¹And it came to pass, when Jesus had finished these words, he withdrew from Galilee, and came to the coasts of Judaea beyond the Jordan;

¹Ug nahatabo, nga sa nakahuman si Jesus niining mga pulonga, mipahawa siya sa Galilea ug miadto sa mga utlanan sa Judea didto dapit sa Jordan.

²and great crowds followed him, and he healed them there.

²Ug mingsunod kaniya ang mga dagkung panon sa katawohan ug sila giayo niya didto.

³And the Pharisees came to him tempting him, and saying, Is it lawful for a man to put away his wife for every cause?

³Ug mingduol kaniya ang mga Fariseo sa pagtintal kaniya, nga nagaingon: Matarung ba sa usa ka lalake ang pagbiya sa iyang asawa sa bisan unsang hinungdan?

⁴But he answering said [to them], Have ye not read that he who made [them], from the beginning made them male and female,

⁴Ug siya mitubag ug miingon kanila: Wala ba ninyo hibasahi nga ang nagbuhat kanila sa sinugdan, nagbuhat kanila nga lalake ug babaye,

⁵and said, On account of this a man shall leave father and mother, and shall be united to his wife, and the two shall be one flesh?

⁵Ug nag-ingon: Tungod niini nga hinungdan, biyaan sa usa ka tawo ang iyang amahan ug inahan, ug makighiusa sa iyang asawa, ug silang duha mahimong usa lamang ka lawas?

⁶so that they are no longer two, but one flesh. What therefore God has joined together, let not man separate.

⁶Sa pagkaagi nga dili na sila duha kondili usa na lamang ka lawas. Busa, ang gihiusa sa Dios dili pagabulagon sa tawo.

⁷They say to him, Why then did Moses command to give a letter of divorce and to send [her] away?

⁷Sila nag-ingon kaniya: Busa nganong nagsugo si Moises sa paghatag ug kalig-onan sa panagbulag ug sa pagbiya sa asawa?

⁸He says to them, Moses, in view of your hardheartedness, allowed you to put away your wives; but from the beginning it was not thus.

⁸Siya nag-ingon kanila: Tungod sa kagahi sa inyong kasingkasing, si Moises nagtugot kaninyo sa pagbiya sa inyong mga asawa; apan sukad sa sinugdan, dili sama niini.

⁹But I say unto you, that whosoever shall put away his wife, not for fornication, and shall marry another, commits adultery; and he who marries one put away commits adultery.

⁹Ug ako nagaingon kaninyo nga bisan kinsa nga magabiya sa iyang asawa, gawas sa hinungdan sa pagpakighilawas, ug kong magpakasal sa uban, nagapanapaw siya; ug ang magpakasal sa biniyaan, nagapanapaw siya.

¹⁰His disciples say to him, If the case of the man be so with his wife, it is not good to marry.

¹⁰Ang iyang mga tinon-an miingon kaniya: Kong ang kahimtang sa tawo mao kana kauban sa iyang asawa, dili maayo nga mangasawa.

¹¹And he said to them, All cannot receive this word, but those to whom it has been given;

¹¹Apan siya nag-ingon kanila: Dili ang tanan makadawat niining pulonga kondili kadto lamang ginahatagan.

¹²for there are eunuchs which have been born thus from [their] mother's womb; and there are eunuchs who have been made eunuchs of men; and there are eunuchs who have made eunuchs of themselves for the sake of the kingdom of the heavens. He that is able to receive [it], let him receive [it].

¹²Kay adunay mga lalake nga eunuco nang daan sukad sa tiyan sa ilang inahan; ug adunay ubang mga eunuco nga gihimo sa mga tawo; ug adunay ubang mga eunuco nga nahimong ingon niini tungod sa gingharian sa langit. Ang makahimo sa pagdawat niini, padawata siya.

¹³Then there were brought to him little children that he might lay his hands on them and pray; but the disciples rebuked them.

¹³Unya gipanagdala kaniya ang mga bata, aron iyang pagapandungan sila sa iyang mga kamot, ug mag-ampo siya. Ug ang mga tinon-an nagbadlong kanila.

¹⁴But Jesus said, Suffer little children, and do not hinder them from coming to me; for the kingdom of the heavens is of such:

¹⁴Apan si Jesus miingon: Pasagdi ninyo ang mga bata, ug dili ninyo pagdid-an nga manganhi kanako, kay alang kanila ang gingharian sa langit.

¹⁵and having laid his hands upon them, he departed thence.

¹⁵Ug sa iyang napandungan sila sa iyang mga kamot mipahawa siya didto.

¹⁶And lo, one coming up said to him, Teacher, what good thing shall I do that I may have life eternal?

