1¶ He pera i te hukarere i te raumati, i te ua hoki i te kotinga witi, te kore e tau o te honore mo te wairangi.
1Jako sneh v lete a jako dážď v žatve, tak nesluší bláznovi česť.
2¶ He pera i te manu e rererere noa ana, i te waroa i ona rerenga te kanga pokanoa; e kore e whakatau.
2Ako čo odletiac poletuje vrabec, ako čo odletí lastovička, tak ani kliatba, vyslovená bez príčiny, neprijde.
3¶ He whiu mo te hoiho, he paraire mo te kaihe, a he rakau mo te tuara o nga wairangi.
3Bič na koňa, úzda na osla a palica na chrbát všelijakých bláznov.
4¶ Kei rite ki tona whakaarokore tau whakautu ki te wairangi, kei rite hoki a koe na ki a ia.
4Neodpovedaj bláznovi podľa jeho bláznovstva, aby si mu nebol aj ty podobný.
5Kia rite ki tona whakaarokore tau whakautu ki te wairangi, kei mea ia he whakaaro nui ia.
5Odpovedz bláznovi podľa jeho bláznovstva, aby nebol múdrym vo svojich očiach.
6¶ Ko te tangata e tuku korero ana ma te ringa o te wairangi, e tapahi ana i ona waewae ano, e inumia ana hoki te he.
6Usekáva nohy, ukrutnosť pije ten, kto posiela slová po bláznovi.
7E tautau noa ana nga waewae o te kopa: he pera hoki te whakatauki i te mangai o te wairangi.
7Jako visiac opálajú sa nohy chromého, tak príslovie v ústach bláznov.
8Ko te takai mea whakapaipai i roto i te puranga kohatu, ko tona rite kei te tangata e whakakororia ano i te wairangi.
8Jako keby niekto vložil kameň do praku, tak ten, kto dáva bláznovi česť.
9E rite ana ki te tataramoa e wero nei i te ringa o te haurangi, koia ano te whakatauki i te mangai o nga wairangi.
9Jako keď sa dostane tŕň do ruky opilého, tak je aj príslovie v ústach bláznov.
10¶ Ka rite ki te kaikopere i tu ai te katoa, te tangata e utu ana i te wairangi me te tangata hoki e utu ana i nga tira haere.
10Jako strelec, ktorý raní všetko, tak i ten, kto najíma blázna, i ten, kto najíma idúcich pomimo, sú jedno.
11¶ Ka rite ki te kuri e hoki nei ki tona ruaki, te wairangi e tuarua ana i tona poauau.
11Jako sa pes navráti ku svojmu vývratku, tak i blázon opakuje svoje bláznovstvo.
12¶ Ka kite koe i te tangata e mea ana ki a ia he whakaaro nui? Ki ta te whakaaro tera e rahi ake ta te wairangi i tana.
12Ak vidíš človeka, ktorý je múdry vo svojich vlastných očiach, vedz, že o bláznovi je lepšia nádej.
13¶ E ki ana te mangere, He raiona kei te ara; he raiona kei nga waharoa.
13Leňoch hovorí: Revúci lev je na ceste, lev na uliciach.
14¶ He pera i te tatau e tahurihuri ra i runga i ona inihi, koia ano te mangere i runga i tona moenga.
14Jako sa dvere obracajú na svojich pántoch, tak i leňoch na svojej posteli.
15¶ E kuhua ana e te mangere tona ringa ki te rihi; he mahi ngenge rawa ki a ia te whakahoki mai ki tona mangai.
15Leňoch skrýva svoju ruku za ňádra; ťažko mu ju vztiahnuť ku jeho ústam.
16¶ He nui ke ake te whakaaro nui o te mangere, ki tana nei whakaaro, i to nga tangata tokowhitu e whakaatu ana i te tikanga.
16Leňoch je múdrejší vo svojich očiach ako sedem odpovedajúcich rozumne.
17¶ Ko te tangata e haere atu ana, e pokanoa ana ki te whawhai ehara nei i a ia, ko tona rite kei te tangata e hopu ana i te kuri ki ona taringa.
17Psa chytá za uši ten, kto idúc pomimo mieša sa do sporu, ktorý sa ho netýka.
18¶ Rite tonu ki te haurangi e makamaka ana i nga mea mura, i nga pere, i te mate,
18Jako šialenec, ktorý vrhá iskry, šípy a smrť,
19Te tangata e tinihanga ana ki tona hoa, e mea ana, He teka ianei he takaro taku?
19taký je človek, ktorý oklamal svojho blížneho a hovorí: Veď ja len žartujem.
20¶ Ki te kahore he wahie, ka mate te ahi: ki te kore hoki he tangata kawekawe korero, ka mutu te ngangare.
20Keď neni dreva, zhasne oheň, a keď niet pletichára, utíchne svár.
21He waro ki nga ngarahu wera, he wahie ki te ahi; he pera te tangata totohe ki te tahu i te ngangare.
21Vyhaslý uhoľ pridať k žeravému uhliu a drevo k ohňu, tak i svárlivý človek roznietiť spor.
22He rite nga kupu a te kaikawekawe korero ki te maramara reka, tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
22Slová pletichára sú jako lahôdky a sostupujú do vnútorností života.
23¶ He ngutu puka me te ngakau kino, ko te rite kei te oko oneone i whakakikoruatia ki te para hiriwa.
23Jako strieborná troska, potiahnutá po črepe, také sú horúce rty a pri tom zlé srdce.
24¶ Ko te tangata mauahara e whakaware ana ki ona ngutu, otiia e rongoatia ana e ia te tinihanga ki roto ki a ia:
24Svojimi rtami sa pretvára nenávistník; ale vo svojom vnútri skladá lesť.
25Ki te pai tona reo, kaua e whakapono ki a ia; e whitu hoki nga mea whakarihariha kei roto i tona ngakau.
25I keby robil roztomilým svoj hlas, never mu, lebo sedmoro ohavností je v jeho srdci.
26Ahakoa hipoki tona mauahara i a ia ki te tinihanga, ka whakakitea nuitia tona kino ki te aroaro o te whakaminenga.
26Nech sa len prikrýva jeho nenávisť klamom: jeho zlosť bude vyjavená v shromaždení.
27¶ Ko te tangata e keri ana i te rua, ka taka ano ki roto: a ko te tangata e huri ana i te kohatu, ka hoki mai ano ki runga ki a ia.
27Ten, kto kope jamu, padne do nej, a kto valí kameň, obráti sa do neho.
28¶ E kino ana te arero teka ki ana i kuru ai; a, ko ta te mangai whakapati, he mahi kia ngaro.
28Lživý jazyk nenávidí tých, ktorých zdrtil, a úlisné ústa spôsobujú pád.