Kekchi

Maori

Proverbs

11

1Li Kâcuaß sa xchßôl riqßuin li ani nabisoc chi tzßakal. Abanan xicß narileb li ani incßaß nequeßbisoc chi tzßakal.
1¶ He mea whakarihariha ki a Ihowa te pauna he; engari te taimaha tika tana i pai ai.
2Li ani naxnimobresi rib tâcßutekß xxutân. Abanan li ani naxcubsi rib, aßan cuan xnaßleb.
2¶ Ka tae te whakapehapeha, ka tae ano te whakama; kei te hunga whakaiti ia te whakaaro nui.
3Li ani châbil xnaßleb, naxbânu li us xban xtîquilal xchßôl. Abanan eb li nequeßxbânu li incßaß us, aßan ajcuiß lix mâqueb nasachoc reheb.
3¶ Ko to ratou ngakau tapatahi hei arahi i te hunga tika; ka ai ano ko te whanoke ia o te hunga poka ke hei whakangaro mo ratou.
4Li biomal incßaß naru nacoloc saß xkßehil li rakba âtin. Abanan li tîquilal nacoloc chiru li câmc.
4¶ E kore te taonga e whai mana i te ra o te riri: kei te tika ia he oranga ake i te mate.
5Li ani châbil nacoleß xban xtîquilal xchßôl. Abanan li nequeßxbânu mâusilal aß ajcuiß li mâusilal nequeßxbânu naqßuehoc reheb chi sachc.
5¶ Ma te tika o te ngakau tapatahi ka tika ai tona ara; ka hinga ia te tangata kino i runga i tona kino.
6Li tîquilal nacoloc re li ani tîc xchßôl. Abanan eb laj mâc nachal raylal saß xbêneb xban li mâc nequeßxbânu.
6Ma te tika o te hunga tika ka mawhiti ai ratou; ka mau ia nga poka ke i runga i to ratou kino.
7Nak nequeßcam li nequeßxbânu mâusilal, na-osoß ajcuiß li cßaßru nequeßxcßoxla xbânunquil. Ut li cßaßru xcßoxla raj xbânunquil incßaß chic tixbânu.
7¶ I te matenga o te tangata kino, kore iho ana mea i tumanako atu ai: kahore noa iho he tumanakohanga ma te hunga he.
8Li tîc xchßôl nacoleß chiru li chßaßajquilal. Aß eb chic li incßaß useb xnaßleb nequeßcßuluc re li chßaßajquilal.
8¶ Ka mawhiti te tangata tika i roto i te raru, a ka riro te tangata kino hei whakakapi mo tona turanga.
9Eb laj caß pacßal u nequeßxbânu raylal reheb li ras rîtzßin riqßuin li âtin nequeßxye. Abanan li tîc xchßôl naxcoleb li ras rîtzßin xban nak cuan xnaßleb.
9¶ Hei huna mo tona hoa te mangai o te tangata whakaponokore; na ma te mohio te hunga tika ka mawhiti ai.
10Nak eb li tîqueb xchßôl us nequeßel, eb li tenamit nequeßsahoß saß xchßôleb. Ut nak nequeßcam li incßaß useb xnaßleb, li tenamit kßaxal cuißchic nequeßsahoß saß xchßôleb.
10¶ Ka pai te hunga tika, ka hari te pa: ka whakangaromia te hunga kino, ka tangi te umere.
11Nak eb li tîqueb xchßôl nequeßosobtesîc, na-osobtesîc ajcuiß li tenamit. Abanan eb li incßaß useb xnaßleb naru nequeßxpoß li tenamit riqßuin li cßaßru nequeßxye.
11Ma te manaaki o te hunga tika ka kake ai te pa; ka pakaru ia i te mangai o te hunga kino.
12Li ani mâcßaß xnaßleb naxhob li ras rîtzßin. Ut li ani cuan xnaßleb incßaß naxhob li ras rîtzßin.
12¶ Ko te tangata e whakahawea ana ki tona hoa he maharakore: tena ko te tangata matau, whakarongo puku ana.
13Li ani nacuulac chiru moloc âtin naxserakßi chixjunil li cßaßru mukmu. Abanan li ani cuan xnaßleb incßaß naâtinac chirix li cßaßru narabi.
13Ko te tangata haere, ka kawekawe korero e whaki ana i nga mea ngaro: ko te tangata i te wairua pono, e hipoki ana i te korero.
14Cui mâ ani naqßuehoc xnaßleb li cuanqueb saß xcuanquil, li tenamit incßaß us na-el. Li tenamit naru na-el chi us cui li cuanqueb saß xcuanquil cuan nabal li nequeßqßuehoc xnaßlebeb.
14¶ Ki te kahore he mohio hei arahi, ka hinga te iwi: he ora ia kei nga kaiwhakatakoto whakaaro tokomaha.
15Li ani naxsume xtojbal xcßas junak incßaß naxnau ru, incßaß us na-el. Aßut li incßaß naxsume tojoc cßas, aßan naru nacuan chi mâcßaß xcßaßux.
15¶ Ko te tangata ko tana nei hei whakakapi mo ta te tangata ke, ka mamae; kei te ora ia te tangata e kino ana ki te tikanga whakakapi turanga.
16Junak ixk châbil xnaßleb naqßueheß xlokßal. Ut junak cuînk sêb xchßôl nabiomoß.
16¶ Ka mau te kororia i te wahine tikanga pai; ka mau hoki te taonga i nga tangata taikaha.
17Li ani naxbânu usilal re li ras rîtzßin, chokß re ajcuiß aßan naxbânu li us. Ut li ani incßaß naxbânu usilal, chokß re ajcuiß aßan naxsicß li incßaß us.
