1משכיל לאסף האזינה עמי תורתי הטו אזנכם לאמרי פי׃
1Ex intenamit, cheqßuehak retal li tijleb li oc cue chixyebal êre ut canabomak êrib chirabinquil li cuâtin.
2אפתחה במשל פי אביעה חידות מני קדם׃
2Anakcuan oc cue chixyebal êre lix yâlal li mukmu junxil.
3אשר שמענו ונדעם ואבותינו ספרו לנו׃
3Li serakß aßin ac nakanau ajcuiß ut ac kabiom xban nak li kanaß kayucuaß ac xeßxserakßi ke.
4לא נכחד מבניהם לדור אחרון מספרים תהלות יהוה ועזוזו ונפלאותיו אשר עשה׃
4Incßaß naru takamuk chiruheb li kalal kacßajol lix nimal xcuanquil li Kâcuaß Dios ut li sachba chßôlej li quilajxbânu. Takachßolob ban xyâlal chiruheb li kalal kacßajol li teßcuânk mokon re nak teßxqßue xlokßal li Dios.
5ויקם עדות ביעקב ותורה שם בישראל אשר צוה את אבותינו להודיעם לבניהם׃
5Quixqßue jun li chakßrab re laj Jacob ut quixye cßaßru teßxbânu eb laj Israel. Ut quixye ajcuiß reheb li kaxeßtônil yucuaß nak teßxcßut chiruheb li ralal xcßajol li cßaßru quixye nak tento teßxbânu.
6למען ידעו דור אחרון בנים יולדו יקמו ויספרו לבניהם׃
6Li naßbej yucuaßbej teßxserakßi reheb li ralal xcßajol li teßcuânk. Ut eb aßan teßxserakßi reheb li ralal xcßajol li teßyoßlâk mokon.
7וישימו באלהים כסלם ולא ישכחו מעללי אל ומצותיו ינצרו׃
7Teßxserakßi reheb re nak cauhakeb xchßôl riqßuin li Dios ut incßaß tâsachk saß xchßôleb li cßaßru quixbânu li Dios reheb ut re ajcuiß nak incßaß teßxkßet li chakßrab li quiqßueheß reheb.
8ולא יהיו כאבותם דור סורר ומרה דור לא הכין לבו ולא נאמנה את אל רוחו׃
8Teßxserakßi reheb li ralal xcßajol re nak incßaß teßxbânu joß queßxbânu li kaxeßtônil yucuaß. Eb aßan queßxbânu li cßaßru queßraj xjuneseb ut incßaß queßabin chiru li Dios. Moco cauheb ta xchßôl riqßuin li Dios. Joßcan nak queßxkßet li râtin.
9בני אפרים נושקי רומי קשת הפכו ביום קרב׃
9Eb li ralal xcßajol laj Efraín cuanqueb xtzimaj re pletic ut cauheb raj xchßôl. Abanan eb aßan queßêlelic saß xkßehil li plêt.
10לא שמרו ברית אלהים ובתורתו מאנו ללכת׃
10Incßaß queßxbânu li queßxyechißi re li Dios nak queßxbânu li contrato riqßuin. Ut queßxkßet li râtin.
11וישכחו עלילותיו ונפלאותיו אשר הראם׃
11Incßaß queßxqßue saß xchßôleb li usilal li quixbânu li Dios reheb. Quisach ban saß xchßôleb li sachba chßôlej li quixcßutbesi chiruheb.
12נגד אבותם עשה פלא בארץ מצרים שדה צען׃
12Eb li kaxeßtônil yucuaß queßril li sachba chßôlej li quixbânu li Dios chiruheb saß li naßajej Zoán li cuan Egipto.
13בקע ים ויעבירם ויצב מים כמו נד׃
13Quixjach ru li haß ut quixnumsiheb jun pacßal li Caki Palau. Chanchan jun li tzßac nak quixakli li haß ut chaki queßnumeß cuiß.
14וינחם בענן יומם וכל הלילה באור אש׃
14Quixtakla li chok chi cßamoc be chiruheb chi cutan ut chi kßek jun li xam quicßamoc be chiruheb.
15יבקע צרים במדבר וישק כתהמות רבה׃
15Nak yôqueb chi numecß saß li chaki chßochß, mâ bar nequeßxtau rucßaheb. Abanan li Dios quixjor li sakônac, ut aran qui-el nabal li haß re teßucßak.
16ויוצא נוזלים מסלע ויורד כנהרות מים׃
16Nak quixqßue chi êlc li haß saß li pec, chanchan jun nimaß nak yô chi êlc chak xban xqßuial.
17ויוסיפו עוד לחטא לו למרות עליון בציה׃
17Usta queßril chixjunil li quilajxbânu li Dios reheb, abanan toj yôqueb ajcuiß chi mâcobc chiru li nimajcual Dios nak cuanqueb aran saß li chaki chßochß.
