¹Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;

¹Non portare invidia ai malvagi, e non desiderare di star con loro,

²CXar ilia koro pensas pri perfortajxo, Kaj ilia busxo parolas malbonajxon.

²perché il loro cuore medita rapine, e le loro labbra parlan di nuocere.

³Per sagxo konstruigxas domo, Kaj per prudento gxi fortikigxas;

³La casa si edifica con la sapienza, e si rende stabile con la prudenza;

⁴Kaj per sciado la cxambroj plenigxas Per cxia havo grandvalora kaj agrabla.

⁴mediante la scienza, se ne riempiono le stanze d’ogni specie di beni preziosi e gradevoli.

⁵Homo sagxa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.

⁵L’uomo savio è pien di forza, e chi ha conoscimento accresce la sua potenza;

⁶Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.

⁶infatti, con savie direzioni potrai condur bene la guerra, e la vittoria sta nel gran numero de’ consiglieri.

⁷Tro alta estas la sagxo por malsagxulo; CXe la pordego li ne malfermos sian busxon.

⁷La sapienza è troppo in alto per lo stolto; egli non apre mai la bocca alla porta di città.

⁸Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.

⁸Chi pensa a mal fare sarà chiamato esperto in malizia.

⁹Malico de malsagxulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenajxo por homo.

⁹I disegni dello stolto sono peccato, e il beffardo è l’abominio degli uomini.

¹⁰Se vi montrigxis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.

¹⁰Se ti perdi d’animo nel giorno dell’avversità, la tua forza è poca.

¹¹Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortirigxu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.

¹¹Libera quelli che son condotti a morte, e salva quei che, vacillando, vanno al supplizio.

¹²Se vi diras:Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laux liaj faroj.

¹²Se dici: "Ma noi non ne sapevamo nulla!…" Colui che pesa i cuori, non lo vede egli? Colui che veglia sull’anima tua non lo sa forse? E non renderà egli a ciascuno secondo le opere sue?

¹³Mangxu, mia filo, mielon, cxar gxi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolcxa por via gorgxo;

¹³Figliuol mio, mangia del miele perché è buono; un favo di miele sarà dolce al tuo palato.

¹⁴Tia estas por via animo la sciado de sagxo, se vi gxin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.

¹⁴Così conosci la sapienza per il bene dell’anima tua! Se la trovi, c’è un avvenire, e la speranza tua non sarà frustrata.

¹⁵Ne insidu, ho malvirtulo, kontraux la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;

¹⁵O empio, non tendere insidie alla dimora del giusto! non devastare il luogo ove riposa!

¹⁶CXar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen levigxos; Sed malvirtuloj implikigxas en la malfelicxo.

¹⁶ché il giusto cade sette volte e si rialza, ma gli empi son travolti dalla sventura.

¹⁷Kiam falas via malamiko, ne gxoju, Kaj cxe lia malfelicxo via koro ne plezurigxu;

¹⁷Quando il tuo nemico cade, non ti rallegrare; quand’è rovesciato, il cuor tuo non ne gioisca,

¹⁸CXar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne placxos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.

¹⁸che l’Eterno nol vegga e gli dispiaccia e non storni l’ira sua da lui.

¹⁹Ne koleru kontraux malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;

¹⁹Non t’irritare a motivo di chi fa il male, e non portare invidia agli empi;

²⁰CXar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingigxos.

²⁰perché non c’è avvenire per il malvagio; la lucerna degli empi sarà spenta.

²¹Timu, mia filo, la Eternulon kaj la regxon; Kun ribeluloj ne komunikigxu.

²¹Figliuol mio, temi l’Eterno e il re, e non far lega cogli amatori di novità;

²²CXar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaux?

²²la loro calamità sopraggiungerà improvvisa, e chi sa la triste fine dei loro anni?

²³Ankaux cxi tio estas vortoj de sagxuloj: Konsideri personojn cxe jugxado estas ne bone.

²³Anche queste sono massime dei Savi. Non è bene, in giudizio, aver de’ riguardi personali.

²⁴Kiu diras al malvirtulo:Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.

²⁴Chi dice all’empio: "Tu sei giusto", i popoli lo malediranno, lo esecreranno le nazioni.

²⁵Sed kiuj faras riprocxojn, tiuj placxas, Kaj sur ilin venos bona beno.

²⁵Ma quelli che sanno punire se ne troveranno bene, e su loro scenderanno benedizione e prosperità.

²⁶Kiu respondas gxustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.

²⁶Dà un bacio sulle labbra chi dà una risposta giusta.

²⁷Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu cxion sur via kampo; Kaj poste arangxu vian domon.

²⁷Metti in buon ordine gli affari tuoi di fuori, metti in assetto i tuoi campi, poi ti fabbricherai la casa.

²⁸Ne atestu sen kauxzo kontraux via proksimulo; CXu vi trompus per via busxo?

²⁸Non testimoniare, senza motivo, contro il tuo prossimo; vorresti tu farti ingannatore con le tue parole?

²⁹Ne diru:Kiel li agis kontraux mi, tiel mi agos kontraux li; Mi redonos al la homo laux lia faro.

²⁹Non dire: "Come ha fatto a me così farò a lui; renderò a costui secondo l’opera sua".

³⁰Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinbergxardeno de sensagxulo;

³⁰Passai presso il campo del pigro e presso la vigna dell’uomo privo di senno;

³¹Kaj jen cxie elkreskis urtiko, CXio estas kovrita de dornoj, Kaj la sxtona muro estas detruita.

³¹ed ecco le spine vi crescean da per tutto, i rovi ne coprivano il suolo, e il muro di cinta era in rovina.

³²Kaj kiam mi vidis, mi prenis gxin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:

³²Considerai la cosa, e mi posi a riflettere; e da quel che vidi trassi una lezione:

³³Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kusxado;

³³Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…

³⁴Kaj venos via malricxeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

³⁴e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.