¹Ce même jour, Jésus sortit de la maison, et s'assit au bord de la mer.

¹Sama dag gekk Jesús að heiman og settist við vatnið.

²Une grande foule s'étant assemblée auprès de lui, il monta dans une barque, et il s'assit. Toute la foule se tenait sur le rivage.

²Svo mikill mannfjöldi safnaðist að honum, að hann varð að stíga í bát og sitja þar. En allt fólkið stóð á ströndinni.

³Il leur parla en paraboles sur beaucoup de choses, et il dit: Un semeur sortit pour semer.

³Hann talaði margt til þeirra í dæmisögum. Hann sagði: ,,Sáðmaður gekk út að sá,

⁴Comme il semait, une partie de la semence tomba le long du chemin: les oiseaux vinrent, et la mangèrent.

⁴og þá er hann sáði, féll sumt hjá götunni, og fuglar komu og átu það upp.

⁵Une autre partie tomba dans les endroits pierreux, où elle n'avait pas beaucoup de terre: elle leva aussitôt, parce qu'elle ne trouva pas un sol profond;

⁵Sumt féll í grýtta jörð, þar sem var lítill jarðvegur, og það rann skjótt upp, því það hafði ekki djúpa jörð.

⁶mais, quand le soleil parut, elle fut brûlée et sécha, faute de racines.

⁶Þegar sól hækkaði, visnaði það, og sökum þess að það hafði ekki rætur, skrælnaði það.

⁷Une autre partie tomba parmi les épines: les épines montèrent, et l'étouffèrent.

⁷Sumt féll meðal þyrna, og þyrnarnir uxu og kæfðu það.

⁸Une autre partie tomba dans la bonne terre: elle donna du fruit, un grain cent, un autre soixante, un autre trente.

⁸En sumt féll í góða jörð og bar ávöxt, sumt hundraðfaldan, sumt sextugfaldan og sumt þrítugfaldan.

⁹Que celui qui a des oreilles pour entendre entende.

⁹Hver sem eyru hefur, hann heyri.``

¹⁰Les disciples s'approchèrent, et lui dirent: Pourquoi leur parles-tu en paraboles?

¹⁰Þá komu lærisveinarnir til hans og spurðu: ,,Hvers vegna talar þú til þeirra í dæmisögum?``

¹¹Jésus leur répondit: Parce qu'il vous a été donné de connaître les mystères du royaume des cieux, et que cela ne leur a pas été donné.

¹¹Hann svaraði: ,,Yður er gefið að þekkja leynda dóma himnaríkis, hinum er það ekki gefið.

¹²Car on donnera à celui qui a, et il sera dans l'abondance, mais à celui qui n'a pas on ôtera même ce qu'il a.

¹²Því að þeim, sem hefur, mun gefið verða, og hann mun hafa gnægð, en frá þeim, sem eigi hefur, mun tekið verða jafnvel það, sem hann hefur.

¹³C'est pourquoi je leur parle en paraboles, parce qu'en voyant ils ne voient point, et qu'en entendant ils n'entendent ni ne comprennent.

¹³Þess vegna tala ég til þeirra í dæmisögum, að sjáandi sjá þeir ekki og heyrandi heyra þeir ekki né skilja.

¹⁴Et pour eux s'accomplit cette prophétie d'Esaïe: Vous entendrez de vos oreilles, et vous ne comprendrez point; Vous regarderez de vos yeux, et vous ne verrez point.

¹⁴Á þeim rætist spádómur Jesaja: Með eyrum munuð þér heyra og alls ekki skilja, og sjáandi munuð þér horfa og ekkert sjá.

¹⁵Car le coeur de ce peuple est devenu insensible; Ils ont endurci leurs oreilles, et ils ont fermé leurs yeux, De peur qu'ils ne voient de leurs yeux, qu'ils n'entendent de leurs oreilles, Qu'ils ne comprennent de leur coeur, Qu'ils ne se convertissent, et que je ne les guérisse.

¹⁵Því að hjarta lýðs þessa er sljótt orðið, og illa heyra þeir með eyrum sínum, og augunum hafa þeir lokað, svo að þeir sjái ekki með augunum né heyri með eyrunum og skilji með hjartanu og snúi sér, og ég lækni þá.

¹⁶Mais heureux sont vos yeux, parce qu'ils voient, et vos oreilles, parce qu'elles entendent!

