1Karon ginapahibalo ko kaninyo, mga igsoon, ang Maayong Balita nga giwali ko kaninyo, nga gidawat usab ninyo, nga mao usab ang inyong gibarugan;
1Now I declare to you, brothers, the Good News which I preached to you, which also you received, in which you also stand,
2Nga pinaagi usab kaniya mga nangaluwas kamo, kong batonan ninyo nga makanunayon ang pulong nga giwali ko kaninyo, gawas kong kamo mingtoo nga walay pulos.
2by which also you are saved, if you hold firmly the word which I preached to you—unless you believed in vain.
3Kay una sa tanan gitugyan ko kaninyo ang akong nadawat usab, nga si Cristo namatay tungod sa atong mga sala, sumala sa mga Kasulatan;
3For I delivered to you first of all that which I also received: that Christ died for our sins according to the Scriptures,
4Ug nga gilubong siya ug nga nabanhaw sa ikatolo ka adlaw, sumala sa mga Kasulatan;
4that he was buried, that he was raised on the third day according to the Scriptures,
5Ug nga siya mitungha kang Cefas; unya sa napulo ug duha.
5and that he appeared to Cephas, then to the twelve.
6Unya mitungha siya sa kapin sa lima ka gatus ka mga igsoon sa tingub; nga ang kadaghanan kanila mga buhi pa hangtud karon, apan ang uban nangatulog na;
6Then he appeared to over five hundred brothers at once, most of whom remain until now, but some have also fallen asleep.
7Unya mitungha siya kang Jacobo; unya sa tanang mga apostoles;
7Then he appeared to James, then to all the apostles,
8Ug sa katapusan sa tanan, nagpakita siya kanako, ingon ako sa bata nga natawo sa dili panahon.
8and last of all, as to the child born at the wrong time, he appeared to me also.
9Kay ako mao ang labing diyutay sa mga apostoles, nga dili ako takus nga paganganlan nga usa ka apostol kay gilutos ko ang iglesia sa Dios.
9For I am the least of the apostles, who is not worthy to be called an apostle, because I persecuted the assembly of God.
10Apan tungod sa gracia sa Dios, ako mao ang ako karon; ug ang iyang gracia nga gihatag kanako, wala magawalay kapuslanan; kondili nagabuhat ako ug labaw pa kanilang tanan: ugaling dili ako, kondili ang gracia sa Dios, nga nag-uban kanako.
10But by the grace of God I am what I am. His grace which was bestowed on me was not futile, but I worked more than all of them; yet not I, but the grace of God which was with me.
11Busa bisan ako, kun bisan sila, ingon niana ang among pagwali, ug ingon niana ang inyong pagtoo.
11Whether then it is I or they, so we preach, and so you believed.
12Karon, kong si Cristo giwali nga siya nabanhaw gikan sa mga minatay, nganong moingon ang uban kaninyo, nga walay pagkabanhaw gikan sa mga minatay?
12Now if Christ is preached, that he has been raised from the dead, how do some among you say that there is no resurrection of the dead?
13Apan kong walay pagkabanhaw sa mga minatay, si Cristo wala usab mabanhaw.
13But if there is no resurrection of the dead, neither has Christ been raised.
14Ug kong si Cristo wala banhawa, nan kawang lamang ang among pagwali, ug kawang lamang usab ang inyong pagtoo.
14If Christ has not been raised, then our preaching is in vain, and your faith also is in vain.
15Oo; ug kami hikaplagan nga mga saksi nga bakakon sa Dios; kay nagapamatuod kami mahatungod sa Dios, nga gibanhaw niya si Cristo; nga wala niya mabanhaw, kong sa pagkamatuod, ang mga minatay wala banhawa.
15Yes, we are found false witnesses of God, because we testified about God that he raised up Christ, whom he didn’t raise up, if it is so that the dead are not raised.
16Kay kong ang mga minatay wala banhawa, si Cristo wala usab banhawa.
16For if the dead aren’t raised, neither has Christ been raised.
17Ug kong si Cristo wala banhawa, ang inyong pagtoo kawang lamang; anaa pa kamo sa inyong mga sala.
17If Christ has not been raised, your faith is vain; you are still in your sins.
18Unya sila usab nga mga nangatulog kang Cristo, nangawala.
18Then they also who are fallen asleep in Christ have perished.
19Kong niining kinabuhia kita may paglaum lamang kang Cristo, nan kita mao ang labing makalolooy sa tanang mga tawo.
19If we have only hoped in Christ in this life, we are of all men most pitiable.
20Apan karon si Cristo gibanhaw gikan sa mga minatay, ang unang mga bunga kanila nga mga nangatulog.
20But now Christ has been raised from the dead. He became the first fruits of those who are asleep.
21Tungod kay pinaagi sa usa ka tawo miabut ang kamatayon, pinaagi usab sa usa ka tawo miabut ang pagkabanhaw sa mga minatay.
21For since death came by man, the resurrection of the dead also came by man.
22Kay ingon nga kang Adam ang tanan nangamatay, ingon man usab kang Cristo ang tanan mangabuhi.
