¹ای قوم من به تعلیمات من گوش دهید و به سخنان دهانم گوش فرا دهید.

¹ ای قوم من، تعالیم مرا بشنوید و به آنچه به شما می‌گویم، توجّه نمایید.

²دهان خود را به مَثَل ها باز خواهم کرد و چیزهای را شرح خواهم داد که از بنای عالم مخفی بوده است،

² می‌‌‌‌خواهم با شما با مَثَلها صحبت کنم و شما را از اسرار گذشته،

³چیزهای که شنیده و دانسته ایم و پدران ما برای ما بیان کرده اند.

³ چیزهایی را که از نیاکان خود شنیده و یاد گرفته‌ایم، آگاه نمایم.

⁴ما هم آن ها را از فرزندان ایشان پنهان نخواهیم کرد. ستایشات خداوند را و قدرت او و معجزات شگفت انگیزی را که او کرده است، برای نسل های آینده بیان می کنیم.

⁴ ما اینها را از فرزندان خود مخفی نمی‌کنیم، بلکه آنها را برای نسلهای آینده بازگو می‌کنیم تا آنها نیز بدانند که، خداوند چه کارهای عجیب و شگفت‌انگیزی انجام داده است.

⁵خداوند شهادتی در یعقوب برپا داشت و احکامی در اسرائیل وضع کرد و پدران ما را امر فرمود که آن ها را به فرزندان خود تعلیم دهند،

⁵ خدا احکام و قوانینی را به قوم اسرائیل و به فرزندان یعقوب داد. او به نیاکان ما دستور داد که آنها را به فرزندان خود بیاموزند،

⁶تا نسل آینده آن ها را بدانند و فرزندانی که در آینده متولد می گردند نیز برخاسته و آن ها را به فرزندان خود بیان نمایند.

⁶ تا نسلهای بعدی هم این احکام را یاد بگیرند و به نوبهٔ خود به نسلهای آینده بیاموزند.

⁷و ایشان به خدا توکل نمایند و اعمال خدا را فراموش نکنند بلکه احکام او را اطاعت کنند.

⁷ به این ترتیب آنها یاد می‌گیرند که به خداوند توکّل نمایند و آنچه را که او انجام داده است فراموش نخواهند کرد، بلکه پیوسته اوامر او را اطاعت خواهند نمود.

⁸تا مثل پدران خود نسل سرکش و فتنه انگیز نشوند که دل شان با خدا راست نبود و نه روح ایشان بسوی خدا وفادار.

⁸ آنها مانند اجداد خود، مردمی سرکش و فتنه‌انگیز نخواهند بود، زیرا آنها کسانی بودند که به خدا وفادار نبودند و در ایمانشان استوار نماندند.

⁹مردم افرایم با وجودیکه با تیر و کمان مسلح بودند، در روز جنگ فرار کردند.

⁹ طایفهٔ افرایم با وجودی که با تیر و کمان مسلّح بودند، در روز جنگ فرار کردند.

¹⁰پیمان خدا را نگاه نداشتند و مطابق احکام او عمل نکردند.

¹⁰ آنها به پیمان خود با خدا وفا نکردند و احکام او را بجا نیاوردند.

¹¹کارهای خداوند را فراموش کردند و معجزاتی را که او به ایشان ظاهر کرده بود.

¹¹ آنها معجزات و کارهای خدا را فراموش کردند.

¹²در برابر چشمان پدران شان در سرزمین مصر و صوعَن، کارهای شگفت انگیزی بعمل آورد.

¹² كارهایی را که خدا در برابر چشمان نیاکانشان در سرزمین مصر و دیار صوعن انجام داد.

¹³آب بحر را دو شق کرده، ایشان را عبور داد و آبها را مانند دیوار برپا داشت.

¹³ خدا دریا را شکافت و آبها را مانند دیوار نگه ‌داشت و آنها را از میان آن گذرانید.

¹⁴در روز آن ها را در زیر سایۀ ابر و هنگام شب با نور آتش هدایت می نمود.

