1Sa tapus na niya ipamulong ang tanan niyang igsusulti sa mga igdulungog sa mga tawo, misulod siya sa Capernaum.
1 Waato kaŋ Yesu na nga sanney kulu ban borey hangey ra, a furo Kafarnahum kwaara ra.
2Ug may ulipon sa usa ka centurion, nga iyang gipakamahal, nagmasakiton ug nag-ungaw na sa kamatayon.
2 Kala sooje jine funa fo go no kaŋ a bannya jante hal a ga ba ka bu. A binde ga ba r'a gumo.
3Ug sa nakadungog siya mahitungod kang Jesus, iyang gipaadto kaniya ang mga anciano sa mga Judio, sa paghangyo kaniya aron unta siya moadto sa pagluwas sa iyang ulipon.
3 Kaŋ a maa Yesu baaro, a na Yahudance arkusuyaŋ donton a do k'a ŋwaaray a ma kaa ka nga bannya no baani.
4Ug sila, sa pag-abut nila kang Jesus, nagpakilooy kaniya sa hilabihan gayud, nga nagaingon: Takus siya nga ikaw magabuhat niini alang kaniya.
4 Ngey mo, waato kaŋ i to Yesu do, i n'a ŋwaaray da himma ka ne: «Bora kaŋ se ni ga woodin te, a to r'a,
5Kay siya nahagugma sa atong nasud, ug siya gayud ang nagpatukod kanamo sa among sinagoga.
5 zama a ga ba iri dumo, hal a na diina marga fuwo cina iri se.»
6Ug si Jesus mikuyog kanila. Ug diha nga dili na siya halayo sa balay, ang centurion nagsugo sa iyang mga higala ngadto kaniya sa pag-ingon: Ginoo, ayaw pagbudlay sa imong kaugalingon; kay dili ako takus nga ikaw mopasilong sa akong atop.
6 Kala Yesu koy i banda. Kaŋ a to nangu fo kaŋ mana mooru windo gaa, sooje jine funa din na nga coroyaŋ donton Yesu do kaŋ yaŋ ne a se: «Ay jina bora, ma si ni boŋ taabandi. Ay mana to ni ma furo ay nangora ra.
7Busa, nagahunahuna ako sa akong kaugalingon nga dili ako takus sa pag-anhi kanimo; apan isulti lamang ang pulong, ug ang akong ulipon mamaayo.
7 Woodin sabbay se ay man'ay boŋ lasaabu hal ay to ay ma kaa ni do. Day, ma salaŋ hinne, ay zanka mo ga du baani.
8Kay ako usab tawo nga anaa sa ilalum sa kagamhanan, ug ako adunay mga sundalo nga ubos sa akong pagmando; ug ako moingon sa usa: Umadto ka, ug moadto siya; ug sa usa: Umari ka, ug moari siya; ug sa akong ulipon: Buhata kini, ug buhaton niya.
8 Zama ay mo, boro fo dabari ra no ay go, soojeyaŋ go ay bumbo dabaro ra mo. Ay ga ne woone se: ‹Koy!› -- kal a ma koy. Ay ga ne afa se: ‹Kaa!› -- kal a ma kaa. Ay ga ne ay bannya se: ‹Ma te woone!› -- kal a m'a te.»
9Ug sa pagkadungog ni Jesus niining mga butanga, siya nahibulong kaniya, ug miliso siya sa panon sa katawohan nga nagasunod kaniya, ug miingon: Ako nagaingon kaninyo, nga bisan pa sa Israel wala akoy hingkaplagan sama niini ka daku nga pagtoo.
9 Waato kaŋ Yesu maa sanney wo, kal a dambara nda bora. A bare marga kaŋ goono g'a gana din gaa ka ne: «Ay ga ci araŋ se: ay mana di cimbeeri* gaabikooni sanda woone cine, baa Israyla ra.»
10Ug ang mga sinugo, sa paghiuli nila sa balay, nakakaplag sa ulipon nga maayo na.
