¹Setelah lewat dua tahun, raja Mesir bermimpi, bahwa ia sedang berdiri di tepi Sungai Nil.

¹法老连作两个梦

²Tiba-tiba tujuh ekor sapi yang gemuk-gemuk dan berkulit mengkilat, keluar dari sungai itu lalu mulai makan rumput di tepi sungai itu.

²有七头母牛从河里上来，又健美又肥壮，在芦苇中吃草。

³Kemudian tujuh sapi yang lain muncul pula; binatang-binatang itu kurus dan tinggal kulit pembalut tulang. Sapi-sapi yang kurus itu berdiri di samping sapi-sapi yang gemuk, di tepi sungai itu.

³接着，又有另外七头母牛从河里上来，又丑陋又瘦弱，站在岸上其他母牛旁边。

⁴Kemudian sapi-sapi yang kurus memakan sapi-sapi yang gemuk. Setelah itu raja bangun dari tidurnya.

⁴这些丑陋瘦弱的母牛，竟把那些健美肥壮的母牛吃掉，法老就醒了。

⁵Kemudian ia tertidur dan bermimpi lagi. Dalam mimpinya ia melihat tujuh bulir gandum yang berisi dan masak-masak tumbuh pada satu tangkai.

⁵他又睡着，作了第二个梦，梦见一根麦茎，长出七个麦穗，又肥壮又美好。

⁶Kemudian tumbuh pula tujuh bulir gandum yang lain, yang kurus-kurus dan kerut kering oleh angin gurun.

⁶接着，又长出七个麦穗，又干瘦又被东风吹焦了。

⁷Lalu bulir gandum yang kurus itu menelan ketujuh bulir yang berisi tadi. Setelah itu raja terbangun dan sadar bahwa ia telah bermimpi.

⁷这些干瘦的麦穗，竟把那七个又肥壮又饱满的麦穗吞下去，法老就醒了，原来是一个梦。

⁸Paginya raja merasa gelisah, karena itu disuruhnya memanggil semua tukang sihir dan orang berilmu di Mesir. Lalu diceritakannya mimpinya kepada mereka, tetapi tak seorang pun dapat menerangkan artinya.

⁸到了早晨，法老心里烦乱，就派人去把埃及所有的术士和智慧人都召了来；法老把自己的梦告诉他们，但是没有人能替法老解梦。

⁹Kemudian pengurus minuman berkata kepada raja, "Hari ini hamba harus mengaku kesalahan hamba.

⁹酒政推荐约瑟那时酒政告诉法老说：“我今日想起了我的过错。

¹⁰Dahulu Baginda marah kepada pengurus roti dan kepada hamba, lalu kami dimasukkan ke dalam penjara, di rumah kepala pengawal istana.

¹⁰从前法老恼怒臣仆，把我和膳长关在军长府的监房里。

¹¹Pada suatu malam kami berdua bermimpi, dan mimpi kami itu tidak sama artinya.

¹¹我们二人在同一夜都作了梦；我们的梦各有不同的解释。

¹²Seorang pemuda Ibrani ada di sana dengan kami. Dia pelayan kepala pengawal istana itu. Kami menceritakan mimpi kami kepadanya, lalu diterangkannya arti mimpi itu.

¹²在那里有一个希伯来的少年人与我们在一起，他是军长的仆人，我们把梦告诉了他，他就替我们解梦，各人的梦有不同的解释。

¹³Ternyata semuanya tepat terjadi seperti dikatakannya, yaitu: Baginda mengembalikan hamba kepada jabatan hamba semula, tetapi menghukum mati pengurus roti itu."

¹³结果，事情都照着他给我们的解释实现了：我恢复了原职，膳长却被挂起来。”

¹⁴Maka raja menyuruh mengambil Yusuf, dan dengan segera ia dikeluarkan dari penjara. Setelah Yusuf bercukur dan berganti pakaian, ia menghadap raja.

¹⁴法老于是派人去召约瑟。他们就急忙把约瑟从监里带出来。他剃了头、刮了脸、换了衣服，就进去见法老。

¹⁵Kata raja kepadanya, "Aku telah bermimpi, dan tak seorang pun dapat menerangkan artinya. Ada yang mengabarkan kepadaku bahwa engkau dapat menerangkan mimpi."

