1Anak ko, kong ikaw mahimong magpapasalig alang sa imong isigkatawo, Kong ikaw sa imong mga kamot makadagmal sa usa ka dumuloong;
1Son minn, hafir þú gengið í ábyrgð fyrir náunga þinn, hafir þú gengið til handsala fyrir annan mann,
2Ikaw nabitik tungod sa mga pulong sa imong baba, Ikaw nadakpan tungod sa mga pulong sa imong baba.
2hafir þú ánetjað þig með orðum munns þíns, látið veiðast með orðum munns þíns,
3Buhata kini karon, anak ko, ug gumawas ka sa imong kaugalingon, Sanglit ikaw nagapus sa kamot sa imong isigkatawo: Lakaw, magpaubos ka sa imong kaugalingon, ug magpakilooy sa imong isigkatawo;
3þá gjör þetta, son minn, til að losa þig _ því að þú ert kominn á vald náunga þíns _ far þú, varpa þér niður og legg að náunga þínum.
4Ayaw paghatagi ug katulog ang imong mga mata, Ni paghinanok ang imong mga tabon-tabon;
4Lát þér eigi koma dúr á auga, né blund á brá.
5Gumawas ka sa imong kaugalingon ingon sa usa ka lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam , Ug ingon sa usa ka langgam gikan sa kamot sa mangangayam sa langgam.
5Losa þig eins og skógargeit úr höndum hans, eins og fugl úr höndum fuglarans.
6Umadto ka sa olmigas, ikaw nga tapulan; Palandunga ang iyang mga dalan, ug pagmaalamon:
6Far þú til maursins, letingi! skoða háttu hans og verð hygginn.
7Nga bisan walay pangulo, Capatas, kun punoan,
7Þótt hann hafi engan höfðingja, engan yfirboðara eða valdsherra,
8Nagaandam sa iyang kalan-on sa ting-init, Ug nagahipos sa iyang makaon sa ting-ani.
8þá aflar hann sér samt vista á sumrin og dregur saman fæðu sína um uppskerutímann.
9Unsa ang kadugayon nga ikaw matulog, Oh tapulan? Anus-a ka mobangon gikan sa imong pagkatulog?
9Hversu lengi ætlar þú, letingi, að hvílast? hvenær ætlar þú að rísa af svefni?
10Usa ka diyutay nga pagkatulog, usa ka diyutay nga paghinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:
10Sofa ögn enn, blunda ögn enn, leggja saman hendurnar ögn enn til að hvílast!
11Busa ang imong pagkakabus modangat ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga may hinagiban.
11Þá kemur fátæktin yfir þig eins og ræningi og skorturinn eins og vopnaður maður.
12Usa ka tawo nga walay hinungdan, usa ka tawo sa kasal-anan, Mao siya nga nagalakat nga may usa ka masukihong baba;
12Varmenni, illmenni er sá, sem gengur um með fláttskap í munni,
13Nga nagapangidhat sa iyang mga mata, nga namulong uban sa iyang mga tiil, Nga nagabuhat ug mga ilhanan uban sa iyang mga tudlo;
13sem deplar augunum, gefur merki með fótunum, bendir með fingrunum,
14Sa kang kinsang kasingkasing anaa ang pagkamasukihon, Nga nagalalang ug dautan sa kanunay, Nga nagapugas sa pagpakiglalis.
14elur fláræði í hjarta sínu, upphugsar ávallt illt, kveikir illdeilur.
15Busa ang iyang kalisdanan modangat sa hinanali; Sa usa ka hinanali siya mabungkag, ug nga niana walay arang ikatabang.
15Fyrir því mun ógæfa skyndilega yfir hann koma, snögglega mun hann sundurmolast og engin lækning fást.
16Adunay unom ka butang nga gidumtan ni Jehova; Oo, pito nga maoy dulumtanan niya:
16Sex hluti hatar Drottinn og sjö eru sálu hans andstyggð:
17Mapahitas-ong mga mata, usa ka dila nga bakakon, Ug mga kamot nga nag-ula sa dugo nga inocente;
17drembileg augu, lygin tunga og hendur sem úthella saklausu blóði,
18Usa ka kasingkasing nga nagalalang sa dautang mga tinguha, Mga tiil nga matulin nga modalagan ngadto sa binilyako,
18hjarta sem bruggar glæpsamleg ráð, fætur sem fráir eru til illverka,
19Usa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak, Ug kadto nga nagapugas sa pagkalalis sa mga kaigsoonan.
