1यदि एकजना मानिस जसलाई प्रायः हप्काइन्छ तर ऊ अट्टेरी गर्छ भने उसको एक्कासी विनाश हुनेछ उसको लागि आशा हुँदैन।
1Defalarca azarlandığı halde dikbaşlılık eden,Ansızın yıkıma uğrayacak, çare yok.
2जब धर्मी मानिसहरू सत्तामा आउँछन् राज्य खुशी बन्छन् तर जब दुष्ट मानिस शासक बन्छ तब सबै मानिसहरू दुःखीत हुन्छन्।
2Doğru kişiler çoğalınca halk sevinir,Kötü kişi hükümdar olunca halk inler.
3यदि कुनै मानिसले ज्ञानलाई प्रेम गर्छ भने, उसको बाबु खुशी हुन्छन, तर वेश्याहरूको साथीले आफ्नो सम्पत्ति बरबाद गर्छ।
3Bilgeliği seven babasını sevindirir,Fahişelerle dostluk eden malını yitirir.
4एकजना राजाले आफ्नो राज्यलाई न्याय द्वारा बलियो राख्छ, तर घूस लिने मानिसले यसलाई सर्वनाश पार्छ।
4Adaletle yöneten kral ülkesini ayakta tutar,Ağır vergiler koyansa çökertir.
5जसले आफ्नो मित्र सित तेल घस्छ भने उसले आफ्नै खुट्टामा जाल फिंजाउँछ।
5Başkasını pohpohlayan kişi,Ona tuzak kurar.
6पापीजनहरू स्वयं आफ्नो जालमा फस्छन् तर धर्मी जनहरू गीत गाउँछन् अनि खुशी रहन्छन्।
6Kötünün başkaldırısı kendine tuzak olur,Doğru kişiyse ezgi söyler ve sevinir.
7धर्मी मानिसहरूले बुझ्छन् कि गरीबले न्याय पाउँनुपर्छ। तर दुष्ट मानिसले गरीबको विषयमा चिन्ता नै गर्दैन।
7Doğru kişi yoksulların hakkını verir,Kötü kişi hak hukuk nedir bilmez.
8जसले आफैंलाई अरू भन्दा असल हुँ भन्ने सोच्छ त्यसले सारा शहर नै अस्त-व्यस्त पारिदिन्छ। तर बुद्धिमान मानिसहरूले जलि रहेको क्रोधालाई शान्त बनाउँछन्।
8Alaycı kişiler kentleri bile karıştırır,Bilgelerse öfkeyi yatıştırır.
9बुद्धिमान मानिस जब मूर्खसित झगडा गर्छ तब मूर्खले तर्क गर्छ र मूर्खतापूर्वक बोल्छ त्यो बहसको कहिल्यै समाधान हुने छैन।
9Bilge kişiyle davası olan ahmakKızar, alay eder ve rahat vermez.
10हत्यागर्ने मानिसले ईमानदारी मानिसलाई घृणा गर्छ, र उसलाई मार्न चाहान्छ।
10Kana susamışlar dürüst kişiden nefret eder,Doğrularsa onun canını korur.
11मूर्ख मानिसले आफ्नो रिस थाम्दैन। तर बुद्धिमानी मानिसले आफ्नो रिसलाई नियन्त्रणमा राख्छ।
11Akılsız hep patlamaya hazırdır,Bilgeyse öfkesini dizginler.
12यदि एकजना शासकले झूटो कुरामा ध्यान दियो भने उसका सबै सेवकहरू भ्रष्ट हुन्छन्।
12Hükümdar yalana kulak verirse,Bütün görevlileri de kötü olur.
13गरीब मानिस र अत्याचारीले महसूस गर्नै पर्छ कि ती दुबै बराबर हुन कारण दुबैलाई परमप्रभुले नै सृष्टि गर्नुभएको हो।
13Zorbayla yoksulun ortak bir noktası var:İkisinin de gözünü açan RABdir.