¹⁵法老对约瑟说：“我作了一个梦，没有人能够解释。我听见人说，你听了梦，就能解释。”

¹⁶Yusuf menjawab, "Bukan hamba, Tuanku, melainkan Allah yang akan memberikan penjelasan yang tepat."

¹⁶约瑟回答法老，说：“解梦不在于我，但　神必给法老一个吉祥的解答。”

¹⁷Lalu berkatalah raja, "Aku bermimpi bahwa aku sedang berdiri di tepi Sungai Nil.

¹⁷法老告诉约瑟：“在梦里我看见我站在河边。

¹⁸Lalu keluarlah dari sungai itu tujuh sapi yang gemuk-gemuk dan berkulit mengkilap, lalu mulai makan rumput di tepi sungai itu.

¹⁸有七头母牛从河里上来，又肥壮又健美，在芦苇中吃草。

¹⁹Kemudian muncullah pula tujuh sapi yang lain, yang kurus-kurus dan tinggal kulit pembalut tulang. Belum pernah aku melihat sapi yang begitu jelek di seluruh Mesir.

¹⁹接着，又有另外七头母牛上来，又软弱又消瘦又十分丑陋，在埃及全地我没有见过这样丑陋的牛。

²⁰Sapi-sapi yang kurus itu memakan habis ketujuh sapi yang gemuk tadi.

²⁰这又消瘦又丑陋的母牛，竟把先前七头肥壮的母牛吃掉。

²¹Tetapi setelah itu sapi-sapi yang kurus itu masih tetap kurus. Lalu terbangunlah aku dari tidurku.

²¹它们吃了以后，却看不出它们是吃掉了肥牛，因为它们丑陋的样子仍是与先前一样。我就醒了。

²²Kemudian aku tertidur dan bermimpi lagi, bahwa aku melihat tujuh bulir gandum yang berisi dan masak-masak, tumbuh pada satu tangkai.

²²在梦里我又看见一根麦茎，长出七个麦穗，又饱满又美好。

²³Lalu tumbuh pula tujuh bulir gandum yang kurus-kurus dan kerut kering oleh angin gurun.

²³接着，又长出了七个麦穗，又枯干又干瘦又被东风吹焦了。

²⁴Bulir gandum yang kurus itu menelan bulir yang berisi tadi. Telah kuceritakan kedua mimpiku itu kepada para tukang sihir, tetapi tak seorang pun dapat menerangkan artinya."

²⁴这些干瘦的麦穗，竟把那七个美好的麦穗吞下去。我把梦告诉了术士，但是没有人能替我解答。”

²⁵Lalu kata Yusuf kepada raja, "Kedua mimpi itu sama artinya; Allah telah memberitahukan kepada Tuanku apa yang akan dilakukannya.

²⁵约瑟为法老解梦约瑟对法老说：“法老的梦都是同一个意思，　神已经把所要作的事告诉法老了。

²⁶Tujuh sapi yang gemuk itu ialah tujuh tahun, dan tujuh bulir gandum yang berisi itu ialah tujuh tahun juga; keduanya sama artinya.

²⁶七头美好的母牛是七年，七个美好的麦穗也是七年；两个梦都是同一个意思。

²⁷Tujuh sapi yang kurus, yang muncul kemudian, serta tujuh bulir gandum yang kurus dan kerut kering oleh angin gurun itu ialah masa kelaparan selama tujuh tahun.

²⁷那接着上来的七头又消瘦又丑陋的母牛是七年，那七个不结实、被东风吹焦了的麦穗也是七年，都是七年饥荒。

²⁸Sebagaimana telah hamba katakan kepada Tuanku, Allah telah memperlihatkan kepada Tuanku apa yang akan dilakukannya.

²⁸这就是我对法老所说：　神要作的事，他已经向法老显明了。

²⁹Nanti akan datang tujuh tahun masa penuh kemakmuran di seluruh negeri Mesir.

²⁹看哪，埃及全地必有七年大丰收。

³⁰Setelah itu akan datang tujuh tahun kelaparan, dan masa penuh kemakmuran itu akan dilupakan sama sekali, karena masa kelaparan itu akan hebat sekali sehingga negeri ini menjadi tandus.