18וינסו אל בלבבם לשאל אכל לנפשם׃
18Queßxyal rix li Dios xban nak queßxtzßâma lix cuaheb chanru queßraj eb aßan.
19וידברו באלהים אמרו היוכל אל לערך שלחן במדבר׃
19Ut queßâtinac chirix li Dios ut queßxye: —¿Ma târûk ta biß tixqßue katzacaêmk nak cuanco arin saß li chaki chßochß?
20הן הכה צור ויזובו מים ונחלים ישטפו הגם לחם יוכל תת אם יכין שאר לעמו׃
20Yâl nak xjor li sakônac ut x-el chak nabal li haß. Chanchan jun nimaß nak qui-el chak li haß. Abanan, ¿ma târûk ta biß tixqßue li kacua? ¿Ma târûk ta biß tixqßue katib re totzacânk? chanqueb li tenamit.
21לכן שמע יהוה ויתעבר ואש נשקה ביעקב וגם אף עלה בישראל׃
21Nak quirabi li nimajcual Dios li cßaßru yôqueb chixyebal, cßajoß nak quijoskßoß riqßuineb, Chanchan li xam nak quichal lix joskßil saß xbêneb laj Israel li ralal xcßajol laj Jacob.
22כי לא האמינו באלהים ולא בטחו בישועתו׃
22Li Dios quijoskßoß riqßuineb xban nak incßaß queßxpâb nak aßan tâcolok reheb.
23ויצו שחקים ממעל ודלתי שמים פתח׃
23Usta eb aßan incßaß queßpâban, abanan chanchan nak li Dios quixte li choxa nak quixtakla chak lix cuaheb.
24וימטר עליהם מן לאכל ודגן שמים נתן למו׃
24Kßaxal cuißchic nabal li maná quixtakla chak re teßxcuaß. Choxahil cua quixtakla chak chixcuaßeb.
25לחם אבירים אכל איש צידה שלח להם לשבע׃
25Quixtakla li choxahil cua reheb ut queßxcuaß chi nabal toj retal queßnujac.
26יסע קדים בשמים וינהג בעזו תימן׃
26Quixtakla chak jun li ikß. Quichal saß li na-el cuiß chak li sakße ut saß li sur.
27וימטר עליהם כעפר שאר וכחול ימים עוף כנף׃
27Kßaxal cuißchic nabal li xul li nequeßrupupic quiqßueheß re teßxtiu. Chanchan xqßuial ru li samaib chire li palau.
28ויפל בקרב מחנהו סביב למשכנתיו׃
28Quixtaklaheb li xul nachß cuanqueb cuiß lix naßajeb. Quilajeßcube chi xjun sutam lix muhebâleb.
29ויאכלו וישבעו מאד ותאותם יבא להם׃
29Li Dios quixqßue reheb li joß qßuial queßraj. Ut queßcuaßac chi nabal.
30לא זרו מתאותם עוד אכלם בפיהם׃
30Kßaxal cuißchic quinumta queßxbânu. Abanan incßaß ajcuiß quicßojla xchßôleb.
31ואף אלהים עלה בהם ויהרג במשמניהם ובחורי ישראל הכריע׃
31Xban li numcuaßac queßxbânu, quichal xjoskßil li Dios saß xbêneb ut quixcanabeb chi câmc eb li cuînk li toj sâjeb, li cauheb rib saß xyânkeb laj Israel.
32בכל זאת חטאו עוד ולא האמינו בנפלאותיו׃
32Usta queßril li sachba chßôlej li quixbânu, abanan eb aßan incßaß queßxqßue xcuanquil.
33ויכל בהבל ימיהם ושנותם בבהלה׃
33Joßcan nak eb laj Israel qßuila chihab yôqueb chixnumsinquil lix yußameb saß li chaki chßochß chi mâcßaß rajbal ut nabal li raylal queßxcßul.
34אם הרגם ודרשוהו ושבו ושחרו אל׃
34Nequeßril nak li Dios naxcanabeb chi câmc, tojeß nak nequeßoc chixsicßbal li Dios. Nayotßeß xchßôleb ut nequeßxtzßâma xtenkßanquileb chiru.
35ויזכרו כי אלהים צורם ואל עליון גאלם׃
35Toj aran nequeßjulticoß reheb nak li nimajcual Dios, aßan li natenkßan reheb ut aßan li nacoloc reheb.
36ויפתוהו בפיהם ובלשונם יכזבו לו׃
36Abanan moco chi anchaleb ta xchßôl nequeßxyâba xcßabaß li Dios. Yal balakßînc ban nequeßxbânu.
