1 Pump ar hugain oed oedd Amaseia pan ddaeth yn frenin, a theyrnasodd am naw mlynedd ar hugain yn Jerwsalem. Jehoadan o Jerwsalem oedd enw ei fam.
1亚玛谢作犹大王(王下14:2-6)
2 Gwnaeth yr hyn oedd uniawn yng ngolwg yr ARGLWYDD, ond nid � chalon berffaith.
2亚玛谢行耶和华看为正的事,只是心不专一。
3 Wedi iddo sicrhau ei afael ar y deyrnas, lladdodd y gweision oedd wedi llofruddio'r brenin, ei dad.
3他巩固了王位以后,就把击杀他父王的臣仆杀了。
4 Ond ni roddodd eu plant i farwolaeth, yn unol �'r hyn sy'n ysgrifenedig yn y gyfraith, yn llyfr Moses, lle mae'r ARGLWYDD yn gorchymyn, "Nid yw rhieni i'w rhoi i farwolaeth o achos eu plant, na phlant o achos eu rhieni; am ei bechod ei hun y rhoddir rhywun i farwolaeth."
4他却没有处死他们的儿子,因为照着摩西律法书上所记,耶和华曾吩咐:“不可因儿子的罪处死父亲,也不可因父亲的罪处死儿子;各人要因自己的罪被处死。”
5 Yna fe gasglodd Amaseia wu375?r Jwda a'u gosod fesul teuluoedd o dan gapteiniaid miloedd a chapteiniaid cannoedd trwy holl Jwda a Benjamin. Rhifodd y rhai oedd yn ugain mlwydd oed a throsodd, a'u cael yn dri chan mil o wu375?r dethol, parod i fynd allan i ryfel ac yn medru trin gwaywffon a tharian.
5出兵攻打以东(王下14:7)亚玛谢召集了犹大人,按着他们的家族为全犹大和便雅悯人,设立千夫长和百夫长,又数点他们的数目,从二十岁以上,能出去打仗,能拿枪持盾的精兵,共有三十万。
6 Cyflogodd hefyd gan mil o wroniaid o Israel am gan talent o arian.
6又用了三千四百公斤银子,从以色列中雇了十万英勇的战士。
7 Ond daeth gu373?r Duw ato a dweud, "O frenin, paid � gadael i fyddin Israel fynd gyda thi, oherwydd nid yw'r ARGLWYDD gydag Israel, sef holl dylwyth Effraim.
7有一位神人来见亚玛谢,说:“王啊,请不要领以色列的军队和你同去,因为耶和华不和以色列人,不和任何以法莲的子孙同在。
8 Ond os ei ac ymgryfhau ar gyfer brwydr, bydd Duw yn dy ddymchwel o flaen y gelyn; oherwydd y mae gan Dduw y gallu i gynorthwyo neu i ddymchwel."
8即使你一定要去,奋勇争战, 神也会使你在敌人面前覆灭,因为 神有能力帮助人,也有能力使人覆灭。”
9 Meddai Amaseia wrth u373?r Duw, "Ond beth a wnawn am y can talent a roddais i'r fintai o Israel?" Dywedodd gu373?r Duw, "Gall yr ARGLWYDD roi llawer mwy na hynny iti."
9亚玛谢问神人:“我给以色列雇佣兵的那三千四百公斤银子怎么办呢?”神人回答:“耶和华能把比这更多赐给你。”
10 Felly rhyddhaodd Amaseia y fintai a ddaeth ato o Effraim, a'i hanfon adref. Yr oeddent hwy yn flin iawn gyda Jwda, ac aethant adref yn ddicllon.
10于是亚玛谢把那从以法莲来的雇佣兵解散了,遣送他们回家;因此他们非常恼怒犹大人,就气冲冲地回家去了。
11 Ond ymgryfhaodd Amaseia, ac arweiniodd ei filwyr i Ddyffryn yr Halen, lle lladdodd ddeng mil o filwyr Seir.
11亚玛谢鼓起勇气,率领他的人民到盐谷去,击杀了一万西珥人。
12 Daliodd milwyr Jwda ddeng mil arall ohonynt yn fyw, a mynd � hwy i ben craig a'u taflu oddi arni, nes darnio pob un ohonynt.
12犹大人又生擒了一万人,带到一处崖顶,从崖顶把他们拋下去,使他们都摔得肢离破碎。
13 Ond yr oedd y fintai a waharddodd Amaseia rhag dod gydag ef i'r frwydr wedi anrheithio dinasoedd Jwda, o Samaria i Beth-horon, a lladd tair mil o'u trigolion a chymryd llawer iawn o ysbail.
13但亚玛谢打发回去、不许和他一同作战的雇佣兵,竟侵入犹大各城,从撒玛利亚直到伯.和仑,击杀了三千人,又掠去了很多财物。
14 Pan ddychwelodd Amaseia ar �l gorchfygu'r Edomiaid, daeth � duwiau pobl Seir a'u gosod yn dduwiau iddo'i hun; addolodd hwy ac arogldarthu iddynt.
14亚玛谢拜偶像受责备(王下14:8-10)亚玛谢击败了以东人回来的时候,把西珥人的神像也带回来,立为自己的神,在它们面前叩拜,又向它们烧香。
15 Am hynny digiodd yr ARGLWYDD wrth Amaseia ac anfonodd broffwyd ato. Dywedodd hwnnw wrtho, "Pam yr wyt wedi troi at dduwiau na fedrent achub eu pobl eu hunain rhagot?"
