1And I returned and saw all the oppressions that are done under the sun: and behold, the tears of the oppressed, and they had no comforter; and on the side of their oppressors was power, and they had no comforter.
1 Unwaith eto ystyriais yr holl orthrymderau sy'n digwydd dan yr haul. Gwelais ddagrau y rhai a orthrymwyd, ac nid oedd neb i'w cysuro; yr oedd nerth o blaid eu gorthrymwyr, ac nid oedd neb i'w cysuro.
2Then I praised the dead who are already dead more than the living who are yet alive;
2 Yna deuthum i'r casgliad ei bod yn well ar y rhai sydd eisoes wedi marw na'r rhai sy'n dal yn fyw.
3and more fortunate than both is he who hath not yet been, who hath not seen the evil work that is done under the sun.
3 Ond gwell na'r ddau yw'r rhai sydd eto heb eu geni, ac sydd heb weld y drwg a wneir dan yr haul.
4And I saw all labour, and all success of work, that it is man's jealousy of his neighbour. This also is vanity and pursuit of the wind.
4 Hefyd sylwais ar yr holl lafur a medr mewn gwaith, ei fod yn codi o genfigen rhwng rhywun a'i gymydog. Y mae hyn hefyd yn wagedd ac yn ymlid gwynt.
5The fool foldeth his hands together, and eateth his own flesh.
5 Y mae'r ff�l yn plethu ei ddwylo, ac yn ei ddifa'i hun.
6Better is a handful with quietness, than both hands full with labour and pursuit of the wind.
6 Gwell yw llond un llaw mewn llonyddwch na llond dwy law mewn gofid ac ymlid gwynt.
7And I returned and saw vanity under the sun.
7 Unwaith eto gwelais y gwagedd sydd dan yr haul:
8There is one [alone] and without a second; also he hath neither son nor brother: yet is there no end of all his labour, neither is his eye satisfied with riches, and [he saith not], For whom then am I labouring, and depriving my soul of good? This also is vanity and a grievous occupation.
8 rhywun unig heb fod ganddo na chyfaill, na mab na brawd; nid oes diwedd ar ei holl lafur, eto nid yw cyfoeth yn rhoi boddhad iddo. Nid yw'n gofyn, "I bwy yr wyf yn llafurio, ac yn fy amddifadu fy hun o bleser?" Y mae hyn hefyd yn wagedd ac yn orchwyl diflas.
9Two are better than one; because they have a good reward for their labour.
9 Y mae dau yn well nag un, oherwydd y maent yn cael t�l da am eu llafur;
10For if they fall, the one will lift up his fellow; but woe to him that is alone when he falleth, and who hath not another to lift him up!
10 os bydd y naill yn syrthio, y mae'r llall yn gallu ei godi, ond gwae'r un sydd ar ei ben ei hun; pan yw'n syrthio, nid oes ganddo neb i'w godi.
11Again, if two lie together, then they have warmth; but how can one alone be warm?
11 Hefyd os bydd dau yn gorwedd gyda'i gilydd, y mae'r naill yn cadw'r llall yn gynnes; ond sut y gall un gadw'n gynnes ar ei ben ei hun?
12And if a [man] overpower the one, the two shall withstand him; and a threefold cord is not quickly broken.
12 Er y gellir trechu un, y mae dau yn gallu gwrthsefyll. Ni ellir torri rhaff deircainc ar frys.
13Better is a poor but wise youth than an old and foolish king, who knoweth no more how to be admonished.
13 Y mae bachgen tlawd, ond doeth, yn well na brenin hen a ff�l, nad yw bellach yn gwybod sut i dderbyn cyngor.
14For out of the prison-house he came forth to reign, although he was born poor in his kingdom.
14 Yn wir, gall un ddod allan o garchar i fod yn frenin, er iddo gael ei eni'n dlawd yn ei deyrnas.
15I saw all the living that walk under the sun, with the child, the second, that should stand up in his stead.
15 Gwelais bawb oedd yn byw ac yn rhodio dan yr haul yn dilyn y bachgen oedd yn lle'r brenin.
16[There is] no end of all the people, of all that stood before them; those however that come after shall not rejoice in him. Surely this also is vanity and a striving after the wind.
16 Nid oedd terfyn ar yr holl bobl, ac yr oedd ef yn ben arnynt i gyd; ond nid oedd y rhai a ddaeth ar ei �l yn ymhyfrydu ynddo. Yn wir, y mae hyn hefyd yn wagedd ac yn ymlid gwynt.