1Pamatia, mga anak ko , ang pahamatngon sa usa ka amahan, Ug matngoni ang pagkahibalo sa pagsabut:
1Listen, sons, to a father’s instruction. Pay attention and know understanding;
2Kay ako nagahatag kaninyo ug maayong pagtulon-an; Ayaw ninyo pagbiyai ang akong balaod.
2for I give you sound learning. Don’t forsake my law.
3Kay ako usa ka anak nga lalake sa akong amahan, Batan-on ug mao ray pinalangga sa panan-aw sa akong inahan.
3For I was a son to my father, tender and an only child in the sight of my mother.
4Ug iyang gitudloan ako, ug mi-ingon kanako: Patipigi sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; Bantayi ang akong mga sugo, ug mabuhi ka;
4He taught me, and said to me: “Let your heart retain my words. Keep my commandments, and live.
5Batoni ang kaalam, batoni ang pagsabut; Ayaw hikalimti, ni pag-ayran mo ang mga pulong nga gikan sa akong baba;
5Get wisdom. Get understanding. Don’t forget, neither swerve from the words of my mouth.
6Ayaw siya pagbiyai, ug siya magapanalipod kanimo; Higugmaa siya, ug siya magabantay kanimo.
6Don’t forsake her, and she will preserve you. Love her, and she will keep you.
7Ang kaalam maoy labaw nga butang; busa batoni ang kaalam; Oo, uban sa tanan mo nga pagatinguhaon batoni ang pagsabut.
7Wisdom is supreme. Get wisdom. Yes, though it costs all your possessions, get understanding.
8Ipahitaas siya, ug siya magapauswag kanimo; Siya magadala kanimo ngadto sa kadungganan, kong ikaw mogakus kaniya.
8Esteem her, and she will exalt you. She will bring you to honor, when you embrace her.
9Siya magahatag kanimo sa usa ka purongpurong nga bulak sa gracia; Usa ka purongpurong sa katahum iyang igahatag kanimo.
9She will give to your head a garland of grace. She will deliver a crown of splendor to you.”
10Pamati, Oh anak ko, ug dawata ang akong mga ipamulong; Ug ang mga katuigan sa imong kinabuhi magadaghan.
10Listen, my son, and receive my sayings. The years of your life will be many.
11Ako nagtudlo kanimo sa dalan sa kaalam; Ako nagmando kanimo sa mga alagianan sa katul-iran.
11I have taught you in the way of wisdom. I have led you in straight paths.
12Kong ikaw magalakaw, ang imong mga lakang dili pagamub-on; Ug kong ikaw magadalagan, dili ka mahisokamod.
12When you go, your steps will not be hampered. When you run, you will not stumble.
13Hawiri gayud ang pagpahamangno; ayaw siya pagbuhii: Bantayi siya; kay siya mao ang imong kinabuhi.
13Take firm hold of instruction. Don’t let her go. Keep her, for she is your life.
14Ayaw pagsulod sa alagianan sa dautan, Ug ayaw paglakat sa dalan sa mga tawong dautan.
14Don’t enter into the path of the wicked. Don’t walk in the way of evil men.
15Likayi kini, ayaw pag-agi haduol niini; Tumipas ka gikan niini, ug padayon.
15Avoid it, and don’t pass by it. Turn from it, and pass on.
16Kay sila dili matulog, gawas kong sila makabuhat ug dautan; Ug ang ilang pagkatulog mawala, gawas kong sila makapahulog sa uban.
16For they don’t sleep, unless they do evil. Their sleep is taken away, unless they make someone fall.
17Kay sila magakaon sa tinapay sa kadautan, Ug magainum sa vino sa pagpanlupig.
17For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.
18Apan ang alagianan sa matarung ingon sa banagbanag sa kahayag, Nga nagakasanag sa kahayag ngadto sa pagkahingpit sa adlaw.
18But the path of the righteous is like the dawning light, that shines more and more until the perfect day.
19Ang dalan sa tawong dautan ingon sa kangitngit: Sila dili manghibalo kong usa ang ilang napangdolan.
19The way of the wicked is like darkness. They don’t know what they stumble over.
20Anak ko, pagmatngon sa akong mga pulong; Ikiling ang imong igdulungog sa akong mga gipamulong.
20My son, attend to my words. Turn your ear to my sayings.
21Ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Tipigi sila sa kinataliwad-an sa imong kasingkasing.
21Let them not depart from your eyes. Keep them in the midst of your heart.
22Kay sila kinabuhi alang niadtong nanagpangita kanila, Ug kaayohan sa ilang tibook nga unod.
22For they are life to those who find them, and health to their whole body.
23Ampingi ang imong kasingkasing sa tanang pagsingkamot; Kay gikan niini magagula ang dagkung butang sa kinabuhi.
23Keep your heart with all diligence, for out of it is the wellspring of life.
24Isalikway gikan kanimo ang usa ka masinalaagon nga baba, Ug ipahilayo gikan kanimo ang mga ngabil nga masukihon.
24Put away from yourself a perverse mouth. Put corrupt lips far from you.
25Itutok ang pagtan-aw sa imong mga mata sa unahan, Ug itutok ang imong mga tabon-tabon sa atubangan nimo.
25Let your eyes look straight ahead. Fix your gaze directly before you.
26Pataga ang alagianan sa imong mga tiil, Ug tukora sa matul-id gayud ang tanan mong mga dalan.
26Make the path of your feet level. Let all of your ways be established.
27Ayaw pagliso sa too mong kamot ni sa wala: Kuhaa ang imong tiil gikan sa dautan.
27Don’t turn to the right hand nor to the left. Remove your foot from evil.