1Anak ko, kong ikaw mahimong magpapasalig alang sa imong isigkatawo, Kong ikaw sa imong mga kamot makadagmal sa usa ka dumuloong;
1Figliuol mio, se ti sei reso garante per il tuo prossimo, se ti sei impegnato per un estraneo,
2Ikaw nabitik tungod sa mga pulong sa imong baba, Ikaw nadakpan tungod sa mga pulong sa imong baba.
2sei còlto nel laccio dalle parole della tua bocca, sei preso dalle parole della tua bocca.
3Buhata kini karon, anak ko, ug gumawas ka sa imong kaugalingon, Sanglit ikaw nagapus sa kamot sa imong isigkatawo: Lakaw, magpaubos ka sa imong kaugalingon, ug magpakilooy sa imong isigkatawo;
3Fa’ questo, figliuol mio; disimpegnati, perché sei caduto in mano del tuo prossimo. Va’, gettati ai suoi piedi, insisti,
4Ayaw paghatagi ug katulog ang imong mga mata, Ni paghinanok ang imong mga tabon-tabon;
4non dar sonno ai tuoi occhi né sopore alle tue palpebre;
5Gumawas ka sa imong kaugalingon ingon sa usa ka lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam , Ug ingon sa usa ka langgam gikan sa kamot sa mangangayam sa langgam.
5disimpegnati come il cavriolo di man del cacciatore, come l’uccello di mano dell’uccellatore.
6Umadto ka sa olmigas, ikaw nga tapulan; Palandunga ang iyang mga dalan, ug pagmaalamon:
6Va’, pigro, alla formica; considera il suo fare, e diventa savio!
7Nga bisan walay pangulo, Capatas, kun punoan,
7Essa non ha né capo, né sorvegliante, né padrone;
8Nagaandam sa iyang kalan-on sa ting-init, Ug nagahipos sa iyang makaon sa ting-ani.
8prepara il suo cibo nell’estate, e raduna il suo mangiare durante la raccolta.
9Unsa ang kadugayon nga ikaw matulog, Oh tapulan? Anus-a ka mobangon gikan sa imong pagkatulog?
9Fino a quando, o pigro, giacerai? quando ti desterai dal tuo sonno?
10Usa ka diyutay nga pagkatulog, usa ka diyutay nga paghinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:
10Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…
11Busa ang imong pagkakabus modangat ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga may hinagiban.
11e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.
12Usa ka tawo nga walay hinungdan, usa ka tawo sa kasal-anan, Mao siya nga nagalakat nga may usa ka masukihong baba;
12L’uomo da nulla, l’uomo iniquo cammina colla falsità sulle labbra;
13Nga nagapangidhat sa iyang mga mata, nga namulong uban sa iyang mga tiil, Nga nagabuhat ug mga ilhanan uban sa iyang mga tudlo;
13ammicca cogli occhi, parla coi piedi, fa segni con le dita;
14Sa kang kinsang kasingkasing anaa ang pagkamasukihon, Nga nagalalang ug dautan sa kanunay, Nga nagapugas sa pagpakiglalis.
14ha la perversità nel cuore, macchina del male in ogni tempo, semina discordie;
15Busa ang iyang kalisdanan modangat sa hinanali; Sa usa ka hinanali siya mabungkag, ug nga niana walay arang ikatabang.
15perciò la sua ruina verrà ad un tratto, in un attimo sarà distrutto, senza rimedio.
16Adunay unom ka butang nga gidumtan ni Jehova; Oo, pito nga maoy dulumtanan niya:
16Sei cose odia l’Eterno, anzi sette gli sono in abominio:
17Mapahitas-ong mga mata, usa ka dila nga bakakon, Ug mga kamot nga nag-ula sa dugo nga inocente;
17gli occhi alteri, la lingua bugiarda, le mani che spandono sangue innocente,
18Usa ka kasingkasing nga nagalalang sa dautang mga tinguha, Mga tiil nga matulin nga modalagan ngadto sa binilyako,
18il cuore che medita disegni iniqui, i piedi che corron frettolosi al male,
19Usa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak, Ug kadto nga nagapugas sa pagkalalis sa mga kaigsoonan.
