1Poikani, älä unohda sitä mitä opetan, pidä kaikki käskyni mielessäsi,
1Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:
2sillä ne kartuttavat päiviesi määrää, antavat sinulle elinvuosia ja menestystä.
2Sapagka't karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.
3Älä unohda laupeutta, älä uskollisuutta -- kiedo ne kaulaasi, kirjoita sydämesi tauluun,
3Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso:
4niin saat rakkautta ja kiitosta sekä Jumalalta että ihmisiltä.
4Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao.
5Älä jätä elämääsi oman ymmärryksesi varaan, vaan turvaa koko sydämestäsi Herraan.
5Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:
6Missä kuljetkin, pidä hänet mielessäsi, hän viitoittaa sinulle oikean tien.
6Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.
7Älä luulottele olevasi viisas; pelkää Herraa ja karta pahaa.
7Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:
8Siinä on sinulle lääke, joka pitää koko ruumiisi terveenä.
8Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto.
9Siitä, mitä omistat, anna Herran kunniaksi uhrit, kaikesta sadostasi paras osa.
9Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani:
10Silloin varastosi täyttyvät viljasta ja viini pursuaa puserrusaltaistasi.
10Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.
11Älä torju, poikani, Herran kuritusta, älä katkeroidu, kun hän ojentaa sinua --
11Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway:
12jota Herra rakastaa, sitä hän kurittaa niin kuin isä omaa lastaan.
12Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.
13Onnellinen se, joka on löytänyt viisauden, se, joka on tavoittanut tiedon,
13Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.
14sillä parempi on viisaus kuin hopea, tuottoisampi on tieto kuin kulta.
14Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.
15Se voittaa korallit kalleudessa, mitkään aarteet eivät vedä sille vertaa.
15Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,
16Sen oikeassa kädessä on pitkä ikä, vasemmassa rikkaus ja kunnia.
16Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
17Sen tiet ovat suloisia teitä, sen polut onnen polkuja.
17Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.
18Se on elämän puu niille, jotka siihen tarttuvat -- onnellinen, ken pitää siitä kiinni!
18Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.
19Viisaudella Herra loi maan perustan, ymmärryksellä hän rakensi taivaat,
19Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.
20hänen tietonsa erotti kahtaalle meren, sen voimasta pilvet satavat vettä.
20Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog.
21Säilytä, poikani, harkinta ja maltti, älä päästä niitä silmistäsi,
21Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;
22sillä ne ovat sinun elämäsi tae, ne ovat kaulaasi kiertävä koru.
22Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg.
23Näin kuljet tietäsi turvallisesti, et jalkaasi loukkaa,
23Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod.
24ja maata mentyäsi nukut rauhallisesti, et mitään pelkää.
24Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
25Älä säikähdä vaaraa, joka äkisti kohtaa, tuhon myrskyä, joka yllättää jumalattomat,
25Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:
26sillä Herra on sinun tukesi ja turvasi, hän varjelee jalkasi ansoilta.
26Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.
27Älä kiellä apuasi, jos toinen on avun tarpeessa ja sinä pystyt tekemään hänelle hyvää.
27Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.
28Älä sano lähimmäisellesi: "Mene nyt ja tule toiste, huomenna minä annan!" -- kun sinulla kuitenkin on mitä antaa.
28Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon.
29Älä puno juonia naapuriasi vastaan, joka pitää sinua ystävänään.
29Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.
30Älä ryhdy käräjöimään, jos toinen ei ole tehnyt sinulle pahaa.
30Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.
31Älä kadehdi väkivallantekijää, älä mieli niille teille, joita hän kulkee.
31Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.
32Väärämielistä Herra kammoksuu, mutta oikeamielisen hän ottaa suojaansa.
32Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.
33Jumalattoman kodissa on Herran kirous, mutta oikeamielisten asuinsijan hän siunaa.
33Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.
34Säälimätöntä ei Herra sääli, mutta nöyrille hän antaa armonsa.
34Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.
35Viisaalle karttuu kunniaa, houkka kantaa häpeäänsä.
35Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.