¹⁶En sæl eru augu yðar, að þau sjá, og eyru yðar, að þau heyra.

¹⁷Je vous le dis en vérité, beaucoup de prophètes et de justes ont désiré voir ce que vous voyez, et ne l'ont pas vu, entendre ce que vous entendez, et ne l'ont pas entendu.

¹⁷Sannlega segi ég yður: Margir spámenn og réttlátir þráðu að sjá það, sem þér sjáið, en sáu það ekki, og heyra það, sem þér heyrið, en heyrðu það ekki.

¹⁸Vous donc, écoutez ce que signifie la parabole du semeur.

¹⁸Heyrið þá hvað dæmisagan um sáðmanninn merkir:

¹⁹Lorsqu'un homme écoute la parole du royaume et ne la comprend pas, le malin vient et enlève ce qui a été semé dans son coeur: cet homme est celui qui a reçu la semence le long du chemin.

¹⁹Þegar einhver heyrir orðið um ríkið og skilur ekki, þá kemur hinn vondi og rænir því, sem sáð var í hjarta hans. Það sem sáð var við götuna, merkir þetta.

²⁰Celui qui a reçu la semence dans les endroits pierreux, c'est celui qui entend la parole et la reçoit aussitôt avec joie;

²⁰Það sem sáð var í grýtta jörð, merkir þann, sem tekur orðinu með fögnuði, um leið og hann heyrir það,

²¹mais il n'a pas de racines en lui-même, il manque de persistance, et, dès que survient une tribulation ou une persécution à cause de la parole, il y trouve une occasion de chute.

²¹en hefur enga rótfestu. Hann er hvikull, og er þrenging verður eða ofsókn vegna orðsins, bregst hann þegar.

²²Celui qui a reçu la semence parmi les épines, c'est celui qui entend la parole, mais en qui les soucis du siècle et la séduction des richesses étouffent cette parole, et la rendent infructueuse.

²²Það er sáð var meðal þyrna, merkir þann, sem heyrir orðið, en áhyggjur heimsins og tál auðæfanna kefja orðið, svo það ber engan ávöxt.

²³Celui qui a reçu la semence dans la bonne terre, c'est celui qui entend la parole et la comprend; il porte du fruit, et un grain en donne cent, un autre soixante, un autre trente.

²³En það er sáð var í góða jörð, merkir þann, sem heyrir orðið og skilur það. Hann er sá, sem ber ávöxt og gefur af sér hundraðfalt, sextugfalt eða þrítugfalt.``

²⁴Il leur proposa une autre parabole, et il dit: Le royaume des cieux est semblable à un homme qui a semé une bonne semence dans son champ.

²⁴Aðra dæmisögu sagði hann þeim: ,,Líkt er um himnaríki og mann, er sáði góðu sæði í akur sinn.

²⁵Mais, pendant que les gens dormaient, son ennemi vint, sema de l'ivraie parmi le blé, et s'en alla.

²⁵En er menn voru í svefni, kom óvinur hans, sáði illgresi meðal hveitisins og fór síðan.

²⁶Lorsque l'herbe eut poussé et donné du fruit, l'ivraie parut aussi.

²⁶Þegar sæðið spratt upp og tók að bera ávöxt, kom illgresið og í ljós.

²⁷Les serviteurs du maître de la maison vinrent lui dire: Seigneur, n'as-tu pas semé une bonne semence dans ton champ? D'où vient donc qu'il y a de l'ivraie?

²⁷Þá komu þjónar húsbóndans til hans og sögðu við hann: ,Herra, sáðir þú ekki góðu sæði í akur þinn? Hvaðan kemur illgresið?`

²⁸Il leur répondit: C'est un ennemi qui a fait cela. Et les serviteurs lui dirent: Veux-tu que nous allions l'arracher?

²⁸Hann svaraði þeim: ,Þetta hefur einhver óvinur gjört.` Þjónarnir sögðu við hann: ,Viltu, að vér förum og tínum það?`

²⁹Non, dit-il, de peur qu'en arrachant l'ivraie, vous ne déraciniez en même temps le blé.

²⁹Hann sagði: ,Nei, með því að tína illgresið, gætuð þér slitið upp hveitið um leið.

