¹And Jesus answering spoke to them again in parables, saying,

¹Ug sa mitubag si Jesus, nagsulti pag-usab kanila sa sambingay nga nagaingon.

²The kingdom of the heavens has become like a king who made a wedding feast for his son,

²Ang gingharian sa langit sama sa usa ka hari nga nagakombira sa kasal sa iyang anak.

³and sent his bondmen to call the persons invited to the wedding feast, and they would not come.

³Ug gipaadto niya ang iyang mga ulipon aron panawgon nila ang mga dinapit sa kasal. Ug nagdumili sila sa pag-adto.

⁴Again he sent other bondmen, saying, Say to the persons invited, Behold, I have prepared my dinner; my oxen and my fatted beasts are killed, and all things ready; come to the wedding feast.

⁴Gipaadtoan na usab niya sa laing mga ulipon nga nagaingon: Ania karon, naandam ko na ang pagkaon; ang akong mga nati ug mga hayup nga mga gipatambok, nangaihaw, ug ang tanan nahikay na gayud, umari kamo sa kasal.

⁵But they made light of it, and went, one to his own land, and another to his commerce.

⁵Apan wala sila magtagad niini ug nanlakat sila: ang usa, sa iyang kaugalingong uma; ang usa, sa iyang patigayon,

⁶And the rest, laying hold of his bondmen, ill-treated and slew [them].

⁶Ug ang uban nanagdakup sa iyang mga ulipon, ug kini gipasipalahan nila ug gipamatay.

⁷And [when] the king [heard of it he] was wroth, and having sent his forces, destroyed those murderers and burned their city.

⁷Apan ang hari nasuko, ug gipaadtoan niya sa iyang mga sundalo, ug gipalaglag niya kadtong mga mamumuno, ug gipasunog ang lungsod nila.

⁸Then he says to his bondmen, The wedding feast is ready, but those invited were not worthy;

⁸Ug nag-ingon sa iyang mga ulipon: Sa pagkamatuod ang kasal nahikay na, apan ang mga dinapit dili mga takus.

⁹go therefore into the thoroughfares of the highways, and as many as ye shall find invite to the wedding feast.

⁹Busa pangadto kamo sa mga kinasang-an sa mga dalan, ug ang tanan nga hingkit-an ninyo, dapita ninyo sa kombira sa kasal.

¹⁰And those bondmen went out into the highways, and brought together all as many as they found, both evil and good; and the wedding feast was furnished with guests.

¹⁰Ug sa nanagpanlakaw kadtong mga ulipon sa mga dalan, ilang gitigum ang tanang mga hingsugatan nila, mga dautan ug mga maayo; ug ang kan-anan sa kasal napuno sa mga dinapit.

¹¹And the king, having gone in to see the guests, beheld there a man not clothed with a wedding garment.

¹¹Ug sa misulod ang hari sa pagtan-aw sa mga dinapit, hingkit-an niya didto ang usa ka tawo nga wala magsul-ob sa bisti nga alang sa kasal.

¹²And he says to him, [My] friend, how camest thou in here not having on a wedding garment? But he was speechless.

¹²Ug siya miingon kaniya: Abyan, nganong misulod ka dinhi nga wala ikaw ing bisti nga alang sa kasal? Ug mihilum siya.

¹³Then said the king to the servants, Bind him feet and hands, and take him away, and cast him out into the outer darkness: there shall be the weeping and the gnashing of teeth.

¹³Unya ang hari nag-ingon sa mga sulogoon: Gapusa ninyo siya sa mga tiil ug sa mga kamot, ug isalibay ninyo siya sa kangitngitan sa gawas, didto mahitabo ang paghilak ug ang pagkagut sa mga ngipon,

¹⁴For many are called ones, but few chosen ones.

¹⁴Kay daghan ang mga gipanawag, apan diriyut da ang mga napili.

¹⁵Then went the Pharisees and held a council how they might ensnare him in speaking.

¹⁵Unya namahawa ang mga Fariseo, ug nanagsabutsabut sila sa ilang kaugalingon kong unsaon pagbitik kaniya sa iyang pagpanulti.

¹⁶And they send out to him their disciples with the Herodians, saying, Teacher, we know that thou art true and teachest the way of God in truth, and carest not for any one, for thou regardest not men's person;

¹⁶Tungod niini ilang gipaadtoan siya sa ilang mga tinon-an kauban sa mga Herodianhon sa pag-ingon: Magtutudlo, hingbaloan namo nga ikaw maminatud-on, ug nga ginatudlo mo sa matuod ang dalan sa Dios, sa walay pagtagad kang bisan kinsa, kay wala mo pagatan-awa ang pamayhon sa mga tawo.

¹⁷tell us therefore what thou thinkest: Is it lawful to give tribute to Caesar, or not?

¹⁷Busa isuiti kanamo: Unsay imong hunahuna, uyon ba sa balaod ang paghatag sa buhis kang Cesar, kun dili?

¹⁸But Jesus, knowing their wickedness, said, Why tempt ye me, hypocrites?

¹⁸Apan naila ni Jesus ang ilang pagkadautan, ug nag-ingon: Nganong ginatintal ako ninyo, mga salingkapaw?

¹⁹Shew me the money of the tribute. And they presented to him a denarius.

¹⁹Ipakita kanako ang salapi sa buhis. Ug ilang gidad-an siya sa usa ka denario.

²⁰And he says to them, Whose [is] this image and superscription?

²⁰Unya Siya nag-ingon kanila: Kang kinsa kini nga dagway ug kining nahasulat?

²¹They say to him, Caesar's. Then he says to them, Pay then what is Caesar's to Caesar, and what is God's to God.

