1Kes on nagu tark, ja kes oskab asja seletada? Inimese tarkus valgustab ta nägu ja ta näo karmus muutub.
1Mâ ani târûk tixjuntakßêta rib riqßuin li cuan xnaßleb. Li ani cuan xnaßleb naxnau cßaßut nak nacßulman li cßaßak re ru saß ruchichßochß. Lix naßleb naxqßue chi sahocß lix chßôl ut najala li rilobâl xban nak sa chic saß xchßôl.
2Mina ütlen: Pea kuninga käsku Jumalale antud vande pärast!
2Chebânuhak li cßaßru tixye êre li rey joß queye nak quebânu li juramento chiru li Dios.
3Ära tõtta tema palge eest ära, et sa ei satuks halva asja sisse, sest tema teeb kõik, mida ta tahab!
3Nak tex-êlk chiru li rey, bânuhomak saß xyâlal. Incßaß tex-êlk saß junpât. Ut mex-oquen saß xyânkeb li nequeßxbânu li incßaß us xban nak aßan naru naxbânu êre li cßaßru naraj.
4Sest kuninga sõnal on meelevald, ja kes võiks temale öelda: 'Mis sa teed?'
4Li râtin li rey, aßan cuan xcuanquil. Ut mâ ani naru tâyehok re nak incßaß us naxbânu.
5Käsu täitjale ei sünni kurja, ning targa süda teab aega ja kohut.
5Li ani naxbânu li nataklâc cuiß xban li rey, mâcßaß tixcßul. Ut li ani cuan xnaßleb naxnau jokße ut chanru nak tixbânu li nataklâc cuiß.
6Sest igal asjal on aeg ja kohus. Kuid inimesele on suureks õnnetuseks,
6Cuan jun li hônal re xbânunquil chixjunil li cßaßak re ru ut cuan ajcuiß li naßleb re xcßoxlanquil chanru xbânunquil. Abanan cuan jun li chßaßajquilal saß xbên li junjûnk,
7et ta ei tea, mis tuleb, sest kes ütleb temale, missugusel viisil see tuleb?
7xban nak mâ ani naxnau cßaßru tixcßul, chi moco cuan ta junak naru tixye cßaßru tâcßulmânk mokon.
8Ei ole inimene tuule valitseja, et ta tuult võiks peatada, ja kellelgi pole meelevalda surmapäeva üle; sõjast ei ole pääsu ja ülekohus ei päästa seda, kes ülekohut teeb.
8Mâ ani junak nacuan xcuanquil saß xbên lix musikß li junjûnk. Moco târûk ta tixye nak toj tâcuânk lix yußam xban nak mâcuaß aßan yal re saß xbên lix yußam. Chi moco cuan junak cuan xcuanquil saß xbên li câmc xban nak mâ ani naru nacoleß chiru li câmc. Li incßaß us xnaßleb incßaß tâcolekß xban li mâusilal naxbânu.
9Seda kõike ma nägin, kui ma tähele panin kõike tööd, mida tehakse päikese all: on aeg, mil inimene valitseb inimese üle, et temale kurja teha.
9Chixjunil aßin quinqßue retal nak quin-oc chixtzßilbal rix li cßaßru nacßulman saß ruchichßochß. Quinqßue retal nak cuanqueb li cuînk cuanqueb xcuanquil saß xbêneb li ras rîtzßin ut nequeßxbânu raylal reheb.
10Siis ma nägin, kuidas õelad maeti maha, ja tuldi ning kõnniti pühast paigast välja; aga linnas unustati need, kes olid õigesti teinud. Seegi on tühi töö!
10Ut ninqßue ajcuiß retal nak eb li incßaß useb xnaßleb nequeßqßueheß xlokßal nak nequeßmukeß. Abanan li nequeßxic rajlal saß li templo, mâ ani nacßoxlan re li tîquilal li queßxbânu saß li tenamit. Chixjunil aßin mâcßaß na-oc cuiß.