¹⁴ هنگام روز آنها را به وسیلهٔ ابر، و تمام شب با نور آتش هدایت می‌کرد.

¹⁵در بیابان صخره ها را بشگافت و آب فراوان، مثل آبی که از عمق ها به دست می آید، به آن ها فراهم نمود.

¹⁵ در بیابان، صخره‌ها را شکافت و از اعماق زمین، به آنها آب فراوان داد.

¹⁶آب از صخره ها فوران کرد و مثل نهرها جاری شد.

¹⁶ او از صخره، چشمه به وجود آورد و آب را مانند رودخانه جاری ساخت.

¹⁷با وجود همۀ اینها، بار دیگر نسبت به او گناه ورزیدند و در برابر خدای متعال در بیابان آشوب برپا کردند.

¹⁷ ولی ایشان باز نسبت به خدای متعال، گناه ورزیدند و در بیابان از او سرپیچی کردند.

¹⁸در دلهای خود خداوند را امتحان کردند، زیرا از او برای ارضای نفس خود غذا خواستند.

¹⁸ در دلهای خود، خدا را امتحان کردند و از او غذایی مطابق میل خودشان خواستند.

¹⁹بر ضد خدا حرف می زدند و می گفتند: «آیا خدا می تواند در این بیابان سفره ای برای ما تهیه کند؟

¹⁹ علیه خدا حرف می‌زدند و می‌گفتند: «آیا خدا می‌تواند در این بیابان برای ما خوراک تهیّه کند؟

²⁰بلی، دیدیم که او صخره را زد و آبها روان شد و نهرها جاری گردید، پس آیا می تواند نان را نیز بدهد و گوشت برای قوم برگزیدۀ خود حاضر سازد؟»

²⁰ درست است که او توانست صخره را بزند و رود جاری شود، آیا می‌تواند برای ما نان و گوشت نیز فراهم کند؟»

²¹وقتی خداوند این را شنید، غضبناک شد و آتش در یعقوب شعله ور شد و خشم بر اسرائیل افروخته گردید،

²¹ وقتی خداوند شکایت آنها را شنید، بسیار خشمگین شد و آتش غضب او بر بنی‌اسرائیل شعله‌ور گردید،

²²زیرا به خدا ایمان نداشته و به قدرت نجات بخش او اعتماد نکردند.

²² زیرا آنها به خدا ایمان نداشتند و باور نمی‌کردند که او آنها را نجات خواهد داد.

²³پس ابر ها را از بالا امر فرمود و دریچه های آسمان را گشود.

²³ ولی خداوند به آسمان فرمان داد و درهای آسمان گشوده شدند

²⁴آنگاه «مَنّا» را بر ایشان بارانید تا بخورند و غلۀ آسمان را به ایشان بخشید.

²⁴ و غلّهٔ آسمانی یعنی مَنّا را بر ایشان بارانید تا بخورند.

²⁵مردمان از غذای فرشتگان خوردند و آذوقۀ فراوان داشتند.

²⁵ بنابراین آنها غذای فرشتگان را خوردند و خدا آذوقهٔ فراوان به آنان عطا فرمود.

²⁶باد شرقی را در آسمان وزانید و با قدرت خود باد جنوبی را آورد.

²⁶ به باد شرقی امر فرمود که بوزد و با قدرت خود، باد جنوبی را به وزش آورد.

²⁷گوشت را برای شان مثل غبار فرستاد یعنی پرندگان را مانند ریگ دریا.

²⁷ گوشت را مانند باران و پرندگان را مانند ریگ کنار دریا از آسمان

²⁸او آنرا در بین خیمه ها و اطراف اقامتگاه شان فرود آورد.

²⁸ در بین اردو‌ها و اطراف اقامتگاه آنها فروریخت.

²⁹همگی خوردند و سیر شدند و آنچه که نفس شان آرزو داشت، به آن ها داده شد.

²⁹ پس همگی خوردند و سیر شدند و خدا، آنچه را که می‌خواستند به آنها داد.