14यदि कुनै राजाले गरीबहरूलाई न्यायपूर्वक हेरचाह गर्छन् भने, उनको शासन दीर्घकाल सुरक्षित रहनेछ।
14Yoksulları adaletle yöneten kralınTahtı hep güvenlikte olur.
15दण्ड अनि शिक्षाहरूले ज्ञानतिर डोर्याउँछ, तर एकजना छाडा छोडिएको छोरा आमाको लाज बन्छ।
15Değnekle terbiye bilgelik kazandırır,Kendi haline bırakılan çocuksa annesini utandırır.
16खराब मानिसले राष्ट्रलाई शासन गर्छन भने पाप र अपराध बढदो हुनेछ तर आखिरमा धर्मीले दुष्टहरूको पतन देख्नेछन् र त्यस पछि तिनीहरूले विजय प्राप्त गर्नेछन्।
16Kötüler çoğalınca başkaldırı da çoğalır,Ama doğrular onların düşüşünü görecektir.
17तिम्रो छोरालाई शिक्षा देऊ अनि उसले तिमीमा शान्ति ल्याउँछ; उसले तिम्रो आत्मामा खुशी ल्याउनेछ।
17Oğlunu terbiye et, o da sana huzur verecekVe gönlünü hoşnut edecektir.
18जब दर्शन-प्रकाश हुँदैन मानिसहरू मनमानि गर्छन जो न्यायोचित भइरहन्छ उसले आशिष पाउँछ।
18Tanrısal esinden yoksun olan halkSınır tanımaz olur.Ne mutlu Kutsal Yasayı yerine getirene!
19कुराले मात्र नोकरलाई सुधार्न सकिँदैन, कुरा बुझिहाले पनि उसले त्यसलाई स्वीकार्दैन।
19Köle salt sözle terbiye edilemez,Çünkü anlasa da kulak asmaz.
20नसोची बोल्ने कुनै मानिसलाई तिमी चिन्दछौ? त्यस्तो मानिस भन्दा मूर्खको धेरै आशा गर्न सकिन्छ।
20Sözünü tartmadan konuşan birini tanıyor musun?Akılsızın durumu bile onunkinden daha umut vericidir.
21यदि तिमीले आफ्नो दासले जो माग्छ सो सधैं दिने गर्यो भने एकदिन यस्तो हुन्छ त्यो तिम्रो दास भएर रहँदैन।
21Çocukluğundan beri kölesini şımartan,Sonunda cezasını çeker.
22क्रोधी मानिसले धेरै विवाद उठाउछ अनि क्रोध धेरै हुने मानिस धेरै पापहरूको अपराधी हुन्छ।
22Öfkeli kişi çekişme yaratır,Huysuz kişinin başkaldırısı eksik olmaz.
23मानिसलाई अहंकारले होच्याउँछ, तर नम्र आत्मा भएको मानिसले सम्मान पाउँछ।
23Kibir insanı küçük düşürür,Alçakgönüllülükse onur kazandırır.
24चोरको साथी ऊ आफ्नै शत्रु हो, जब उसले शपथ खानु पर्छ तब ऊ साक्षी बस्न धेरै डराउँछ।
24Hırsızla ortak olanın düşmanı kendisidir,Mahkemede yemin etse de bildiğini söylemez.
25अरू मानिसहरूसँगको डर एउटा पासो झैं हो, यदि तिमीले परमप्रभुमाथि भरोसा गर्छौ भने, तिमी सुरक्षित रहनेछौ।
25İnsandan korkmak tuzaktır,Ama RABbe güvenen güvenlikte olur.
26धेरै मानिसहरूले न्याय पाउनको लागि शासकलाई हेर्न खोज्छन्, तर मानिसको इन्साफ परमप्रभुबाट मात्र आउँछ।
26Hükümdarın gözüne girmek isteyen çoktur,Ama RABdir insana adalet sağlayan.
27धर्मी मानिसहरूले बेईमानहरूलाई घृणा गर्छन्, फेरि बेईमान मानिसहरूले ईमानदार मानिसलाई घृणा गर्छन्।
27Doğrular haksızlardan iğrenir,Kötüler de dürüst yaşayanlardan.