1Ug sa tapus niining mga butanga, si Jesus milakaw sa Galilea, kay dili siya buot molakaw sa Judea, tungod kay ang mga Judio nanagpaninguha sa pagpatay kaniya.
1Darnach zog Jesus umher in Galiläa; denn er wollte nicht in Judäa umherziehen, weil die Juden ihn zu töten suchten.
2Karon, haduol na ang fiesta sa mga Judio, ang fiesta sa mga tabernaculo.
2Es war aber das Laubhüttenfest der Juden nahe.
3Busa miingon kaniya ang iyang mga igsoon: Gumikan ka dinhi, ug umadto ka sa Judea, aron ang imong mga tinon-an makakita usab sa mga buhat nga imong mahimo.
3Da sprachen seine Brüder zu ihm: Brich doch auf von hier und ziehe nach Judäa, damit auch deine Jünger die Werke sehen, die du tust!
4Kay walay tawo nga magabuhat sa bisan unsang butang sa tago, ug maninguha sa iyang kaugalingon nga hiilhan siya sa dayag. Kong ikaw nagabuhat niining mga butanga, magpahayag ka sa kalibutan.
4Denn niemand tut etwas im Verborgenen und sucht doch öffentlich bekannt zu sein. Wenn du solches tust, so offenbare dich der Welt!
5Kay bisan ang iyang mga igsoon wala motoo kaniya.
5Denn auch seine Brüder glaubten nicht an ihn.
6Busa miingon kanila si Jesus: Ang akong panahon wala pa moabut, apan ang inyong panahon andam kanunay.
6Da spricht Jesus zu ihnen: Meine Zeit ist noch nicht da; aber eure Zeit ist immer bereit.
7Ang kalibutan dili makadumot kaninyo; apan nagadumot kanako, kay nagapamatuod ako mahitungod kaniya nga ang iyang mga buhat dautan.
7Die Welt kann euch nicht hassen, mich aber haßt sie; denn ich bezeuge von ihr, daß ihre Werke böse sind.
8Pangadto kamo sa fiesta; dili pa ako moadto niining fiestaha, kay ang akong panahon wala pa matuman.
8Gehet ihr hinauf zum Fest; ich gehe nicht zu diesem Fest hinauf, denn meine Zeit ist noch nicht erfüllt.
9Ug sa nakapamulong siya niining mga butanga kanila, napabilin siya sa Galilea.
9Solches sagte er zu ihnen und blieb in Galiläa.
10Apan sa nakaadto na ang iyang mga igsoon sa fiesta, miadto usab siya, dili sa dayag kondili ingon sa tago.
10Nachdem aber seine Brüder zum Fest hinaufgegangen waren, ging auch er hinauf, nicht öffentlich, sondern wie im Verborgenen.
11Busa ang mga Judio nanagpangita kaniya didto sa fiesta, ug nanag-ingon: Hain ba siya?
11Da suchten ihn die Juden am Fest und sprachen: Wo ist er?
12Ug may hilabihang hulongihong sa taliwala sa mga panon sa katawohan mahitungod kaniya: may uban miingon: Siya maayong tawo; ang uban miingon: Dili, kondili nagapasalaag siya sa mga tawo.
12Und es gab viel Gemurmel seinetwegen unter dem Volk. Etliche sagten: Er ist gut; andere aber sprachen: Nein, sondern er verführt das Volk.
13Bisan pa, walay tawo nga nagasulti sa dayag mahitungod kaniya tungod sa kahadlok nila sa mga Judio.
13Doch redete niemand freimütig über ihn, aus Furcht vor den Juden.
14Ug sa diha nga natungatunga na ang fiesta, si Jesus miadto sa templo ug nagtudlo.
14Als aber das Fest schon zur Hälfte verflossen war, ging Jesus in den Tempel hinauf und lehrte.
15Busa ang mga Judio nanghibulong nga nanag-ingon: Nganong mahibalo kining tawohana sa mga sulat nga wala man gayud makatoon?