³⁰ایشان از طمع خود دست بردار نبوده و غذای دهن را هنوز فرو نبرده بودند،

³⁰ درحالی که لقمه در دهان ایشان بود و هنوز مشتاق خوردن بودند،

³¹که غضب خدا بر ایشان شعله ور گردیده، تنومندان شان را کشت و جوانان اسرائیل را هلاک ساخت.

³¹ آتش خشم خداوند بر آنها شعله‌ور گردید و نیرومندترین و بهترین جوانانشان را هلاک کرد.

³²با وجود این همه، آن ها دست از گناه نکشیدند و به معجزات او ایمان نیاوردند.

³² با وجود همهٔ اینها، آنها دست از گناه نکشیدند و با آن که آن‌همه معجزات را دیدند، اعتماد نکردند.

³³بنابران او کاری کرد که روزهای شان در بیهودگی گذشت و سال های شان در وحشت و ترس.

³³ بنابراین خداوند عمرشان را کوتاه، و روزگارشان را با ترس و لرز همراه نمود.

³⁴هنگامیکه عده ای از آنها را کشت، بقیه به خدا رو آورده، توبه نمودند و حضور او را طلبیدند.

³⁴ هرگاه تعدادی از آنها را می‌کشت، بقیّه به سوی او بازگشت می‌نمودند و از صمیم دل توبه می‌کردند.

³⁵آن ها به یاد آوردند که خدا صخرۀ ایشان و خدای متعال رهانندۀ ایشان است.

³⁵ آنها به یاد می‌آوردند که خدا پشت و پناه آنهاست و پروردگار متعال، رهانندهٔ ایشان است.

³⁶اما با دهان خود به او چاپلوسی کردند و با زبان خویش به او دروغ گفتند،

³⁶ امّا حرفهای آنها همه دروغ بود و از روی راستی و صفا حرف نمی‌زدند.

³⁷زیرا که دل ایشان با او راست نبود و به عهد وی وفادار نماندند.

³⁷ دلهایشان با خدا راست نبود و به پیمان خود با خدا وفا نکردند.

³⁸اما او از روی رحمت خود گناه ایشان را بخشیده، آن ها را هلاک نساخت بلکه بارها از غضب خود برگشته و تمامیِ خشم خود را ظاهر نکرد.

³⁸ امّا خدا با رحمت خود گناهانشان را بخشید و آنها را نابود نکرد. او بارها خشمگین شد امّا خشم خود را فرو نشانید.

³⁹و بیاد آورد که آن ها بشر هستند و مثل بادی که می وزد و بر نمی گردد.

³⁹ او به یاد آورد که آنها انسان فانی هستند و مانند بادی هستند که فقط لحظه‌ای می‌وزد و دیگر بر نمی‌گردد.

⁴⁰آن ها به مراتب در بیابان در مقابل او سرکشی نمودند و در صحرا او را رنجانیدند.

⁴⁰ آنها بارها در بیابان در مقابل او سرکشی کردند و او را رنجاندند.

⁴¹بارها او را امتحان کردند و به قدوسِ اسرائیل بی حرمتی نمودند.

⁴¹ آنها بارها او را آزمایش کردند و خدای مقدّس اسرائیل را آزردند.

⁴²قدرت او را به خاطر نداشتند، روزی که ایشان را از دشمن رهانیده بود،

⁴² قدرت عظیم او را فراموش کردند، و روزی که او آنها را از دست دشمنانشان آزاد کرد، به یاد نیاوردند،

⁴³که چگونه نشانه های خود را در مصر ظاهر ساخت و معجزات خود را در دیار صوعَن.

⁴³ زمانی که او قدرت عظیم خود را با معجزات و عجایب، بر منطقهٔ صوعن در سرزمین مصر آشکار کرد.

⁴⁴دریاها و نهرهای شان را به خون تبدیل کرد، طوریکه آب برای نوشیدن نداشتند.

⁴⁴ آب رود‏ها را به خون تبدیل کرد، طوری که مصریان آب برای خوردن نداشتند.