15因此,耶和华向亚玛谢发怒,于是差派一位先知去见他,对他说:“这民族的神不能拯救自己的人民脱离你的手,你为什么还寻求它们呢?”
16 Fel yr oedd yn siarad, dywedodd y brenin, "A ydym wedi dy benodi'n gynghorwr i'r brenin? Taw! Pam y perygli dy fywyd?" Tawodd y proffwyd, ond nid cyn dweud, "Gwn fod Duw wedi penderfynu dy ddinistrio am iti wneud hyn a gwrthod gwrando ar fy nghyngor."
16先知向王讲话的时候,王对他说:“我们立了你作王的谋士吗?住口吧!你要挨打吗?”先知就住口,可是又说:“我知道 神已定意消灭你,因为你作了这事,又不听从我的劝戒。”
17 Wedi ymgynghori, anfonodd Amaseia brenin Jwda neges at Joas fab Jehoahas, fab Jehu, brenin Israel, a dweud, "Tyrd, gad inni ddod wyneb yn wyneb."
17犹大王亚玛谢和群臣商议以后,就派人去见耶户的孙子、约哈斯的儿子、以色列王约阿施,说:“来吧,我们在战场上相见吧!”
18 Anfonodd Joas brenin Israel yn �l at Amaseia brenin Jwda a dweud, "Gyrrodd ysgellyn oedd yn Lebanon at gedrwydden Lebanon, a dweud, 'Rho dy ferch yn wraig i'm mab'. Ond daeth rhyw fwystfil oedd yn Lebanon heibio a mathru'r ysgellyn.
18以色列王约阿施派人去见犹大王亚玛谢,说:“黎巴嫩的蒺藜派人去见黎巴嫩的香柏树,说:‘把你的女儿给我的儿子作妻子吧!’后来有一只黎巴嫩的野兽从那里经过,把蒺藜践踏了。
19 Y mae'n wir iti daro Edom, ond aethost yn ffroenuchel a balch. Yn awr, aros gartref; pam y codi helynt, ac yna cwympo a thynnu Jwda i lawr gyda thi?"
19你心里说你击败了以东人,你就心里骄傲,以这事夸口。现在你留在家里吧,为什么要惹祸,使犹大和你一同覆亡呢?”
20 Ond ni fynnai Amaseia wrando, oherwydd gwaith Duw oedd hyn er mwyn eu rhoi yn llaw Joas am iddynt droi at dduwiau Edom.
20亚玛谢战败逃走(王下14:11-14)亚玛谢却不听从;这原是出于 神,好把他们交在约阿施手里,因为他们寻求以东的神。
21 Felly daeth Joas brenin Israel ac Amaseia brenin Jwda wyneb yn wyneb ger Beth-semes yn Jwda.
21于是以色列王约阿施上来,在犹大的伯.示麦,和犹大王亚玛谢相会于战场上。
22 Gorchfygwyd Jwda gan Israel, a ffodd pawb adref.
22犹大人在以色列人面前被击败,各自逃回家去了。
23 Wedi i Joas brenin Israel ddal brenin Jwda, sef Amaseia fab Joas, fab Jehoahas, yn Beth-semes, daeth ag ef i Jerwsalem, a thorrodd i lawr fur Jerwsalem o Borth Effraim hyd Borth y Gongl, sef pedwar can cufydd.
23以色列王约阿施在伯.示麦捉住了约哈斯的孙子、约阿施的儿子、犹大王亚玛谢,把他带到耶路撒冷,又拆毁耶路撒冷的城墙,从以法莲门直到角门,共两百公尺。
24 Hefyd aeth �'r holl aur, arian a chelfi a gafwyd yn nhu375? Dduw dan ofal Obed-edom, ynghyd � thrysorau'r palas a gwystlon, a dychwelodd i Samaria.
24又把俄别.以东负责看守 神殿里的一切金银和一切器皿,以及王宫里的宝物都掠去,又掳走人质,然后回撒玛利亚去了。
25 Bu Amaseia fab Jehoas, brenin Jwda, fyw am bymtheng mlynedd ar �l marw Joas fab Jehoahas, brenin Israel.
25亚玛谢在拉吉被弒(王下14:17-20)以色列王约哈斯的儿子约阿施死后,犹大王约阿施的儿子亚玛谢还活了十五年。
26 Am weddill hanes Amaseia, o'r dechrau i'r diwedd, onid yw wedi ei ysgrifennu yn llyfr brenhinoedd Jwda ac Israel?
26亚玛谢其余的事迹,一生的始末,不是都记在犹大和以色列诸王记上吗?
27 o'r amser y gwrthododd Amaseia ddilyn yr ARGLWYDD, cynllwyniwyd brad yn ei erbyn yn Jerwsalem. Ffodd yntau i Lachis, ond anfonwyd ar ei �l i Lachis a'i ladd yno.
27自从亚玛谢离弃耶和华以后,在耶路撒冷有人要谋害他;他就逃到拉吉去。谋害他的人派人追到拉吉,在那里把他杀死。
28 Yna cludwyd ef ar feirch, a'i gladdu gyda'i dadau yn Ninas Dafydd.
28然后用马把他的尸体运回来,埋葬在大卫城里,和他的列祖一起。