1¶ He pai ke te rawakore e haere ana i runga i tona tapatahi, i te ngutu whanoke, i te whakaarokore.
1Parempi köyhyys ja rehellinen elämä kuin tyhmyys ja totuuden vääristely.
2¶ Na ehara hoki i te mea pai kia kaua he matauranga mo te wairua; a, ko te tangata e hohoro ana ona waewae, ka hara.
2Ei into auta, jos tietoa puuttuu, hätikkö eksyy ja kompastuu.
3¶ E whakaparoritia ana te ara o te tangata e tona wairangi: e amuamu ana hoki tona ngakau ki a Ihowa.
3Oma tyhmyys vie ihmisen harhaan, mutta silti hän on katkera Herralle.
4¶ Ma te rawa ka tokomaha atu ai nga hoa aroha: e wehea atu ana ia te rawakore i tona hoa aroha.
4Kyllä rikkaan luo ystäviä kertyy, köyhän luota he kaikkoavat.
5¶ E kore te kaiwhakapae teka e whakaharakoretia; e kore hoki e mawhiti te tangata korero teka.
5Väärä todistaja ei jää rankaisematta, joka valheita puhuu, ei pelastu.
6¶ He tokomaha e whai kia manakohia e te tangata ringa mahora; he hoa aroha hoki nga tangata katoa no te tangata e homai mea ana.
6Monet pyrkivät ylhäisten suosioon, anteliaan ystäviä ovat kaikki.
7E kino ana nga teina katoa o te rawakore ki a ia: na nui ke atu te mataratanga atu o ona hoa i a ia! Whai noa ana kupu i a ratou, heoi kua riro ratou.
7Köyhää vihaavat hänen veljensäkin, karttavat vielä enemmän hänen ystävänsä. Turhaan hän koettaa puhua heille.
8¶ Ko te tangata e mea ana ki te whakaaro nui mona, e aroha ana ki tona wairua ake: ko te tangata e pupuri ana i te matauranga, ka tutaki ki te pai.
8Itseään auttaa, joka ymmärrystään lisää, onnen saa, joka harkiten toimii.
9¶ E kore te kaiwhakapae teka e whakaharakoretia; ka huna hoki te tangata korero teka.
9Väärä todistaja ei jää rankaisematta. Joka valheita puhuu, se hukkuu.
10¶ E kore e tau te noho rangatira ki te whakaarokore; he makere rawa te noho ko te pononga hei rangatira mo nga rangatira.
10Ei sovi tyhmälle helppo elämä eikä orjalle olo ylhäisten herrana.
11¶ Ko te ngarahu tupato ka pupuri i tona riri; a hei whakakororia mona te whakarere noa iho i te he.
11Viisaus tekee ihmisen pitkämieliseksi, kunnia sille, joka loukkauksen unohtaa!
12¶ Ko te riri o te kingi rite tonu ki te hamama o te raiona; ko tana manako ia ano he tomairangi i runga i te tarutaru.
12Kuninkaan viha on kuin leijonan ärjyntä, hänen suosionsa kuin nurmikon kaste.
13¶ He aitua mo tona papa te tamaiti whakaarokore: a, ko nga ngangare a te wahine, me te maturuturu puputu tonu.
13Tyhmä poika on isänsä riesa, nalkuttava vaimo kuin vuotava katto.
14¶ He whare, he taonga i tuku iho i nga matua: ko te hoa wahine mahara i a Ihowa.
14Talo ja tavara peritään isiltä, mutta viisas vaimo on Herran lahja.
15¶ Ma te mangere e mea kia moe i te moe reka; ka matekai hoki te wairua o te rora.
15Laiskuus vaivuttaa syvään uneen, vetelys joutuu näkemään nälkää.
16¶ Ko te tangata e pupuri ana i te whakahau e pupuri ana i tona wairua: engari ko te tangata kore whakaaro ki ona ara ka mate.
16Joka käskyt pitää, saa henkensä pitää, mutta kuolemaan kulkee, joka ei tietään tarkkaa.
17¶ Ko te tangata e ohaoha ana ki te rawakore e whakatarewa moni ana ki a Ihowa, a ka utua ki a ia tana mahi atawhai.
17Joka köyhää armahtaa, lainaa Herralle, ja Herra maksaa takaisin hyvän teon.
18¶ Pakia tau tama, i te mea kua whai manakohanga; kaua hoki tou ngakau e whai tonu i te whakangaromanga mona.
18Kurita poikaasi, kun vielä on toivoa, varo sentään hengiltä hakkaamasta.
19¶ Ko te tangatariri nui mana e waha tona he: ki te whakaora hoki koe i a ia, ka waiho tonu tena hei mahi mau.
19Kiivas mies hankkii äkkiä rangaistuksen. Jos yrität apuun, vain pahennat asiaa.
20¶ Whakarongo ki te kupu tohutohu, tahuri mai hoki ki te ako, kia whai whakaaro ai koe i tou mutunga iho.
20Kuule neuvoja, ota kuritus varteen, että olisit vastedes viisaampi.
21¶ He maha nga whakaaro i roto i te ngakau o te tangata; e tu tonu ana ia ta Ihowa tikanga.
21Ihminen kaavailee monenlaista, mutta kaikki käy Herran tahdon mukaan.
22¶ Ko te hiahia o te tangata te aronga o tana atawhai: engari te rawakore i te tangata teka.
22Uskollisuus on ihmisessä arvokkainta, parempi on köyhä kuin petollinen.
23¶ Ko te wehi ki a Ihowa te ara ki te ora: a, ko te tangata kei a ia tera, ka noho makona; e kore tetahi he e pa ki a ia.
23Herran pelko turvaa elämäsi: nukut tyynesti, säikkymättä pahaa.
24¶ E kuhua ana e te mangere tona ringa ki te rihi, e kore rawa nei e whakahokia e ia ki tona mangai.
24Laiska pistää kätensä ruokavatiin, mutta suuhun saakka käsi ei nouse.
25¶ Pakia te tangata whakahi, a ka tupato nga kuware: akona hoki te tangata mahara, a ka mohio ia ki te matauranga.
25Lyö rehentelijää, se on tyhmille opiksi, ojenna viisasta, ja hänen viisautensa kasvaa.
26¶ Ko te tangata e pahua ana i tona papa, e pei atu ana hoki i tona whaea, he tama ia e whakama ai, e ingoa kino ai hoki.
26Huono ja häpeämätön se poika, joka isäänsä lyö ja äitinsä häätää.
27¶ Kati, e taku tama, te whakarongo ki te ako hei mea kau e kotiti atu ai i nga kupu o te matauranga.
27Poikani, ellet taivu kuriin, silloin eksyt tiedon tieltä.
28¶ E whakahi ana te kaiwhakaatu he ki te whakawa; e horomia ana hoki te kino e te mangai o te hunga kino.
28Vilpillinen todistaja häpäisee oikeutta, jumalaton herkuttelee vääryydellä.
29¶ Kua rite he whakawa mo nga whakahi, he whiu mo te tuara o nga whakaarokore.
29Röyhkeää odottaa rangaistus, tyhmyrin selkää raippa.