¹心にはかることは人に属し、舌の答は主から出る。

¹मानिसले भन्न चाहन्छ त्यो आफूले निर्णय गर्छ तर त्यो कुरा व्यक्त गर्नु चाहिने ठीक शब्दहरू चुन्नमा ऊ परमप्रभुमा भर पर्छ।

²人の道は自分の目にことごとく潔しと見える、しかし主は人の魂をはかられる。

²मानिसले सोच्छ कि उसले गरेको प्रत्येक कुराहरू सही हो तर परमप्रभुले उसका अभिप्रायहरू जाँच्नु हुन्छ।

³あなたのなすべき事を主にゆだねよ、そうすれば、あなたの計るところは必ず成る。

³तिनीले जे सुकै गर त्यसलाई परमप्रभुमा सुम्पिदेऊ, अनि तिम्रो योजना सफल हुनेछ।

⁴主はすべての物をおのおのその用のために造り、悪しき人をも災の日のために造られた。

⁴परमप्रभुको प्रत्येक वस्तुको लागि आफ्नो उद्देश्यमूलक योजनाले रच्नु भएको हो, दुष्ट मानिसहरूलाई पनि उहाँले तिनीहरूको विपत्तिको योजना गर्नु भएको छ।

⁵すべて心に高ぶる者は主に憎まれる、確かに、彼は罰を免れない。

⁵जुन मानिसले आफूलाई अरू भन्दा असल सम्झन्छ त्यसलाई परमप्रभुले घृणा गर्नु हुन्छ। निसंन्देह त्यस्तो घमण्डी मानिसलाई उहाँले दण्ड दिनु हुन्छ।

⁶いつくしみとまことによって、とがはあがなわれる、主を恐れることによって、人は悪を免れる。

⁶राज भक्ति अनि विश्वासयोग्यताले दोषलाई मेटिदिन्छ। अनि परमप्रभु प्रतिको सम्मानले विपत्तिबाट बचाउँछ।

⁷人の道が主を喜ばせる時、主はその人の敵をもその人と和らがせられる。

⁷परमप्रभुलाई जब एकजना मानिसको मार्ग मन पर्छ उहाँले उसको शत्रुलाई पनि ऊ सित प्रेमभावमा बस्ने बनाउनु हुन्छ।

⁸正義によって得たわずかなものは、不義によって得た多くの宝にまさる。

⁸बेइमानीको माध्यमबाट पाएको ठूलो लाभ भन्दा, धार्मिकताबाट कामाएको थोरै धन उत्तम हो।

⁹人は心に自分の道を考え計る、しかし、その歩みを導く者は主である。

⁹हृदयमा मानिसले आफ्नो मार्ग ठीक पार्छ तर परमप्रभुले उसको गोडाहरूलाई मार्ग दर्शन गराउनु हुन्छ।

¹⁰王のくちびるには神の決定がある、さばきをするとき、その口に誤りがない。

¹⁰राजाले बोलेको नै नियम बन्दछ, यसर्थ उसले न्यायसंगत बोल्नु पर्छ।

¹¹正しいはかりと天びんとは主のものである、袋にあるふんどうもすべて彼の造られたものである。

¹¹सही तराजु र नाप परमप्रभु सित सम्बन्धित रहन्छन्। उहाँ चाहानु हुन्छ, कि सबै व्यवसाय-धन्धाहरू न्याय पूर्वक रहुन्।

¹²悪を行うことは王の憎むところである、その位が正義によって堅く立っているからである。

¹²राजाले दुष्ट्याई गर्नु घृणीत हो किनभने धार्मीकताद्वारा सिंहासन सबल हुन्छ।

¹³正しいくちびるは王に喜ばれる、彼は正しい事を言う者を愛する。

¹³साँचो कुरा सुन्न मन पराउँने राजाहरूले ईमानदारीसंग बोल्ने मानिसहरूलाई मन पराउँछन्।

¹⁴王の怒りは死の使者である、知恵ある人はこれをなだめる。

¹⁴जब राजा क्रोधित हुन्छ उसले कसैलाई पनि मार्न सक्छ तर ज्ञानी मानिसले उसलाई शान्त गराउँन सक्छ।

¹⁵王の顔の光には命がある、彼の恵みは春雨をもたらす雲のようだ。

¹⁵राजा खुशी भए प्रत्येकको जीवन राम्रो हुन्छ। जब राजा तिमी सित खुशी हुन्छ, तब वसन्त ऋतुमा बादलबाट पानी परे झैं हुन्छ।

¹⁶知恵を得るのは金を得るのにまさる、悟りを得るのは銀を得るよりも望ましい。

¹⁶ज्ञान प्राप्त गर्नु सुन भन्दा असल हो! समझशक्तिलाई प्राप्त गर्नु चाँदी भन्दा असल हो।