²¹Sila nagaingon kaniya: Kang Cesar. Unya siya miingon kanila: Nan, magbayad kamo kang Cesar sa iya ni Cesar, ug sa Dios, sa iya sa Dios.

²²And when they heard [him], they wondered, and left him, and went away.

²²Ug sa hingdunggan nila kini, nanghibulong sila, ug ilang gibiyaan siya ug namahawa.

²³On that day came to him Sadducees, who say there is no resurrection; and they demanded of him,

²³Niadto gihapon nga adlawa miduol kaniya ang mga Saduceo, sila nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw, ug nanagpangutana kaniya,

²⁴saying, Teacher, Moses said, If any one die, not having children, his brother shall marry his wife and shall raise up seed to his brother.

²⁴Nga nanag-ingon: Magtutudlo, si Moises nag-ingon: Kong usa ka tawo mamatay nga walay mga anak, ang iyang igsoon makapakasal sa asawa niya, ug magbangon sa kaliwat sa iyang igsoon.

²⁵Now there were with us seven brethren; and the first having married died, and not having seed, left his wife to his brother.

²⁵Nan, dinhi sa taliwala namo may pito ka managsoon nga lalake; ug ang nahauna nakapangasawa, ug namatay; ug kay wala siyay liwat, gibilin ang iyang asawa sa iyang igsoon.

²⁶In like manner also the second and the third, unto the seven.

²⁶Sa ingon usab nga pagkaagi ang ikaduha ug ang ikatolo, hangtud sa ikapito.

²⁷And last of all the woman also died.

²⁷Ug sa human kanilang tanan, namatay usab ang babaye.

²⁸In the resurrection therefore of which of the seven shall she be wife, for all had her?

²⁸Busa, sa pagkabanhaw, kinsa sa pito ang makaasawa kaniya? Kay ang tanan nangasawa kaniya.

²⁹And Jesus answering said to them, Ye err, not knowing the scriptures nor the power of God.

²⁹Apan sa mitubag si Jesus, nag-ingon kanila: Nangasayup kamo, kay wala ninyo hibaloi ang mga Kasulatan, bisan ang gahum sa Dios.

³⁰For in the resurrection they neither marry nor are given in marriage, but are as angels of God in heaven.

³⁰Kay sa pagkabanhaw dili sila makapangasawa, bisan makapamana, kondili ingon sila sa mga manolonda sa langit.

³¹But concerning the resurrection of the dead, have ye not read what was spoken to you by God, saying,

³¹Apan, nahatungod sa pagkabanhaw sa mga minatay, wala ba ninyo hibasahi ang gisulti sa Dios kaninyo nga nagaingon:

³²*I* am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob? God is not God of [the] dead, but of [the] living.

³²Ako mao ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac; ug ang Dios ni Jacob? Ang Dios dili mao ang Dios sa mga minatay, kondili sa mga buhi.

³³And when the crowds heard [it] they were astonished at his doctrine.

³³Ug sa hindunggan kini sa katawohan, nanghitingala sila sa iyang pagtolon-an.

³⁴But the Pharisees, having heard that he had put the Sadducees to silence, were gathered together.

³⁴Apan sa pagkadungog sa mga Fariseo nga napahilum niya ang mga Saduceo, nanagtigum sila pagtingub.

³⁵And one of them, a lawyer, demanded, tempting him, and saying,

³⁵Ug usa kanila nga batid sa balaod, nangutana sa usa ka pangutana sa pagtintal kaniya:

³⁶Teacher, which is the great commandment in the law?

³⁶Magtutudlo, unsa ang dakung sugo sa Kasugoan?

³⁷And he said to him, Thou shalt love [the] Lord thy God with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy understanding.

³⁷Si Jesus miingon kaniya: Higug-maon mo ang Ginoo nga imong Dios, sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong hunahuna.

³⁸This is [the] great and first commandment.

³⁸Kini mao ang nahauna ug dakung sugo.

³⁹And [the] second is like it, Thou shalt love thy neighbour as thyself.

³⁹Ug ang ikaduha sama niini: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon.

⁴⁰On these two commandments the whole law and the prophets hang.

⁴⁰Dinhi niining duha ka sugo nagagikan ang tanan nga Kasugoan, ug ang mga Manalagna.

⁴¹And the Pharisees being gathered together, Jesus demanded of them,

⁴¹Ug samtang nanagkatigum pa ang mga Fariseo, gipangutana sila ni Jesus sa usa ka pangutana,

⁴²saying, What think ye concerning the Christ? whose son is he? They say to him, David's.

⁴²Nga nagaingon: Unsay hunahuna ninyo nahatungod kang Cristo? Kang kinsa siya nga anak? Sila nagaingon kaniya: Anak ni David.

⁴³He says to them, How then does David in Spirit call him Lord, saying,

⁴³Siya nagaingon kanila: Nan, ngano man si David sa pagsulti sa Espiritu nagangalan kaniya nga Ginoo, nga nagaingon:

⁴⁴The Lord said to my Lord, Sit on my right hand until I put thine enemies under thy feet?

⁴⁴ang Ginoo nag-ingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too, hangtud nga ikabutang ko ang imong mgakaaway sa ilalum sa imong mga tiil?

⁴⁵If therefore David call him Lord, how is he his son?

⁴⁵Kong si David nagangalan kaniya nga Ginoo, sa unsang pagkaagi nga maanak siya ni David?

⁴⁶And no one was able to answer him a word, nor did any one dare from that day to question him any more.

⁴⁶Ug walay bisan kinsa nga nakahimo sa pagtubag kaniya ug usa ka pulong; ug walay bisan kinsa usab nga nangahas sukad niadtong adlawa sa pagpangutana kaniya ug uban pang mga pangutana.