⁴⁵انواع حشرات نیشدار را فرستاد که آن ها را گزیدند و بقه ها که به آن ها آسیب رسانیدند.

⁴⁵ و انواع پشه‌ها را فرستاد تا آنها را بگزند و قورباغه‏‌هایی که آنها را هلاک می‌کردند.

⁴⁶کِشت و زراعت شان را بوسیلۀ کرمها تلف کرد. محصول زحمت شان را خوراک ملخ ها ساخت.

⁴⁶ کِشت و زراعتشان را و محصول زحماتشان را خوراک ملخها ساخت.

⁴⁷تاکستان ایشان را با ژاله خراب کرد و درختان انجیر شان را با ژاله های بزرگ.

⁴⁷ تاکستانهای ایشان را به وسیلهٔ تگرگ و درختان انجیرشان را با سرما از بین برد.

⁴⁸رمه و گلۀ شان را به ژاله سپرد و مواشی شان را به شعله های برق.

⁴⁸ رمه‏‌ها و گلّه‏‌هایشان را با تگرگ و رعد و برق نابود کرد.

⁴⁹آتش خشم خود را بر ایشان فرستاد، یعنی غضب و خشم شدید و مصیبت را با فرشتگان هلاکت.

⁴⁹ او خشم هولناک و غضب خود را مانند فرشتگان مرگ فرستاد. تا ایشان را به اضطرابی عظیم گرفتار سازد.

⁵⁰غضب خود را جاری ساخت و جان ایشان را از موت نرهانید، بلکه به مرض کشندۀ وبا تسلیم نمود.

⁵⁰ او از خشم خود دست نکشید، بلکه بلایی فرستاد و آنان را هلاک نمود.

⁵¹همۀ نخست زادگان مصریان را کشت و اولباری های قوّت ایشان را در خیمه های حام.

⁵¹ تمام پسران نخستزادهٔ مصریان را هلاک کرد.

⁵²آنگاه قوم برگزیدۀ خود را مثل گوسفندان از مصر بیرون آورد و ایشان را در بیابان همچون گله ای رهنمایی نمود.

⁵² آنگاه قوم خود را مانند یک شبان راهنمایی کرد و آنان را در بیابان هدایت نمود.

⁵³ایشان را در امنیت رهبری کرد تا نترسند، اما بحر دشمنان شان را در کام خود فرو برد.

⁵³ او آنان را در امنیّت رهبری کرد و آنها هیچ ترسی نداشتند. امّا دریا، دشمنان ایشان را غرق نمود.

⁵⁴بعد ایشان را به سرزمین مقدس خود آورد، به این کوهی که با قدرت دست راست خود حاصل کرده بود.

⁵⁴ او آنها را به سرزمین مقدّس خود، بر کوهی که خود آن را تسخیر نموده بود، آورد.

⁵⁵امت ها را پیش روی ایشان بیرون راند و مُلک شان را با ریسمان تقسیم نموده و قبایل اسرائیل را در خیمه های ایشان ساکن گردانید.

⁵⁵ ساکنان آنجا را در مقابل چشمان آنان بیرون راند و سرزمینشان را بین طایفه‌های اسرائیل تقسیم کرد و به عنوان مِلکیّت به آنها بخشید.

⁵⁶لیکن آن ها بازهم خدای متعال را امتحان کردند، به او آشوب برپا کردند و شهادات او را نگاه نداشتند.

⁵⁶ امّا آنها بار دیگر طغیان کردند و خدای متعال را امتحان نمودند و دستورات او را اطاعت نکردند.

⁵⁷ایشان برگشته، مانند پدران خود خیانت ورزیدند و مثل کمان نادرست، منحرف شدند.

⁵⁷ مانند نیاکان خود به راه کج رفتند، و همچون کمان کج غیر قابل اعتماد شدند.

⁵⁸با ساختن بتخانه ها در جاهای بلند خشم او را برافروختند و با پرستش بتهای خویش غیرت او را به هیجان آوردند.