³⁰Laissez croître ensemble l'un et l'autre jusqu'à la moisson, et, à l'époque de la moisson, je dirai aux moissonneurs: Arrachez d'abord l'ivraie, et liez-la en gerbes pour la brûler, mais amassez le blé dans mon grenier.

³⁰Látið hvort tveggja vaxa saman fram að kornskurði. Þegar komin er kornskurðartíð, mun ég segja við kornskurðarmenn: Safnið fyrst illgresinu og bindið í bundin til að brenna því, en hirðið hveitið í hlöðu mína.```

³¹Il leur proposa une autre parabole, et il dit: Le royaume des cieux est semblable à un grain de sénevé qu'un homme a pris et semé dans son champ.

³¹Aðra dæmisögu sagði hann þeim: ,,Líkt er himnaríki mustarðskorni, sem maður tók og sáði í akur sinn.

³²C'est la plus petite de toutes les semences; mais, quand il a poussé, il est plus grand que les légumes et devient un arbre, de sorte que les oiseaux du ciel viennent habiter dans ses branches.

³²Smæst er það allra sáðkorna, en nær það vex, er það öllum jurtum meira, það verður tré, og fuglar himins koma og hreiðra sig í greinum þess.``

³³Il leur dit cette autre parabole: Le royaume des cieux est semblable à du levain qu'une femme a pris et mis dans trois mesures de farine, jusqu'à ce que la pâte soit toute levée.

³³Aðra dæmisögu sagði hann þeim: ,,Líkt er himnaríki súrdeigi, er kona tók og fól í þrem mælum mjöls, uns það sýrðist allt.``

³⁴Jésus dit à la foule toutes ces choses en paraboles, et il ne lui parlait point sans parabole,

³⁴Þetta allt talaði Jesús í dæmisögum til fólksins, og án dæmisagna talaði hann ekki til þeirra.

³⁵afin que s'accomplît ce qui avait été annoncé par le prophète: J'ouvrirai ma bouche en paraboles, Je publierai des choses cachées depuis la création du monde.

³⁵Það átti að rætast, sem sagt er fyrir munn spámannsins: Ég mun opna munn minn í dæmisögum, mæla fram það, sem hulið var frá grundvöllun heims.

³⁶Alors il renvoya la foule, et entra dans la maison. Ses disciples s'approchèrent de lui, et dirent: Explique-nous la parabole de l'ivraie du champ.

³⁶Þá skildi hann við mannfjöldann og fór inn. Lærisveinar hans komu til hans og sögðu: ,,Skýrðu fyrir oss dæmisöguna um illgresið á akrinum.``

³⁷Il répondit: Celui qui sème la bonne semence, c'est le Fils de l'homme;

³⁷Hann mælti: ,,Sá er sáir góða sæðinu, er Mannssonurinn,

³⁸le champ, c'est le monde; la bonne semence, ce sont les fils du royaume; l'ivraie, ce sont les fils du malin;

³⁸akurinn er heimurinn, góða sæðið merkir börn ríkisins, en illgresið börn hins vonda.

³⁹l'ennemi qui l'a semée, c'est le diable; la moisson, c'est la fin du monde; les moissonneurs, ce sont les anges.

³⁹Óvinurinn, sem sáði því, er djöfullinn. Kornskurðurinn er endir veraldar og kornskurðarmennirnir englar.

⁴⁰Or, comme on arrache l'ivraie et qu'on la jette au feu, il en sera de même à la fin du monde.

⁴⁰Eins og illgresinu er safnað og brennt í eldi, þannig verður við endi veraldar.

⁴¹Le Fils de l'homme enverra ses anges, qui arracheront de son royaume tous les scandales et ceux qui commettent l'iniquité:

⁴¹Mannssonurinn mun senda engla sína, og þeir munu safna úr ríki hans öllum, sem hneykslunum valda og ranglæti fremja,

⁴²et ils les jetteront dans la fournaise ardente, où il y aura des pleurs et des grincements de dents.

⁴²og kasta þeim í eldsofninn. Þar verður grátur og gnístran tanna.

⁴³Alors les justes resplendiront comme le soleil dans le royaume de leur Père. Que celui qui a des oreilles pour entendre entende.

⁴³Þá munu réttlátir skína sem sól í ríki föður þeirra. Hver sem eyru hefur, hann heyri.