37ולבם לא נכון עמו ולא נאמנו בבריתו׃
37Incßaß tîqueb xchßôl chiru li Dios ut incßaß nequeßxbânu li cßaßru queßxyechißi xbânunquil saß li contrato.
38והוא רחום יכפר עון ולא ישחית והרבה להשיב אפו ולא יעיר כל חמתו׃
38Abanan junelic quixtokßoba ruheb. Quixcuy xmâqueb. Nabal sut quijoskßoß saß xbêneb; abanan quixcuy rib. Joßcan nak incßaß quixsach ruheb xban xjoskßil.
39ויזכר כי בשר המה רוח הולך ולא ישוב׃
39Li Dios quixqßue retal nak eb aßan yal cristianeb. Junpât ajcuiß nacuan xyußameb joß li ikß li yal nanumeß.
40כמה ימרוהו במדבר יעציבוהו בישימון׃
40Nabal sut queßxkßetkßeti ribeb chiru li Dios nak cuanqueb saß li chaki chßochß ut queßxqßue xrahil xchßôl.
41וישובו וינסו אל וקדוש ישראל התוו׃
41Rajlal yôqueb chixyalbal rix lix Dioseb laj Israel toj retal queßxchikß xjoskßil li Dios santo.
42לא זכרו את ידו יום אשר פדם מני צר׃
42Incßaß queßxqßue saß xchßôleb lix cuanquil li Dios, li quixcßutbesi chiruheb nak quixcoleb nak cuanqueb saß raylal.
43אשר שם במצרים אתותיו ומופתיו בשדה צען׃
43Incßaß queßxqßue saß xchßôleb li milagros ut li sachba chßôlej li quixbânu li Dios aran Egipto saß li ru takßa Zoán.
44ויהפך לדם יאריהם ונזליהם בל ישתיון׃
44Quixsukßisiheb li nimaß chokß quicß re nak mâcßaßak chic rucßaheb laj Egipto.
45ישלח בהם ערב ויאכלם וצפרדע ותשחיתם׃
45Quixtakla li nînki raxyât re teßxcuaß chixjunil li cßaßru cuan ut quixtakla ajcuiß li amoch re teßxsach chixjunil.
46ויתן לחסיל יבולם ויגיעם לארבה׃
46Quixtakla laj sâcß chixchoybal chixjunil li racuîmkeb li queßrau.
47יהרג בברד גפנם ושקמותם בחנמל׃
47Quixsach ru li uvas riqßuin li sakbach ut quixcßat riqßuin que li ru li cheß higo.
48ויסגר לברד בעירם ומקניהם לרשפים׃
48Quixsacheb ruheb lix cuacaxeb ut lix carnereb xban li sakbach ut li câk li quixtakla toj retal queßcam.
49ישלח בם חרון אפו עברה וזעם וצרה משלחת מלאכי רעים׃
49Li Dios quixcßutbesi lix joskßil chiruheb nak quixtakla li rahil chßôlej saß xyânkeb. Xban xjoskßil li Dios quixtakla lix ángel chixcamsinquil li xbên ralaleb laj Egipto.
50יפלס נתיב לאפו לא חשך ממות נפשם וחיתם לדבר הסגיר׃
50Quixcßutbesi chi tzßakal lix joskßil chiruheb ut incßaß chic quixcuyeb lix mâqueb. Quixteneb ban câmc saß xbêneb.
51ויך כל בכור במצרים ראשית אונים באהלי חם׃
51Li Dios quixcanabeb chi camsîc li xbên ralaleb laj Egipto, li ralal xcßajoleb laj Cam.
52ויסע כצאן עמו וינהגם כעדר במדבר׃
52Abanan eb laj Israel quirisiheb Egipto ut quixcßameb saß li chaki chßochß. Quixberesiheb joß nequeßberesîc li carner.
53וינחם לבטח ולא פחדו ואת אויביהם כסה הים׃
53Quixcßameb ut quirileb re nak incßaß teßxucuak. Ut eb li xicß nequeßiloc reheb, quixqßueheb chi osocß saß li palau.
54ויביאם אל גבול קדשו הר זה קנתה ימינו׃
54Li Dios quixcßameb lix tenamit toj saß li santil naßajej li quixyechißi reheb, li cuan cuiß li tzûl Sión li quixcol rix riqßuin lix cuanquil.
55ויגרש מפניהם גוים ויפילם בחבל נחלה וישכן באהליהם שבטי ישראל׃
55Quirisiheb li tenamit li cuanqueb aran ut quixjeqßui li chßochß reheb li ralal xcßajol laj Israel re teßcuânk cuiß.
56וינסו וימרו את אלהים עליון ועדותיו לא שמרו׃
56Abanan toj yôqueb ajcuiß xyalbal rix li nimajcual Dios ut queßxchikß xjoskßil xban nak queßxkßet lix chakßrab.