10 Waato kaŋ borey kaŋ i donton ye fu, i kaa ka gar bannya wo go baani.
11Ug nahitabo sa wala madugay nga miadto si Jesus sa usa ka lungsod nga ginganlan Nain; ug ang iyang mga tinon-an ming-uban kaniya, ug ang usa ka dakung panon sa katawohan.
11 Woodin banda, Yesu koy ka furo kwaara fo ra kaŋ se i ga ne Nayin. A talibey koy a banda, ngey nda borey marga bambata mo.
12Apan sa nagakaduol siya sa ganghaan sa lungsod, ania karon, may gidala didto sa gawas usa ka minatay, bugtong anak lalake sa iyang inahan nga balo; ug daghang mga tawo sa lungsod miuban sa babaye.
12 Waato kaŋ a maanu kwaara birno meyo gaa, guna i goono ga fatta nda buuko fo, kaŋ nga hinne no nyaŋo se, nyaŋo mo kurnyo bu no. Kwaara boro boobo goono g'a dum.
13Ug sa pagkakita sa Ginoo kaniya, siya nalooy kaniya, ug miingon kaniya: Dili ka maghilak.
13 Waato kaŋ Rabbi di waybora, kal a bakar a se ka ne a se: «Ma si hẽ koyne.»
14Ug siya miduol ug mihikap sa andas, ug ang nanagyayong minghunong. Ug siya miingon: Batan-on, ako nagaingon kanimo, Tumindog ka.
14 A kaa ka maan dima gaa k'a ham. Borey kaŋ yaŋ goono g'a jare kay. Gaa Yesu ne: «Arwaso, ay ga ne ni se: ma tun.»
15Ug ang namatay mibangon, ug misugod sa pagsulti. Ug gihatag siya ni Jesus sa iyang inahan.
15 Buukwa mo tun ka goro, a sintin ka salaŋ. Yesu n'a no nyaŋo se.
16Ug ang tanan giabut ug kahadlok, ug sila nanagdayeg sa Dios nga nagaingon: Usa ka dakung manalagna mitindog sa atong kinataliwad-an, ug ang Dios miduaw sa iyang katawohan.
16 Humburkumay na borey marga kulu di. I na darza no Irikoy se ka ne: «Annabi bambata fo tun iri game ra!» I ne mo: «Irikoy kaa ka nga borey kunfa!»
17Ug kining balitaa mahitungod kaniya nasangyaw sa tibook Judea, ug sa tanang yuta nga nagalibut.
17 Baaro din koy Yahudiya laabo kulu ra, da laabu windanta mo.
18Ug ang mga tinon-an ni Juan nagsugilon kaniya mahitungod niining tanang mga butang.
18 Yohanna talibey n'a no hayey din baaru. Kala Yohanna na nga talibi hinka fo ce nga do,
19Ug sa gitawag ni Juan ang duha sa iyang mga tinon-an, iyang gipaadto sila sa Ginoo sa pag-ingon: Ikaw ba kadtong moanhi, kun magahulat pa ba kami ug lain?
19 k'i donton i ma koy Rabbi do ka ne: «Nin no ga ti boro kaŋ ga kaa din, wala iri ma afo batu?»
20Ug sa paghiabut sa mga tawo ngadto kaniya, miingon: Si Juan nga Bautista nagsugo kanamo nganhi kanimo, sa pag-ingon: Ikaw ba kadtong moanhi, kun magahulat pa ba kami ug lain?
20 Waato kaŋ i to Yesu do, alborey ne: «Yohanna baptisma teekwa no k'iri donton ni do ka ne: ‹Hala nin no ga ti boro kaŋ ga kaa din, wala iri ma afo batu?› »
21Niadtong taknaa giayo niya ang daghan gikan sa mga sakit ug mga balatian ug mga dautang espiritu; ug daghang mga buta nga gihatagan niya sa igtatan-aw.