19ljúgvottur sem lygar mælir, og sá er kveikir illdeilur meðal bræðra.
20Anak ko, bantayi ang sugo sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang balaod sa imong inahan:
20Varðveit þú, son minn, boðorð föður þíns og hafna eigi viðvörun móður þinnar.
21Bugkuson mo sila kanunay sa imong kasingkasing; Ibaligtos sila sa imong liog.
21Fest þau á hjarta þitt stöðuglega, bind þau um háls þinn.
22Sa diha nga ikaw magalakaw, kini magatultol kanimo; Sa diha nga ikaw matulog, kini magabantay kanimo; Ug sa diha nga ikaw mahigmata kini makigsulti kanimo.
22Þegar þú ert á gangi, þá leiði þau þig, þegar þú hvílist, vaki þau yfir þér, og þegar þú vaknar, þá ræði þau við þig.
23Kay ang sugo maoy usa ka lamparahan; ug ang balaod maoy suga; Ug ang pagbadlong sa pahamatngon maoy dalan sa kinabuhi:
23Því að boðorð er lampi og viðvörun ljós og agandi áminningar leið til lífsins,
24Sa pagpalikay kanimo gikan sa dautang babaye, Gikan sa pag-uloulo sa dila sa dumuloong.
24með því að þær varðveita þig fyrir vondri konu, fyrir hálli tungu hinnar lauslátu.
25Ayaw kaibug sa iyang kaanyag diha sa imong kasingkasing; Ni pabihag ikaw kaniya uban sa mga tabontabon sa iyang mga mata.
25Girnst eigi fríðleik hennar í hjarta þínu og lát hana eigi töfra þig með augnahárum sínum.
26Kay tungod sa usa ka babaye nga bigaon ang usa ka tawo mataral lamang ngadto sa usa ka tipak nga tinapay; Ug ang babayeng mananapaw mangita alang sa bililhon nga kinabuhi.
26Því að skækja fæst fyrir einn brauðhleif, og hórkona sækist eftir dýru lífi.
27Makadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan, Ug ang iyang mga sapot dili ba masunog?
27Getur nokkur borið svo eld í barmi sínum, að föt hans sviðni ekki?
28Kun makalakat ba ang usa ka tawo ibabaw sa mainit nga mga baga, Ug ang iyang mga tiil dili ba mapagtong?
28Eða getur nokkur gengið á glóðum án þess að brenna sig á fótunum?
29Busa siya nga moadto sa asawa sa iyang isigkatawo; Bisan kinsa nga makapanghilabut kaniya dili gayud makagawas sa silot.
29Svo fer þeim, sem hefir mök við konu náunga síns, enginn sá kemst klakklaust af, sem hana snertir.
30Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan, kong siya mangawat Aron sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon sa diha nga siya pagagutom:
30Fyrirlíta menn eigi þjófinn, þó að hann steli til þess að seðja hungur sitt?
31Apan kong siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; Siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay.
31Og náist hann, verður hann að borga sjöfalt, verður að láta allar eigur húss síns.
32Siya nga makapanapaw sa usa ka babaye maoy tawong walay salabutan: Siya nagabuhat niini aron sa paglaglag sa iyang kaugalingong kalag.
32En sá sem drýgir hór með giftri konu, er vitstola, sá einn gjörir slíkt, er tortíma vill sjálfum sér.
33Ang mga samad ug pagkawalay dungog mao ang iyang mamakuha; Ug ang iyang pagkawalay-ulaw dili na gayud mapapas
33Högg og smán mun hann hljóta, og skömm hans mun aldrei afmáð verða.
34Kay ang pangabugho mao ang kapungot sa usa ka tawo; Ug siya dili mopasaylo sa adlaw sa pagpanimalus.
34Því að afbrýði er karlmanns-reiði, og hann hlífir ekki á hefndarinnar degi.Hann lítur ekki við neinum bótum og friðast eigi, þótt þú ryðjir í hann gjöfum.
35Siya dili motagad ug bisan unsang paglukat; Ni matagbaw siya bisan pa kong hatagan mo ug daghang mga gasa.
35Hann lítur ekki við neinum bótum og friðast eigi, þótt þú ryðjir í hann gjöfum.