⁵⁸ با ساختن پرستشگاهها و پرستش بُتها و خدایان غیر، آتش خشم او را برافروختند.

⁵⁹چون خدا این را شنید، غضبناک گردید و از اسرائیل به شدت متنفر گردید.

⁵⁹ چون خدا آن وضع را دید به خشم آمد و قوم اسرائیل را از حضور خود راند.

⁶⁰پس خیمۀ شیلو را ترک نمود، آن خیمه ای که جای سکونت را که در میان آدمیان برپا ساخته بود.

⁶⁰ خیمهٔ شیلوه را -‌که جای سکونت او با آدمیان بود- ترک کرد.

⁶¹به دشمنان موقع داد تا صندوق پیمان را که نشانۀ قدرت او بود، به اسیری برند و جلال خود را به دست ایشان سپرد.

⁶¹ به دشمنان فرصت داد تا صندوق پیمان را که نشانهٔ قدرت و جلال او بود، به یغما ببرند.

⁶²قوم برگزیدۀ خود را به شمشیر تسلیم نمود و بر میراث خود غضبناک گردید.

⁶² او از قوم خود خشمگین شد و آنان را به شمشیر دشمنانشان سپرد.

⁶³جوانان آن ها را در آتش هلاک ساخت و دوشیزگان شان بی شوهر ماندند.

⁶³ جوانانشان در آتش جنگ سوختند و دختران جوان بی‌شوهر ماندند.

⁶⁴کاهنان شان با شمشیر بقتل رسیدند و بیوه های شان امکان عزاداری را نداشتند.

⁶⁴ کاهنانشان با شمشیر به قتل رسیدند و بیوه‌های ایشان اجازهٔ ماتم و عزاداری نداشتند.

⁶⁵سرانجام خداوند مثل کسی که بیدار شده و مانند شخص نیرومندی که از باده سرخوش گردیده است،

⁶⁵ سرانجام، خداوند مانند کسی‌که از خواب بیدار شود و مانند پهلوانی سرخوش از شراب، برخاست.

⁶⁶دشمنان خود را به عقب راند و برای همیشه خجل و سرکوب ساخت.

⁶⁶ دشمنان خود را به عقب راند و برای همیشه خجل و رسوا ساخت.

⁶⁷خانوادۀ یوسف را رد کرد و قبیلۀ افرایم را نپذیرفت،

⁶⁷ خانوادهٔ یوسف را رد کرد و طایفهٔ افرایم را نپذیرفت،

⁶⁸بلکه قبیلۀ یهودا و کوه سهیون را که دوست می داشت، برگزید.

⁶⁸ بلکه طایفهٔ یهودا را، و کوه صهیون را که دوست می‌داشت، برگزید.

⁶⁹او در آنجا عبادتگاه خود را مثل کوههای بلند و مثل زمین که استوار و همیشه پایدار است، بنا کرد.

⁶⁹ در آنجا معبد بزرگ خود را که چون آسمان و زمین استوار و پایدار است، برپا نمود.

⁷⁰بندۀ خود، داود را برگزید و او را از آغل های گوسفندان گرفت.

⁷⁰ بندهٔ خود داوود را برگزید، او را از چراگاه گوسفندان بیرون آورد،

⁷¹او را از عقب میش های شیری آورد تا قوم برگزیدۀ او یعقوب و میراث او اسرائیل را چوپانی کند.پس داود ایشان را با صداقت دل چوپانی نمود و با مهارت دست هدایت کرد.

⁷¹ جایی که گوسفندان پدرش را شبانی می‌کرد، تا شبان قوم او، یعنی بنی‌اسرائیل باشد. داوود نیز از صمیم دل و با کاردانی، پیشوایی آنها را به عهده گرفت.

⁷²پس داود ایشان را با صداقت دل چوپانی نمود و با مهارت دست هدایت کرد.

⁷² داوود نیز از صمیم دل و با کاردانی، پیشوایی آنها را به عهده گرفت.