22For as in Adam all die, so also in Christ all will be made alive.
23Apan ang tagsatagsa sa iyang kaugalingon nga pagkasunodsunod: si Cristo ang unang bunga; unya ang mga iya ni Cristo, sa iyang pag-abut.
23But each in his own order: Christ the first fruits, then those who are Christ’s, at his coming.
24Unya moabut ang katapusan, sa diha igatugyan niya ang gingharian ngadto sa Dios, ug Amahan: sa diha nga mawagtang na niya ang tanang pamunoan, ug ang tanang pagbulot-an, ug kagamhanan.
24Then the end comes, when he will deliver up the Kingdom to God, even the Father; when he will have abolished all rule and all authority and power.
25Kay kinahanglan nga siya maghari, hangtud nga ikabutang ang tanan niyang mga kaaway sa ilalum sa iyang mga tiil.
25For he must reign until he has put all his enemies under his feet.
26Ang katapusan nga kaaway nga pagawagtangon mao ang kamatayon.
26The last enemy that will be abolished is death.
27Kay ang tanan gibutang niya sa ilalum sa iyang mga tiil. Apan sa nagaingon siya: Ang tanang mga butang gipasakup kaniya, mahayag nga wala ilakip ang nagsakup sa tanan nga mga butang ngadto kaniya,
27For, “He put all things in subjection under his feet.” Psalm 8:6 But when he says, “All things are put in subjection,” it is evident that he is excepted who subjected all things to him.
28Ug sa diha nga ang tanang mga butang masakup na niya, unya usab ang Anak sa iyang kaugalingon masakup niya nga nagsakup sa tanan nga mga butang ngadto kaniya, aron ang Dios mamao ang tanan sa tanan.
28When all things have been subjected to him, then the Son will also himself be subjected to him who subjected all things to him, that God may be all in all.
29Sa lain nga pagkaagi, unsa ba ang pagabuhaton sa mga nanagpabautismo sunod sa mga minatay? Kong ang mga minatay dili gayud mangabanhaw, ngano man nga nanagpabautismo sila sunod kanila?
29Or else what will they do who are baptized for the dead? If the dead aren’t raised at all, why then are they baptized for the dead?
30Ug ngano man usab nga magalatay kita sa kapildihan sa tanang takna?
30Why do we also stand in jeopardy every hour?
31Mitutol ako nianang paghimaya kaninyo, mga igsoon, nga akong gibatonan kang Cristo Jesus nga atong Ginoo. Namatay ako adlaw-adlaw.
31I affirm, by the boasting in you which I have in Christ Jesus our Lord, I die daily.
32Kong ingon sa pagkaagi sa tawo nakig-away ako sa Efeso batok sa mga mananap nga mapintas, unsay kapuslanan niini kanako? Kong ang mga minatay dili pagabanhawon, mangaon kita ug manginum, kay ugma, mangamatay kita.
32If I fought with animals at Ephesus for human purposes, what does it profit me? If the dead are not raised, then “let us eat and drink, for tomorrow we die.” Isaiah 22:13
33Dili kamo magpalimbong: Ang dautan nga mga panag-uban makadaut sa mga maayong batasan.
33Don’t be deceived! “Evil companionships corrupt good morals.”
34Pagmata kamo sa pagkamatarung gayud, ug dili kamo magpakasala; kay ang uban wala makaila sa Dios. Ginasulti ko kini aron kamo mobati ug kaulaw.
34Wake up righteously, and don’t sin, for some have no knowledge of God. I say this to your shame.
35Apan magaingon ang uban: Giunsa pagkabanhaw ang mga minatay? Ug sa unsang lawas sila moabut?
35But someone will say, “How are the dead raised?” and, “With what kind of body do they come?”
36Buang! ang imong gipugas dili hatagan ug kinabuhi, gawas kong kana mamatay.
36You foolish one, that which you yourself sow is not made alive unless it dies.
37Ug kana nga imong gipugas, imong gipugas dili ang lawas nga mogula, kondili ang liso gayud, tingali sa trigo, kun sa uban nga mga binhi.
37That which you sow, you don’t sow the body that will be, but a bare grain, maybe of wheat, or of some other kind.
38Apan ang Dios magahatag niini ug lawas, sumala sa nakapahamuot kaniya, ug sa tagsatagsa ka binhi, ang iyang kaugalingong lawas.
38But God gives it a body even as it pleased him, and to each seed a body of its own.
39Ang tanan nga unod dili managsama ang ilang unod; kondili may usa nga unod sa mga tawo, ug usa nga unod sa mga mananap, ug usa nga unod sa mga isda, ug usa nga sa mga langgam.
39All flesh is not the same flesh, but there is one flesh of men, another flesh of animals, another of fish, and another of birds.
40Ug may mga lawas nga langitnon, ug mga lawas nga yutan-on; apan, ang himaya sa mga langitnon usa, ug ang himaya sa mga yutan-on lain.
40There are also celestial bodies, and terrestrial bodies; but the glory of the celestial differs from that of the terrestrial.
