1Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong.
1Il figliuol savio ascolta l’istruzione di suo padre, ma il beffardo non ascolta rimproveri.
2Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig.
2Per il frutto delle sue labbra uno gode del bene, ma il desiderio dei perfidi è la violenza.
3Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan.
3Chi custodisce la sua bocca preserva la propria vita; chi apre troppo le labbra va incontro alla rovina.
4Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok,
4L’anima del pigro desidera, e non ha nulla, ma l’anima dei diligenti sarà soddisfatta appieno.
5Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon.
5Il giusto odia la menzogna, ma l’empio getta sugli altri vituperio ed onta.
6Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala.
6La giustizia protegge l’uomo che cammina nella integrità, ma l’empietà atterra il peccatore.
7Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan.
7C’è chi fa il ricco e non ha nulla; c’è chi fa il povero e ha di gran beni.
8Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga.
8La ricchezza d’un uomo serve come riscatto della sua vita, ma il povero non ode mai minacce.
9Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon.
9La luce dei giusti è gaia, ma la lampada degli empi si spegne.
10Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam.
10Dall’orgoglio non vien che contesa, ma la sapienza è con chi dà retta ai consigli.
11Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan.
11La ricchezza male acquistata va scemando, ma chi accumula a poco a poco l’aumenta.
12Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi.
12La speranza differita fa languire il cuore, ma il desiderio adempiuto è un albero di vita.
13Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan.
13Chi sprezza la parola si costituisce, di fronte ad essa, debitore, ma chi rispetta il comandamento sarà ricompensato.
14Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.
14L’insegnamento del savio è una fonte di vita per schivare le insidie della morte.
15Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud.
15Buon senno procura favore, ma il procedere dei perfidi è duro.
16Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang.
16Ogni uomo accorto agisce con conoscenza, ma l’insensato fa sfoggio di follia.
17Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo.
17Il messo malvagio cade in sciagure, ma l’ambasciatore fedele reca guarigione.
18Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan.
18Miseria e vergogna a chi rigetta la correzione, ma chi dà retta alla riprensione è onorato.
19Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan.
19Il desiderio adempiuto è dolce all’anima, ma agl’insensati fa orrore l’evitare il male.
20Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana.
20Chi va coi savi diventa savio, ma il compagno degl’insensati diventa cattivo.
21Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo.
21Il male perseguita i peccatori ma il giusto è ricompensato col bene.
22Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung.
22L’uomo buono lascia una eredità ai figli de’ suoi figli, ma la ricchezza del peccatore è riserbata al giusto.
23Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia.
23Il campo lavorato dal povero dà cibo in abbondanza, ma v’è chi perisce per mancanza di equità.
24Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon.
24Chi risparmia la verga odia il suo figliuolo, ma chi l’ama, lo corregge per tempo.
25Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon.
25Il giusto ha di che mangiare a sazietà, ma il ventre degli empi manca di cibo.