¹Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,

¹HIJO mío, si salieres fiador por tu amigo, Si tocaste tu mano por el extraño,

²Tiam vi enretigxis per la vortoj de via busxo, Kaptigxis per la vortoj de via busxo.

²Enlazado eres con las palabras de tu boca, Y preso con las razones de tu boca.

³Tiam, mia filo, agu tiel kaj savigxu, CXar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigligxu, kaj petegu vian proksimulon;

³Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate, Ya que has caído en la mano de tu prójimo: Ve, humíllate, y asegúrate de tu amigo.

⁴Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;

⁴No des sueño á tus ojos, Ni á tus párpados adormecimiento.

⁵Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.

⁵Escápate como el corzo de la mano del cazador, Y como el ave de la mano del parancero.

⁶Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu gxian agadon, kaj sagxigxu.

⁶Ve á la hormiga, oh perezoso Mira sus caminos, y sé sabio;

⁷Kvankam gxi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,

⁷La cual no teniendo capitán, Ni gobernador, ni señor,

⁸GXi pretigas en la somero sian panon, GXi kolektas dum la rikolto sian mangxon.

⁸Prepara en el verano su comida Y allega en el tiempo de la siega su mantenimiento.

⁹GXis kiam, maldiligentulo, vi kusxos? Kiam vi levigxos de via dormo?

⁹Perezoso, ¿hasta cuándo has de dormir? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?

¹⁰Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kusxado;

¹⁰Un poco de sueño, un poco de dormitar, Y cruzar por un poco las manos para reposo:

¹¹Kaj venos via malricxeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

¹¹Así vendrá tu necesidad como caminante, Y tu pobreza como hombre de escudo.

¹²Homo sentauxga, homo malbonfarema, Iras kun busxo malica,

¹²El hombre malo, el hombre depravado, Anda en perversidad de boca;

¹³Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;

¹³Guiña de sus ojos, habla con sus pies, Indica con sus dedos;

¹⁴Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En cxiu tempo li semas malpacon.

¹⁴Perversidades hay en su corazón, anda pensando mal en todo tiempo; Enciende rencillas.

¹⁵Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.

¹⁵Por tanto su calamidad vendrá de repente; Súbitamente será quebrantado, y no habrá remedio.

¹⁶Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.

¹⁶Seis cosas aborrece Jehová, Y aun siete abomina su alma:

¹⁷Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj versxas senkulpan sangon,

¹⁷Los ojos altivos, la lengua mentirosa, Las manos derramadoras de sangre inocente,

¹⁸Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,

¹⁸El corazón que maquina pensamientos inicuos, Los pies presurosos para correr al mal,

¹⁹Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.

¹⁹El testigo falso que habla mentiras, Y el que enciende rencillas entre los hermanos.

²⁰Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forjxetu la instruon de via patrino.

²⁰Guarda, hijo mío, el mandamiento de tu padre, Y no dejes la enseñanza de tu madre:

²¹Ligu ilin por cxiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.

²¹Atalos siempre en tu corazón, Enlázalos á tu cuello.

²²Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kusxigxos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekigxos, ili parolos kun vi.

²²Te guiarán cuando anduvieres; cuando durmieres te guardarán; Hablarán contigo cuando despertares.

²³CXar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,

²³Porque el mandamiento es antorcha, y la enseñanza luz; Y camino de vida las reprensiones de la enseñanza:

²⁴Por gardi vin kontraux malbona virino, Kontraux glata lango de fremdulino.

²⁴Para que te guarden de la mala mujer, De la blandura de la lengua de la extraña.

²⁵Ne deziregu en via koro sxian belecon, Kaj ne kaptigxu per sxiaj palpebroj.

²⁵No codicies su hermosura en tu corazón, Ni ella te prenda con sus ojos:

²⁶CXar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.

²⁶Porque á causa de la mujer ramera es reducido el hombre á un bocado de pan; Y la mujer caza la preciosa alma del varón.

²⁷CXu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?

²⁷¿Tomará el hombre fuego en su seno, Sin que sus vestidos se quemen?

²⁸CXu iu povas marsxi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?

²⁸¿Andará el hombre sobre las brasas, Sin que sus pies se abrasen?

²⁹Tiel ankaux estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu sxin ektusxas, restas sen puno.

²⁹Así el que entrare á la mujer de su prójimo; No será sin culpa cualquiera que la tocare.

³⁰Oni ne faras grandan honton al sxtelanto, Se li sxtelas por sin satigi, kiam li malsatas;

³⁰No tienen en poco al ladrón, cuando hurtare Para saciar su alma teniendo hambre:

³¹Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.

³¹Empero tomado, paga las setenas, Da toda la sustancia de su casa.

³²Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensagxa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;

³²Mas el que comete adulterio con la mujer, es falto de entendimiento: Corrompe su alma el que tal hace.

³³Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elvisxigxas;

³³Plaga y vergüenza hallará; Y su afrenta nunca será raída.

³⁴CXar furiozas la jxaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la vengxo.

³⁴Porque los celos son el furor del hombre, Y no perdonará en el día de la venganza.

³⁵Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas ecx multe donaci.

³⁵No tendrá respeto á ninguna redención; Ni querrá perdonar, aunque multipliques los dones.