³⁰接着又必有七年饥荒；甚至埃及地所有的丰收都被人忘记了，饥荒必把这地毁灭。

³¹(41:30)

³¹因为接着而来的饥荒太严重了，使人不觉得这地有过丰收。

³²Mimpi Tuanku terjadi dua kali, itu berarti bahwa hal itu telah ditetapkan oleh Allah dan bahwa Allah akan melaksanakannya dengan segera.

³²至于法老两次作梦，是因为　神已经命定这事，并且要快快地实行。

³³Karena itu, sebaiknya Tuanku memilih seorang yang cerdas dan bijaksana dan memberinya kuasa untuk mengatur negeri ini.

³³因此，法老要找一个有见识有智慧的人，派他管理埃及地。

³⁴Tuanku harus pula mengangkat pegawai-pegawai lainnya, dan memberi mereka kuasa untuk memungut seperlima dari semua panen gandum selama tujuh tahun masa penuh kemakmuran itu, lalu menimbunnya di kota-kota serta menjaganya.

³⁴法老要这样行，在国中指派官员，当七年丰收的时候，征收埃及地出产的五分之一。

³⁵(41:34)

³⁵又叫他们把将要来的七个丰年的粮食收集起来，积蓄五谷归在法老的手下，收在各城里作粮食。

³⁶Gandum itu akan menjadi persediaan makanan selama tujuh tahun masa kelaparan yang akan datang di Mesir. Dengan demikian rakyat tidak akan mati kelaparan."

³⁶这些粮食要储存起来，可以应付将来埃及地的七年饥荒，免得这地被饥荒所灭。”

³⁷Raja dan para pegawainya menyetujui rencana Yusuf itu.

³⁷约瑟在埃及居高位法老和他的臣仆，都赞同这件事。

³⁸Lalu raja berkata kepada mereka, "Tak mungkin kita mendapatkan orang lain yang lebih cocok daripada Yusuf, sebab ia dipimpin oleh Roh Allah."

³⁸于是法老对臣仆说：“像这样的人，有　神的灵在他里面，我们怎能找得着呢？”

³⁹Maka raja berkata kepada Yusuf, "Allah telah memberitahukan semua ini kepadamu, jadi jelaslah bahwa engkau lebih cerdas dan bijaksana dari siapa pun juga.

³⁹法老对约瑟说：“　神既然把这事指示了你，就再没有人像你这样有见识有智慧了。

⁴⁰Engkau akan kuangkat menjadi gubernur, dan seluruh rakyatku akan mentaati perintahmu. Hanya aku sajalah yang lebih berkuasa daripadamu."

⁴⁰你可以掌管我的家，我的人民都要听从你的话；只有在王位上我比你大。”

⁴¹Setelah itu raja menanggalkan dari jarinya cincin yang berukiran stempel kerajaan, lalu memasukkannya ke jari Yusuf sambil berkata, "Dengan ini engkau kuangkat menjadi gubernur seluruh Mesir." Kemudian dikenakannya pada Yusuf sebuah jubah linen yang halus, dan dikalungkannya pada lehernya sebuah rantai emas.

⁴¹法老又对约瑟说：“你看，我任命你治理埃及全地。”

⁴²(41:41)

⁴²于是，法老脱下他手上打印的戒指，戴在约瑟的手上；给他穿上细麻的衣服，把金颈链挂在他的颈项上；

⁴³Lalu diberikannya kepada Yusuf kereta kerajaan yang kedua untuk kendaraannya, dan pengawal kehormatan raja berjalan di depan kereta itu sambil berseru-seru, "Awas! Beri jalan! Beri jalan!" Demikianlah Yusuf diangkat menjadi gubernur seluruh Mesir.

⁴³又叫约瑟坐在他的副车，有人在他前面喊着：“跪下。”这样，法老任命了约瑟治理埃及全地。

⁴⁴Kata raja kepadanya, "Akulah raja--dan aku mengumumkan bahwa tanpa izinmu tidak seorang pun di seluruh Mesir boleh melakukan apa-apa."

