¹En na dezen wandelde Jezus in Galilea; want Hij wilde in Judea niet wandelen, omdat de Joden Hem zochten te doden.

¹After these things, Jesus was walking in Galilee, for he wouldn’t walk in Judea, because the Jews sought to kill him.

²En het feest der Joden, namelijk de loof huttenzetting, was nabij.

²Now the feast of the Jews, the Feast of Booths, was at hand.

³Zo zeiden dan Zijn broeders tot Hem: Vertrek van hier, en ga heen in Judea, opdat ook Uw discipelen Uw werken mogen aanschouwen, die Gij doet.

³His brothers therefore said to him, “Depart from here, and go into Judea, that your disciples also may see your works which you do.

⁴Want niemand doet iets in het verborgen, en zoekt zelf, dat men openlijk van hem spreke. Indien Gij deze dingen doet, zo openbaar Uzelven aan de wereld.

⁴For no one does anything in secret, and himself seeks to be known openly. If you do these things, reveal yourself to the world.”

⁵Want ook Zijn broeders geloofden niet in Hem.

⁵For even his brothers didn’t believe in him.

⁶Jezus dan zeide tot hen: Mijn tijd is nog niet hier, maar uw tijd is altijd bereid.

⁶Jesus therefore said to them, “My time has not yet come, but your time is always ready.

⁷De wereld kan ulieden niet haten, maar Mij haat zij, omdat Ik van dezelve getuig, dat haar werken boos zijn.

⁷ The world can’t hate you, but it hates me, because I testify about it, that its works are evil.

⁸Gaat gijlieden op tot dit feest; Ik ga nog niet op tot dit feest; want Mijn tijd is nog niet vervuld.

⁸ You go up to the feast. I am not yet going up to this feast, because my time is not yet fulfilled.”

⁹En als Hij deze dingen tot hen gezegd had, bleef Hij in Galilea.

⁹Having said these things to them, he stayed in Galilee.

¹⁰Maar als Zijn broeders opgegaan waren, toen ging Hij ook Zelf op tot het feest, niet openlijk, maar als in het verborgen.

¹⁰But when his brothers had gone up to the feast, then he also went up, not publicly, but as it were in secret.

¹¹De Joden dan zochten Hem in het feest, en zeiden: Waar is Hij?

¹¹The Jews therefore sought him at the feast, and said, “Where is he?”

¹²En er was veel gemurmels van Hem onder de scharen. Sommigen zeiden: Hij is goed; en anderen zeiden: Neen, maar Hij verleidt de schare.

¹²There was much murmuring among the multitudes concerning him. Some said, “He is a good man.” Others said, “Not so, but he leads the multitude astray.”

¹³Nochtans sprak niemand vrijmoediglijk van Hem, om de vrees der Joden.

¹³Yet no one spoke openly of him for fear of the Jews.

¹⁴Doch als het nu in het midden van het feest was, zo ging Jezus op in den tempel, en leerde.

¹⁴But when it was now the midst of the feast, Jesus went up into the temple and taught.

¹⁵En de Joden verwonderden zich, zeggende: Hoe weet Deze de Schriften, daar Hij ze niet geleerd heeft?

¹⁵The Jews therefore marveled, saying, “How does this man know letters, having never been educated?”

¹⁶Jezus antwoordde hun, en zeide: Mijn leer is Mijne niet, maar Desgenen, Die Mij gezonden heeft.

¹⁶Jesus therefore answered them, “My teaching is not mine, but his who sent me.

¹⁷Zo iemand wil Deszelfs wil doen, die zal van deze leer bekennen, of zij uit God is, dan of Ik van Mijzelven spreek.

¹⁷ If anyone desires to do his will, he will know about the teaching, whether it is from God, or if I am speaking from myself.

¹⁸Die van zichzelven spreekt, zoekt zijn eigen eer; maar Die de eer zoekt Desgenen, Die Hem gezonden heeft, Die is waarachtig, en geen ongerechtigheid is in Hem.

¹⁸ He who speaks from himself seeks his own glory, but he who seeks the glory of him who sent him is true, and no unrighteousness is in him.

¹⁹Heeft Mozes u niet de wet gegeven? En niemand van u doet de wet. Wat zoekt gij Mij te doden?