57ויסגו ויבגדו כאבותם נהפכו כקשת רמיה׃
57Eb aßan queßxbânu cuißchic joß queßxbânu lix naß xyucuaßeb. Queßxtzßektâna li Dios ut incßaß tîqueb xchßôl. Chanchaneb li tzimaj, li incßaß tîc nacutuc.
58ויכעיסוהו בבמותם ובפסיליהם יקניאוהו׃
58Queßxqßue xjoskßil li Dios xban nak queßxyîb li artal li nequeßxlokßoni cuiß li yîbanbil dios. Xban nak queßxlokßoni li yîbanbil dios, cßajoß nak quirahoß xchßôl li Kâcuaß.
59שמע אלהים ויתעבר וימאס מאד בישראל׃
59Cßajoß nak quijoskßoß li Dios nak quiril nak yôqueb chixlokßoninquil li yîbanbil dios. Joßcan nak quixtzßektânaheb laj Israel.
60ויטש משכן שלו אהל שכן באדם׃
60Ut quixtzßektâna ajcuiß li tabernáculo li quixakabâc aran Silo, li naßajej li quiqßueheß cuiß xlokßal xbaneb laj Israel.
61ויתן לשבי עזו ותפארתו ביד צר׃
61Li Dios quixcanabeb laj Israel re nak li xicß nequeßiloc reheb teßnumtâk saß xbêneb. Ut queßxchap li Lokßlaj Câx retalil lix cuanquil ut lix lokßal li Kâcuaß.
62ויסגר לחרב עמו ובנחלתו התעבר׃
62Ut xban xjoskßil li Dios quixcanabeb lix tenamit chi camsîc xbaneb li xicß nequeßiloc reheb.
63בחוריו אכלה אש ובתולתיו לא הוללו׃
63Queßcamsîc li sâj cuînk saß li plêt ut eb li tukß ixk queßcana chi mâ ani chic teßsumlâk cuiß.
64כהניו בחרב נפלו ואלמנתיו לא תבכינה׃
64Eb laj tij queßcamsîc chi chßîchß ut eb li ixakilbej incßaß queßru xyoßlenquil lix camenakeb.
65ויקץ כישן אדני כגבור מתרונן מיין׃
65Ut li Kâcuaß quixcanabeb li xicß nequeßiloc reheb lix tenamit chi numtâc saß xbêneb. Nak quixqßue retal nak yôqueb chi numtâc li xicß nequeßiloc reheb, quixtenkßa cuißchic lix tenamit. Chanchan nak yô chi cuârc li Kâcuaß ut qui-aj ru. Chanchan jun li cuînk cau rib chi pletic xban li vino li ac xrucß.
66ויך צריו אחור חרפת עולם נתן למו׃
66Li Kâcuaß quinumta saß xbêneb li xicß nequeßiloc reheb ut quirâlinaheb. Quixcßut xxutâneb chi junaj cua.
67וימאס באהל יוסף ובשבט אפרים לא בחר׃
67Li Dios quixtzßektânaheb li ralal xcßajol laj José ut laj Efraín ut incßaß chic quixqßue lix templo saß xtenamiteb.
68ויבחר את שבט יהודה את הר ציון אשר אהב׃
68Quixsicß ban ruheb li ralal xcßajol laj Judá. Ut saß lix tenamiteb quixyîb lix templo saß li tzûl Sión li raro xban.
69ויבן כמו רמים מקדשו כארץ יסדה לעולם׃
69Quixyîb lix templo chi châbil ut quixqßue xlokßal. Quixqßue saß xnaßaj joß nak quixqßue li ruchichßochß saß xnaßaj re nak tâcuânk aran chi junelic.
70ויבחר בדוד עבדו ויקחהו ממכלאת צאן׃
70Li Dios quixsicß ru laj David, laj ilol carner, re nak aßan tâcßanjelak chiru.
71מאחר עלות הביאו לרעות ביעקב עמו ובישראל נחלתו׃
71Incßaß chic quicßanjelac chokß aj ilol xul. Quiqßueheß ban xban li Dios chi cßamoc be chiruheb lix tenamit. Aßan chic aj ilol reheb laj Israel, li ralal xcßajol laj Jacob.Ut laj David quicßamoc be saß tîquilal chiruheb lix tenamit li Dios. Quixqßue xchßôl chirilbaleb ut quiqßueheß xnaßleb re nak tixbânu saß xyâlal.
72וירעם כתם לבבו ובתבונות כפיו ינחם׃
72Ut laj David quicßamoc be saß tîquilal chiruheb lix tenamit li Dios. Quixqßue xchßôl chirilbaleb ut quiqßueheß xnaßleb re nak tixbânu saß xyâlal.