21 Saaya din ra Yesu na boro boobo no baani janteyaŋ, da zaŋayyaŋ, da follayyaŋ gaa. Danaw boobo mo, a n'i no diyaŋ.
22Ug siya mitubag ug miingon kanila: Pangadto kamo ug suginlan ninyo si Juan sa mga butang nga inyong hingdunggan ug hingkit-an: Ang mga buta nanagpakakita, ug ang mga bakol nanagpakalakaw; ang mga sanlahon nahinloan ug ang mga bungol nakadungog; ang mga minatay nangabanhaw; ug sa mga kabus ginawali ang Maayong Balita.
22 Gaa no Yesu tu ka ne i se: «Araŋ ma konda baaro Yohanna do, hayey kaŋ araŋ di da hayey kaŋ araŋ maa mo: danawyaŋ goono ga di, simbarkoyaŋ goono ga kay ka dira, jiraykooniyaŋ goono ga hanan, lutuyaŋ goono ga maa, buukoyaŋ goono ga tun, i goono ga Baaru Hanna waazu talkey se mo.
23Ug bulahan kadtong dili makakaplag kanako kahigayonan sa pagkapangdol.
23 Albarkante no boro kulu kaŋ mana di darayyaŋ hari ay do.»
24Ug sa nakapanglakaw na ang mga sinugo ni Juan, si Jesus misugod sa pag-ingon sa mga panon sa katawohan mahatungod kang Juan: Unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw sa kamingawan? Usa ba ka bagakay nga ginahapayhapay sa hangin?
24 Yohanna diyey goono ga dira, kala Yesu sintin ka salaŋ borey marga se Yohanna boŋ ka ne: «Ifo no araŋ koy ka guna ganjo ra? Kwaari kaŋ haw ga zinji no?
25Apan unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka tawo nga nagasul-ob ug mga panapton nga hamili? Ania karon, ang mga nagasul-ob sa maanindot gayud nga saput ug nagakinabuhi sa pagkahimili, anaa sa mga balay sa mga hari.
25 Wala ifo no araŋ koy ka guna? Boro no kaŋ ga bankaaray baano daŋ? Guna, borey kaŋ yaŋ gonda bankaaray caadanteyaŋ, kaŋ yaŋ ga te watay goray, i go koyey windey ra.
26Apan unsa ba ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka manalagna? Oo, ako nagaingon kaninyo, ug labaw pa kay sa manalagna.
26 Amma ifo no araŋ fatta ka koy ka di? Annabi no? Oho, ay ga ne araŋ se, boro kaŋ ga bisa annabi no gumo!
27Kini mao siya ang hingtungdan sa nahasulat: Ania karon, akong gisugo ang akong manolonda sa atubangan sa imong nawong, nga magaandam sa imong dalan sa atubangan mo.
27 Nga no ga ti boro kaŋ i hantum a boŋ ka ne: ‹Guna, ay g'ay diya donton ni jine, kaŋ ga ni fonda soola ni jine.›
28Nagaingon ako kaninyo: Sa mga nangatawo sa mga babaye walay labaw ka daku kay kang Juan nga Bautista; apan ang labing diyutay sa gingharian sa Dios, labing daku kay kaniya.
28 Ay ga ne araŋ se: boro kulu si no kaŋ wayboro hay kaŋ ga bisa Yohanna beeray. Amma kulu nda yaadin, boro kaŋ kayna da ikulu Irikoy koytara ra ga bisa Yohanna beeray.»
29Ug ang tanang katawohan, sa pagkadungog nila, ug ang mga maniningil sa buhis, miila sa katarung sa Dios, nga nanagpabautismo sa bautismo ni Juan.
29 Borey kulu kaŋ yaŋ maa mo, ngey nda jangal taakoy, i na Irikoy adilitara seeda, zama i na Yohanna baptisma ta.
30Apan ang mga Fariseo ug ang mga batid sa balaod nagsalikway alang sa ilang kaugalingon sa tambag sa Dios, nga wala managpabautismo kaniya.