41May usa nga himaya sa adlaw, ug may usa nga himaya sa bulan, ug may usa nga himaya sa mga bitoon; kay ang usa ka bitoon lahi ug himaya sa lain nga bitoon.
41There is one glory of the sun, another glory of the moon, and another glory of the stars; for one star differs from another star in glory.
42Ingon man usab niini ang pagkabanhaw sa mga minatay. Ginapugas sa pagkamadunoton, ginabanhaw sa pagka-dilimadunoton.
42So also is the resurrection of the dead. It is sown in corruption; it is raised in incorruption.
43Ginapugas sa kaulawan, ginabanhaw sa himaya; ginapugas sa kahuyang, ginabanhaw sa gahum.
43It is sown in dishonor; it is raised in glory. It is sown in weakness; it is raised in power.
44Ginapugas nga lawas sa kinaiya, ginabanhaw sa lawas nga espirituhanon. Kong may lawas nga sa kinaiya, may lawas usab nga espirituhanon.
44It is sown a natural body; it is raised a spiritual body. There is a natural body and there is also a spiritual body.
45Ingon man usab niini ang nahasulat: Ang nahauna nga tawo, nga si Adam, nahimo nga kalag nga buhi; ang katapusan nga Adam, usa ka espiritu nga maghahatag sa kinabuhi.
45So also it is written, “The first man, Adam, became a living soul.” Genesis 2:7 The last Adam became a life-giving spirit.
46Apan ang espirituhanon dili mao ang nahauna, kondili ang lawasnon; sa human niini ang espirituhanon.
46However that which is spiritual isn’t first, but that which is natural, then that which is spiritual.
47Ang nahauna nga tawo iya sa yuta, yutan-on; ang ikaduha nga tawo, ang Ginoo, gikan sa langit.
47The first man is of the earth, made of dust. The second man is the Lord from heaven.
48Kong unsa ang yutan-on, mao usab sila kadtong mga yutan-on: ug kong unsa ang langitnon, mao usab sila kadtong mga langitnon.
48As is the one made of dust, such are those who are also made of dust; and as is the heavenly, such are they also that are heavenly.
49Ug ingon nga gidala nato ang dagway sa yutan-on, pagadad-on ta usab ang dagway sa langitnon.
49As we have borne the image of those made of dust, let’s NU, TR read “we will” instead of “let’s” also bear the image of the heavenly.
50Karon ginaingon ko kini, mga igsoon, nga ang unod ug dugo dili makapanunod sa gingharian sa Dios; bisan ang pagkamadunoton dili makapanunod sa pagka-dilimadunoton.
50Now I say this, brothers, The word for “brothers” here and where context allows may also be correctly translated “brothers and sisters” or “siblings.” that flesh and blood can’t inherit the Kingdom of God; neither does corruption inherit incorruption.
51Ania karon, ginasulti ko kaninyo ang usa ka tinago: Kitang tanan dili mangatulog, apan kitang tanan pagaalid-an,
51Behold, I tell you a mystery. We will not all sleep, but we will all be changed,
52Sa kalit, sa usa ka pagpamilok, sa katapusan nga budyong; kay pagapatunggon ang budyong, ug ang mga minatay pagapabangonon nga mga dili madunoton, ug kita pagaalid-an.
52in a moment, in the twinkling of an eye, at the last trumpet. For the trumpet will sound, and the dead will be raised incorruptible, and we will be changed.
53Kay kining madunoton kinahanglan pagasul-oban sa pagkadili-madunoton, ug kining may kamatayon kinahanglan pagasul-oban sa walay kamatayon.
53For this corruptible must put on incorruption, and this mortal must put on immortality.
54Apan unya kong kining madunoton masul-oban sa dilimadunoton, ug kining may kamatayon, masul-oban sa walay-kamatayon, unya matuman ang pulong nga nahasulat: Ang kamatayon gilamoy sa pagdaug.
54But when this corruptible will have put on incorruption, and this mortal will have put on immortality, then what is written will happen: “Death is swallowed up in victory.” Isaiah 25:8
55O kamatayon, hain na ang imong udyong? O kamatayon hain na ang imong pagdaug?
55“Death, where is your sting? Hades or, Hell , where is your victory?” Hosea 13:14
56Ang udyong sa kamatayon mao ang sala; ug ang gahum sa sala mao ang Kasugoan.
56The sting of death is sin, and the power of sin is the law.
57Apan salamat sa Dios nga nagahatag kanato sa pagdaug pinaagi sa atong Ginoong Jesucristo.
57But thanks be to God, who gives us the victory through our Lord Jesus Christ.
58Busa, mga igsoon ko nga hinigugma, magmalig-on kamo, dili matarug, magmadagayaon sa kanunay sa buhat sa Ginoo, sanglit hingbaloan ninyo nga ang inyong paghago dili makawang diha sa Ginoo.
58Therefore, my beloved brothers, be steadfast, immovable, always abounding in the Lord’s work, because you know that your labor is not in vain in the Lord.