Cebuano

Darby's Translation

Proverbs

3

1Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:
1My son, forget not my teaching, and let thy heart observe my commandments;
2Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.
2for length of days, and years of life, and peace shall they add to thee.
3Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:
3Let not loving-kindness and truth forsake thee; bind them about thy neck, write them upon the tablet of thy heart:
4Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.
4and thou shalt find favour and good understanding in the sight of God and man.
5Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:
5Confide in Jehovah with all thy heart, and lean not unto thine own intelligence;
6Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.
6in all thy ways acknowledge him, and he will make plain thy paths.
7Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:
7Be not wise in thine own eyes; fear Jehovah, and depart from evil:
8Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.
8it shall be health for thy navel, and moisture for thy bones.
9Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:
9Honour Jehovah with thy substance, and with the first-fruits of all thine increase;
10Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.
10so shall thy barns be filled with plenty, and thy vats shall overflow with new wine.
11Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:
11My son, despise not the instruction of Jehovah, neither be weary of his chastisement;
12Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.
12for whom Jehovah loveth he chasteneth, even as a father the son in whom he delighteth.
13Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.
13Blessed is the man that findeth wisdom, and the man that getteth understanding.
14Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.
14For the gain thereof is better than the gain of silver, and her revenue than fine gold.
15Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana.
15She is more precious than rubies; and all the things thou canst desire are not equal unto her.
16Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.
16Length of days is in her right hand; in her left hand riches and honour.
17Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.
17Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.
18Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.
18She is a tree of life to them that lay hold upon her; and happy is he that retaineth her.
19Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.
19Jehovah by wisdom founded the earth; by understanding he established the heavens.
20Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.
20By his knowledge the deeps were broken up, and the skies drop down the dew.
21Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:
21My son, let them not depart from thine eyes; keep sound wisdom and discretion:
22Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.
22so shall they be life unto thy soul, and grace unto thy neck.
23Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.
23Then shalt thou walk in thy way securely, and thy foot shall not stumble;
24Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo , ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.
24when thou liest down, thou shalt not be afraid, but thou shalt lie down and thy sleep shall be sweet.
25Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:
25Be not afraid of sudden fear, neither of the destruction of the wicked, when it cometh;
26Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.
26for Jehovah shall be thy confidence, and he will keep thy foot from being taken.
27Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini.
27Withhold not good from them to whom it is due, when it is in the power of thy hand to do it.
28Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.
28Say not unto thy neighbour, Go, and come again, and to-morrow I will give, when thou hast it by thee.
29Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo.
29Devise not evil against thy neighbour, seeing he dwelleth securely by thee.
30Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.
30Strive not with a man without cause, if he have done thee no harm.
31Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.
31Envy not the man of violence, and choose none of his ways.
32Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.
32For the perverse is an abomination to Jehovah; but his secret is with the upright.
33Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.
33The curse of Jehovah is in the house of the wicked; but he blesseth the habitation of the righteous.
34Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.
34He indeed scorneth the scorners; but he giveth grace unto the lowly.
35Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.
35The wise shall inherit glory; but shame shall be the promotion of the foolish.