¹⁶Ug, ania karon, may usa nga miduol kaniya ug miingon: Magtutudlo nga maayo, unsay maayo nga pagabuhaton ko, aron akong maangkon ang kinabuhi nga walay katapusan?

¹⁷And he said to him, What askest thou me concerning goodness? one is good. But if thou wouldest enter into life, keep the commandments.

¹⁷Ug siya miingon kaniya: Nganong ginganlan mo ako nga maayo? Walay bisan kinsa nga maayo, kondili usa lamang, ang Dios. Apan kong buot ka mosulod sa kinabuhi, bantayi ang mga sugo.

¹⁸He says to him, Which? And Jesus said, Thou shalt not kill, Thou shalt not commit adultery, Thou shalt not steal, Thou shalt not bear false witness,

¹⁸Ug siya miingon kaniya: Hain ba kanila? Ug si Jesus miingon: Dili ka magpatay; dili ka manapaw; dili ka mangawat; dili ka magsaksi sa bakak;

¹⁹Honour thy father and thy mother, and Thou shalt love thy neighbour as thyself.

¹⁹Tumahod ka sa imong amahan ug sa imong inahan; ug higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon.

²⁰The young man says to him, All these have I kept; what lack I yet?

²⁰Ang ulitawo miingon kaniya: Ngatanan kining mga butanga gibantayan ko sukad sa akong pagkabata. Unsa pa ang kulang kanako?

²¹Jesus said to him, If thou wouldest be perfect, go, sell what thou hast and give to [the] poor, and thou shalt have treasure in heaven; and come, follow me.

²¹Miingon si Jesus kaniya: Kong buot ka maghingpit, lumakaw ka, ibaligya mo ang imong kahimtang, ug ihatag mo sa mga kabus; ug may bahandi ka sa langit; ug umari ka ug sumunod kanako.

²²But the young man, having heard the word, went away grieved, for he had large possessions.

²²Ug sa hingdunggan sa ulitawo ang iyang mga pulong, milakaw nga nagsubo, kay adunay daghan siya nga bahandi.

²³And Jesus said to his disciples, Verily I say unto you, A rich man shall with difficulty enter into the kingdom of the heavens;

²³Ug si Jesus miingon sa iyang mga tinon-an: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga makuli gayud ang pagsulod sa usa ka dato sa gingharian sa langit.

²⁴and again I say unto you, It is easier for a camel to enter a needle's eye than a rich man into the kingdom of God.

²⁴Ug nagaingon pa usab ako kaninyo, nga labi pang masayon nga ang usa ka camello molusot sa mata sa usa ka dagum, kay sa usa ka dato nga mosulod sa gingharian sa Dios.

²⁵And when the disciples heard [it] they were exceedingly astonished, saying, Who then can be saved?

²⁵Ug sa hingdunggan kini sa mga tinon-an, nanghikugang sila sa hilabihan nga nagaingon: Busa, kinsa man diay ang arang maluwas?

²⁶But Jesus, looking on [them], said to them, With men this is impossible; but with God all things are possible.

²⁶Ug sa gitan-aw sila ni Jesus, nag-ingon kanila: Sa mga tawo kini dili mahimo, apan sa Dios ang tanang mga butang mahimo.

²⁷Then Peter answering said to him, Behold, *we* have left all things and have followed thee; what then shall happen to us?

²⁷Unya mitubag si Pedro ug miingon kaniya: Ania karon, gipamiyaan namo ang tanan namo nga kahimtang, ug nanagsunod kami kanimo, busa, unsa ang mabatonan namo?

²⁸And Jesus said to them, Verily I say unto you, That *ye* who have followed me, in the regeneration when the Son of man shall sit down upon his throne of glory, *ye* also shall sit on twelve thrones, judging the twelve tribes of Israel.

²⁸Ug si Jesus nag-ingon kanila: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga kamo nga misunod kanako, sa panahon sa pagbag-o sa tanan nga ang Anak sa tawo magalingkod sa lingkoranan nga harianon sa iyang himaya, kamo magalingkod usab sa napulo ug duha ka lingkoranan nga harianon, sa paghukom sa napulo ug duha ka banay ni Israel.

²⁹And every one who has left houses, or brethren, or sisters, or father, or mother, or wife, or children, or lands, for my name's sake, shall receive a hundredfold, and shall inherit life eternal.

²⁹Ug bisan kinsa kadtong magabiya sa iyang mga balay kun mga igsoon nga lalake, kun mga igsoon nga babaye, kun amahan, kun inahan, kun asawa, kun mga anak, kun mga uma, tungod sa akong ngalan, magadawat ug usa ka gatus ka pilo, ug magapanunod sa kinabuhi nga walay katapusan.

³⁰But many first shall be last, and last first.

³⁰Apan daghan nga mga nahauna, nga manghiulahi; ug mga naulahi nga manghiuna.