15Und die Juden verwunderten sich und sprachen: Wie kennt dieser die Schrift? Er hat doch nicht studiert!
16Busa si Jesus mitubag kanila ug miingon: Ang akong pagtolon-an dili ako, kondili iya sa nagsugo kanako.
16Da antwortete ihnen Jesus und sprach: Meine Lehre ist nicht mein, sondern dessen, der mich gesandt hat.
17Kong bisan kinsa nga buot magabuhat sa iyang kabubut-on, mahibalo siya sa pagtolon-an, kong kini gikan ba sa Dios, o kong ako nagasulti ba gikan sa akong kaugalingon.
17Will jemand seinen Willen tun, der wird innewerden, ob diese Lehre von Gott sei, oder ob ich aus mir selbst rede.
18Ang nagasulti gikan sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingon nga himaya; apan ang nagapangita sa himaya niadtong nagsugo kaniya, kana matuod, ug walay dili pagkamatarung diha kaniya.
18Wer aus sich selbst redet, der sucht seine eigene Ehre; wer aber die Ehre dessen sucht, der ihn gesandt hat, der ist wahrhaft, und keine Ungerechtigkeit ist in ihm.
19Wala ba si Moises maghatag kaninyo sa Kasugoan, ug walay bisan kinsa kaninyo nga nagatuman sa Kasugoan? Nganong naninguha kamo sa pagpatay kanako?
19Hat nicht Mose euch das Gesetz gegeben? Und doch tut keiner von euch das Gesetz. Warum sucht ihr mich zu töten?
20Ang panon sa katawohan mitubag: Aduna kay usa ka yawa; kinsay naninguha sa pagpatay kanimo?
20Das Volk antwortete und sprach: Du hast einen Dämon! Wer sucht dich zu töten?
21Si Jesus mitubag ug miingon kanila: Ako nagbuhat ug usa ka buhat, ug kamong tanan nanghitingala tungod niini.
21Jesus antwortete und sprach zu ihnen: Ein Werk habe ich getan, und ihr alle verwundert euch darüber.
22Si Moises naghatag kaninyo sa circuncicion (dili tungod kay nagagikan kini kang Moises, kondili sa mga ginikanan); ug sa adlaw nga igpapahulay nagacircuncidar kamo ug tawo.
22Mose hat euch die Beschneidung gegeben (nicht daß sie von Mose kommt, sondern von den Vätern), und am Sabbat beschneidet ihr den Menschen.
23Kong ang tawo modawat ug circuncicion sa adlaw nga igpapahulay aron ang Kasugoan ni Moises dili malapas, mangasuko ba kamo tungod kay giayo ko sa hingpit gayud ang usa ka tawo sa adlaw nga igpapahulay?
23Wenn ein Mensch am Sabbat die Beschneidung empfängt, damit das Gesetz Moses nicht übertreten werde, was zürnet ihr mir denn, daß ich den ganzen Menschen am Sabbat gesund gemacht habe?
24Dili kamo maghukom pinaagi sa dagway, kondili maghukom kamo sa matarung nga paghukom.
24Richtet nicht nach dem Schein, sondern fället ein gerechtes Urteil.
25May uban kanila nga taga-Jerusalem miingon: Dili ba kini siya mao ang ilang ginapangita aron patyon?
25Da sprachen etliche von Jerusalem: Ist das nicht der, den sie zu töten suchen?
26Ug ania karon, nagasulti siya sa dayag, ug wala silay gisulti kaniya bisan unsa. Mahimo ba kaha nga ang mga punoan nasayud gayud nga kini mao si Cristo?
26Und siehe, er redet öffentlich, und sie sagen ihm nichts. Haben etwa die Obersten wirklich erkannt, daß dieser der Christus ist?
27Apan nanghibalo kita niining tawohana kong taga-diin siya; apan kong moabu si Cristo walay usa nga mahibalo kong diin siya gikan.
