1 Cymerodd Abraham wraig arall o'r enw Cetura.
1Abraham took another wife, and her name was Keturah.
2 Ohoni hi ganwyd iddo Simran, Jocsan, Medan, Midian, Isbac a Sua.
2She bore him Zimran, Jokshan, Medan, Midian, Ishbak, and Shuah.
3 Jocsan oedd tad Seba a Dedan; a meibion Dedan oedd Assurim, Letusim a Lewmmim.
3Jokshan became the father of Sheba, and Dedan. The sons of Dedan were Asshurim, Letushim, and Leummim.
4 Meibion Midian oedd Effa, Effer, Hanoch, Abida ac Eldaa. Yr oedd y rhain i gyd yn blant Cetura.
4The sons of Midian: Ephah, Epher, Hanoch, Abida, and Eldaah. All these were the children of Keturah.
5 Rhoddodd Abraham ei holl eiddo i Isaac.
5Abraham gave all that he had to Isaac,
6 Ond tra oedd eto'n fyw, yr oedd Abraham wedi rhoi anrhegion i feibion ei wragedd gordderch, ac wedi eu hanfon ymaith oddi wrth ei fab Isaac, draw i wlad ddwyreiniol.
6but to the sons of Abraham’s concubines, Abraham gave gifts. He sent them away from Isaac his son, while he yet lived, eastward, to the east country.
7 Yr oedd oes gyfan Abraham yn gant saith deg a phump o flynyddoedd.
7These are the days of the years of Abraham’s life which he lived: one hundred seventy-five years.
8 Anadlodd Abraham ei anadl olaf, a bu farw wedi oes hir, yn hen ac oedrannus; a chladdwyd ef gyda'i dylwyth.
8Abraham gave up the spirit, and died in a good old age, an old man, and full of years, and was gathered to his people.
9 Claddwyd ef gan ei feibion Isaac ac Ismael yn ogof Machpela, ym maes Effron fab Sohar yr Hethiad, i'r dwyrain o Mamre,
9Isaac and Ishmael, his sons, buried him in the cave of Machpelah, in the field of Ephron, the son of Zohar the Hittite, which is before Mamre,
10 y maes yr oedd Abraham wedi ei brynu gan yr Hethiaid. Yno y claddwyd Abraham gyda'i wraig Sara.
10the field which Abraham purchased of the children of Heth. Abraham was buried there with Sarah, his wife.
11 Wedi marw Abraham bendithiodd Duw ei fab Isaac, ac arhosodd Isaac ger Beer-lahai-roi.
11It happened after the death of Abraham that God blessed Isaac, his son. Isaac lived by Beer Lahai Roi.
12 Dyma genedlaethau Ismael fab Abraham, a anwyd iddo o Hagar yr Eifftes, morwyn Sara.
12Now this is the history of the generations of Ishmael, Abraham’s son, whom Hagar the Egyptian, Sarah’s handmaid, bore to Abraham.
13 Dyma enwau meibion Ismael, yn nhrefn eu geni: Nebaioth, cyntafanedig Ismael, a Cedar, Adbeel, Mibsam,
13These are the names of the sons of Ishmael, by their names, according to the order of their birth: the firstborn of Ishmael, Nebaioth, then Kedar, Adbeel, Mibsam,
14 Misma, Duma, Massa,
14Mishma, Dumah, Massa,
15 Hadad, Tema, Jetur, Naffis a Cedema.
15Hadad, Tema, Jetur, Naphish, and Kedemah.
16 Dyna feibion Ismael, a dyna enwau deuddeg tywysog y llwythau yn �l eu trefi a'u gwersylloedd.
16These are the sons of Ishmael, and these are their names, by their villages, and by their encampments: twelve princes, according to their nations.
17 Hyd oes Ismael oedd cant tri deg a saith o flynyddoedd; anadlodd ei anadl olaf, a chladdwyd ef gyda'i dylwyth.
17These are the years of the life of Ishmael: one hundred thirty-seven years. He gave up the spirit and died, and was gathered to his people.
18 Yr oeddent yn trigo o Hafila hyd Sur, i'r dwyrain o'r Aifft, i gyfeiriad Asyria; yr oeddent yn erbyn eu holl frodyr.
18They lived from Havilah to Shur that is before Egypt, as you go toward Assyria. He lived opposite all his relatives.
