Cebuano

World English Bible

Proverbs

3

1Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:
1My son, don’t forget my teaching; but let your heart keep my commandments:
2Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.
2for length of days, and years of life, and peace, will they add to you.
3Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:
3Don’t let kindness and truth forsake you. Bind them around your neck. Write them on the tablet of your heart.
4Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.
4So you will find favor, and good understanding in the sight of God and man.
5Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:
5Trust in Yahweh with all your heart, and don’t lean on your own understanding.
6Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.
6In all your ways acknowledge him, and he will make your paths straight.
7Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:
7Don’t be wise in your own eyes. Fear Yahweh, and depart from evil.
8Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.
8It will be health to your body, and nourishment to your bones.
9Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:
9Honor Yahweh with your substance, with the first fruits of all your increase:
10Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.
10so your barns will be filled with plenty, and your vats will overflow with new wine.
11Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:
11My son, don’t despise Yahweh’s discipline, neither be weary of his reproof:
12Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.
12for whom Yahweh loves, he reproves; even as a father reproves the son in whom he delights.
13Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.
13Happy is the man who finds wisdom, the man who gets understanding.
14Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.
14For her good profit is better than getting silver, and her return is better than fine gold.
15Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana.
15She is more precious than rubies. None of the things you can desire are to be compared to her.
16Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.
16Length of days is in her right hand. In her left hand are riches and honor.
17Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.
17Her ways are ways of pleasantness. All her paths are peace.
18Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.
18She is a tree of life to those who lay hold of her. Happy is everyone who retains her.
19Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.
19By wisdom Yahweh founded the earth. By understanding, he established the heavens.
20Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.
20By his knowledge, the depths were broken up, and the skies drop down the dew.
21Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:
21My son, let them not depart from your eyes. Keep sound wisdom and discretion:
22Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.
22so they will be life to your soul, and grace for your neck.
23Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.
23Then you shall walk in your way securely. Your foot won’t stumble.
24Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo , ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.
24When you lie down, you will not be afraid. Yes, you will lie down, and your sleep will be sweet.
25Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:
25Don’t be afraid of sudden fear, neither of the desolation of the wicked, when it comes:
26Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.
26for Yahweh will be your confidence, and will keep your foot from being taken.
27Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini.
27Don’t withhold good from those to whom it is due, when it is in the power of your hand to do it.
28Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.
28Don’t say to your neighbor, “Go, and come again; tomorrow I will give it to you,” when you have it by you.
29Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo.
29Don’t devise evil against your neighbor, since he dwells securely by you.
30Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.
30Don’t strive with a man without cause, if he has done you no harm.
31Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.
31Don’t envy the man of violence. Choose none of his ways.
32Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.
32For the perverse is an abomination to Yahweh, but his friendship is with the upright.
33Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.
33Yahweh’s curse is in the house of the wicked, but he blesses the habitation of the righteous.
34Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.
34Surely he mocks the mockers, but he gives grace to the humble.
35Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.
35The wise will inherit glory, but shame will be the promotion of fools.