⁴⁴Le royaume des cieux est encore semblable à un trésor caché dans un champ. L'homme qui l'a trouvé le cache; et, dans sa joie, il va vendre tout ce qu'il a, et achète ce champ.

⁴⁴Líkt er himnaríki fjársjóði, sem fólginn var í jörðu og maður fann og leyndi. Í fögnuði sínum fór hann, seldi allar eigur sínar og keypti akur þann.

⁴⁵Le royaume des cieux est encore semblable à un marchand qui cherche de belles perles.

⁴⁵Enn er himnaríki líkt kaupmanni, sem leitaði að fögrum perlum.

⁴⁶Il a trouvé une perle de grand prix; et il est allé vendre tout ce qu'il avait, et l'a achetée.

⁴⁶Og er hann fann eina dýrmæta perlu, fór hann, seldi allt, sem hann átti, og keypti hana.

⁴⁷Le royaume des cieux est encore semblable à un filet jeté dans la mer et ramassant des poissons de toute espèce.

⁴⁷Enn er himnaríki líkt neti, sem lagt er í sjó og safnar alls kyns fiski.

⁴⁸Quand il est rempli, les pêcheurs le tirent; et, après s'être assis sur le rivage, ils mettent dans des vases ce qui est bon, et ils jettent ce qui est mauvais.

⁴⁸Þegar það er fullt, draga menn það á land, setjast við og safna þeim góðu í ker, en kasta þeim óætu burt.

⁴⁹Il en sera de même à la fin du monde. Les anges viendront séparer les méchants d'avec les justes,

⁴⁹Svo mun verða, þegar veröld endar: Englarnir munu fara til, skilja vonda menn frá réttlátum

⁵⁰et ils les jetteront dans la fournaise ardente, où il y aura des pleurs et des grincements de dents.

⁵⁰og kasta þeim í eldsofninn. Þar verður grátur og gnístran tanna.

⁵¹Avez-vous compris toutes ces choses? -Oui, répondirent-ils.

⁵¹Hafið þér skilið allt þetta?`` ,,Já,`` svöruðu þeir.

⁵²Et il leur dit: C'est pourquoi, tout scribe instruit de ce qui regarde le royaume des cieux est semblable à un maître de maison qui tire de son trésor des choses nouvelles et des choses anciennes.

⁵²Hann sagði við þá: ,,Þannig er sérhver fræðimaður, sem orðinn er lærisveinn himnaríkis, líkur húsföður, sem ber fram nýtt og gamalt úr forðabúri sínu.``

⁵³Lorsque Jésus eut achevé ces paraboles, il partit de là.

⁵³Þegar Jesús hafði lokið þessum dæmisögum, hélt hann þaðan.

⁵⁴S'étant rendu dans sa patrie, il enseignait dans la synagogue, de sorte que ceux qui l'entendirent étaient étonnés et disaient: D'où lui viennent cette sagesse et ces miracles?

⁵⁴Hann kom í ættborg sína og tók að kenna þeim í samkundu þeirra. Þeir undruðust stórum og sögðu: ,,Hvaðan kemur honum þessi speki og kraftaverkin?

⁵⁵N'est-ce pas le fils du charpentier? n'est-ce pas Marie qui est sa mère? Jacques, Joseph, Simon et Jude, ne sont-ils pas ses frères?

⁵⁵Er þetta ekki sonur smiðsins? Heitir ekki móðir hans María og bræður hans Jakob, Jósef, Símon og Júdas?

⁵⁶et ses soeurs ne sont-elles pas toutes parmi nous? D'où lui viennent donc toutes ces choses?

⁵⁶Og eru ekki systur hans allar hjá oss? Hvaðan kemur honum þá allt þetta?``

⁵⁷Et il était pour eux une occasion de chute. Mais Jésus leur dit: Un prophète n'est méprisé que dans sa patrie et dans sa maison.

⁵⁷Og þeir hneyksluðust á honum. En Jesús sagði við þá: ,,Hvergi er spámaður minna metinn en í landi sínu og með heimamönnum.``Og hann gjörði þar ekki mörg kraftaverk sökum vantrúar þeirra.

⁵⁸Et il ne fit pas beaucoup de miracles dans ce lieu, à cause de leur incrédulité.

⁵⁸Og hann gjörði þar ekki mörg kraftaverk sökum vantrúar þeirra.