¹Líkt er um himnaríki og húsbónda einn, sem gekk út árla morguns að ráða verkamenn í víngarð sinn.

¹ “For the Kingdom of Heaven is like a man who was the master of a household, who went out early in the morning to hire laborers for his vineyard.

²Hann samdi við verkamennina um denar í daglaun og sendi þá í víngarð sinn.

² When he had agreed with the laborers for a denarius A denarius is a silver Roman coin worth 1/25th of a Roman aureus. This was a common wage for a day of farm labor. a day, he sent them into his vineyard.

³Síðan gekk hann út um dagmál og sá aðra menn standa á torginu iðjulausa.

³ He went out about the third hour, Time was measured from sunrise to sunset, so the third hour would be about 9:00 AM. and saw others standing idle in the marketplace.

⁴Hann sagði við þá: ,Farið þér einnig í víngarðinn, og ég mun greiða yður sanngjörn laun.`

⁴ To them he said, ‘You also go into the vineyard, and whatever is right I will give you.’ So they went their way.

⁵Þeir fóru. Aftur gekk hann út um hádegi og nón og gjörði sem fyrr.

⁵ Again he went out about the sixth and the ninth hour, noon and 3:00 P. M. and did likewise.

⁶Og síðdegis fór hann enn út og sá menn standa þar. Hann spyr þá: ,Hví hímið þér hér iðjulausir allan daginn?`

⁶ About the eleventh hour 5:00 PM he went out, and found others standing idle. He said to them, ‘Why do you stand here all day idle?’

⁷Þeir svara: ,Enginn hefur ráðið oss.` Hann segir við þá: ,Farið þér einnig í víngarðinn.`

⁷ “They said to him, ‘Because no one has hired us.’ “He said to them, ‘You also go into the vineyard, and you will receive whatever is right.’

⁸Þegar kvöld var komið, sagði eigandi víngarðsins við verkstjóra sinn: ,Kalla þú á verkamennina og greið þeim kaupið. Þú skalt byrja á þeim síðustu og enda á þeim fyrstu.`

⁸ When evening had come, the lord of the vineyard said to his manager, ‘Call the laborers and pay them their wages, beginning from the last to the first.’

⁹Nú komu þeir, sem ráðnir voru síðdegis, og fengu hver sinn denar.

⁹ “When those who were hired at about the eleventh hour came, they each received a denarius.

¹⁰Þegar þeir fyrstu komu, bjuggust þeir við að fá meira, en fengu sinn denarinn hver.

¹⁰ When the first came, they supposed that they would receive more; and they likewise each received a denarius.

¹¹Þeir tóku við honum og fóru að mögla gegn húsbónda sínum.

¹¹ When they received it, they murmured against the master of the household,

¹²Þeir sögðu: ,Þessir síðustu hafa unnið aðeins eina stund, og þú gjörir þá jafna oss, er höfum borið hita og þunga dagsins.`

¹² saying, ‘These last have spent one hour, and you have made them equal to us, who have borne the burden of the day and the scorching heat!’

¹³Hann sagði þá við einn þeirra: ,Vinur, ekki gjöri ég þér rangt til, sömdum við ekki um einn denar?

¹³ “But he answered one of them, ‘Friend, I am doing you no wrong. Didn’t you agree with me for a denarius?

¹⁴Taktu þitt og farðu leiðar þinnar. Ég vil gjalda þessum síðasta eins og þér.

¹⁴ Take that which is yours, and go your way. It is my desire to give to this last just as much as to you.

¹⁵Er ég ekki sjálfur fjár míns ráðandi? Eða sérðu ofsjónum yfir því, að ég er góðgjarn?`

¹⁵ Isn’t it lawful for me to do what I want to with what I own? Or is your eye evil, because I am good?’

¹⁶Þannig verða hinir síðustu fyrstir og hinir fyrstu síðastir.``

¹⁶ So the last will be first, and the first last. For many are called, but few are chosen.”

¹⁷Jesús hélt nú upp til Jerúsalem, og á leiðinni tók hann þá tólf afsíðis og sagði við þá:

¹⁷As Jesus was going up to Jerusalem, he took the twelve disciples aside, and on the way he said to them,

¹⁸,,Nú förum vér upp til Jerúsalem. Þar verður Mannssonurinn framseldur æðstu prestum og fræðimönnum. Þeir munu dæma hann til dauða

¹⁸ “Behold, we are going up to Jerusalem, and the Son of Man will be delivered to the chief priests and scribes, and they will condemn him to death,

¹⁹og framselja hann heiðingjum, að þeir hæði hann, húðstrýki og krossfesti. En á þriðja degi mun hann upp rísa.``

¹⁹ and will hand him over to the Gentiles to mock, to scourge, and to crucify; and the third day he will be raised up.”

