1Malvirtulo kuras, kiam neniu persekutas; Sed virtuloj estas sentimaj kiel leono.
1Fogem os ímpios, sem que ninguém os persiga; mas os justos são ousados como o leão.
2Kiam lando pekas, gxi havas multe da estroj; Sed se regas homo prudenta kaj kompetenta, li regas longe.
2Por causa da transgressão duma terra são muitos os seus príncipes; mas por virtude de homens prudentes e entendidos, ela subsistirá por longo tempo.
3Homo malricxa, kiu premas malricxulojn, Estas kiel pluvo batanta, sed ne dononta panon.
3O homem pobre que oprime os pobres, é como chuva impetuosa, que não deixa trigo nenhum.
4Kiuj forlasis la legxojn, tiuj lauxdas malvirtulon; Sed la observantoj de la legxoj indignas kontraux li.
4Os que abandonam a lei louvam os ímpios; mas os que guardam a lei pelejam contra eles.
5Malbonaj homoj ne komprenas justecon; Sed la sercxantoj de la Eternulo komprenas cxion.
5Os homens maus não entendem a justiça; mas os que buscam ao Senhor a entendem plenamente.
6Pli bona estas malricxulo, kiu iras en sia senkulpeco, Ol homo, kiu iras malgxustan vojon, kvankam li estas ricxa.
6Melhor é o pobre que anda na sua integridade, do que o rico perverso nos seus caminhos.
7Kiu observas la legxojn, tiu estas filo prudenta; Sed kunulo de malcxastuloj hontigas sian patron.
7O que guarda a lei é filho sábio; mas o companheiro dos comilões envergonha a seu pai.
8Kiu pligrandigas sian havon per procentegoj kaj troprofito, Tiu kolektas gxin por kompatanto de malricxuloj.
8O que aumenta a sua riqueza com juros e usura, ajunta-a para o que se compadece do pobre.
9Kiu forklinas sian orelon de auxdado de instruo, Ties ecx pregxo estas abomenajxo.
9O que desvia os seus ouvidos de ouvir a lei, até a sua oração é abominável.
10Kiu forlogas virtulojn al vojo malbona, Tiu mem falos en sian foson; Sed la senkulpuloj heredos bonon.
10O que faz com que os retos se desviem para um mau caminho, ele mesmo cairá na cova que abriu; mas os inocentes herdarão o bem.
11Ricxulo estas sagxa en siaj okuloj; Sed sagxa malricxulo lin tute travidas.
11O homem rico é sábio aos seus próprios olhos; mas o pobre que tem entendimento o esquadrinha.
12Kiam triumfas virtuloj, estas granda gloro; Sed kiam altigxas malvirtuloj, tiam homoj sin kasxas.
12Quando os justos triunfam há grande, glória; mas quando os ímpios sobem, escondem-se os homens.
13Kiu kasxas siajn pekojn, tiu ne estos felicxa; Sed kiu ilin konfesas kaj forlasas, tiu estos pardonita.
13O que encobre as suas transgressões nunca prosperará; mas o que as confessa e deixa, alcançará misericórdia.
14Bone estas al homo, kiu cxiam timas; Sed kiu havas malmolan koron, tiu falos en malfelicxon.
14Feliz é o homem que teme ao Senhor continuamente; mas o que endurece o seu coração virá a cair no mal.
15Leono krieganta kaj urso avida Estas malvirta reganto super malricxa popolo.
15Como leão bramidor, e urso faminto, assim é o ímpio que domina sobre um povo pobre.
16Se reganto estas neprudenta, tiam farigxas multe da maljustajxoj; Sed kiu malamas maljustan profiton, tiu longe vivos.
16O príncipe falto de entendimento é também opressor cruel; mas o que aborrece a avareza prolongará os seus dias.
17Homo, kies konscienco estas sxargxita de mortigo, Kuros al foso; kaj oni lin ne haltigu.
17O homem culpado do sangue de qualquer pessoa será fugitivo até a morte; ninguém o ajude.
18Kiu iras en senpekeco, tiu estos savita; Sed kiu iras malgxustan vojon, tiu subite falos.
18O que anda retamente salvar-se-á; mas o perverso em seus caminhos cairá de repente.
19Kiu prilaboras sian teron, tiu havos sate da pano; Sed kiu sercxas vantajxojn, tiu havos plenan malricxecon.
19O que lavra a sua terra se fartará de pão; mas o que segue os ociosos se encherá de pobreza.
20Homon fidelan oni multe benas; Sed kiu rapidas ricxigxi, tiu ne restos sen puno.
20O homem fiel gozará de abundantes bênçãos; mas o que se apressa a enriquecer não ficará impune.
21Konsideri personojn ne estas bone; Pro peco da pano homo pekus.
21Fazer acepção de pessoas não é bom; mas até por um bocado de pão prevaricará o homem.
22Homo enviema rapidas al ricxeco, Kaj li ne scias, ke malricxeco lin atendas.
22Aquele que é cobiçoso corre atrás das riquezas; e não sabe que há de vir sobre ele a penúria.
23Kiu faras riprocxojn al homo, tiu poste trovos pli da danko, Ol tiu, kiu flatas per la lango.
23O que repreende a um homem achará depois mais favor do que aquele que lisonjeia com a língua.
24Kiu rabas de sia patro kaj patrino, kaj diras:GXi ne estas peko, Tiu estas kamarado de mortigisto.
24O que rouba a seu pai, ou a sua mãe, e diz: Isso não é transgressão; esse é companheiro do destruidor.
25Fierulo kauxzas malpacojn; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estos bonstata.
25O cobiçoso levanta contendas; mas o que confia no senhor prosperará.
26Kiu fidas sin mem, tiu estas malsagxa; Sed kiu tenas sin prudente, tiu estos savita.
26O que confia no seu próprio coração é insensato; mas o que anda sabiamente será livre.
27Kiu donas al malricxulo, tiu ne havos mankon; Sed kiu kovras siajn okulojn, tiu estas multe malbenata.
27O que dá ao pobre não terá falta; mas o que esconde os seus olhos terá muitas maldições.
28Kiam malvirtuloj altigxas, homoj kasxigxas; Sed kiam ili pereas, tiam multigxas virtuloj.
28Quando os ímpios sobem, escondem-se os homens; mas quando eles perecem, multiplicam-se os justos.