1Denn das Silber hat seinen Fundort und das Gold seinen Ort, wo man es läutert.
1Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
2Eisen wird aus der Erde gegraben und Kupfer schmelzt man aus Gestein.
2Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
3Man macht der Finsternis ein Ende und forscht alles vollkommen aus, die Steine, die in Finsternis und Todesschatten liegen.
3Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
4Einen Schacht bricht man auf, wo kein Wandersmann durchgeht; auf unbetretenen Pfaden lassen sie sich hinab und schweben ferne von den Menschen.
4Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
5Aus der Erde wächst Brot hervor, und unter ihr ist's wie vom Feuer durchwühlt.
5Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
6In ihren Steinen wird Saphir gefunden und Gold in ihren Schollen.
6Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
7Ein Pfad ist's , den kein Raubvogel kennt, und den auch des Habichts Auge nicht erspäht,
7Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
8den auch kein Raubtier betritt, darauf der Löwe nicht schreitet.
8Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
9Der Mensch legt seine Hand an den harten Felsen und durchwühlt die Gründe der Berge.
9Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
10Er treibt Stollen durch die Felsen, und sein Auge ersieht alles, was köstlich ist.
10Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
11Damit sie nicht tränen, verstopft er die Wasserrinnen; das Verborgene bringt er ans Licht.
11Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
12Aber wo wird die Weisheit gefunden, und welches ist der Ort des Verstandes?
12Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
13Der Mensch kennt den Weg zu ihr nicht, im Lande der Lebendigen wird sie nicht gefunden.
13Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
14Die Tiefe spricht: «Sie ist nicht in mir», und das Meer: «Sie ist nicht bei mir.»
14Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
15Sie wird mit keinem Geld bezahlt und nicht mit Silber aufgewogen.
15Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
16Um Gold von Ophir ist sie nicht zu haben, auch nicht um köstlichen Schohamstein und Saphir.
16Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
17Gold und Glas kommt ihr nicht gleich, noch wird sie um goldenes Gerät eingetauscht.
17Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
18Korallen und Kristall sind nichts gegen sie, und der Besitz der Weisheit geht über Perlen.
18Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
19Der Topas aus Äthiopien ist ihr nicht zu vergleichen, mit reinem Golde wird sie nicht aufgewogen.
19Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
20Woher kommt denn die Weisheit, und welches ist der Ort des Verstandes?
20Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
21Sie ist verborgen vor den Augen aller Lebendigen und vor den Vögeln des Himmels versteckt.
21Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
22Der Abgrund und der Tod sprechen: Wir haben mit unsern Ohren von ihr gehört.
22Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
23Gott weiß ihren Weg, und er kennt ihren Ort.
23Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
24Denn er schaut bis zu den Enden der Erde und sieht alles, was unter dem Himmel ist.
24Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
25Als er dem Winde sein Gewicht gab und den Wassern ihr Maß,
25Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
26als er dem Regen sein Ziel setzte und dem Wetterstrahl seinen Weg:
26Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
27da hat er sie gesehen und durchmustert, sie bereitet und erforscht
27Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
28und hat zum Menschen gesagt: Siehe, die Furcht des Herrn, das ist Weisheit, und vom Bösen weichen, das ist Verstand!
28Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.