1¶ Ko te tangata tu ke, e whai ana i ta tona ake hiahia, e ngangau ana ki nga whakaaro totika katoa.
1Eristäytyvä ihminen katsoo vain itseensä -- riita on valmis, jos häntä neuvot.
2¶ Kahore o te whakaarokore ahuareka ki te matauranga; engari kia whakakitea e ia tona ngakau.
2Moukka ei yritäkään ymmärtää, silti hän tahtoo mielipiteensä julki.
3¶ I te taenga mai o te tangata kino ka tae mai ano te whakahawea, me te tawai hei hoa mo te whakama.
3Jumalattomuutta seuraa halveksunta, häpeän mukana tulee pilkka.
4¶ He wai hohonu nga kupu a te mangai o te tangata; he awa e rere ana te puna o te whakaaro nui.
4Syvä kuin meri on harkittu puhe, virraksi paisuu viisauden lähde.
5¶ Ehara i te mea pai te whakapai ki te kanohi o te tangata kino, te whakapeau ke ranei i ta te tangata tika ina whakawa.
5Ei ole oikein pitää syyllisen puolta ja sortaa syytöntä oikeudessa.
6¶ E uru ana nga ngutu o te whakaarokore ki te totohe, e karanga ana tona mangai ki nga whiu.
6Riita on lähellä, kun tyhmä puhuu, hän kärttää itselleen selkäsaunaa.
7Hei hunga ano mona te mangai o te whakaarokore; a ko ona ngutu hei rore mo tona wairua.
7Oma suu on tyhmän tuho, omat sanat punovat hänelle ansan.
8¶ Ano he kai reka nga kupu a te kawe korero; tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
8Makealta maistuvat panettelijan puheet, ne painuvat syvälle sisimpään.
9¶ Ko te tangata ano hoki e mangere ana ki tana mahi, hei teina ia ki te tangata maumau.
9Joka hoitaa työnsä veltosti, on vahingontekijän veli.
10¶ Hei pourewa kaha te ingoa o Ihowa; rere ana te tangata tika ki reira, a ora ake.
10Herran nimi on vahva torni, hurskas rientää sinne ja saa turvan.
11¶ Ko nga rawa o te tangata taonga hei pa kaha mona, hei pa tiketike ki tona whakaaro.
11Omaisuus on rikkaalle vahva varustus, kuin korkea muuri -- niin hän luulee.
12¶ I mua ake o te whakangaromanga ka whakakake te ngakau o te tangata; i mua ake ano hoki o te honore ko te ngakau papaku.
12Ylpeys vie ihmisen perikatoon, kunnian tie käy nöyryyden kautta.
13¶ Ko te tangata e whakahoki kupu ana i te mea kahore ano ia i rongo noa, he mahi wairangi tera nana, he hanga whakama.
13Joka vastaa, ennen kuin on kuunnellut loppuun, saa osakseen häpeän ja tyhmyrin maineen.
14¶ E whakamanawanui te wairua o te tangata ki tona mate; tena ko te wairua maru, ko wai e kaha ki tera?
14Rohkeus auttaa kestämään sairaudenkin, mutta kuka jaksaa elää, jos rohkeus pettää?
15¶ Ka whiwhi te ngakau o te tangata matau ki te mohio; e rapu ana hoki te taringa o nga whakaaro nui ki te mohio.
15Ymmärtäväinen tavoittelee tietoa, viisaan korva on aina sille avoin.
16¶ Ma te mea tuku noa a te tangata ka watea ai he wahi mona, ka kawea hoki ia e tera ki te aroaro o nga tangata nunui.
16Lahja avaa ovet antajalleen, vie hänet mahtimiesten luo.
17¶ Ko te tangata nana te kupu tuatahi i te whakawa me te mea kei a ia te tika; na ka haere mai tona hoa, kei te rapu i te tikanga o tana.
17Oikeudessa ensiksi puhuva on oikeassa -- kunnes vastapuoli panee hänet koetteelle.
18¶ Ma te rota e mutu ai nga tautohe, a ko tera hei tauarai i waenganui o te hunga kaha.
18Arpa riidat asettaa, ratkaisee väkevienkin välit.
19¶ Ko te tuakana, teina ranei, i whakatakariritia, pakeke atu i te pa kaha: a ko aua tu ngangare me he tutaki tatau no te whare rangatira.
19Loukattu veli on kuin linnoitettu kaupunki, riidat ovat kuin linnanportin salvat.
20¶ Ka ki te kopu o te tangata i nga hua o tona mangai, ka makona ia i nga hua o ona ngutu.
20Puheesi mukaan saat purtavaa, sanoistasi riippuu, mitä saat niellä.
21¶ Ko te mate, ko te ora kei te arero: ko te hunga e aroha ana ki tera ka kai i ona hua.
21Kielen varassa on elämä ja kuolema -- niin kuin kieltä vaalit, niin korjaat hedelmää.
22¶ Ko te tangata kua kite i te wahine mana, kua kite i te mea pai, kua whiwhi hoki ki ta Ihowa whakapai.
22Onnen löytää, joka vaimon löytää, hän on päässyt Herran suosioon.
23¶ He inoi ta te rawakore hanga; he taikaha ia te whakahoki a te tangata taonga.
23Köyhä pyytää nöyrästi, rikas vastaa tylysti.
24¶ Ko te tangata tini nga hoa aroha e whai ana i te he mona; tera ano ia te hoa aroha, nui atu i to te tuakana, i to te teina, tona piri mai.
24Paljon ystäviä -- vähän ystävyyttä, tosi ystävä on enemmän kuin veli.