¹⁹ Didn’t Moses give you the law, and yet none of you keeps the law? Why do you seek to kill me?”

²⁰De schare antwoordde en zeide: Gij hebt den duivel; wie zoekt U te doden?

²⁰The multitude answered, “You have a demon! Who seeks to kill you?”

²¹Jezus antwoordde en zeide tot hen: Een werk heb Ik gedaan, en gij verwondert u allen.

²¹Jesus answered them, “I did one work, and you all marvel because of it.

²²Daarom heeft Mozes ulieden de besnijdenis gegeven (niet dat zij uit Mozes is, maar uit de vaderen), en gij besnijdt een mens op den sabbat.

²² Moses has given you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and on the Sabbath you circumcise a boy.

²³Indien een mens de besnijdenis ontvangt op den sabbat, opdat de wet van Mozes niet gebroken worde; zijt gij toornig op Mij, dat Ik een gehelen mens gezond gemaakt heb op den sabbat?

²³ If a boy receives circumcision on the Sabbath, that the law of Moses may not be broken, are you angry with me, because I made a man completely healthy on the Sabbath?

²⁴Oordeelt niet naar het aanzien, maar oordeelt een rechtvaardig oordeel.

²⁴ Don’t judge according to appearance, but judge righteous judgment.”

²⁵Sommigen dan uit die van Jeruzalem zeiden: Is Deze niet, Dien zij zoeken te doden?

²⁵Therefore some of them of Jerusalem said, “Isn’t this he whom they seek to kill?

²⁶En ziet, Hij spreekt vrijmoediglijk, en zij zeggen Hem niets. Zouden nu wel de oversten waarlijk weten, dat Deze waarlijk is de Christus?

²⁶Behold, he speaks openly, and they say nothing to him. Can it be that the rulers indeed know that this is truly the Christ?

²⁷Doch van Dezen weten wij, van waar Hij is; maar de Christus, wanneer Hij komen zal, zo zal niemand weten, van waar Hij is.

²⁷However we know where this man comes from, but when the Christ comes, no one will know where he comes from.”

²⁸Jezus dan riep in den tempel, lerende en zeggende: En gij kent Mij, en gij weet, van waar Ik ben; en Ik ben van Mijzelven niet gekomen, maar Hij is waarachtig, Die Mij gezonden heeft, Welken gijlieden niet kent.

²⁸Jesus therefore cried out in the temple, teaching and saying, “You both know me, and know where I am from. I have not come of myself, but he who sent me is true, whom you don’t know.

²⁹Maar Ik ken Hem; want Ik ben van Hem, en Hij heeft Mij gezonden.

²⁹ I know him, because I am from him, and he sent me.”

³⁰Zij zochten Hem dan te grijpen; maar niemand sloeg de hand aan Hem; want Zijn ure was nog niet gekomen.

³⁰They sought therefore to take him; but no one laid a hand on him, because his hour had not yet come.

³¹En velen uit de schare geloofden in Hem, en zeiden: Wanneer de Christus zal gekomen zijn, zal Hij ook meer tekenen doen dan die, welke Deze gedaan heeft?

³¹But of the multitude, many believed in him. They said, “When the Christ comes, he won’t do more signs than those which this man has done, will he?”

³²De Farizeen hoorden, dat de schare dit van Hem murmelde; en de Farizeen en de overpriesters zonden dienaren, opdat zij Hem grijpen zouden.

³²The Pharisees heard the multitude murmuring these things concerning him, and the chief priests and the Pharisees sent officers to arrest him.

³³Jezus dan zeide tot hen: Nog een kleinen tijd ben Ik bij u, en Ik ga heen tot Dengene, Die Mij gezonden heeft.

³³Then Jesus said, “I will be with you a little while longer, then I go to him who sent me.

³⁴Gij zult Mij zoeken, en gij zult Mij niet vinden; en waar Ik ben, kunt gij niet komen.

³⁴ You will seek me, and won’t find me; and where I am, you can’t come.”

³⁵De Joden dan zeiden tot elkander: Waar zal Deze heengaan, dat wij Hem niet zullen vinden? Zal Hij tot de verstrooide Grieken gaan, en de Grieken leren?