19 Dyma genedlaethau Isaac fab Abraham: tad Isaac oedd Abraham,
19This is the history of the generations of Isaac, Abraham’s son. Abraham became the father of Isaac.
20 ac yr oedd Isaac yn ddeugain mlwydd oed pan gymerodd yn wraig Rebeca ferch Bethuel yr Aramead o Padan Aram, chwaer Laban yr Aramead.
20Isaac was forty years old when he took Rebekah, the daughter of Bethuel the Syrian of Paddan Aram, the sister of Laban the Syrian, to be his wife.
21 A gwedd�odd Isaac ar yr ARGLWYDD dros ei wraig, am ei bod heb eni plentyn. Atebodd yr ARGLWYDD ei weddi, a beichiogodd ei wraig Rebeca.
21Isaac entreated Yahweh for his wife, because she was barren. Yahweh was entreated by him, and Rebekah his wife conceived.
22 Aflonyddodd y plant ar ei gilydd yn ei chroth, a dywedodd hithau, "Pam y mae fel hyn arnaf?" Aeth i ymofyn �'r ARGLWYDD,
22The children struggled together within her. She said, “If it be so, why do I live?” She went to inquire of Yahweh.
23 a dywedodd yr ARGLWYDD wrthi, "Dwy genedl sydd yn dy groth, a gwahenir dau lwyth o'th fru, bydd y naill yn gryfach na'r llall, a'r hynaf yn gwasanaethu'r ieuengaf."
23Yahweh said to her, “Two nations are in your womb. Two peoples will be separated from your body. The one people will be stronger than the other people. The elder will serve the younger.”
24 Pan ddaeth ei dyddiau i esgor, yr oedd gefeilliaid yn ei chroth.
24When her days to be delivered were fulfilled, behold, there were twins in her womb.
25 Daeth y cyntaf allan yn goch, a'i holl gorff fel mantell flewog; am hynny galwyd ef Esau.
25The first came out red all over, like a hairy garment. They named him Esau.
26 Wedyn daeth ei frawd allan, a'i law yn gafael yn sawdl Esau; am hynny galwyd ef Jacob. Yr oedd Isaac yn drigain oed pan anwyd hwy.
26After that, his brother came out, and his hand had hold on Esau’s heel. He was named Jacob. Isaac was sixty years old when she bore them.
27 Tyfodd y bechgyn, a daeth Esau yn heliwr medrus, yn u373?r y maes; ond yr oedd Jacob yn u373?r tawel, yn byw mewn pebyll.
27The boys grew. Esau was a skillful hunter, a man of the field. Jacob was a quiet man, living in tents.
28 Yr oedd Isaac yn hoffi Esau, am ei fod yn bwyta o'i helfa; ond yr oedd Rebeca yn hoffi Jacob.
28Now Isaac loved Esau, because he ate his venison. Rebekah loved Jacob.
29 Un tro pan oedd Jacob yn berwi cawl, daeth Esau o'r maes ar ddiffygio.
29Jacob boiled stew. Esau came in from the field, and he was famished.
30 A dywedodd Esau wrth Jacob, "Gad imi fwyta o'r cawl coch yma, oherwydd yr wyf ar ddiffygio." Dyna pam y galwyd ef Edom.
30Esau said to Jacob, “Please feed me with that same red stew, for I am famished.” Therefore his name was called Edom.
31 Dywedodd Jacob, "Gwertha imi'n awr dy enedigaeth-fraint."
31Jacob said, “First, sell me your birthright.”
32 A dywedodd Esau, "Pa les yw genedigaeth-fraint i mi, a minnau ar fin marw?"
32Esau said, “Behold, I am about to die. What good is the birthright to me?”
33 Dywedodd Jacob, "Dos ar dy lw i mi yn awr." Felly aeth ar ei lw, a gwerthu ei enedigaeth-fraint i Jacob.
33Jacob said, “Swear to me first.” He swore to him. He sold his birthright to Jacob.
34 Yna rhoddodd Jacob fara a chawl ffacbys i Esau; bwytaodd ac yfodd, ac yna codi a mynd ymaith. Fel hyn y diystyrodd Esau ei enedigaeth-fraint.
34Jacob gave Esau bread and stew of lentils. He ate and drank, rose up, and went his way. So Esau despised his birthright.