1De arme, in zijn oprechtheid wandelende, is beter dan de verkeerde van lippen, en die een zot is.
1 Gwell yw'r tlawd sy'n byw'n onest na'r un twyllodrus ei eiriau, ac yntau'n ynfyd.
2Ook is de ziel zonder wetenschap niet goed; en die met de voeten haastig is, zondigt.
2 Nid oes gwerth mewn brwdfrydedd heb ddeall; y mae'r chwim ei droed yn colli'r ffordd.
3De dwaasheid des mensen zal zijn weg verkeren; en zijn hart zal zich tegen den HEERE vergrammen.
3 Ffolineb rhywun sy'n difetha'i ffordd, ond yn erbyn yr ARGLWYDD y mae'n dal dig.
4Het goed brengt veel vrienden toe; maar de arme wordt van zijn vriend gescheiden.
4 Y mae cyfoeth yn amlhau cyfeillion, ond colli ei gyfaill y mae'r tlawd.
5Een vals getuige zal niet onschuldig zijn; en die leugen blaast, zal niet ontkomen.
5 Ni chaiff tyst celwyddog osgoi cosb, ac ni ddianc yr un sy'n dweud celwydd.
6Velen smeken het aangezicht des prinsen; en een ieder is een vriend desgenen, die giften geeft.
6 Y mae llawer yn ceisio ffafr pendefig, a phawb yn gyfaill i'r sawl sy'n rhoi.
7Al de broeders des armen haten hem; hoeveel te meer gaan zijn vrienden verre van hem! Hij loopt hen na met woorden die niets zijn.
7 Y mae holl frodyr y tlawd yn ei gas�u; gymaint mwy y pellha'i gyfeillion oddi wrtho! Y mae'n eu dilyn � geiriau, ond nid ydynt yno.
8Die verstand bekomt, heeft zijn ziel lief; hij neemt de verstandigheid waar, om het goede te vinden.
8 Y mae'r synhwyrol yn caru ei fywyd, a'r un sy'n diogelu gwybodaeth yn cael daioni.
9Een vals getuige zal niet onschuldig zijn; en die leugen blaast, zal vergaan.
9 Ni chaiff tyst celwyddog osgoi cosb, a difethir yr un sy'n dweud celwydd.
10De weelde staat een zot niet wel; hoeveel te min een knecht te heersen over vorsten!
10 Nid yw moethusrwydd yn gweddu i'r ynfyd, na rheoli tywysogion i gaethwas.
11Het verstand des mensen vertrekt zijn toorn; en zijn sieraad is de overtreding voorbij te gaan.
11 Y mae deall yn gwneud rhywun yn amyneddgar, a'i anrhydedd yw maddau tramgwydd.
12Des konings gramschap is als het brullen eens jongen leeuws; maar zijn welgevallen is als dauw op het kruid.
12 Y mae llid brenin fel rhuad llew ifanc, ond ei ffafr fel gwlith ar laswellt.
13Een zotte zoon is zijn vader grote ellende; en de kijvingen ener vrouw als een gestadig druipen.
13 Y mae mab ynfyd yn ddinistr i'w dad, a checru gwraig fel diferion parhaus.
14Huis en goed is een erve van de vaderen; maar een verstandige vrouw is van den HEERE.
14 Oddi wrth rieni yr etifeddir tu375? a chyfoeth, ond gan yr ARGLWYDD y ceir gwraig ddeallus.
15Luiheid doet in diepen slaap vallen; en een bedriegelijke ziel zal hongeren.
15 Y mae segurdod yn dwyn trymgwsg, ac i'r diogyn daw newyn.
16Die het gebod bewaart, bewaart zijn ziel; die zijn wegen veracht, zal sterven.
16 Y mae'r un sy'n cadw gorchymyn yn ei ddiogelu ei hun, ond bydd y sawl sy'n diystyru ei ffyrdd yn marw.
17Die zich des armen ontfermt, leent den HEERE, en Hij zal hem zijn weldaad vergelden.
17 Y mae'r un sy'n trugarhau wrth y tlawd yn rhoi benthyg i'r ARGLWYDD, ac fe d�l ef yn �l iddo am ei weithred.
18Tuchtig uw zoon, als er nog hoop is; maar verhef uw ziel niet, om hem te doden.
18 Cerydda dy fab tra bo gobaith iddo, ond gofala beidio �'i ladd.
19Die groot is van grimmigheid, zal straf dragen; want zo gij hem uitredt, zo zult gij nog moeten voortvaren.
19 Daw cosb ar y gwyllt ei dymer; er iti ei helpu, rhaid gwneud hynny eto.
20Hoor raad, en ontvang tucht, opdat gij in uw laatste wijs zijt.
20 Gwrando ar gyngor, a derbyn ddisgyblaeth, er mwyn iti fod yn ddoeth yn y diwedd.
21In het hart des mans zijn veel gedachten; maar de raad des HEEREN, die zal bestaan.
21 Niferus yw bwriadau meddwl pobl, ond cyngor yr ARGLWYDD sy'n sefyll.
22De wens des mensen is zijn weldadigheid; maar de arme is beter dan een leugenachtig man.
22 Peth dymunol mewn pobl yw eu teyrngarwch, a gwell yw tlotyn na rhywun celwyddog.
23De vreze des HEEREN is ten leven; want men zal verzadigd zijnde vernachten; met het kwaad zal men niet bezocht worden.
23 Y mae ofn yr ARGLWYDD yn arwain i fywyd, a'r sawl a'i medd yn gorffwyso heb berygl niwed.
24Een luiaard verbergt de hand in den boezem, en hij zal ze niet weder aan zijn mond brengen.
24 Er i'r diogyn wthio'i law i'r ddysgl, eto nid yw'n ei chodi at ei enau.
25Sla de spotter, zo zal de slechte kloekzinnig worden; en bestraf den verstandige, hij zal wetenschap begrijpen.
25 Os curi'r gwatwarwr, bydd y gwirion yn dysgu gwers; os ceryddi'r deallus, ef ei hun sy'n ennill gwybodaeth.
26Wie de vader verwoest, of de moeder verjaagt, is een zoon, die beschaamd maakt, en schande aandoet.
26 Y mae'r sawl sy'n cam-drin ei dad ac yn diarddel ei fam yn fab gwaradwyddus ac amharchus.
27Laat af, mijn zoon, horende de tucht, af te dwalen van de redenen der wetenschap.
27 Fy mab, os gwrthodi wrando ar gerydd, byddi'n troi oddi wrth eiriau gwybodaeth.
28Een Belialsgetuige bespot het recht; en de mond der goddelozen slokt de ongerechtigheid in.
28 Y mae tyst anonest yn gwatwar barn, a genau'r drygionus yn parablu camwedd.
29Gerichten zijn voor de spotters bereid, en slagen voor den rug der zotten.
29 Trefnwyd cosb ar gyfer gwatwarwyr, a chernodiau i gefn ynfydion.