¹Ug siya nagasulti kanila ug usa ka sambingay sa pagpaila nga sila kinahanglan kanunay magaampo ug dili magakaluya;

¹He also spoke a parable to them that they must always pray, and not give up,

²Nga nagaingon: Sa usa ka lungsod may usa ka maghuhukom nga walay pagkahadlok sa Dios, bisan pagkataha sa mga tawo.

²saying, “There was a judge in a certain city who didn’t fear God, and didn’t respect man.

³Ug may usa ka babaye nga balo didto niadtong lungsora nga miadto kaniya sa masubsub sa pag-ingon: Ipanimalus ako batok sa akong kaaway.

³ A widow was in that city, and she often came to him, saying, ‘Defend me from my adversary!’

⁴Ug wala siya una magtagad, apan sa ulahi nag-ingon sa iyang kaugalingon: Bisan wala ako mahadlok sa Dios, bisan mataha sa tawo;

⁴ He wouldn’t for a while, but afterward he said to himself, ‘Though I neither fear God, nor respect man,

⁵Apan, tungod kay ginasamukan ako niining babaye nga balo, magpanimalus ako alang kaniya, tingali unya magapaguol siya kanako tungod sa iyang pag-utas ug balikbalik.

⁵ yet because this widow bothers me, I will defend her, or else she will wear me out by her continual coming.’”

⁶Ug miingon ang Ginoo: Patalinghugi ninyo ang ginaingon sa maghuhukom nga dili matarung.

⁶The Lord said, “Listen to what the unrighteous judge says.

⁷Ug dili ba ang Dios magpanimalus alang sa iyang mga pinili nga nagasinggit kaniya sa adlaw ug sa gabii, ug bisan pa siya nagamapailubon kanila?

⁷ Won’t God avenge his chosen ones, who are crying out to him day and night, and yet he exercises patience with them?

⁸Nagaingon ako kaninyo nga siya magapanimalus alang kanila sa madali. Bisan pa niini, kong moanhi ang Anak sa tawo, makakaplag ba siya ug pagtoo sa yuta?

⁸ I tell you that he will avenge them quickly. Nevertheless, when the Son of Man comes, will he find faith on the earth?”

⁹Ug miingon usab siya niini nga sambingay mahatungod niadtong uban nga nagasalig sa ilang kaugalingon nga sila mga matarung, ug nagatamay sa uban.

⁹He spoke also this parable to certain people who were convinced of their own righteousness, and who despised all others.

¹⁰Duha ka tawo mingsaka sa templo sa pag-ampo: ang usa Fariseo, ug ang usa maniningil sa buhis.

¹⁰ “Two men went up into the temple to pray; one was a Pharisee, and the other was a tax collector.

¹¹Ang Fariseo nagatindog ug nagaampo sa ingon niini sa iyang kaugalingon: Oh, Dios! Nagapasalamat ako kanimo nga ako dili ingon sa ubang mga tawo, mga mangingilog, dili mga matarung, mga mananapaw; ug dili usab ingon niining maniningil sa buhis.

¹¹ The Pharisee stood and prayed to himself like this: ‘God, I thank you, that I am not like the rest of men, extortioners, unrighteous, adulterers, or even like this tax collector.

¹²Nagapuasa ako makaduha sa semana, nagabayad ako sa mga ikapulo sa tanang makita ko.

¹² I fast twice a week. I give tithes of all that I get.’

¹³Apan ang maniningil sa buhis nga nagatindog sa halayo dili ngani buot bisan lamang sa pagyahat sa iyang mga mata ngadto sa langit, kondili hinonoa nagapamukpok sa iyang dughan nga nagaingon: Oh, Dios! malooy ka kanako nga usa ka makasasala.

¹³ But the tax collector, standing far away, wouldn’t even lift up his eyes to heaven, but beat his breast, saying, ‘God, be merciful to me, a sinner!’

¹⁴Nagaingon ako kaninyo nga kining tawohana mipauli sa iyang balay nga gipakamatarung labi kay sa usa; kay ang magapataas sa iyang kaugalingon pagapaubson, apan ang magapaubos pagapatas-on.

