¹Ang mga laraw sa kasingkasing iya sa tawo; Apan ang tubag sa dila gikan kang Jehova.

¹Ao homem pertencem os planos do coração; mas a resposta da língua é do Senhor.

²Ang tanang mga dalan sa tawo mahinlo sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova nagatimbang sa mga espiritu.

²Todos os caminhos do homem são limpos aos seus olhos; mas o Senhor pesa os espíritos.

³Itugyan ang imong mga buhat ngadto kang Jehova, Ug ang imong mga tuyo mamalig-on.

³Entrega ao Senhor as tuas obras, e teus desígnios serão estabelecidos.

⁴Gihimo ni Jehova ang tanang butang alang sa iyang kaugalingong tuyo; Oo, bisan ang dautan alang sa adlaw nga dautan.

⁴O Senhor fez tudo para um fim; sim, até o ímpio para o dia do mal.

⁵Ang tagsatagsa nga may pagkamapahitas-on sa kasingkasing maoy usa ka dulumtanan kang Jehova: Bisan pa ang kamot madugtong sa usa ka kamot, siya dili makagawas sa silot.

⁵Todo homem arrogante é abominação ao Senhor; certamente não ficará impune.

⁶Tungod sa kalooy ug sa kamatuoran ang kasal-anan may pagtabon-sa-sala; Ug tungod sa pagkahadlok kang Jehova ang mga tawo mobiya gikan sa dautan.

⁶Pela misericórdia e pela verdade expia-se a iniqüidade; e pelo temor do Senhor os homens se desviam do mal.

⁷Kong ang mga dalan sa usa ka tawo makapahimuot kang Jehova, Iyang pagahimoon bisan ang iyang mga kaaway nga makigdaiton uban kaniya.

⁷Quando os caminhos do homem agradam ao Senhor, faz que até os seus inimigos tenham paz com ele.

⁸Maayo pa ang diyutay uban ang pagkamatarung, Kay sa mga dagkung abut nga uban ang pagkadili-matarung.

⁸Melhor é o pouco com justiça, do que grandes rendas com injustiça.

⁹Ang kasingkasing sa tawo magalalang sa iyang dalan; Apan si Jehova nagamando sa iyang mga lakang.

⁹O coração do homem propõe o seu caminho; mas o Senhor lhe dirige os passos.

¹⁰Ang diosnong pagpahamtang sa silot anaa sa mga ngabil sa hari; Ang iyang baba dili magalapas diha sa paghukom.

¹⁰Nos lábios do rei acham-se oráculos; em juízo a sua boca não prevarica.

¹¹Ang matarung nga bato ug mga timbangan iya man ni Jehova; Ang tanang mga gibug-aton sa sako maoy iyang buhat.

¹¹O peso e a balança justos são do Senhor; obra sua são todos os pesos da bolsa.

¹²Maoy usa ka dulumtanan alang sa mga hari ang pagpanugyan ngadto sa kadautan; Tungod kay ang trono natukod pinaagi sa pagkamatarung.

¹²Abominação é para os reis o praticarem a impiedade; porque com justiça se estabelece o trono.

¹³Ang matarung nga mga ngabil maoy kalipay sa mga hari; Ug sila nahagugma kaniya nga nagapamulong sa matarung.

¹³Lábios justos são o prazer dos reis; e eles amam aquele que fala coisas retas.

¹⁴Ang kaligutgut sa usa ka hari maingon sa mga sinugo sa kamatayon; Apan ang tawo nga manggialamon magapalinaw niini.

¹⁴O furor do rei é mensageiro da morte; mas o homem sábio o aplacará.

¹⁵Diha sa kahayag sa nawong sa hari anaa ang kinabuhi; Ug ang iyang kalooy maingon sa usa ka panganod sa ulan nga kinaulahian.

¹⁵Na luz do semblante do rei está a vida; e o seu favor é como a nuvem de chuva serôdia.

¹⁶Pagka-labing maayo ang pagbaton sa kaalam kay sa bulawan! Oo, ang pagbaton sa salabutan maayo pang pagapilion kay sa salapi.

¹⁶Quanto melhor é adquirir a sabedoria do que o ouro! e quanto mais excelente é escolher o entendimento do que a prata!