⁴⁴法老对约瑟说：“我是法老，但在埃及全地，如果没有你的许可，没有人可以随意作事。”

⁴⁵Lalu raja memberikan sebuah nama Mesir kepada Yusuf, yaitu Zafnat-Paaneah. Diberikannya juga seorang istri yang bernama Asnat, anak Potifera yang menjabat imam di kota Heliopolis. Yusuf berumur tiga puluh tahun ketika ia mulai bekerja untuk raja Mesir. Maka berangkatlah Yusuf dari istana raja dan pergi mengelilingi seluruh negeri.

⁴⁵法老给约瑟起名叫撒发那忒．巴内亚，又把安城的祭司波提非拉的女儿亚西纳，给约瑟为妻。约瑟出去巡行埃及全地。

⁴⁶(41:45)

⁴⁶约瑟侍立在埃及王法老面前的时候，年三十岁。约瑟从法老面前出来，遍行埃及全地。

⁴⁷Dalam masa tujuh tahun penuh kemakmuran itu, tanah menghasilkan panen yang berlimpah-limpah.

⁴⁷在七个丰年的时候，地里的出产非常丰盛。

⁴⁸Gandum itu dikumpulkan oleh Yusuf lalu disimpannya di kota-kota. Dalam setiap kota ia menyimpan gandum hasil ladang-ladang di sekitar kota itu.

⁴⁸约瑟把埃及七个丰年的一切粮食都收集起来，把粮食存放在城中；各城周围田地所出的粮食，也存放在各城中。

⁴⁹Gandum yang dikumpulkannya itu begitu banyak sehingga Yusuf berhenti menakarnya, karena banyaknya seperti pasir di tepi laut.

⁴⁹约瑟积蓄了极多的五谷，好像海沙那样多，甚至他不再记下数量，因为实在无法计算。

⁵⁰Sebelum masa kelaparan itu tiba, Asnat istri Yusuf melahirkan dua anak laki-laki.

⁵⁰在荒年还没有来到以前，约瑟生了两个儿子，是安城的祭司波提非拉的女儿亚西纳给约瑟生的。

⁵¹Kata Yusuf, "Allah telah membuat saya lupa kepada segala penderitaan saya dan kepada kaum keluarga ayah saya." Karena itu dinamakannya anaknya yang pertama "Manasye".

⁵¹约瑟给长子起名叫玛拿西，因为他说：“　神使我忘记我所有的困苦，以及我父的全家。”

⁵²Dia berkata pula, "Allah telah memberikan anak-anak kepada saya dalam masa kesukaran saya," lalu dinamakannya anaknya yang kedua "Efraim".

⁵²他给次子起名叫以法莲，因为他说：“　神使我在受苦之地繁盛起来。”

⁵³Tujuh tahun masa penuh kemakmuran yang telah dinikmati negeri Mesir itu berakhir.

⁵³丰年与荒年埃及地的七年丰收一结束，

⁵⁴Maka datanglah tujuh tahun masa kelaparan, tepat seperti yang telah dikatakan Yusuf. Di seluruh dunia terjadi kelaparan, tetapi di seluruh Mesir ada persediaan makanan.

⁵⁴七年饥荒就随着来了，正像约瑟所说的一样。各地都有饥荒，只有埃及全地仍有粮食，

⁵⁵Ketika rakyat Mesir mulai menderita lapar, mereka meminta makanan kepada raja. Lalu raja menyuruh mereka pergi kepada Yusuf dan mentaati segala apa yang akan diperintahkan Yusuf kepada mereka.

⁵⁵等到埃及全地也要挨饿的时候，人民就向法老求粮。法老对所有的埃及人说：“你们到约瑟那里去，他吩咐你们什么，你们就作什么。”

⁵⁶Ketika kelaparan itu menjadi makin hebat dan menyebar di seluruh negeri, Yusuf membuka semua gudang dan menjual gandum kepada orang Mesir.

⁵⁶当时饥荒遍及全国，约瑟就开了所有的粮仓，把粮食卖给埃及人，因为埃及地的饥荒非常严重。

⁵⁷Dari seluruh dunia orang-orang datang ke Mesir untuk membeli gandum dari Yusuf, karena kelaparan itu sungguh dahsyat di mana-mana.

⁵⁷各地的人都到埃及去，向约瑟买粮，因为各地的饥荒都非常严重。