¹ "Cymerwch ofal i beidio � chyflawni eich dyletswyddau crefyddol o flaen eraill, er mwyn cael eich gweld ganddynt; os gwnewch, nid oes gwobr i chwi gan eich Tad, yr hwn sydd yn y nefoedd.

¹Take heed not to do your alms before men to be seen of them, otherwise ye have no reward with your Father who is in the heavens.

² "Felly, pan fyddi'n rhoi elusen, paid � chanu utgorn o'th flaen, fel y mae'r rhagrithwyr yn gwneud yn y synagogau ac yn yr heolydd, er mwyn cael eu canmol gan eraill. Yn wir, 'rwy'n dweud wrthych, y mae eu gwobr ganddynt eisoes.

²When therefore thou doest alms, sound not a trumpet before thee, as the hypocrites do in the synagogues and in the streets, so that they may have glory from men. Verily I say unto you, They have their reward.

³ Ond pan fyddi di'n rhoi elusen, paid � gadael i'th law chwith wybod beth y mae dy law dde yn ei wneud.

³But thou, when thou doest alms, let not thy left hand know what thy right hand does;

⁴ Felly bydd dy elusen di yn y dirgel, a bydd dy Dad, sydd yn gweld yn y dirgel, yn dy wobrwyo.

⁴so that thine alms may be in secret, and thy Father who sees in secret will render [it] to thee.

⁵ "A phan fyddwch yn gwedd�o, peidiwch � bod fel y rhagrithwyr; oherwydd y maent hwy'n hoffi gwedd�o ar eu sefyll yn y synagogau ac ar gonglau'r heolydd, er mwyn cael eu gweld gan eraill. Yn wir, 'rwy'n dweud wrthych, y mae eu gwobr ganddynt eisoes.

⁵And when thou prayest, thou shalt not be as the hypocrites; for they love to pray standing in the synagogues and in the corners of the streets so that they should appear to men. Verily I say unto you, They have their reward.

⁶ Ond pan fyddi di'n gwedd�o, dos i mewn i'th ystafell, ac wedi cau dy ddrws gwedd�a ar dy Dad sydd yn y dirgel, a bydd dy Dad sydd yn gweld yn y dirgel yn dy wobrwyo.

⁶But *thou*, when thou prayest, enter into thy chamber, and having shut thy door, pray to thy Father who is in secret, and thy Father who sees in secret will render [it] to thee.

⁷ Ac wrth wedd�o, peidiwch � phentyrru geiriau fel y mae'r Cenhedloedd yn gwneud; y maent hwy'n tybied y c�nt eu gwrando am eu haml eiriau.

⁷But when ye pray, use not vain repetitions, as those who are of the nations: for they think they shall be heard through their much speaking.

⁸ Peidiwch felly � bod yn debyg iddynt hwy, oherwydd y mae eich Tad yn gwybod cyn i chwi ofyn iddo beth yw eich anghenion.

⁸Be not ye therefore like them, for your Father knows of what things ye have need before ye beg [anything] of him.

⁹ Felly, gwedd�wch chwi fel hyn: 'Ein Tad yn y nefoedd, sancteiddier dy enw;

⁹Thus therefore pray *ye*: Our Father who art in the heavens, let thy name be sanctified,

¹⁰ deled dy deyrnas; gwneler dy ewyllys, ar y ddaear fel yn y nef.

¹⁰let thy kingdom come, let thy will be done as in heaven so upon the earth;

¹¹ Dyro inni heddiw ein bara beunyddiol;

¹¹give us to-day our needed bread,

¹² a maddau inni ein troseddau, fel yr u375?m ni wedi maddau i'r rhai a droseddodd yn ein herbyn;

¹²and forgive us our debts, as we also forgive our debtors,

¹³ a phaid �'n dwyn i brawf, ond gwared ni rhag yr Un drwg.'

¹³and lead us not into temptation, but save us from evil.

¹⁴ Oherwydd os maddeuwch i eraill eu camweddau, bydd eich Tad nefol hefyd yn maddau i chwi.

¹⁴For if ye forgive men their offences, your heavenly Father also will forgive you [yours],

¹⁵ Ond os na faddeuwch i eraill eu camweddau, ni fydd eich Tad chwaith yn maddau eich camweddau chwi.

¹⁵but if ye do not forgive men their offences, neither will your Father forgive your offences.

¹⁶ "A phan fyddwch yn ymprydio, peidiwch � bod yn wynepdrist fel y rhagrithwyr; y maent hwy'n anffurfio eu hwynebau er mwyn i eraill gael gweld eu bod yn ymprydio. Yn wir, 'rwy'n dweud wrthych, y mae eu gwobr ganddynt eisoes.

¹⁶And when ye fast, be not as the hypocrites, downcast in countenance; for they disfigure their faces, so that they may appear fasting to men: verily I say unto you, They have their reward.

¹⁷ Ond pan fyddi di'n ymprydio, eneinia dy ben a golch dy wyneb,

¹⁷But *thou*, [when] fasting, anoint thy head and wash thy face,

¹⁸ fel nad pobl a gaiff weld dy fod yn ymprydio, ond yn hytrach dy Dad sydd yn y dirgel; a bydd dy Dad, sydd yn gweld yn y dirgel, yn dy wobrwyo.