27Doch von diesem wissen wir, woher er ist; wenn aber der Christus kommt, so wird niemand wissen, woher er ist.
28Busa si Jesus misinggit sa sulod sa templo, nga nagapanudlo ug miingon: Kamo nakaila kanako ug nahibalo kong diin ako gikan; ug wala ako moanhi sa akong kaugalingon, apan ang nagsugo kanako matuod, nga siya wala ninyo hiilhi.
28Da rief Jesus, während er im Tempel lehrte, und sprach: Ja, ihr kennet mich und wisset, woher ich bin! Und doch bin ich nicht von mir selbst gekommen, sondern der Wahrhaftige ist es, der mich gesandt hat, welchen ihr nicht kennet.
29Ako nakaila kaniya, tungod kay ako nagagikan kaniya, ug siya nagasugo kanako.
29Ich kenne ihn; denn von ihm bin ich, und er hat mich gesandt.
30Busa naninguha sila sa pagdakup kaniya, ug walay tawo nga midakup kaniya, kay wala pa moabut ang iyang panahon.
30Da suchten sie ihn zu greifen; aber niemand legte Hand an ihn, denn seine Stunde war noch nicht gekommen.
31Apan sa panon sa katawohan, daghan ang nanagtoo kaniya; ug sila nanag-ingon: Kong moanhi ang Cristo, magahimo ba kaha siya ug labi pang daghan nga mga katingalahan kay sa ginahimo niining tawohana?
31Viele aber aus dem Volke glaubten an ihn und sprachen: Wenn der Christus kommt, wird er wohl mehr Zeichen tun, als dieser getan hat?
32Ang mga Fariseo nakadungog sa panon sa katawohan nga nanagbagulbol niining mga butanga mahitungod kaniya, ug ang mga pangulong sacerdote ug ang mga Fariseo nanagsugo ug mga sulogoon sa pagdakup kaniya.
32Die Pharisäer hörten, daß das Volk solches von ihm murmelte; darum sandten die Hohenpriester und die Pharisäer Diener ab, um ihn zu greifen.
33Busa si Jesus miingon: Sa diyutay pa nga panahon kauban ako ninyo, ug ako moadto kaniya nga nagsugo kanako.
33Da sprach Jesus zu ihnen: Noch eine kleine Zeit bin ich bei euch, und dann gehe ich hin zu dem, der mich gesandt hat.
34Kamo mangita kanako, apan dili kamo makakaplag kanako, ug asa ako dili kamo makaadto.
34Ihr werdet mich suchen und nicht finden; und wo ich bin, dahin könnt ihr nicht kommen.
35Busa ang mga Judio nasig-ingon sa ilang kaugalingon: Asa man kining tawohana moadto nga dili ta siya hikit-an? Moadto ba siya sa mga gipatlaag sa taliwala sa mga Greciahanon, ug manudlo sa mga Greciahanon?
35Da sprachen die Juden untereinander: Wohin will er denn gehen, daß wir ihn nicht finden sollen? Will er etwa zu den unter den Griechen Zerstreuten gehen und die Griechen lehren?
36Unsa kining pulonga nga iyang giingon: Kamo mangita kanako, apan dili kamo makakaplag kanako, ug asa ako dili kamo makaadto?
36Was soll das bedeuten, daß er sagt: Ihr werdet mich suchen und nicht finden, und wo ich bin, dahin könnt ihr nicht kommen?
37Karon, sa katapusang adlaw, ang labing dakung adlaw sa fiesta, mitindog si Jesus ug misinggit nga nagaingon: Kong adunay tawo nga giuhaw, umari kanako ug uminum.
37Aber am letzten, dem großen Tage des Festes, stand Jesus auf, rief und sprach: Wenn jemand dürstet, der komme zu mir und trinke!
38Ang motoo kanako, sumala sa giingon sa Kasulatan, gikan sasulod niya moagay ang mga sapa sa tubig nga buhi.