¹⁴ I tell you, this man went down to his house justified rather than the other; for everyone who exalts himself will be humbled, but he who humbles himself will be exalted.”

¹⁵Ug ilang gidala usab ngadto kaniya ang ilang mga bata, aron iyang pagahikapon sila. Apan sa pagkakita sa iyang mga tinon-an niini, gibadlong sila.

¹⁵They were also bringing their babies to him, that he might touch them. But when the disciples saw it, they rebuked them.

¹⁶Apan gitawag ni Jesus sila ngadto kaniya nga nagaingon: Pasagdi ninyo nga moanhi kanako ang mga bata, ug dili ninyo sila pagdid-an, kay ang gingharian sa Dios alang sa mga sama kanila.

¹⁶Jesus summoned them, saying, “Allow the little children to come to me, and don’t hinder them, for the Kingdom of God belongs to such as these.

¹⁷Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga bisan kinsa nga dili modawat sa gingharian sa Dios ingon sa usa ka bata, dili gayud siya makasulod didto.

¹⁷ Most certainly, I tell you, whoever doesn’t receive the Kingdom of God like a little child, he will in no way enter into it.”

¹⁸Ug may usa ka punoan nangutana kaniya nga nagaingon: Magtutudlo nga maayo! Unsa ang akong pagabuhaton aron mapanunod ko ang kinabuhi nga walay katapusan?

¹⁸A certain ruler asked him, saying, “Good Teacher, what shall I do to inherit eternal life?”

¹⁹Ug si Jesus miingon kaniya: Nganong ginganlan mo ako nga maayo? Walay bisan kinsa nga maayo kondili usa lamang, ang Dios.

¹⁹Jesus asked him, “Why do you call me good? No one is good, except one—God.

²⁰Ikaw nahibalo sa mga sugo: Dili ka manapaw; dili ka magpatay; dili ka mangawat, dili ka magsaksi sa bakak; tumahod ka sa imong amahan ug sa imong inahan.

²⁰ You know the commandments: ‘Don’t commit adultery,’ ‘Don’t murder,’ ‘Don’t steal,’ ‘Don’t give false testimony,’ ‘Honor your father and your mother.’” Exodus 20:12-16; Deuteronomy 5:16-20

²¹Ug siya miingon: Tanan kining mga butanga ginabantayan ko sukad pa sa akong pagkabata.

²¹He said, “I have observed all these things from my youth up.”

²²Ug sa nakadungog niini si Jesus, miingon kaniya: Usa pa ka butang ang nakulang kanimo; ibaligya ang tanan nga imong gibatonan, ug ipamahinbahin sa mga kabus, ug ikaw makabaton ug bahandi sa langit; ug umari ka, sumunod kanako.

²²When Jesus heard these things, he said to him, “You still lack one thing. Sell all that you have, and distribute it to the poor. You will have treasure in heaven. Come, follow me.”

²³Apan sa iyang pagkadungog niining mga butanga, nagsubo siya sa hilabihan gayud, kay siya dato kaayo.

²³But when he heard these things, he became very sad, for he was very rich.

²⁴Ug si Jesus, sa nagtan-aw kaniya, miingon: Pagkamakuli gayud sa mga adunay bahandi ang pagsulod sa gingharian sa Dios!

²⁴Jesus, seeing that he became very sad, said, “How hard it is for those who have riches to enter into the Kingdom of God!

²⁵Kay labi pang masayon ang pagsulod sa usa ka camello sa mata sa usa ka dagum kay sa usa ka dato ang pagsulod sa gingharian sa Dios.

²⁵ For it is easier for a camel to enter in through a needle’s eye, than for a rich man to enter into the Kingdom of God.”

²⁶Ug ang mga nakadungog niini nanag-ingon: Nan, kinsa ang arang mamaluwas?

²⁶Those who heard it said, “Then who can be saved?”

²⁷Apan siya miingon: Ang mga butang nga dili mahimo sa tawo mahimo sa Dios.

²⁷But he said, “The things which are impossible with men are possible with God.”

