of the treacherous is hard.
16Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang.
16Every prudent [man] acteth with knowledge; but the foolish layeth open [his] folly.
17Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo.
17A wicked messenger falleth into evil; but a faithful ambassador is health.
18Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan.
18Poverty and shame shall be [to] him that refuseth instruction; but he that regardeth reproof shall be honoured.
19Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan.
19The desire accomplished is sweet to the soul; but it is abomination to the foolish to depart from evil.
20Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana.
20He that walketh with wise [men] becometh wise; but a companion of the foolish will be depraved.
21Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo.
21Evil pursueth sinners; but to the righteous good shall be repaid.
22Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung.
22A good man leaveth an inheritance to his children's children; but the wealth of the sinner is laid up for the righteous [man].
23Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia.
23Much food is in the tillage of the poor; but there is that is lost for want of judgment.
24Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon.
24He that spareth his rod hateth his son; but he that loveth him chasteneth him betimes.
25Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon.
25The righteous eateth to the satisfying of his soul; but the belly of the wicked shall want.