¹⁸so that thou mayest not appear fasting unto men, but to thy Father who is in secret; and thy Father who sees in secret shall render [it] to thee.

¹⁹ "Peidiwch � chasglu ichwi drysorau ar y ddaear, lle mae gwyfyn a rhwd yn difa, a lle mae lladron yn torri trwodd ac yn lladrata.

¹⁹Lay not up for yourselves treasures upon the earth, where moth and rust spoils, and where thieves dig through and steal;

²⁰ Casglwch ichwi drysorau yn y nef, lle nad yw gwyfyn na rhwd yn difa, a lle nad yw lladron yn torri trwodd nac yn lladrata.

²⁰but lay up for yourselves treasures in heaven, where neither moth nor rust spoils, and where thieves do not dig through nor steal;

²¹ Oherwydd lle mae dy drysor, yno hefyd y bydd dy galon.

²¹for where thy treasure is, there will be also thy heart.

²² "Y llygad yw cannwyll y corff; felly os bydd dy lygad yn hael, bydd dy gorff yn llawn goleuni.

²²The lamp of the body is the eye; if therefore thine eye be single, thy whole body will be light:

²³ Ond os bydd dy lygad yn drachwantus, bydd dy gorff yn llawn tywyllwch. Ac os yw'r goleuni sydd ynot yn dywyllwch, mor fawr yw'r tywyllwch!

²³but if thine eye be wicked, thy whole body will be dark. If therefore the light that is in thee be darkness, how great the darkness!

²⁴ "Ni all neb wasanaethu dau feistr; oherwydd bydd un ai'n cas�u'r naill ac yn caru'r llall, neu'n deyrngar i'r naill ac yn dirmygu'r llall. Ni allwch wasanaethu Duw a Mamon.

²⁴No one can serve two masters; for either he will hate the one and will love the other, or he will hold to the one and despise the other. Ye cannot serve God and mammon.

²⁵ "Am hynny 'rwy'n dweud wrthych, peidiwch � phryderu am eich bywyd, beth i'w fwyta na'i yfed, nac am eich corff, beth i'w wisgo; onid oes mwy i fywyd rhywun na bwyd, a mwy i'w gorff na dillad?

²⁵For this cause I say unto you, Do not be careful about your life, what ye should eat and what ye should drink; nor for your body what ye should put on. Is not the life more than food, and the body than raiment?

²⁶ Edrychwch ar adar yr awyr: nid ydynt yn hau nac yn medi nac yn casglu i ysguboriau, ac eto y mae eich Tad nefol yn eu bwydo. Onid ydych chwi yn llawer mwy gwerthfawr na hwy?

²⁶Look at the birds of the heaven, that they sow not, nor reap, nor gather into granaries, and your heavenly Father nourishes them. Are *ye* not much more excellent than they?

²⁷ Prun ohonoch a all ychwanegu un funud at ei oes trwy bryderu?

²⁷But which of you by carefulness can add to his growth one cubit?

²⁸ A pham yr ydych yn pryderu am ddillad? Ystyriwch lili'r maes, pa fodd y maent yn tyfu; nid ydynt yn llafurio nac yn nyddu.

²⁸And why are ye careful about clothing? Observe with attention the lilies of the field, how they grow: they toil not, neither do they spin;

²⁹ Ond 'rwy'n dweud wrthych, nid oedd gan hyd yn oed Solomon yn ei holl ogoniant wisg i'w chymharu ag un o'r rhain.

²⁹but I say unto you, that not even Solomon in all his glory was clothed as one of these.

³⁰ Os yw Duw yn dilladu felly laswellt y maes, sydd yno heddiw ac yfory yn cael ei daflu i'r ffwrn, onid llawer mwy y dillada chwi, chwi o ychydig ffydd?

³⁰But if God so clothe the herbage of the field, which is to-day, and to-morrow is cast into [the] oven, will he not much rather you, O [ye] of little faith?

³¹ Peidiwch felly � phryderu a dweud, 'Beth yr ydym i'w fwyta?' neu 'Beth yr ydym i'w yfed?' neu 'Beth yr ydym i'w wisgo?'

³¹Be not therefore careful, saying, What shall we eat? or What shall we drink? or What shall we put on?

³² Dyna'r holl bethau y mae'r Cenhedloedd yn eu ceisio; y mae eich Tad nefol yn gwybod fod arnoch angen y rhain i gyd.

³²for all these things the nations seek after; for your heavenly Father knows that ye have need of all these things.

³³ Ond ceisiwch yn gyntaf deyrnas Dduw a'i gyfiawnder ef, a rhoir y pethau hyn i gyd yn ychwaneg i chwi.

³³But seek ye first the kingdom of God and his righteousness, and all these things shall be added unto you.

³⁴ Peidiwch felly � phryderu am yfory, oherwydd bydd gan yfory ei bryder ei hun. Digon i'r diwrnod ei drafferth ei hun.

³⁴Be not careful therefore for the morrow, for the morrow shall be careful about itself. Sufficient to the day [is] its own evil.