³⁵The Jews therefore said among themselves, “Where will this man go that we won’t find him? Will he go to the Dispersion among the Greeks, and teach the Greeks?

³⁶Wat is dit voor een rede, die Hij gezegd heeft: Gij zult Mij zoeken, en zult Mij niet vinden; en waar Ik ben, kunt gij niet komen?

³⁶What is this word that he said, ‘You will seek me, and won’t find me; and where I am, you can’t come’? ”

³⁷En op den laatsten dag, zijnde de grote dag van het feest, stond Jezus en riep, zeggende: Zo iemand dorst, die kome tot Mij en drinke.

³⁷Now on the last and greatest day of the feast, Jesus stood and cried out, “If anyone is thirsty, let him come to me and drink!

³⁸Die in Mij gelooft, gelijkerwijs de Schrift zegt, stromen des levenden waters zullen uit zijn buik vloeien.

³⁸ He who believes in me, as the Scripture has said, from within him will flow rivers of living water.”

³⁹(En dit zeide Hij van den Geest, Denwelken ontvangen zouden, die in Hem geloven; want de Heilige Geest was nog niet, overmits Jezus nog niet verheerlijkt was.)

³⁹But he said this about the Spirit, which those believing in him were to receive. For the Holy Spirit was not yet given, because Jesus wasn’t yet glorified.

⁴⁰Velen dan uit de schare, deze rede horende, zeiden: Deze is waarlijk de Profeet.

⁴⁰Many of the multitude therefore, when they heard these words, said, “This is truly the prophet.”

⁴¹Anderen zeiden: Deze is de Christus. En anderen zeiden: Zal dan de Christus uit Galilea komen?

⁴¹Others said, “This is the Christ.” But some said, “What, does the Christ come out of Galilee?

⁴²Zegt de Schrift niet, dat de Christus komen zal uit den zade Davids, en van het vlek Bethlehem, waar David was?

⁴²Hasn’t the Scripture said that the Christ comes of the seed of David, 2 Samuel 7:12 and from Bethlehem, Micah 5:2 the village where David was?”

⁴³Er werd dan tweedracht onder de schare, om Zijnentwil.

⁴³So there arose a division in the multitude because of him.

⁴⁴En sommigen van hen wilden Hem grijpen; maar niemand sloeg de handen aan Hem.

⁴⁴Some of them would have arrested him, but no one laid hands on him.

⁴⁵De dienaars dan kwamen tot de overpriesters en Farizeen; en die zeiden tot hen: Waarom hebt gij Hem niet gebracht?

⁴⁵The officers therefore came to the chief priests and Pharisees, and they said to them, “Why didn’t you bring him?”

⁴⁶De dienaars antwoordden: Nooit heeft een mens alzo gesproken, gelijk deze Mens.

⁴⁶The officers answered, “No man ever spoke like this man!”

⁴⁷De Farizeen dan antwoordden hun: Zijt ook gijlieden verleid?

⁴⁷The Pharisees therefore answered them, “You aren’t also led astray, are you?

⁴⁸Heeft iemand uit de oversten in Hem geloofd, of uit de Farizeen?

⁴⁸Have any of the rulers believed in him, or of the Pharisees?

⁴⁹Maar deze schare, die de wet niet weet, is vervloekt.

⁴⁹But this multitude that doesn’t know the law is accursed.”

⁵⁰Nicodemus zeide tot hen, welke des nachts tot Hem gekomen was, zijnde een uit hen:

⁵⁰Nicodemus (he who came to him by night, being one of them) said to them,

⁵¹Oordeelt ook onze wet den mens, tenzij dat zij eerst van hem gehoord heeft, en verstaat, wat hij doet?

⁵¹“Does our law judge a man, unless it first hears from him personally and knows what he does?”

⁵²Zij antwoordden en zeiden tot hem: Zijt gij ook uit Galilea? Onderzoek en zie, dat uit Galilea geen profeet opgestaan is.

⁵²They answered him, “Are you also from Galilee? Search, and see that no prophet has arisen out of Galilee. See Isaiah 9:1 and Matthew 4:13-16. ”

⁵³En een iegelijk ging heen naar zijn huis.

⁵³Everyone went to his own house,