Malagasy

聖經新譯本

Matthew

13

1Ary tamin'izany andro izany dia nivoaka avy tao an-trano Jesosy ka nipetraka teo amoron'ny ranomasina.
1撒種的比喻(可4:1~9;路8:4~8)那一天,耶穌從房子裡出來,坐在海邊。
2Ary nisy vahoaka betsaka tafangona teo aminy, dia niditra teo an-tsambokely Izy ka nipetraka; ary ny vahoaka rehetra kosa dia teny amoron-dranomasina.
2有很多人聚集到他那裡。於是,他上船坐下來,眾人都站在岸上。
3Ary nilaza zavatra maro taminy tamin'ny fanoharana Izy ka nanao hoe: Indro, nivoaka ny mpamafy mba hamafy;
3他用比喻對眾人講了許多事,說:“有一個撒種的出去撒種。
4ary raha namafy izy, ny sasany dia voafafy teny amoron-dalana; dia avy ny vorona ka nandany azy.
4撒的時候,有的落在路旁,小鳥飛來就吃掉了。
5Ary ny sasany dia voafafy teny amin'ny tany marivo ambony vatolampy; dia nalaky nitrebona ireny, satria tsy nisy tany lalina.
5有的落在泥土不多的石地上,因為泥土不深,很快就長起來。
6Fa rehefa niposaka ny masoandro, dia nalazo ireny, ary satria tsy nanam-paka, dia maty izy.
6但太陽一出來,就把它曬乾,又因為沒有根就枯萎了。
7Ary ny sasany dia voafafy teny amin'ny tsilo; ary ny tsilo naniry ka nangeja azy.
7有的落在荊棘裡,荊棘長大了,就把它擠住。
8Ary ny sasany dia voafafy teny amin'ny tany tsara, dia namoa: ny sasany avy zato heny, ary ny sasany avy enim-polo heny, ary ny sasany avy telo-polo heny.
8有的落在好土裡,結出果實,有一百倍的,有六十倍的,有三十倍的。
9Izay manan-tsofina, aoka izy hihaino. [Na: (Izay manan-tsofina ho enti-mihaino)]
9有耳的,就應當聽。”
10Ary dia nanatona ny mpianany ka nanao taminy hoe: Nahoana no fanoharana no itenenanao aminy?
10用比喻的目的(可4:10~12;路8:9~10,10:23~24)門徒上前問耶穌:“你對他們講話,為甚麼用比喻呢?”
11Ary namaly Izy ka nanao taminy hoe: Satria ianareo no navela hahalala ny zava-miafina ny amin'ny fanjakan'ny lanitra, fa ireny kosa tsy mba navela. [ Gr. nomena] [ Gr. nomena]
11他回答:“天國的奧祕,只給你們知道,卻不給他們知道。
12Fa izay manana no homena, ka hanana be dia be izy; fa izay tsy manana kosa, na izay ananany aza dia hesorina aminy.
12因為凡是有的,還要給他,他就充足有餘;凡是沒有的,就連他有甚麼也要拿去。
13Ary noho izany dia fanoharana no itenenako aminy: satria mijery izy, fa tsy mahita; ary mandre izy, fa tsy mihaino, na mahalala.
13因此,我用比喻對他們講話,因為他們看卻看不見,聽也聽不到,也不明白。
14Dia tanteraka aminy ny faminanian'Isaia, izay manao hoe: Handre mandrakariva ihany ianareo, fa tsy hahafantatra: Ary hijery mandrakariva ihany ianareo, fa tsy hahita;
14以賽亞的預言,正應驗在他們身上,他說:‘你們聽是聽見了,總是不明白;看是看見了,總是不領悟。
15Fa efa adala ny fon'izao olona izao. Ary efa lalodalovana ny sofiny, Ary efa nakimpiny ny masony, Fandrao hahita ny masony, Sy handre ny sofiny, Ka hahalala ny fony, Dia hibebaka izy, Ka hahasitrana azy Aho. (Isa. 6. 9, 10).
15因為這人民的心思遲鈍,用不靈的耳朵去聽,又閉上了眼睛;免得自己眼睛看見,耳朵聽見,心裡明白,回轉過來,我就醫好他們。’
16Fa sambatra ny masonareo, fa mahita, ary ny sofinareo, fa mandre.