11Kui otsust kuriteo kohta kiiresti ei tehta, siis kasvab inimlaste julgus kurja teha.
11Ut xban nak incßaß nequeßxcßul chi ticto xtojbal rix li mâusilal li nequeßxbânu, joßcan nak kßaxal cuißchic nequeßraj xbânunquil li mâusilal li jun chßol chic.
12Ehk küll patune teeb sada korda kurja ja pikendab oma päevi, tean ma siiski, et neil, kes Jumalat kardavad, käib käsi hästi, sellepärast et nad tema palet kardavad,
12Usta nanumta li mâusilal li nequeßxbânu laj mâc ut usta najt rok lix yußameb arin saß ruchichßochß, lâin ninnau nak eb li nequeßxucuan ru li Dios us teßxcßul chiruheb aßan.
13kuna õela käsi ei käi hästi ja tema ei pikenda oma varjusarnaseid päevi, sellepärast et ta Jumala palet ei karda.
13Ac chßolchßo nak eb li nequeßxbânu li mâusilal incßaß us teßxcßul xban nak yal nequeßxnumsi lix yußameb chi mâcßaß rajbal. Incßaß nequeßxqßue xlokßal li Dios ut incßaß nequeßxxucua ru.
14Mõttetus on seegi, mis maa peal sünnib, et on õigeid, kelle käsi käib, nagu oleksid nad teinud õelate tegusid, ja et on õelaid, kelle käsi käib, nagu oleksid nad teinud õigete tegusid. Ma ütlen: Seegi on tühi töö!
14Cuan jun chic li naßleb na-uxman saß ruchichßochß incßaß nintau ru. Aßan nak eb li châbileb xnaßleb nequeßxcßul raylal. Ut li raylal nequeßxcßul eb aßan, reheb raj li incßaß useb xnaßleb. Ut eb li incßaß useb xnaßleb, usilal nequeßxcßul. Ut li usilal li nequeßxcßul, aßan reheb raj li châbileb xnaßleb. Lâin ninye nak aßin mâcßaß na-oc cuiß.
15Seepärast ma ülistan rõõmu, sest inimesel ei ole muud paremat päikese all kui süüa ja juua ning rõõmus olla; see saatku teda ta vaevas tema elupäevil, mis Jumal temale annab päikese all!
15Joßcan nak lâin ninye nak li cuînk tixsicß li sahil chßôlej arin saß ruchichßochß. Tâcuaßak tâucßak ut tâsahokß saß xchßôl xban nak caßaj cuiß aßan naru tixbânu re nak tixyal xsahil li cßanjel li naxbânu nak toj cuan lix yußam saß ruchichßochß li naqßueheß re xban li Dios.
16Kui ma pühendasin oma südame sellele, et õppida tarkust ja vaadata tegusid, mis maa peal tehakse päeval ja ööl ilma undki silmi saamata,
16Nak quinkßaxtesi cuib chixtzolbal ut chixtzßilbal rix li cßaßak re ru nacßulman saß ruchichßochß, chi kßek chi cutan incßaß nachal incuara.Ut quinqßue retal nak mâ ani nataßoc ru li cßaßru naxbânu li Dios. Li cuînk mâ jokße tixtau ru li cßaßru naxbânu li Dios saß ruchichßochß, usta tixtacuasi rib chixsicßbal. Li cuan xnaßleb naru naxye nak naxnau, abanan mâ jokße tixtau ru.
17siis ma nägin kõigist Jumala tegudest, et inimene ei suuda mõista, mis sünnib päikese all; kuigi inimene näeb otsides vaeva, ei mõista ta ometi. Jah, isegi kui tark ütleks, et tema teab, ei suudaks ta siiski mõista.
17Ut quinqßue retal nak mâ ani nataßoc ru li cßaßru naxbânu li Dios. Li cuînk mâ jokße tixtau ru li cßaßru naxbânu li Dios saß ruchichßochß, usta tixtacuasi rib chixsicßbal. Li cuan xnaßleb naru naxye nak naxnau, abanan mâ jokße tixtau ru.