1Magmatngon kamo sa dili pagpasundayag sa inyong mga maayong buhat sa atubangan sa mga tawo aron lamang hikit-an nila, kay niini walay balus kamo gikan sa inyong Amahan nga atua sa langit.
1 “Be careful that you don’t do your charitable giving before men, to be seen by them, or else you have no reward from your Father who is in heaven.
2Busa, kong ikaw magahatag ug limos, dili ka magpatunog ug budyong sa imong atubangan ingon sa ginabuhat sa mga salingkapaw sa sulod sa mga sinagoga ug sa mga dalan aron pagahimayaon sila sa mga tawo. Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga may balus na sila.
2 Therefore when you do merciful deeds, don’t sound a trumpet before yourself, as the hypocrites do in the synagogues and in the streets, that they may get glory from men. Most certainly I tell you, they have received their reward.
3Apan kong ikaw magahatag ug limos, dili unta manghibalo ang kamot mo nga wala sa ginabuhat sa imong too;
3 But when you do merciful deeds, don’t let your left hand know what your right hand does,
4Aron ang imong limos mahimo sa tago; ug ang imong Amahan nga nagatanaw sa tago, magatumbas kanimo sa dayag.
4 so that your merciful deeds may be in secret, then your Father who sees in secret will reward you openly.
5Ug kong kamo magaampo, dili kamo manig-ingon sa mga salingkapaw, kay sila mahigugma sa pag-ampo nga magatindog sulod sa mga sinagoga ug sa mga likoanan sa mga dalan, aron hikit-an sa mga tawo. Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga nakadawat na sila sa ilang balus.
5 “When you pray, you shall not be as the hypocrites, for they love to stand and pray in the synagogues and in the corners of the streets, that they may be seen by men. Most certainly, I tell you, they have received their reward.
6Apan ikaw, kong ikaw mag-ampo, sumulod ka sa imong lawak, ug sa natakupan ang imong pultahan, mag-ampo ka sa imong Amahan nga anaa sa tago, ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago, magatumbas kanimo sa dayag.
6 But you, when you pray, enter into your inner room, and having shut your door, pray to your Father who is in secret, and your Father who sees in secret will reward you openly.
7Ug sa pag-ampo dili kamo magagamit sa mga pagsumaysumay nga walay pulos ingon sa ginabuhat sa mga Gentil, kay nagadahum sila nga pagapatalinghugan sila tungod sa ilang daghan nga pagsulti.
7 In praying, don’t use vain repetitions, as the Gentiles do; for they think that they will be heard for their much speaking.
8Busa, dili kamo manig-ingon kanila, kay nahibalo ang inyong Amahan sa inyong mga kinahanglan sa wala pa kamo magapangayo kaniya.
8 Therefore don’t be like them, for your Father knows what things you need, before you ask him.
9Busa manag-ampo kamo sa ingon niini: Amahan namo nga anaa ka sa langit, pagabalaanon ang imong ngalan;
9 Pray like this: ‘Our Father in heaven, may your name be kept holy.
10Umanhi ang imong gingharian. Pagabuhaton ang imong kabubut-on dinhi sa yuta, maingon sa langit;
10 Let your Kingdom come. Let your will be done, as in heaven, so on earth.
11Ihatag mo karon kanamo ang tinapay namo sa matag-adlaw;
11 Give us today our daily bread.
12Ug pasayloon mo kami sa among mga utang, sama sa among pagpasaylo sa mga nakautang kanamo.
12 Forgive us our debts, as we also forgive our debtors.
13Ug dili mo kami pagdad-on sa panulay, kondili luwason mo kami sa kadautan. Kay imo ang gingharian, ang gahum ug ang himaya sa mga katuigan nga tanan. Amen.
13 Bring us not into temptation, but deliver us from the evil one. For yours is the Kingdom, the power, and the glory forever. Amen. NU omits “For yours is the Kingdom, the power, and the glory forever. Amen.” ’
14Kay kong kamo magapasaylo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, pagapasayloon usab kamo sa inyong Amahan nga langitnon.
14 “For if you forgive men their trespasses, your heavenly Father will also forgive you.
15Apan kong dili kamo magapasaylo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, dili usab kamo pagapasayloon sa inyong Amahan sa inyong mga paglapas.
15 But if you don’t forgive men their trespasses, neither will your Father forgive your trespasses.
16Ug kong managpuasa kamo, dili kamo manig-ingon sa mga salingkapaw nga may panagway nga masulob-on, kay ginabalhin nila ang ilang mga nawong aron sa pagpakita sa mga tawo nga nagapuasa sila. Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga nakadawat na sila sa ilang balus.
16 “Moreover when you fast, don’t be like the hypocrites, with sad faces. For they disfigure their faces, that they may be seen by men to be fasting. Most certainly I tell you, they have received their reward.
17Apan ikaw, kong magpuasa, hisoon mo ang imong ulo, ug hilam-usan mo ang imong nawong;
17 But you, when you fast, anoint your head, and wash your face;
18Aron dili ka hikit-an sa mga tawo nga ikaw nagapuasa, kondili sa imong Amahan nga anaa sa tago, ug ang imong amahan nga nagatan-aw sa tago, magabalus kanimo sa dayag.