¹⁷Ang halapad-nga-dalan sa matarung mao ang pagbiya gikan sa dautan: Kadtong nagabantay sa iyang dalan nagaamping sa iyang kalag.

¹⁷A estrada dos retos desvia-se do mal; o que guarda o seu caminho preserva a sua vida.

¹⁸Ang pagkagarboso magauna sa pagkalaglag, Ug ang mapahitas-ong espiritu magauna sa pagkahulog.

¹⁸A soberba precede a destruição, e a altivez do espírito precede a queda.

¹⁹Maayo pa nga magmapainubsanon sa espiritu uban sa mga kabus, Kay sa pagpakigbahin sa inagaw uban sa mga mapahitas-on.

¹⁹Melhor é ser humilde de espírito com os mansos, do que repartir o despojo com os soberbos.

²⁰Kadtong nagamatngon sa pulong makakaplag ug maayo; Ug bisan kinsa nga nagasalig kang Jehova, malipayon siya.

²⁰O que atenta prudentemente para a palavra prosperará; e feliz é aquele que confia no Senhor.

²¹Ang manggialamon sa kasingkasing pagatawgon nga buotan; Ug ang pagkatam-is sa mga ngabil nagadugang sa kahibalo.

²¹O sábio de coração será chamado prudente; e a doçura dos lábios aumenta o saber.

²²Ang salabutan maoy usa ka atabay nga tuburan sa kinabuhi niadtong nagabaton niini; Apan ang pagsaway sa mga buang mao ang ilong binuang.

²²O entendimento, para aquele que o possui, é uma fonte de vida, porém a estultícia é o castigo dos insensatos.

²³Ang kasingkasing sa manggialamon nagapahamangno sa iyang baba, Ug nagadugang sa kinaadman sa iyang mga ngabil.

²³O coração do sábio instrui a sua boca, e aumenta o saber nos seus lábios.

²⁴Ang makalilipay nga mga pulong ingon sa usa ka udlan sa dugos, Matam-is sa kalag ug makapalig-on sa mga bukog.

²⁴Palavras suaves são como favos de mel, doçura para a alma e saúde para o corpo.

²⁵Adunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa tawo, Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.

²⁵Há um caminho que ao homem parece direito, mas o fim dele conduz � morte.

²⁶Ang kahinam sa usa ka tawo nga mamumuo nagabuhat alang kaniya; Kay niini ang iyang baba nagaaghat kaniya.

²⁶O apetite do trabalhador trabalha por ele, porque a sua fome o incita a isso.

²⁷Ang tawo nga walay kapuslanan nagalalang ug dautang buhat; Ug diha sa iyang mga ngabil adunay makasunog nga kalayo.

²⁷O homem vil suscita o mal; e nos seus lábios há como que um fogo ardente.

²⁸Ang tawo nga masukihon nagasabwag ug kabingkilan; Ug ang usa ka witwitan nagapabulag sa labing suod nga mga higala.

²⁸O homem perverso espalha contendas; e o difamador separa amigos íntimos.

²⁹Ang tawo nga malupigon nagaulogulog sa iyang isigkatawo, Ug nagatultol kaniya diha sa dalan nga dili maayo.

²⁹O homem violento alicia o seu vizinho, e guia-o por um caminho que não é bom.

³⁰Kadtong nagapiyong sa iyang mga mata, nagalalang sa mga butang nga sukwahi; Kadtong nagapanakmol sa iyang mga ngabil nagapahitabo sa dautan.

³⁰Quando fecha os olhos fá-lo para maquinar perversidades; quando morde os lábios, efetua o mal.

³¹Ang ulo nga ubanon maoy purongpurong sa himaya; Kini igakita diha sa dalan sa pagkamatarung.

³¹Coroa de honra são as cãs, a qual se obtém no caminho da justiça.

³²Kadtong mahinay sa kasuko labi pang maayo kay sa tawong gamhanan; Ug kadtong nagagahum sa iyang espiritu, kay niadtong nakaagaw sa usa ka ciudad.

³²Melhor é o longânimo do que o valente; e o que domina o seu espírito do que o que toma uma cidade.

³³Ang pagpapalad gihulog diha sa sabakan; Apan ang tibook pagpahinabo niana iya kang Jehova.

³³A sorte se lança no regaço; mas do Senhor procede toda a disposição dela.