38Wer an mich glaubt (wie die Schrift sagt), aus seinem Leibe werden Ströme lebendigen Wassers fließen.
39Apan niini nagsuiti siya mahitungod sa Espiritu, nga pagadawaton niadtong mga mitoo kaniya; kay ang Espiritu wala pa ihatag, tungod kay si Jesus wala pa himayaa.
39Das sagte er aber von dem Geiste, den die empfangen sollten, welche an ihn glaubten; denn der heilige Geist war noch nicht da, weil Jesus noch nicht verherrlicht war.
40Busa may uban sa panon sa katawohan, sa pagkabati nila niining mga pulonga, miingon: Kini sa pagkamatuod mao ang Manalagna.
40Viele nun aus dem Volke, die diese Rede hörten, sagten: Dieser ist wahrhaftig der Prophet.
41Ang uban miingon: Kini mao ang Cristo. Apan may uban nga miingon: Unsa, magagikan ba ang Cristo sa Galilea?
41Andere sagten: Er ist der Christus. Andere aber sagten: Christus kommt doch nicht aus Galiläa?
42Wala ba mag-ingon ang Kasulatan nga ang Cristo magagikan sa kaliwatan ni David, ug gikan sa Betlehem, ang diyutay nga lungsod diin didto si David?
42Sagt nicht die Schrift, daß der Christus aus dem Samen Davids und aus dem Flecken Bethlehem, wo David war, kommen werde?
43Busa miabut ang pagkabahin sa panon sa katawohan tungod kaniya.
43Also entstand seinetwegen eine Spaltung unter dem Volk.
44Ug ang uban kanila buot unta modakup kaniya, apan walay tawo nga midakup kaniya.
44Etliche aber von ihnen wollten ihn greifen, doch legte niemand Hand an ihn.
45Busa ang mga sulogoon miadto sa mga pangulong sacerdote ug sa mga Fariseo, ug sila miingon kanila: Nganong wala ninyo dad-a siya?
45Nun kamen die Diener zu den Hohenpriestern und Pharisäern zurück, und diese sprachen zu ihnen: Warum habt ihr ihn nicht gebracht?
46Ang mga sulogoon nanagpanubag: Wala pa gayud ing tawo nga nagsuiti sa ingon.
46Die Diener antworteten: Nie hat ein Mensch so geredet wie dieser Mensch!
47Busa ang mga Fariseo mitubag kanila: Mga gipasalaag ba usab kamo?
47Da antworteten ihnen die Pharisäer: Seid auch ihr verführt worden?
48May bisan kinsa ba sa mga punoan, kun sa mga Fariseo nga nanagpanoo kaniya?
48Glaubt auch einer von den Obersten oder von den Pharisäern an ihn?
49Apan kining panon sa katawohan nga dili mahibalo sa Kasugoan mga tinunglo.
49Aber dieser Pöbel, der das Gesetz nicht kennt, der ist unter dem Fluch!
50Si Nicodemo (ang kaniadto miadto kaniya, sanglit usa kanila) miingon kanila:
50Da spricht zu ihnen Nikodemus, der des Nachts zu ihm gekommen und einer der Ihren war:
51Ang atong Kasugoan nagahukom ba sa tawo, gawas kong kini nagapatalinghug usa kaniya ug nasayud kong unsa ang iyang gibuhat?
51Richtet auch unser Gesetz einen Menschen, man habe ihn denn zuvor selbst gehört und erkannt, was er tut?
52Sila nanagpanubag ug miingon kaniya: Ikaw taga-Galilea ba usab? susiha, ug makita mo nga sa Galilea walay mibarug nga manalagna.
52Sie antworteten und sprachen zu ihm: Bist du auch aus Galiläa? Forsche nach, und du wirst sehen, daß aus Galiläa kein Prophet ersteht!
53Ug ang tagsatagsa ka tawo mipauli sa iyang balay.
53So ging jeder in sein Haus.