18 so that you are not seen by men to be fasting, but by your Father who is in secret, and your Father, who sees in secret, will reward you.
19Dili kamo magtigum alang kaninyo mga bahandi sa yuta, diin ang bokbok ug ang taya nagahurot kanila, ug diin ang mga kawatan nagaguba ug nagapangawat.
19 “Don’t lay up treasures for yourselves on the earth, where moth and rust consume, and where thieves break through and steal;
20Kondili magtigum hinoon kamo alang kaninyo mga bahandi sa langit, diin walay bokbok ug taya magahurot kanila, ug diin walay mga kawatan magaguba ug magapangawat.
20 but lay up for yourselves treasures in heaven, where neither moth nor rust consume, and where thieves don’t break through and steal;
21Kay kong hain ang inyong bahandi, atua usab didto ang inyong kasingkasing.
21 for where your treasure is, there your heart will be also.
22Ang lamparahan sa lawas mao ang mata; busa kong ang imong mata matin-aw, ang tibook mong lawas mahayag.
22 “The lamp of the body is the eye. If therefore your eye is sound, your whole body will be full of light.
23Apan kong ang imong mata dautan, ang tibook mo nga lawas mangitngit. Busa kong ang suga nga anaa kanimo mao ang kangitngit, pagkadaku gayud sa maong kangitngit!
23 But if your eye is evil, your whole body will be full of darkness. If therefore the light that is in you is darkness, how great is the darkness!
24Walay bisan kinsa nga arang makaalagad sa duha ka agalon, kay magadumot siya sa usa, ug mahigugma sa usa; kun magadapig ba hinoon sa usa, ug magatamay sa usa; dili kamo makahimo sa pag-alagad sa Dios ug sa mga bahandi,
24 “No one can serve two masters, for either he will hate the one and love the other; or else he will be devoted to one and despise the other. You can’t serve both God and Mammon.
25Tungod niini nagaingon ako kaninyo, dili kamo magakaguol tungod sa inyong pagkinabuhi, kong unsa ang inyong pagakan-on, ug kong unsa ang inyong pagaimnon; bisan tungod sa inyong lawas, kong unsa ang inyong igasul-ob. Dili ba ang kinabuhi labaw kay sa kalan-on, ug ang lawas labaw kay sa panapton?
25 Therefore I tell you, don’t be anxious for your life: what you will eat, or what you will drink; nor yet for your body, what you will wear. Isn’t life more than food, and the body more than clothing?
26Tan-awa ninyo ang mga langgam sa langit, wala sila magapugas, bisan magaani, bisan magatigum sa mga dapa; apan ginapakaon sila sa inyong Amahan nga langitnon. Dili ba kamo labaw pa kay kanila?
26 See the birds of the sky, that they don’t sow, neither do they reap, nor gather into barns. Your heavenly Father feeds them. Aren’t you of much more value than they?
27Ug kinsa kaninyo, nga, tungod sa pagkaguol, arang makadugang usa ka siko sa iyang gitas-on?
27 “Which of you, by being anxious, can add one moment literally, cubit to his lifespan?
28Ug nahatungod sa panapton, ngano bang nagkaguol kamo? Palandunga ninyo ang mga lirio sa kapatagan, unsa ang ilang pagtubo; wala sila magasingkamut ug wala magakalinyas.
28 Why are you anxious about clothing? Consider the lilies of the field, how they grow. They don’t toil, neither do they spin,
29Apan nagaingon ako kaninyo, nga bisan pa si Salomon sa tibook niyang himaya, wala makabisti sama sa usa niini kanila.
29 yet I tell you that even Solomon in all his glory was not dressed like one of these.
30Apan kong ang balili sa kapatagan nga karon anaa, ug ugma igasugnod sa hudno, ginabistihan sa Dios, dili ba siya magabisti ug labaw pa kaninyo, oh kamo, mga tawo nga diyutay ing pagtoo?
30 But if God so clothes the grass of the field, which today exists, and tomorrow is thrown into the oven, won’t he much more clothe you, you of little faith?
31Busa, dili kamo magkaguol sa pag-ingon: Unsa ang atong pagakan-on, kun unsa ang atong pagaimnon, kun unsa ang atong igabisti?
31 “Therefore don’t be anxious, saying, ‘What will we eat?’, ‘What will we drink?’ or, ‘With what will we be clothed?’
32Kay ang mga Gentil nagapangita niining tanang mga butanga; kay ang inyong Amahan nga langitnon nahibalo nga kamo adunay kinahanglan niining tanan.
32 For the Gentiles seek after all these things; for your heavenly Father knows that you need all these things.
33Apan pangitaon usa ninyo ang gingharian sa Dios ug ang iyang pagkamatarung, ug ngatanan kining mga butanga igadugang kaninyo.
33 But seek first God’s Kingdom, and his righteousness; and all these things will be given to you as well.
34Busa, dili kamo magkaguol tungod sa ugmang adlawa; kay ang ugmang adlawa adunay iyang kaugalingon nga pagkaguol. Igo na sa adlaw ang iyang kadautan.
34 Therefore don’t be anxious for tomorrow, for tomorrow will be anxious for itself. Each day’s own evil is sufficient.