²⁸Ug miingon si Pedro: Ania karon, gipamiyaan namo ang among mga kaugalingon ug mingsunod kanimo.

²⁸Peter said, “Look, we have left everything, and followed you.”

²⁹Ug siya miingon kanila: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga walay bisan kinsa nga mibiya sa iyang balay, kun sa mga ginikanan, kun sa mga igsoon, kun sa asawa, kun sa mga anak tungod sa gingharian sa Dios.

²⁹He said to them, “Most certainly I tell you, there is no one who has left house, or wife, or brothers, or parents, or children, for the Kingdom of God’s sake,

³⁰Nga dili makadawat niining panahona ug labaw pa, ug sa panahon nga palaabuton, sa kinabuhi nga walay katapusan.

³⁰ who will not receive many times more in this time, and in the world to come, eternal life.”

³¹Ug iyang gitawag ngadto kaniya ang napulo ug duha ug miingon kanila: Ania karon, nagatungas kita sa Jerusalem, ug ang tanang mga butang nga gisulat sa mga manalagna matuman dinhi sa Anak sa tawo.

³¹He took the twelve aside, and said to them, “Behold, we are going up to Jerusalem, and all the things that are written through the prophets concerning the Son of Man will be completed.

³²Kay igatugyan siya ngadto sa mga Gentil, ug pagapatyon, ug pagapakaulawan, ug pagalud-an.

³² For he will be delivered up to the Gentiles, will be mocked, treated shamefully, and spit on.

³³Ug sila magahampak ug magapatay kaniya, ug sa ikatolo ka adlaw mabanhaw siya.

³³ They will scourge and kill him. On the third day, he will rise again.”

³⁴Ug sila wala makasabut sa bisan unsa niining mga butanga; ug kining mga pulonga nalilong kanila, ug wala nila matukib ang giingon kanila.

³⁴They understood none of these things. This saying was hidden from them, and they didn’t understand the things that were said.

³⁵Ug nahatabo nga sa nagakahaduol siya sa Jerico, may usa ka buta nga nagalingkod sa daplin sa dalan, nga nagapakilimos.

³⁵It happened, as he came near Jericho, a certain blind man sat by the road, begging.

³⁶Ug sa hingdunggan niya ang panon sa katawohan nga nanagpangagi, nangutana siya kong unsa kadto.

³⁶Hearing a multitude going by, he asked what this meant.

³⁷Ug sila nagsugilon kaniya nga si Jesus nga Nazaretnon milabay.

³⁷They told him that Jesus of Nazareth was passing by.

³⁸Ug misinggit siya nga nagaingon: Jesus, Anak ni David! kaloy-i ako.

³⁸He cried out, “Jesus, you son of David, have mercy on me!”

³⁹Ug ang mga nanag-una, nagbadlong kaniya nga humilum siya, apan siya misamut pagsinggit: Anak ni David! kaloy-i ako.

³⁹Those who led the way rebuked him, that he should be quiet; but he cried out all the more, “You son of David, have mercy on me!”

⁴⁰Ug mihunong si Jesus ug nagsugo nga siya dad-on ngadto kaniya, ug sa nahiduol na kini, iyang gipangutana.

⁴⁰Standing still, Jesus commanded him to be brought to him. When he had come near, he asked him,

⁴¹Sa pag-ingon: Unsa ang buot mo nga pagabuhaton ko kanimo? Ug siya miingon: Ginoo, nga makadawat ako sa akong igtatan-aw.

⁴¹ “What do you want me to do?” He said, “Lord, that I may see again.”

⁴²Ug si Jesus miingon kaniya: Dawata ang imong igtatan-aw, ang imong pagtoo maoy nagluwas kanimo.

⁴²Jesus said to him, “Receive your sight. Your faith has healed you.”

⁴³Ug dihadiha siya nakadawat sa iyang igtatan-aw, ug minunot kaniya nga nagahimaya sa Dios. Ug sa hingkit-an kini sa tanang mga tawo, nagdayeg sila sa Dios.

⁴³Immediately he received his sight, and followed him, glorifying God. All the people, when they saw it, praised God.