16“你們的眼睛是有福的,因為可以看見;你們的耳朵是有福的,因為可以聽見。
17Fa lazaiko aminareo marina tokoa fa maro ny mpaminany sy ny olona marina naniry hahita izay hitanareo, nefa tsy mba nahita; ary naniry handre izay renareo, nefa tsy mba nandre.
17我實在告訴你們,曾經有許多先知和義人想看你們所看見的,卻沒有看到,想聽你們所聽見的,卻沒有聽到。
18Koa amin'izany dia henoinareo ny fanoharana ny amin'ny mpamafy:
18解釋撒種的比喻(可4:13~20;路8:11~15)“所以你們要聽這撒種人的比喻。
19Raha misy mandre ny tenin'ny fanjakana, fa tsy mahalala, dia avy ilay ratsy ka manaisotra izay nafafy tao am-pony. Dia izany no ilay nafafy teny amoron-dalana.
19凡是聽了天國的道卻不明白的,那惡者就來把撒在他心中的奪去。這就是撒在路旁的。
20Fa ilay nafafy teny amin'ny tany marivo ambony vatolampy dia izay mandre ny teny ka malaky mandray azy amin'ny hafaliana;
20那撒在石地上的,就是人聽了道,立刻歡歡喜喜地接受,
21nefa tsy manam-paka ao anatiny izy, fa maharitra vetivety foana; koa raha avy izay fahoriana na fanenjehana noho ny teny, dia malaky tafintohina izy.
21可是他裡面沒有根,只是暫時的;一旦為道遭遇患難,受到迫害,就立刻跌倒了。
22Ary ilay nafafy teny amin'ny tsilo dia izay mandre ny teny ary ny fiahiahiana izao fiainana izao sy ny fitaky ny harena mangeja ny teny, ka dia tsy mamoa izy.
22那撒在荊棘裡的,就是人聽了道,有今世的憂慮和財富的迷惑把道擠住,結不出果實來。
23Fa ilay nafafy teny amin'ny tany tsara kosa dia izay mandre ny teny ka mahalala; dia izy no mamoa ka vokatra: ny sasany avy zato heny ary ny sasany avy enim-polo heny, ary ny sasany avy telo-polo heny.
23那撒在好土裡的,就是人聽了道,又明白了,結出果實來,有一百倍的,有六十倍的,有三十倍的。”
24Ary nanao fanoharana hafa koa taminy Izy ka nanao hoe: Ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny lehilahy anankiray izay namafy voa tsara tany an-tanimbariny;
24稗子的比喻耶穌對他們另外講了一個比喻,說:“天國好像人把好的種子撒在田裡。
25fa raha natory ny olona, dia avy ny fahavalony ka namafy voan-tsimparifary teny amin'ny vary, dia lasa nandeha.
25人們睡了的時候,他的仇敵來把稗子撒在麥子中間,就走了。
26Ary rehefa naniry ny vary ka niteraka dia niposaka koa ny tsimparifary.
26到了發苗吐穗的時候,稗子也顯出來。
27Dia avy ny mpanompon-dralehilahy ka nanao taminy hoe: Tompoko, tsy voa tsara va no nafafinao tany an-tanimbarinao? koa avy taiza kosa ny tsimparifary? Dia hoy izy taminy:
27僕人都前來問家主:‘主人,你不是把好的種子撒在田裡嗎?那些稗子是從哪裡來的呢?’
28Fahavalo no nanao izany. Ary ny mpanompony nanao taminy hoe: Koa tianao va handehananay hanongotra sy hanangona azy?
28他回答:‘這是仇敵所作的。’僕人問他:‘你要我們去拔掉它嗎?’
29Fa hoy izy: Tsia, fandrao, raha manongotra ny tsimparifary ianareo, dia hongotanareo miaraka aminy koa ny vary.
29他說:‘不用,因為拔稗子的時候,恐怕也把麥子連根拔出來。
30Aoka ihany hiara-maniry izy roroa ambara-pihavin'ny fararano; ary amin'ny fararano dia holazaiko amin'ny mpijinja hoe: Angony aloha ny tsimparifary, ka ataovy amboarany mba hodorana; fa ny vary dia taomy ho any an-tsompitro.