19il falso testimonio che proferisce menzogne, e chi semina discordie tra fratelli.
20Anak ko, bantayi ang sugo sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang balaod sa imong inahan:
20Figliuol mio, osserva i precetti di tuo padre, e non trascurare gl’insegnamenti di tua madre;
21Bugkuson mo sila kanunay sa imong kasingkasing; Ibaligtos sila sa imong liog.
21tienteli del continuo legati sul cuore e attaccati al collo.
22Sa diha nga ikaw magalakaw, kini magatultol kanimo; Sa diha nga ikaw matulog, kini magabantay kanimo; Ug sa diha nga ikaw mahigmata kini makigsulti kanimo.
22Quando camminerai, ti guideranno; quando giacerai, veglieranno su te; quando ti risveglierai, ragioneranno teco.
23Kay ang sugo maoy usa ka lamparahan; ug ang balaod maoy suga; Ug ang pagbadlong sa pahamatngon maoy dalan sa kinabuhi:
23Poiché il precetto è una lampada e l’insegnamento una luce, e le correzioni della disciplina son la via della vita,
24Sa pagpalikay kanimo gikan sa dautang babaye, Gikan sa pag-uloulo sa dila sa dumuloong.
24per guardarti dalla donna malvagia dalle parole lusinghevoli della straniera.
25Ayaw kaibug sa iyang kaanyag diha sa imong kasingkasing; Ni pabihag ikaw kaniya uban sa mga tabontabon sa iyang mga mata.
25Non bramare in cuor tuo la sua bellezza, e non ti lasciar prendere dalle sue palpebre;
26Kay tungod sa usa ka babaye nga bigaon ang usa ka tawo mataral lamang ngadto sa usa ka tipak nga tinapay; Ug ang babayeng mananapaw mangita alang sa bililhon nga kinabuhi.
26ché per una donna corrotta uno si riduce a un pezzo di pane, e la donna adultera sta in agguato contro un’anima preziosa.
27Makadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan, Ug ang iyang mga sapot dili ba masunog?
27Uno si metterà forse del fuoco in seno senza che i suoi abiti si brucino?
28Kun makalakat ba ang usa ka tawo ibabaw sa mainit nga mga baga, Ug ang iyang mga tiil dili ba mapagtong?
28camminerà forse sui carboni accesi senza scottarsi i piedi?
29Busa siya nga moadto sa asawa sa iyang isigkatawo; Bisan kinsa nga makapanghilabut kaniya dili gayud makagawas sa silot.
29Così è di chi va dalla moglie del prossimo; chi la tocca non rimarrà impunito.
30Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan, kong siya mangawat Aron sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon sa diha nga siya pagagutom:
30Non si disprezza il ladro che ruba per saziarsi quand’ha fame;
31Apan kong siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; Siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay.
31se è còlto, restituirà anche il settuplo, darà tutti i beni della sua casa.
32Siya nga makapanapaw sa usa ka babaye maoy tawong walay salabutan: Siya nagabuhat niini aron sa paglaglag sa iyang kaugalingong kalag.
32Ma chi commette un adulterio è privo di senno; chi fa questo vuol rovinar se stesso.
33Ang mga samad ug pagkawalay dungog mao ang iyang mamakuha; Ug ang iyang pagkawalay-ulaw dili na gayud mapapas
33Troverà ferite ed ignominia, e l’obbrobrio suo non sarà mai cancellato;
34Kay ang pangabugho mao ang kapungot sa usa ka tawo; Ug siya dili mopasaylo sa adlaw sa pagpanimalus.
34ché la gelosia rende furioso il marito, il quale sarà senza pietà nel dì della vendetta;
35Siya dili motagad ug bisan unsang paglukat; Ni matagbaw siya bisan pa kong hatagan mo ug daghang mga gasa.
35non avrà riguardo a riscatto di sorta, e anche se tu moltiplichi i regali, non sarà soddisfatto.