¹⁷悪を離れることは正しい人の道である、自分の道を守る者はその魂を守る。

¹⁷धर्मी मानिसहरूको बाटोले दुर्भाग्यलाई त्याग्छ, आत्मालाई जोगाउँन चाहने मानिसले ऊ कहाँ जान्छ त्यसको ख्याल गर्नु पर्छ।

¹⁸高ぶりは滅びにさきだち、誇る心は倒れにさきだつ。

¹⁸सर्वनाश भन्दा अघि अहंकार आँउछ, अनि घमण्ड अपमानको अघि आउँछ।

¹⁹へりくだって貧しい人々と共におるのは、高ぶる者と共にいて、獲物を分けるにまさる。

¹⁹अहंकारी मानिससित लूटको धन बाँडनु भन्दा नम्र भएर गरीब मानिससित नम्र झैं बस्नु असल हो।

²⁰慎んで、み言葉をおこなう者は栄える、主に寄り頼む者はさいわいである。

²⁰मानिसहरूले उपदेश दिंदा जसले सुन्छ त्यो मानिसलाई लाभ हुन्छ, अनि जसले परमप्रभु माथि भरोसा गर्छ त्यो धन्य हुन्छ।

²¹心に知恵ある者はさとき者ととなえられる、くちびるが甘ければ、その教に人を説きつける力を増す。

²¹ज्ञानी हृदय भएको मानिसलाई विवेकशील मानिस भनिन्छ, अनि कर्णमधु शब्दले ज्ञान बढाउछ।

²²知恵はこれを持つ者に命の泉となる、しかし、愚かさは愚かな者の受ける懲しめである。

²²तीब्र-बुद्धि भएको मानिसलाई बुद्धि जीवनको मूल हुन्छ, तर मूर्खहरूलाई तिनीहरूको मूर्खताले नै दण्ड भोगाउँछ।

²³知恵ある者の心はその言うところを賢くし、またそのくちびるに人を説きつける力を増す。

²³बुद्धिमानको हृदयले आफ्नो बोलीमा नियन्त्रण ल्याउँछ, र उसको ओठले शिक्षा बढाउँछन्।

²⁴ここちよい言葉は蜂蜜のように、魂に甘く、からだを健やかにする。

²⁴आनन्दयाक बोली मह झैं हुन्छ, यसले आत्मामा आनन्द दिन्छ यसले शरीरमा चंगाई ल्याउँछ।

²⁵人が見て自分で正しいとする道があり、その終りはついに死にいたる道となるものがある。

²⁵कहिले कही यस्तो लाग्छ कि बाटो सही छ, तर अन्त्यमा त्यस बाटोले मृत्यु तिर पुर्याउँछ।

²⁶ほねおる者は飲食のためにほねおる、その口が自分に迫るからである。

²⁶परिश्रमी मानिसहरूलाई उसको भोकले नै काम गराई राख्छ। उसको भोकले उसलाई काम गराउँछ ताकि उसले खान पाओस्।

²⁷よこしまな人は悪を企てる、そのくちびるには激しい火のようなものがある。

²⁷एकजना बेकाम्मा मानिसले दुष्ट योजना बनाउँछ अनि उसको उपदेशलाई आगोले झैं ध्वंश पारी दिन्छ।

²⁸偽る者は争いを起し、つげ口する者は親しい友を離れさせる。

²⁸एकजना झगडालु मानिसले सधैं बहसहरू सृजना गर्छ, अनि एकजना निन्दा गर्नेले घनिष्ट मित्रहरू बीच लडाइँ गराउँछ।

²⁹しえたげる者はその隣り人をいざない、これを良くない道に導く。

²⁹एकजना उपद्रवी मानिसले उसको छिमेकिलाई ठग्छ। उसले आफ्नो मित्रलाई अनुचित बाटोमा डोर्याउँछ।

³⁰めくばせする者は悪を計り、くちびるを縮める者は悪事をなし遂げる。

³⁰जब मानिस हाँस्दै एउटा आँख झिम्क्याउँछ भने, उसले नराम्रो योजना बनाएको हुन्छ। अर्कालाई विगार्न आफू मुस्कुराउँदै काम गर्ने मानिस हुन्छ।

³¹しらがは栄えの冠である、正しく生きることによってそれが得られる。

³¹फूलेको केश इमान्दार जीवन जीउने मानिसहरूको गरीमाको मुकुट हुन्छ।

³²怒りをおそくする者は勇士にまさり、自分の心を治める者は城を攻め取る者にまさる。人はくじをひく、しかし事を定めるのは全く主のことである。

³²मानिस धैर्यवान् हुनु लडाकु योद्धा भन्दा पनि उत्तम हो, जसले आफ्नो क्रोधलाई नियन्त्रणमा राख्छ, त्यो नगर जित्ने मानिस भन्दा पनि राम्रो मानिस हो।

³³人はくじをひく、しかし事を定めるのは全く主のことである。

³³चिट्ठा, मानिसहरू द्वारा फ्याँकिन्छ तर त्यसको निर्णय परमप्रभुले गर्नु हुन्छ।