30收割之前,讓它們一同生長。到了收割的時候,我會吩咐收割的工人先拔掉稗子,捆起來,留著焚燒,卻要把麥子收進我的倉裡。’”
31Ary nanao fanoharana hafa koa taminy Izy ka nanao hoe: Ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny voan-tsinapy izay nalain'olona ka nafafiny tany an-tsahany;
31芥菜種和麵酵的比喻(可4:30~32;路13:18~21)耶穌又對他們講了另外一個比喻,說:“天國好像一粒芥菜種,人拿去把它種在田裡。
32fa kely noho ny voa rehetra izy, kanefa rehefa maniry, dia lehibe noho ny anana ka tonga hazo, dia avy ny voro-manidina ka mitoetra ao amin'ny rantsany.
32它是種子中最小的,但長大了,卻比其他的蔬菜都大,成為一棵樹,甚至天空的飛鳥也來在它的枝頭搭窩。”
33Ary nanao fanoharana hafa koa taminy Izy hoe: Ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny masirasira, izay nalain'ny vehivavy anankiray ka nataony tao amin'ny koba intelon'ny famarana, mandra-pahazon'ny masirasira azy rehetra. [Gr. nafeniny]
33他對他們講了另一個比喻:“天國好像麵酵,婦女拿去放在三斗麵裡,直到全團發起來。”
34Fanoharana no nilazan'i Jesosy izany zavatra rehetra izany tamin'ny vahoaka, ary tsy nisy nolazainy taminy, afa-tsy tamin'ny fanoharana,
34解釋稗子的比喻耶穌用比喻向群眾講了這一切,他所講的,沒有不用比喻的。
35mba hahatanteraka izay nampilazaina ny mpaminany hoe: Hiloa-bava hilaza fanoharana Aho; Hanambara zavatra izay nafenina hatrizay nanorenana izao tontolo izao Aho (Sal. 78. 2).
35這就應驗了先知所說的:“我要開口用比喻,把創世以來隱祕的事說出來。”
36Ary rehefa nampody ny vahoaka Jesosy, dia niditra tao an-trano Izy, ary ny mpianany nankao aminy ka nanao hoe: Lazao aminay ny hevitry ny fanoharana ny amin'ny tsimparifary tany an-tanimbary.
36耶穌離開群眾,進到屋裡,門徒前來問他:“請你給我們解釋田裡稗子的比喻。”
37Ary namaly Izy ka nanao hoe: Ny mpamafy ny voa tsara dia ny Zanak'olona;
37他回答:“那撒好種子的是人子,
38ny tanimbary dia izao tontolo izao; ny voa tsara dia ny zanaky ny fanjakana; ny tsimparifary dia ny zanak'ilay ratsy;
38田就是世界,好種子就是屬天國的人,稗子就是屬那惡者的人,
39ny fahavalo izay namafy izany dia ny devoly; ny fararano dia ny fahataperan'izao tontolo izao; ary ny mpijinja dia anjely.
39撒稗子的仇敵是魔鬼,收割的時候是這世代的終結,收割的工人是天使。
40Koa tahaka ny anangonana ny tsimparifary sy andoroana azy amin'ny afo, dia toy izany no hatao amin'ny fahataperan'izao tontolo izao.
40稗子怎樣被拔掉用火焚燒,在這世代終結的時候,也是一樣。
41Ny Zanak'olona haniraka ny anjeliny, ary ireny dia hanangona ka hamoaka amin'ny fanjakany ny zavatra mahatafintohina rehetra mbamin'izay manao meloka,
41那時,人子要差派他的使者,把一切使人犯罪的事和不法之徒,從他的國中拔掉,
42dia hanipy azy any amin'ny fandoroana lehibe mirehitra afo izy; any no hisy ny fitomaniana sy ny fikitroha-nify.
42丟進火爐,在那裡必要哀哭切齒。
43Ary amin'izany ny marina dia hamirapiratra tahaka ny masoandro any amin'ny fanjakan'ny Rainy. Izay manan-tsofina, aoka izy hihaino. [Na: (Izay manan-tsofina ho enti-mihaino)]
43那時,義人在他們父的國中,要像太陽一樣的照耀。有耳的,就應當聽。
44Ary ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny harena nafenina tany an-tsaha, izay hitan'olona, ka dia nafeniny; ary noho ny hafaliany dia lasa nandeha izy ka nivarotra ny fananany rehetra, dia nividy izany saha izany.