17¶ He atawhai i tona wairua ta te tangata atawhai; a he whakararu i ona kikokiko ta te tangata nanakia.
18Li mâtan li nequeßxcßul li incßaß useb xnaßleb nalaj na-osoß. Abanan li mâtan li nequeßxcßul li cuanqueb saß tîquilal, aßan mâcßaß rosoßjic.
18¶ Ko te mahi a te tangata kino e utua ana ki te teka: ko te utu ia mo te kaiwhakatakoto i te tika, u rawa.
19Li ani cuan saß tîquilal cuan xyußam chi junelic. Aßut eb li nequeßxbânu li mâusilal yôqueb chixbokbal li câmc saß xbêneb.
19¶ Ko te tangata u ki te tika, ka whiwhi ki te ora: a, ko te tangata e whai ana i te kino e mea ana i te mate mona.
20Li Kâcuaß Dios xicß narileb li incßaß useb xnaßleb. Aßut li nequeßxbânu li us sa xchßôl riqßuineb.
20¶ Ko ta Ihowa e whakarihariha ai he ngakau whanoke; ko tana e ahuareka ai ko te hunga e tika ana to ratou ara.
21Relic chi yâl nak eb li incßaß useb xnaßleb tento nak teßxcßul lix tojbal xmâc. Abanan eb li tîqueb xchßôl teßcolekß chiru li tojba mâc.
21¶ Ahakoa awhi nga ringa ki a raua, e kore te tangata kino e waiho kia kore e whiua; ka mawhiti ia te uri o te hunga tika.
22Lix chßinaßusal li ixk li mâcßaß xnaßleb, aßan chanchan jun li argolla oro li qßuebil chi rußuj junak li âk.
22¶ Rite tonu ki te whakakai koura i te ihu o te poaka te wahine ataahua kahore nei ona ngarahu pai.
23Li tîqueb xchßôl junes li us nequeßraj xbânunquil. Abanan li cßaßru nequeßroybeni li incßaß useb xnaßleb, aßan lix joskßil li Dios.
23¶ Ko ta te hunga tika e minamina ai, ko te pai anake; ko te tumanako ia a te hunga kino, ko te riri.
24Cuanqueb cristian nequeßsihin ut kßaxal cuißchic nabal li nequeßxcßul. Ut cuanqueb ajcuiß li cristian caßchßin ajcuiß nequeßsihin ut nequeßcana saß nebaßil xban nak caßchßin ajcuiß nequeßxsi.
24¶ Tera tetahi kei te rui, a tapiritia mai ana ano; tera tetahi kei te kaiponu i te mea e tika ana, heoi rawakore noa iho.
25Li ani nacuulac chiru sihînc, nabal chic tâqßuehekß re. Li ani naxtenkßa li ras rîtzßin, tâtenkßâk ajcuiß aßan.
25¶ Ko te wairua ohaoha ka momona: ko te tangata e whakamakuku ana, ka whakamakukuria ano ia.
26Li ani naxxoc nabal li trigo chokß re namajecuâc xbaneb li tenamit. Abanan eb li tenamit nequeßxtzßâma rusilal li Dios saß xbêneb li nequeßxcßayi li trigo.
26¶ Ko te tangata e kaiponu ana i te witi, ka kanga tera e te nuinga; ka tau ia te manaaki ki runga ki te mahunga o te tangata e hoko atu ana.
27Li ani naxsicß li us, us ajcuiß naxcßul. Ut li ani naxsicß li incßaß us, aßan ajcuiß tixcßul.
27¶ Ko te tangata e ata rapu ana i te pai, e rapu ana i te whakapai: ko te tangata ia e rapu ana i te he, ka tae tera ki a ia.
28Li ani naxcßojob xchßôl saß xbên lix biomal tâosokß joß nak na-osoß li chaki kßên. Abanan li tîqueb xchßôl châbil cuânkeb. Chanchanakeb jun tôn li cheß rax rax ru.
28¶ Ko te tangata e whakawhirinaki ana ki ona taonga, ka taka: na, ko te hunga tika ka rite to ratou tupu ki to te rau matomato.
29Li ani incßaß naril lix jun cablal mâcßaß chic cuan re nacana. Ut li mâcßaß xnaßleb nacana chokß xmôs li cuan xnaßleb.
29¶ Ko te tangata e whakararu ana i tona whare, he hau te taonga e whakarerea iho mona: hei pononga ano te kuware ma te ngakau whakaaro nui.
30Li tîquilal naqßuehoc yußam. Li ani cuan xnaßleb naxchßolob xyâlal re nak jalaneb chic teßxtau li junelic yußam.Relic chi yâl nak li tîqueb xchßôl nequeßxcßul lix kßajcâmunquil arin saß ruchichßochß. ¿Ma tojaß ta chic eb laj mâc ut eb li incßaß useb xnaßleb incßaß teßxcßul xtojbal lix mâqueb?
30¶ Ko nga hua o te tangata tika he rakau no te ora; ka hopu wairua ano te tangata whakaaro tika.
31Relic chi yâl nak li tîqueb xchßôl nequeßxcßul lix kßajcâmunquil arin saß ruchichßochß. ¿Ma tojaß ta chic eb laj mâc ut eb li incßaß useb xnaßleb incßaß teßxcßul xtojbal lix mâqueb?
31¶ Nana, he utu ano to te tangata tika i runga i te whenua: nui atu ia to te tangata kino raua ko te tangata hara.