30 Amma Farisi fonda borey da asariya dondonandikoy na Irikoy saawara furu ngey boŋ se, zama i man'a baptisma ta.
31Ug ang Ginoo miingon: Busa, sa kang kinsa ko ba igapakasama ang mga tawo niining kaliwatana, ug sa unsa sila mahisama.
31 Kala Yesu tonton ka ne: «Ifo no ay ga zamana wo borey himandi nd'a, wala i go danga ifo cine no?
32Sama sila sa mga kabataan nga nanaglingkod sa mga baligyaanan, ug nanagtinawganay ang usa sa usa, nga nanag-ingon: Kami nagapatunog kaninyo sa mga flauta, ug wala kamo managsayaw; ug among ginaminatayan kamo, ug wala kamo managbakho.
32 To, i si hima kala zankayaŋ kaŋ goono ga goro habu batama ra ka care ce ka ne: ‹Iri na seese kar araŋ se, amma araŋ mana gaan. Iri na bu baray te amma araŋ mana hẽ.›
33Kay mianhi si Juan nga Bautista nga wala magakaon ug tinapay, bisan mag-inum ug vino; ug kamo nagaingon: Siya adunay yawa.
33 Zama Yohanna baptisma teekwa kaa, a siino ga buuru ŋwa, a siino ga duvan haŋ. Kal araŋ ga ne: ‹A gonda follay.›
34Mianhi ang Anak sa tawo nga nagakaon ug nagainum, ug kamo nagaingon: Ania karon, ang usa ka tawong ulitan ug palainum sa vino, abyan sa mga maniningil sa buhis, ug sa mga makasasala!
34 Boro Izo mo kaa, a ga ŋwa, a ga haŋ. Kal araŋ ga ne: ‹Wa guna ŋwaari boobo ŋwaako da baji hanko no, jangal taakoy da zunubikooney coro mo no.›
35Ug ang kaalam ginapakamatarung sa tanan niyang mga anak.
35 Day, da boro lasaabuyaŋo ga saba, kulu ni te-goy mo ga saba!»
36Ug usa sa mga Fariseo nagatinguha nga si Jesus mokaon uban kaniya. Ug misulod siya sa balay sa Fariseo, ug mitambong sa pagkaon.
36 Kala Farisi fonda boro fo na Yesu ce a ma kaa ka hawru nga banda. A furo mo Farisi fonda bora fuwo ra ka goro ŋwaayaŋ nango do.
37Ug ania karon, may babaye didto sa lungsod, usa ka makasasala, ug sa pagkahibalo niya nga si Jesus mitambong sa pagkaon didto sa balay sa Fariseo, nagdala siya ug usa ka tibudtibud sa alabastro nga mahumot.
37 Kwaara wayboro fo go no kaŋ zunubikooni no. Waato kaŋ a maa Yesu go Farisi fonda bora fuwo ra ga goro, a kande albasta* kolba fo kaŋ gonda waddi a ra.
38Ug sa nagatindog sa tiilan sa luyo ni Jesus, nga nagahilak, siya misugod sa paghumod sa mga tiil niya uban sa iyang mga luha, ug nagpahid niini sa buhok sa iyang ulo, ug naghalok sa iyang mga tiil, ug nagdihog kanila uban sa pahumot.
38 A kay banda, Yesu cey do haray, ka soobay ka hẽ. Kaŋ hẽeno ra a mundey na Yesu cey tayandi, kal a n'i tuusu nda nga boŋ hamney. A soobay k'a cey sunsum ka waddo soogu i boŋ.
39Karon sa pagkakita niini sa Fariseo nga nagdapit kaniya, misulti sa iyang kaugalingon nga nagaingon: Kining tawohana, kong usa pa siya ka manalagna, makaila unta kong kinsa ug unsa nga babayehana ang nagahikap kaniya, nga siya usa ka makasasala.
39 Amma waato kaŋ Farisi fonda bora kaŋ na Yesu ce din di woodin, a salaŋ nga bina ra ka ne: «Da boro wo ya annabi no, doŋ a ga bay wayboro kaŋ no, da boro kaŋ cine no go ga lamb'a gaa, zama nga wo ga ti zunubikooni.»