²⁰Þá kom til hans móðir þeirra Sebedeussona með sonum sínum, laut honum og vildi biðja hann bónar.

²⁰Then the mother of the sons of Zebedee came to him with her sons, kneeling and asking a certain thing of him.

²¹Hann spyr hana: ,,Hvað viltu?`` Hún segir: ,,Lát þú þessa tvo syni mína sitja þér við hlið í ríki þínu, annan til hægri handar þér og hinn til vinstri.``

²¹He said to her, “What do you want?” She said to him, “Command that these, my two sons, may sit, one on your right hand, and one on your left hand, in your Kingdom.”

²²Jesús svarar: ,,Þið vitið ekki, hvers þið biðjið. Getið þið drukkið þann kaleik, sem ég á að drekka?`` Þeir segja við hann: ,,Það getum við.``

²²But Jesus answered, “You don’t know what you are asking. Are you able to drink the cup that I am about to drink, and be baptized with the baptism that I am baptized with?” They said to him, “We are able.”

²³Hann segir við þá: ,,Kaleik minn munuð þið drekka. En mitt er ekki að veita, hver situr mér til hægri handar eða vinstri. Það veitist þeim, sem það er fyrirbúið af föður mínum.``

²³He said to them, “You will indeed drink my cup, and be baptized with the baptism that I am baptized with, but to sit on my right hand and on my left hand is not mine to give; but it is for whom it has been prepared by my Father.”

²⁴Þegar hinir tíu heyrðu þetta, gramdist þeim við bræðurna tvo.

²⁴When the ten heard it, they were indignant with the two brothers.

²⁵En Jesús kallaði þá til sín og mælti: ,,Þér vitið, að þeir, sem ráða fyrir þjóðum, drottna yfir þeim, og höfðingjar láta menn kenna á valdi sínu.

²⁵But Jesus summoned them, and said, “You know that the rulers of the nations lord it over them, and their great ones exercise authority over them.

²⁶En eigi sé svo meðal yðar, heldur sé sá, sem mikill vill verða meðal yðar, þjónn yðar.

²⁶ It shall not be so among you, but whoever desires to become great among you shall be TR reads “let him be” instead of “shall be” your servant.

²⁷Og sá er vill fremstur vera meðal yðar, sé þræll yðar,

²⁷ Whoever desires to be first among you shall be your bondservant,

²⁸eins og Mannssonurinn er ekki kominn til þess að láta þjóna sér, heldur til að þjóna og gefa líf sitt til lausnargjalds fyrir marga.``

²⁸ even as the Son of Man came not to be served, but to serve, and to give his life as a ransom for many.”

²⁹Þegar þeir fóru frá Jeríkó, fylgdi honum mikill mannfjöldi.

²⁹As they went out from Jericho, a great multitude followed him.

³⁰Tveir menn blindir sátu þar við veginn. Þegar þeir heyrðu, að þar færi Jesús, hrópuðu þeir: ,,Herra, miskunna þú okkur, sonur Davíðs!``

³⁰Behold, two blind men sitting by the road, when they heard that Jesus was passing by, cried out, “Lord, have mercy on us, you son of David!”

³¹Fólkið hastaði á þá, að þeir þegðu, en þeir hrópuðu því meir: ,,Herra, miskunna þú okkur, sonur Davíðs!``

³¹The multitude rebuked them, telling them that they should be quiet, but they cried out even more, “Lord, have mercy on us, you son of David!”

³²Jesús nam staðar, kallaði á þá og sagði: ,,Hvað viljið þið að ég gjöri fyrir ykkur?``

³²Jesus stood still, and called them, and asked, “What do you want me to do for you?”

³³Þeir mæltu: ,,Herra, lát augu okkar opnast.``Jesús kenndi í brjósti um þá og snart augu þeirra. Jafnskjótt fengu þeir sjónina og fylgdu honum.

³³They told him, “Lord, that our eyes may be opened.”

³⁴Jesús kenndi í brjósti um þá og snart augu þeirra. Jafnskjótt fengu þeir sjónina og fylgdu honum.

³⁴Jesus, being moved with compassion, touched their eyes; and immediately their eyes received their sight, and they followed him.