44其他的比喻“天國好像藏在田裡的寶貝,有人發現了,就把它藏起來,高高興興地離去,變賣了他的一切,來買那田地。
45Ary koa, ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny mpandranto anankiray izay nikatsaka vato soa;[Gr.perila]
45“天國好像一個商人,搜羅寶貴的珍珠。
46ary rehefa nahita vato soa iray saro-bidy izy, dia lasa nivarotra ny fananany rehetra ka nividy azy.[Gr. perila]
46他發現了一顆極貴重的珍珠,就離去,變賣了他的一切,來買那顆珍珠。
47Ary koa, ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny harato-tarihina, izay nalatsaka tao amin'ny ranomasina ka nahavory ny samy hafa karazana rehetra;
47“天國又好像一個網,撒在海裡,網到各樣的魚。
48ary rehefa feno izany, dia notarihiny ho eny an-tanety, dia nipetraka ny olona ka nifantina ny tsara hataony ao an-karona, fa ny ratsy nariany.
48網滿了之後,人就把網拉上岸,坐下來把好的揀出,收藏起來,不好的就丟在外面。
49Dia tahaka izany no hatao amin'ny fahataperan'izao tontolo izao; hivoaka ny anjely ka hanavaka ny ratsy fanahy hisaraka amin'ny marina,
49這世代終結的時候,也是一樣。那時天使要出去,把惡人從義人中分別出來。
50dia hatsipiny any amin'ny fandoroana lehibe mirehitra afo izy; any no hisy ny fitomaniana sy ny fikitroha-nify.
50丟進火爐,在那裡必要哀哭切齒。
51Efa azonareo va izany rehetra izany? Hoy ireo taminy: Eny.
51“這一切你們明白嗎?”他們回答:“明白。”
52Dia hoy Izy taminy: Koa amin'izany ary ny mpanora-dalàna rehetra izay nampianarina ho amin'ny fanjakan'ny lanitra dia samy tahaka ny tompon-trano, izay mamoaka avy amin'ny firaketany zava-baovao sy ela.
52耶穌說:“所以,每一個作天國門徒的經學家,就像家主從寶庫中拿出新和舊的東西來。”
53Ary rehefa vitan'i Jesosy ireo fanoharana ireo, dia niala teo Izy.
53耶穌在本鄉遭人厭棄(可6:1~6。參路4:16~30)耶穌講完了這些比喻,就離開那地方。
54Ary nony tonga tany amin'ny taniny Izy, dia nampianatra ny olona tao amin'ny synagoga, ary talanjona ny olona ka nanao hoe: Avy taiza re no nahazoan'ilehity izany fahendrena sy asa lehibe izany?
54他回到自己的家鄉,在會堂裡教導人,眾人都驚奇,說:“這個人的智慧和能力是從哪裡來的呢?
55Tsy Ilehity va ilay Zanaky ny mpandrafitra? Tsy Maria va no anaran'ny reniny? Ary tsy Jakoba sy Josefa sy Simona ary Jodasy va no rahalahiny?
55他不是木匠的兒子嗎?他母親不是馬利亞,他弟弟不是雅各、約瑟、西門和猶大嗎?
56Ary ny anabaviny, moa tsy eto amintsika avokoa va izy? Koa avy taiza no nahazoan'ilehity izany zavatra rehetra izany?
56他妹妹不是都在我們這裡嗎?他這一切是從哪裡來的呢?”
57Ary tafintohina taminy izy. Fa hoy Jesosy taminy: Tsy misy mpaminany tsy hajaina, afa-tsy amin'ny taniny sy ny mpianakaviny ihany.Ary tsy nanao asa lehibe maro teo Izy noho ny tsi-finoan'ireo.
57他們就厭棄耶穌。耶穌對他們說:“先知除了在本鄉本家之外,沒有不受人尊敬的。”
58Ary tsy nanao asa lehibe maro teo Izy noho ny tsi-finoan'ireo.
58因為他們不信,他就不在那裡多行神蹟了。