40Ug si Jesus sa mitubag nag-ingon kaniya: Simon, aduna akoy diyutayng isulti kanimo. Ug siya nagaingon: Magtutudlo, sulti lamang.
40 Yesu tu ka ne a se: «Siman, ay gonda hay fo kaŋ ay ga ci ni se.» Nga mo ne: «Alfa, soobay ka salaŋ.»
41May usa ka magpapahulam nga adunay duha ka utangan; ang usa nakautang lima ka gatus ka denario, ug ang usa kalim-an.
41 «To. Boro fo kaŋ ga garaw no gonda garawkooni hinka. Afo gonda garaw kaŋ ga bisa jiiri fo da jare banandi a boŋ, afa mo wo kaŋ ga bisa handu fo da jare wane.
42Sa diha nga sila walay ikabayad, iyang gipasaylo silang duha. Busa, kinsa man kanila ang labing nahagugma kaniya?
42 Kaŋ i sinda hay kulu kaŋ ga bana, kal a na ikulu yaafa. To. Boro woofo no i game ra ga ba r'a ka bisa afo?»
43Si Simon mitubag ug miingon: Sa akong pagsabut, ang gipasaylo ug labaw. Ug si Jesus miingon kaniya: Matarung gayud ang imong paghukom.
43 Siman tu ka ne: «Ay ga tammahã bora kaŋ se i na ibooba yaafa.» Yesu ne a se: «Ni lasaabo ga saba.»
44Ug sa milingi sa babaye, siya miingon kang Simon: Nakita mo ba kining babaye? Ako misulod sa imong balay, wala ikaw magahatag kanako ug tubig alang sa akong mga tiil; apan siya naghumod sa akong mga tiil uban sa iyang mga luha, ug nagpahid kanila uban sa iyang mga buhok.
44 Waato din gaa a bare waybora do haray ka ne Siman se: «Ni go ga di wayboro wo, wala? Ay furo ni fuwo ra, ni man'ay no hari kaŋ g'ay cey nyun. Amma wayboro wo, a n'ay cey tayandi nda nga mundey k'i tuusu nda nga boŋ hamney.
45Ikaw wala mohalok kanako; apan siya, sukad sa akong pagsulod, wala mohunong sa paghalok sa akong mga tiil.
45 Ni man'ay sunsum, amma wayboro wo, za waati kaŋ ay furo, a mana fay d'ay cey sunsumyaŋ.
46Ang akong ulo wala mo dihogi sa lana; apan siya nagdihog sa akong mga tiil sa pahumot.
46 Ni mana ji soogu ay boŋo boŋ, amma wayboro wo, a na waddi soogu ay cey boŋ.
47Busa ako nagaingon kanimo: Ang iyang mga sala nga daghan gipasaylo, kay daku ang iyang paghigugma; apan ang gipasaylo ug diyutay, diyutay ang iyang paghigugma.
47 Woodin sabbay se ay ga ci ni se, i n'a yaafa nda nga zunubi booba, zama a na baakasinay cabe gumo. Amma bora kaŋ se i na yaafa kayna te, a gonda baakasinay kayna.»
48Ug siya miingon sa babaye: Ang imong mga sala gipasaylo.
48 Kala Yesu ne waybora se: «Ay na ni zunubey yaafa ni se.»
49Ug ang mga mitambong sa pagkaon uban kaniya nanagsugod sa pag-ingon sa sulod sa ilang kaugalingon: Kinsa ba kini nga bisan nagapasaylo sa mga sala?
49 Borey kaŋ yaŋ goono ga goro a banda sintin ka ne ngey nda care se: «May ga ti nga, kaŋ a ga baa zunubiyaŋ yaafa?»
50Ug siya miingon sa babaye: Ang imong pagtoo nagluwas kanimo; lumakaw ka sa pakigdait.
50 Amma Yesu ne waybora se: «Ni cimbeero* na ni faaba. Ni ma koy da laakal kanay.»